Galo Poem / Lyrics

By: Er. Rokom Bado, 19.08.2011

MWWQA-MOJA

No yvdgo alo yuma vm maaka badw

Qo yvd go nvvnvm hori vm riika tobdw

Hwwgo-doogo gv doogum gumkolo

Asin-aapuk gv agom vm tapa na kaama

Nvvnvm gv gui vm tanna yaaka

Aaba gv guuga vm manna yaaka

Igge asin-aapuk ne guyuk-gumak na

Vmv gv missom jorka na yvvsin kaama

No yvdgo alo yuma vm maaka badw

Qo yvdgo nvvnvm hori vm riika tobdw

Mwwbin-modor hila duuko xoodv lo

Adu naru v tahen maanam adu bv idak

Mwwtvr-moga hila duuko baago lo

Xugmo naru v kaahen maanam xugmo bv idak

Tiqgw-aluk dagvm jwwnv ge loonam v dvqom-dvlv

Gwi-hwwmar dagvm loonv gv karnamv dvqom-dvlv

No yvdgo alo yuma vm maaka badw

Qo yvdgo nvvnvm hori vm riika tobdw.

By: Er. Rokom Bado, 25.08.2011

RWLA RAA`MA

Xitv kvden gadgv

Pwgo pwtvbv , paago paatv bv

Rokom poodi vm kokpu koma bv

Gvrvp dua nammvm empo larama.

Yoo`ra ayyom pwgo doyii kwtu nammvm

Paago luma motu nammvm

Tapw minqv lapv mvla cin

Yummi yubsapv toci larama.

Xitv catu gv camin gvka tanmv

Qanwk qawkv cala rama ,

Xitv rijo lo pww`min gvla raama.

Xima kvden gadgv

Twwlww doyii,kano luma mokolo

Duumin gvka tanmv, bvdu opo gv,

Rixik rexak vm kano twwlw vm

Qo empo sila raama ,

Hai boo`biikv , sagik saglikv , yora ayom

Yummi mima bv, yumma mamabv

Kvw kvkur la gegv gekkur la doo`pek raadak.

Rixu ricu bvku sa kap go bv`tola

Puuto jogo na Gulab arww lvrww lo

Publwk doola , taruk tapum vm twpak la

Pvmwr jaarbum nvm mibbin la

Arww lvrww vm oo`bin dola

Gulab appu gv koik komek la

puyum pvdam la xiirkolo

Xirmin gvrrvm xum bv:

Mvken moyen v svmbv ruu maa`bv mvdubv rwwdak.

(KVDEN=friend with highest traditional respect)

By Dr. Takop Zirdo, 13.11.2011

SIPU-REENO `TACVM MA

Mwrma `ruu`bv `itv-`botv gv `baago lo

Iijuu `duu`gvla, rvvbuu `duu`gvla

`Pagaa-rataa `la `duumo `paala,

Aci `kaalww v kaano no, `abww `kaalww v kaano no:

... `Kaju- `swwmaa `dokum go `taakaa `lajuke,

`Kaju `yuumee `pootv `aum go twwkaa `lajuke,

`Vmla pumbvv-rii`paa ruu `paala,

`Abww `bwwtv qo :`goqku doo`yww go kwji `tato lo

`Twwmu xwjwk `bv `jwgdu,

`Domu xwkok `bv `kogdu vm`xaa gvrku.

Xwwnv `gaddvm `menuu raatoka

`Saagee `gaddvm membaa raatoka

`Vmkolo :

`Vgruu `vmla yoraa `ayyom,

`Jaajin `xaanv ` motuu raatlo,

Arum `rokpo `bv `kogla

`Aro `rognv `bv `togla vm`xaa gvrku.

Tuubv bvswk `deenv `gadda!

Sww dumpuu v `puunv `gaddvm

Mooloo iiken `kamnv `gaddvm

Mex`xwr taa`jen `bv twkpom yooka

Mem`men taakop `bv `twkpom `yooka .

`Nonu mvvyum hilaacin:

Rwgoo-kargoo v goo`cum kubboo lo,

`Ywrnv-`goonv `ywrpak kubboo lo,

`Qonu naa`ruu `gv tarom-`simii `bv

`Tvrw moogw `deeko

`Geeko `boodee ko `baaken `rvlpv.

(Geeko=gate, passage). N.B: Yvm cin meqgwk manaala.

By Dr. Takop Zirdo, 15.11.2011

YAPV RVVNV

Yapv aa rvvnv a `ooja vmla,

Nvli nvqo gadwkv,

Xirju pulv puumen `dagvm,

Xirmen puar armen `daggvm,

Dwwdoo tapa v, kablw riilww tapa v.

YAPV RVVNV Qokv:

Luudii bomum bv mumdak okv,

Kamdii bomum bv mumdak okv,

Moi sorsi dak okv ,`moobar pvlla dak okv;

YAPV RVVNV qokv:

WWgju buumv ,lomju buumv nammvm

wwji moobin nammvm,rwwga oobin nammvm,

Taken ruubv “YAPV aa RVVNV aa ooja” vmla

Nitom pagjo moopa nammvm tatola,

Qo(Yapv Rvnv):

Abo Tani gv cido xoodv lo qom, agaam laayap nammvm,

Nvtti pinni bv Pumbv riipa dakku na,taako garpa modakku na.

Qoxik (with Abo Tani) aajur jurnam,ogar garnam naruvm

Nimv ne ,Nisi ne,Nilv ne ,Nitu ne , Nipo ne okkv Nikw ne,

Ijja jaalv `anv qokv bvvdu kurww lo kuuyek `dookunv garww dakku,

Ijja jaalv `anv xindum qokv xindum kurww lo kuuyyek `dookuna garww dakku.

Abo Tani qoxik suutv rvnvmvm,namtv rvnvmvm mvpa dakku.

Nvli Nvqo gaddvm YAPV RVNV V QO KUNA vmji kulpv mvvla Qo:

Nitom mopom lo pwwlwk lakucin,

Lou uupa koloo `pvken `loolen bv dakka lakucin,

Qom kaacen nv kakuma,qom tau kapak na kaakuma.

Annw! mvvla sii riidu kula,xiimar kabdu kula qo,

Qowk amwr vm endw licww la eqka kunmv,

Abo Tani gv kaalww ruunam

qokv bvduu v, bvduujimii bvv miiru eeku naxii,

qok opoo v, opoo jaama bv `maaru eeku naxii,

Qo Takom amwr bv mwrra duku naxii,

Vmbv rwlaa qom ajii gaddv,oloo gaddv

Kaacen kumaxi, xirka xirpak kumaxi.

Qomv xigmv tuucen kuma lacin,

Qomv Xiigo hencen kuma lacin,

Qo den Tani amwr bv mwrkur raaja kuma,

Aaji rwyyii gaddv den, YAPV RVVNV qok

Abo Tani nee gwwbam Sibam `doola

Gwwdaa xiibam, isi laabam nammvm

“YAPV aa RVVNV aa `OOJA vmla Nitom pagjo moobv lana.

N:B :-This poem ,I have composed on behalf of Yapv Rvvnv, a grasshopper now, who was once Abo Tani’s wife who gave birth to many sons of Abo Tani who died of un natural deaths.”Yapv aa Rvvnv aa `ooja” is a Galo Nitom through which the beauty of Yapv Rvvnv(as a girl),her marriage with Abo Tani and their family life etc are narrated.Listening to beautiful Nitom sang by Younger generation narrating her life story,Yapv Rvvnv wants to join the Nitom singing,but alas! No one recognises her as she(Yapv Rvvnv) is now ,not in bodily form which once attracted Abo Tani,but now, is in the form of a Grasshopper.So, poem is just a poetic version of my own.It is neither the substitute nor an alteration of the flow , rythm and meaning of the original Nitom. Thank you. Dr Takop Zirdo.

By Dr. Takop Zirdo, 20.11.2011

PEON `BV `RWKU NAMMV

Peon 'bv 'rwku nammv...

Files 'jood-'jood 'naana alak v 'aci 'dakku...

Axxigo nappaa 'pwtww 'vm pabom 'kulpv 'vmla 'ruhi 'tato boolo xigom v bell 'vm ciriq 'vm 'modaa tokuda...

'Koodaa-'pvrv go 'dakkaa 'kulpv mvvto 'kuxilo xigom v bell 'vm ciriq 'vm modaa tokuda...

'Mayum cix'jepgo 'lwkkaa hiku 'lapv mvvkaa toku 'xilo xigom gv 'cirii v duto kudda...

Xwjww-'honv 'bv mvvsi tokuda gomtor-xwktor 'bv 'memmemna 'vkv em'paa 'dak...

Xoodvv 'yumii 'vm 'totre'kula.....

'Baago 'yupsap 'vm 'totre'kula...

'Aro komci 'bv office 'loxxum...

Arum kanv 'bv; 'omee 'yubrv rvcin hi'dak 'kunna...

Peon gwwgoo 'hwgw gww'ken ruukuma...

Peon hwwgoo 'hwgw hww'ken ruukuma...

By Dr. Bomchak Riba, 09.12.2011

`GALOO WEBSITE `NOM `VKVV `JA.

English `tacen maanam go kaa`rvm,

English Dictionary `vm lvkkaa `duubv rwbvv `ruudak.

Dooxi `gv otwr rvkkum, `nuurw `hwwdum lo rvt reeku `la,

Aw `gv Cido-Xoodvv lo `pww`lwk `duubv `rwruu `dakku.

Lwwguu-lwwpoo v pwttww rvkkum

Aw `gv Kombo-taruu `vm muugo ruudku.

Hottum-horr, `tvbo-`xobbo `cin,

Cwwgoo-doogoo `bv tootoo-jaen toree `la

Aw `gv Lwwruu-`lwwpwk lo poo`kur ruudku

`Vkv `cvv `garww `bv `qonu `cin ,

`Galoo `Dooyww `go `talww rvkkum,

`Neqko-`aakom ww`lww rvkkum,

Doogin-ain `talww rvkkum,

`Galoo Website `vm lvkkaa `duubv `rwbvv ruudak.

`Galoo Website `gv `xwwken `naanv

Rwgoo-kargoo `gv goo`cup `hogo,

Qo, `Qokv mvvken `muupuk `vm ,

Ayaa `dotak `vm `jwlwk `dagna.

`Rwg-`meqgv nv `gaddvm, Sww dumpuu v `puumo `geeka,

Mooloo iiken v `kammo `geeka,

`Vmla qo `Dooxi-Poolo ne `kumdola, Rwdin hoosak go `jwlwk `dagna.

With best compliment from Dr Takop Zirdo 13.12.2011

(Congratulation to `Galoo Website for your successful completion of full one year of informative services.)

TANII GV AO` V YARWW HIMARV

Joko Raar`vm `kaacen `paabolo,

Qiqqom qinci `vm `kaacen `paabolo,

`dodwk `deenvm twwdwk `deenvm

Xigo tuki bv tupv bolo,

Tanii gv ao `v yarww hilpvmmola.

`Alo `kokvr go gvd bolo

Luktwr koyek go gvd bolo

Mvce camik go ximin `paabolo

Moko Morom lo Yora raapu lacin taqo mvttvr parnu larv

Mooko morom lo entak kama lacin Agra `mvvbv parnu larv.

Pamdin ayo v aka lacin hwkwr empa lammola,

Eje bvma lacin Taru taxvkv jarka lammola.

Tani gv ao `v yarww hilpvmmola.

Tvbo lvmmo vm ,xobo lvmmo `vm kaacen `paabolo,

Budww oode kom ,vttam oode kom enci `paabolo,

Tasi-tao dudenvm `kaacen `paabolo,

Gaapu-gaakv podenvm `kaacen `paabolo,

Orok cippak go embv `paabolo

Rwcak pukcak go lvmo `paabolo,

Ywrnv goonv,aii agam vm mvpa lagbolo

Doxii-Polo vm kumlak hibbo lo

Tanii gv ao boso `deeko kama,

Nonu qonu v Aame deeko kama.

Vmla `doyii axxi go kwji mumdak na.

Xiirka rvmcin xiirwk mumrv,

Koik rvmcin panu mumrv.

By Dr. Takop Zirdo, 17.12.2011

HIPUU ABUU `GV `PADUM `TOLO

Hipuu abuu `gv `padum `tolo,

Yomgoo abuu `gv `reerv `tolo,

Belumgat `dooko `tolo,

Arum `roorii `vm doorw riibi `nv middak `eekv,

`Aro komc`vm, `rokom doorv `dvrvk `ruubv `middak `eekv.

Doaa-bvraa `bv xidoo odak`vm,

Hipuu abuu gv gwccww ` issv Yomgoo `sitv lo `biddum `lwgla,

Aii-aako `gv biddvr hinmvm kaa`men `beekv,

`Hibuu `buuxi `gv `rwyww `ruubv

Gui-rvxak hinmvm kaamen `beekv.

Qocu-`qapee `gv, twqwr qopii `gv,

Buloo-yabyoo `la, `lwwmik doik `la,

kosww `lvvbv, koak `lvvbv

`Jai-`jamen nammvm kaa`men `beekv.

`Hibuu `buuxi `gv rumdvv `kaaken v,

`Rodv `kaaken v `kenbv `dakku `dw ?

Arum doorw `rwbi `na, aro doorw `dvrvk `na

Mibbvv `dakku `dw?

Hipuu abuu `gv `padum `tolo……

By Dr. Takop Zirdo, 20.12.2011

ASIN AAPUKV BUGDEK TADAK

Agum kabkok vm taxxum `tola,

Vgvm akdw vmpom yoka,

Araa `kabru vm taco maabv,

Araa `kabru v xiirw tagrw lok enii enlukv naa`la.

Agum xwrkok vm taxxum tola,

Xwrmvm miqqv yooka

Araa xwrru vm taco maabv.

Araa xwrru v muur xwrru v naa`la.

Rokyar rekmanvm kaayop mumtola,

Nabbik kayoka kaapo leela,

Rekya nv rokcwk go kasila gvmadw cekolo.

Ladu kamo maa`bv bv laa`len gee`dela.

Agum kaaken vm kaabola hwlwk tayoka,

Pvgo ywwgo wwka maa`bv,

Boo`nv latoona oodv mamii la,

Swwdum latoona koojum mamila,

Vmnam doyww vm cenru doo`la.

Taken nv agom go tada toola,

Kookw mvv`kur svm mvpa maa`bv,

Ajen alak (hand shake) bv iirwk daa`yoka,

Atee ponnee bv jabnv xii v mvnsoruu aapuk gvd naala.

Golo yorbv gv aii agam vm gvpom dulpv,

Xiitv aapuk gvdu lapv,xiigam aapuk gvdu lapv,

Xiigam gamtv kadii maa`bv abmvm madna’

Xiitv tvpwrv mvvdii maa`bv jabmen madna,

Tvbbo gvmbv dvmv dulpv,xoobo gvmbv dvmv dulpv,

Vmla Qo Mvvken mvvken bv mvra beekv.

Talwk raama vmra tarrvm tabuu xaatgvrv,

Kaalwk raama vmra tarrvm nabbik xaatgvrv,

Asin aapukv bugdek tara dak,

`Arwwk na awwr v neqqam raadak.

By Dr. Takop Zirdo, 21.12.2011

JIJJA BVBRE

Mooko kaa`ken nago kato kuda,

Lvken go kaakanam garwbv kaato kuda,

Yumma loobre kaatoko ,ma jijja bvbre!

Mentom raadena mvpa ma.

Taken na gogywr go taparvm,gogrw gogma duula,

Lvken go takanam garwbv tatokuda,

Yumma loobre tatko,ma jijja bvbre!

Kvbw xivm Taka svm xirka deela mvpa.

Kaa`ken nago kaparvm,kaalw tvttv leela,

Qvmcin kaa`ken nagbv mvci tokuda,

Mvv`mur v bre ma mvvji v bvre

Kaki deena nvci lo xi kapama

`Kabnv riinv go taparvm,aii amarv,

Qok ce garw nago xii mvvra tokuda,

Mvv`mur vbre ma mvvji vbre!

Xii mumbv rwnnvm tamvm kemma.

Kano twwlw nago kaparvm,aya kapa v

Qowk ennam ce garwbv kara tokuda,

Kaamur vbre ma kaji vbre,

Taka sa qom cennv xi ru kapama.

By Dr. Takop Zirdo, 16.01.2012

KAATEN YOORBV `GV

Kaaten yorbv `gv, moobaa yorloo lo,

Endw-kaadw `gv ,`hwwrii-`hwwlok `gv

Yomdom `tola tabko-`tabkik `kolo,

`Kwlum-Kwkoo `gv ,Takoo-Paapok `gv

Nvvnvm pooyo `moomen namm`vm

hwwrum hwwrum lo `tabvv `kaala.

Kaaten yorbv gv moobaa yoorloo `lok,

Luudi bomum mum`len nv `gaddvm,

Kamdii bomum mum`len nv `gaddvm,

Rwluu door v mittwr gee`deela

Aalww `dwrnv dwrpuk gee `deela

`Vmla `axww aloo `vm `qo mvvdwr raa`dak na.

Kaaten yorbv gv moobaa yorloo `aam,

`Diidwr `tunnv lootuu `gobv `tupuk gee `deela ,

Racek `jagnv `yotuu `gobv `jagyak gee `deela `,

`Dvrvk `ruuna kocvv `issvm diidwr racvk v

`Giccww kocvv `bv `mogik gee`deela

`Vmla mvvraa `taklo

Gwwca aloo v `loobik `mumdak,

Hwwcaa ayyo `yobik `mumdak.

By Dr.Takop Zirdo. 20.01.2012

MOOPIN `GOGMEN

`Nvlii gwwtvm `gadda,

Taakoo-`paapok v `menrvp `dakku,

`Nvqo swwtvm `gadda,

Gellww-geddov lwwrvp `dakku,

`Dwxii aacupv cubee kunnaxi,

Lukww `Poolo kare kunnaxi,

Ciddw-liidw v pwlwk dakku

Moopin `gwwdw v haalwk dakku..

Wgjuu `buumv go, `lomjuu `buumv go

`Kaju `qonu `rwrvp `lakuju,

Yarii-`Ginci `ne Tapii-gamii `paala,

Odvv-maago v nvwr `leela,

Ya`pop-gindaa `ne Ta`pop-gamop `paala,

`Twwnv-`Keenv nvwr leela

PiqkuPintv muugo vm cocu molaju

Pinku Pintv aajar go `jarrwk kalaaju.

`Nvlii gwwtvm…

`Nvlii gwwgv `bv `nvqo swwgv `bv

`Suupin piqgv `bv nampin piqqv ``bv

`Ain `jesum go sumgv naa`bv Murkoo `doloo go `logv `naa `bv

`Cilii amwr go ramlii amwr go ` Mwrgv maado `bv.

`Lwwji rwlii `vm `lwwpin rwlii `vm,

Axi `Piqku `mw diibv pencaa gvrv pv

Axi `Piqtv `mw sikoo koocaa gvrv pv

`Kaju `qonu `Pinku ajar go, Pintv ajar go

Jar`rwk bamlaa ju.

`Nvlii gwwtvm…

Axi `Piqku `gv, Axi `Pintv `gv

Dooxi Pacvv `gv `Anv xoodvv lo

`Lvvmw `lvvnu `daagvm

Axi `Pinku `gv, Axi `Pintv `gv

Poolo Lampen `gv Abo `baago lo

`Laglo-`lagnu `daagvm

Odvv `sibik `vm haanv garwbv yomnv garwbv birrwk `xaalaa `ju

Cimbum kocar `vm haanv reroo garwbv Carrwk `xaalaa `ju.

`Nvlii gwwtvm…

By Dr. Takop Zirdo, 26.01.2012

ENLWK ENA NAM KAMA

Kvlo kvlo vmla kvnam nv gaddv

Kaju kaju hwna twwka doka laju

Vmnv ru kaxama.

Rwji rvm koik grv

Rwmur go rwtvrvm

Doyw kwden deena kama.

Mexxir agom mendakvm

Naru v cippok grv

Xiksi –xigla dwdakvm

Xigla twddum nvru kama.

Kaxir nago kaparvm

Naru v nabbik grv

Kaaken nago kaparvm

Naru v `nvgv rv.

Doxi –Polo asin apuk

Gvnvru empa ma

Xiitv ao bv Tomswr nam

Abw bwro ru kapama.

By Dr. Takop Zirdo.07.02.12

DOOM V YWA DUUKU

Doomv ywa duuku

Xido v sin oye lapv,

Ayum v rori duuku

Mooko kvnv yvlpv,

Toya du na.

Qokv jimi raaki na nam sim

Aau-aaba nago ka bo lo,

Ngokv mwwdwr hakdwr dak sogo

Dubam denv go ka bo lo,

Turdinv ka do mwwmum tolvpv-

Toya du na.

Asin aapuk gv aya sigim

Aapuk gv lou nammv mwwbe,

Lou vm doomv ywwlup kalasin

Doomv dagyar maye mwwbe,

Kvnv kokwlo lou ye ku

Toya du na.

By Er. Rokom Bado

DIIK-BOKDOM TURBU-DAAL LAJU

Xil-xiiga toryana gadda, nunu tapa dure?

Kaabo-raabo cenyana gadda nunu kappa dure?

Gumin pvgo vm goota dw v aadu,

Soyin goora vm goota dw v aadu.

Rwwjo mwma ko bvsi pisi-boqar v mwwdu

Aanv kotv ruui bvsi kutum-kuli e v tordu,

Galo tonv gv diil-paal guumin sigwm

Uki gv xitw v twwlup deedu

Pagro gv ximw v mwwlup deedu.

Diirw nvmin advk kolo aci-abwr odo hixayo,

Bokdo nvmin advk kolo gomtup-xigrv memmin hiyo,

Guumin kaagur doobv darlen nam gadda

Soin rwguur doobv parju nam gadda

Cvrv-baako dooyw kwgv xaayo,

Hip-reeno agom mengv xaayo.

Guumin xwkma nam cennam lou kaatom doobv

Aaj-olo gwwsik nam boi-bolo gv gwwb loju

Soin yvma nam pwgo-paago bvda kaatom doobv

Mooko ruutum vm darki bv darxa laju.

Maglw muuma-raamo nam dagrwk doobv

Tamsi-tamtvm cin buumv rvbla ju.

By Er. Rokom Bado

IMPEN HIRO TOLA

Impen hiro tola

appu ojv nam twkum la

hori riila yo bvku dw,

Kaakur dww kaama ija qo,

qom goktu la yo bvku dw,

lvko kaakur mola yo bvku dw?

Nokv qom tuugw tuuxi ro bv

xwksi xwgla v qom toku bvma

vmla mwwbe daram,

Nokv qom pagw pagxi ro bv

Gwwda-isi xww la nampin pinsam

Mwwkuma e daram,

Yenam sim yebik mummo tuula

lvko mwwkur mola yo bvdw?

Yenam-dagnam lvga doke matv kolo

Aaji olo lvga turgv matv kolo

Lvkv lok agom vm mwwka talasin

Mwwjvk mopa kuma,

Nuuyw-hwwdum mwrma lo yesi duula

Nomnv lvk-lvko mwwpa kaalasin

Kapdw-riidw kaakuma.

Qok gayi bv mwwbin modor mummabv

qeero nam menkur la yo bvdw?

By Er. Rokom Bado

Posted in `Galoo Ennam on 10.02.2012

QOK AYA V DOOBV YE

Qom hilo no kosuk bv jorpak de besin

Asin-aapuk lokkv laabin ja lal pvmmo la

Yo lvgabvdw hemma, igge qo hen du

No qom mwwpa mabv yela lammo la.

Nok yetvr ruu lo qosin yet lapv

Lvkne doi bv, lvkne nvvnvm gui bv

Nok duutvr ruu lo qosin duut lapv

Lvkne appu-ana bv, lvkne xiksi-xigla bv.

Qok aya v dvrvk na lou vm pardor ro vm

Vgvm no yvdw lo sin moqik lama ye

Qok amin vm menpa nago kaayem

Nok aapuk v sin paden nam go kaaye.

Yumdv gv tooti v roori dagvm

No sin xiksi gv bvdvkv dwka yelpv

Yora gv jimi v raaki dagvm

No sin xigla gv bvdvkv oka yelpv

Xigla gv lvga vm taka na kaaye

Menji lwwge menken manamv v kaaye

Vkna xilen vsin kaadak na kv

Aya ne mwwyv-mosar maabvka ade.

By Er. Rokom Bado

Posted in `Galoo Ennam on 13.02.2012

AYA V YO V DW?

Yoom bv menken doobv aya v yo v dw

Yoom bv menken doobv kaalw v yo v dw?

Aya-kaalw nam si ywrnv maanv gv ywrdum nam go

Hwwgo-dogoo sim turmo naa go.

Jwwnv loonv gv uuto nammv

Loobo doodww v, deenv twrukv

Taani mooko sim ruunv gonv gv aya nammv

Paanam mwwma bv jiyar nammv

Kvbv gv xwgla vm tiyya nammv,

Jijja na aya v.

Aya doyw vm kwbam kaayom

Kaalw niitom vm menbam kaayom

Yenam lo gwwbam hwwbam hiru doona

Vmnam kaama

Yenam duunam v oodo hila sin

Mwwpala yela kumgur hinamv

Turyar na aya v.

Aya gv lvga vm gomcir hori riiqam lama

Aya v hvmbvru vmla kaatom poma.

By Er. Rokom Bado

Posted in `Galoo Ennam on 20.02.2012

QOK MVVNAM GO MENJI DAGNA

Mvdwr leela Xiksi biddakvm

Xiksi twddum matola,

Kablw leela Xigla dwdakvm

Xigla dwdum matola,

Mvken alo lo pwlwk ralacin

Mvken xirkok kogla maarv.

Pwrnv Toogu gv muugo daagvm

xwwnv baatu ,sagee baatu tuubw daagvm,

Tau-kabago,Jugka -laapak go rwma toola,

Kaum hitu lo, kanam hipo lo vrdv maa`tola ,

Xirmen hoyen loxum pwlwk kalacin

Pvgo ywgo goolak maarv.

Moopin gwdwlo,Moji gwdw lo rvlwk maabolo,

Luu`nv kvttw lo, Baa`nv kvba lo duulwk maabolo,

Hium Bee`tum go vmrv lapvla nom.

Bokpen caro bv parrv lapvla nom.

Turdak axii lo nonu

Doxi lou bv uqi eeka,

Polo lou bv uqi eeka,

Abo gv ao v vmqi kotoka.

By Dr. Takop Zirdo,02.03.12

INLWK-INA DEE`KO CEMMA BV INTOBA DARAM

Mvro gv inro vm mvv`jek kuma,

Yo beebre inko;

Allo ne insvm `mvvtin ma,

`Yoona `mooma v purv com;

Vgvm pumbv riipadula qo::

silo alo gv taadw dag sogo vmla,

Inlwk -ina jaa dee`ko cin cenlwk mayee daram,

Iqgw-inlv gocin mvvpa mayee darak,

Mvvto daglo iqka ruu lapv mvvla,

Rokom komci lokkv inrvp la,

Allo indv,arum incin la into nammv;

Dvktup dee`ko hitu hipo vm kaayin dula,

Bvdum bvko lok poso- rvv`tvm enin dula,

Duunu ko loo`rv gollo pwlwk `tonmv

Lvnu-lagnu ko v hwrw horo v,

Yubmen yuben ko kama yama v,

Gumdu-Pvrrv v dwrwk dvrvk ja v,

Motor garii juglw nammv yaagvm yasa,

Ludii bonnv ,kamdi bonnv rwmw rvmv,

Kopu bomum v kolv bomum v mummen xaadak,

Dolww nammv,twlww nammv rumrw rumqo dak.

By Dr. Takop Zirdo,04.03.12

SIANG DUUNV

Dumporwjo tolo xida golo ditv boolwk nammv,

Abw kalw gadda,Asi kalw gadda vmla

Siang Duunv gaddv dagrwk laxi

Siang abw gaddv ,Asi gaddv

Ayum caksum jaabv munuk

Aya vm laarwk tooreba.

Siang Duunv gaddv:

mvtv lvttv v qaqw toola,

Xamtv dummv pili toola

Moyi sorsi moobar pvlla qi toola

Asi –abw gaddvm

Odv rvlu rvrwk laxi

Doopak kokvr taarwk laxi

Pogmen pogen pogrwk laxi

Mvken leela qonu

Wgju lomju rwli boqqom orqam tooreba.

Siang Duunv gaddv:

`anv xodvm tugw tuupen toorela

Xibo dirw lo, Ato aya vm

Ayo koyik vm paaxa duna xi,

Magbo gaddvm supin-nampin,

Piqqv xaaru duna xi,

Aaji ajur vm olo ogar vm

Kaaken kaaken bv garji rudu naxi.

Asi gv kalw nam abo gv kano nam

SIANDGDUUNV gaddvm

Ywrnv goonv v aya kambv tooka

Vmla qo kumlwk dagna.

By Dr. Takop Zirdo. 07.03.2012

QOWK XII GORU VMLA KAALWK TOOBA

Mvro kenlo jaa lv intu gollo

Gaalw pvka gvnv. Qowk yaamee go kappa toobbee;

Qowk Boolup vm gvtola,

,Tamgo lalwk gvtola,

Xoi bugtak gvta nammv

Kaagv hvcce ruudake.

Xiigam kaaken vm kaqak hila

Amin jaa vmcin taka kuma;

Rvlwk daglwk kom cin wwka tooma.;

Kokw mvkurv hvmbv kuxii

Rvtu dutu lo allo gonee

Ywwrnv goonv aya rvmne

Qo buugo pippa rvya ne

Koik doyww vm kwto kulpv.

Indin jaa gollo innv goye bvn,

Xiitv amwr gvnv goyee,

Xiigam amwr gvnv goyee,

kvtw xii bv,kvba xii rwlin naggee;

xiitv ao vm tomsir ma,kormo taa vm namsir ma

vmnam korum gv Galoo doyww vm mvpa monv gee.

Yo jaa vdw!,nvli nvqqom wwka tooma,

Ali apen vm taka tooma,

Mwk buumw raarvm kaqak hila qo.

Amin cenlwk maalacin ,nvli nvqo tau maalacin

ALV RVCO:,

Qowk xii goru vmla kaalwk tooba,

Puugo Aalo maarvm,cibo laree gooben,

Vmbv maarem Karii-Karka,Yaakw, maarvm Topo –Esi gooben,

Vmbv maarvm Tator –Taxii gooben vmla

Qo kalw kalw bv kalwk tooba.

By Dr. Takop Zirdo.12.03.2012

YV BE MWWRVP GVTUNA?

Yv be mwwrep- morvp gvtu na

aya hinam sim

Yv be gwwrvp-hwwrvp gvtu na

kaalw hinam sim.

Aya sigi alnago, kaalw sigi alnago

Igge xwksi-xwgla yegv nam si

Mwwsen manam go.

Aya namgv xi-xima v

aasin lo daglwk kayom

lapak pedda lama nam go,

Kaalw namgv nvmin v

aapuk lo daglwk kayom

tippak pedda lama nam go.

Aya sigi xitv-xirvm hemma nago

Kaalw sigi xima-open hemma nago.

Ayana xii gaddv

paanam mwwya mabv

yenam lo jiyar mumdo,

Kvbv gv xwksi-xwglam

kaamum lama le la

tiyya kolo goobik mumdo.

Aya sigi ai-aako bv rukma nago

Kaalw sigi diidwr bv dwrma nago.

By Er. Rokom Bado.12.03.2012

BOOSO RADAK NA

Rwgmv rwkw bv pabam paalaa

`Arww rwwkolo rwwbu hipomla,

Rwglam bvda pabam `maabv

Luubv ragbam `maabv;

Gomu v taken gvrv

Cekolo kasila rokcik xiimin xaala.

Kaaken ruunv namv go mopom paala,

Namv dusum sumlak xaamabv,

Xoodv-Baago parlen kolo parbu hila,

Gumdu-pvrv kwlen kolo membu hila,

Mippum pumkolo menyak hila,

Gomu v dukok maagvrv,

Mvvnam monam meqkok maagvrv

Irw gebbu ximin xaala.

Hwwrum hwwrum lo rvbam-duubam tadula,

Qou higa doobam tadula,

Soro-aabo dobam tadula,

Domee kvttw go twmolinv

Twmee kvba go baamolinv,

Amee aapuk gvra dakna

Boso tvttv bv sora dakna.

(This is simply a poetic imagination of an imaginary scene with reference to none)

By Dr. Takop Zirdo. 16.03. 2012

RWKLAM INDVKU `VMLA MVVKEN RUU `BEE

`Anv `gv wwjw mokolo `rvmin `gvdula,

Abo `gv naa`kum mokolo `rvmin `gvdula,

Kuqqwr Qeeqwr v gog`rvp `rvkkum,

`Arum Taakuu v yuu`rvp `rvkkum,

Rwklam indv ku `vmla,

Xoodv Baagolo pwwgor kakula mvvruu bee`kv.

Abwr gaddvm alo vm hoodv gvdula,

Looga acin dogv toola,

Pvmmwr lo harmen mendv gvdula,

`aruum roknv tokrvp rvkkum kooba lwtuu lo,

Rogo gaddvm tokxok rvbrvkum,

Gumrv rvkpo v yokyiir ruubv gogrvp rvkkum,

`Anv-Abo gv rwklam indv ku vmla

Mvvken mvken bv mvvdu nee`kv.

Mvvni mona rvm oomor mvvpa do,

Moodi rwkww lok looga donvmvm,

Ribii ribi bv rwkbin doorw gv,

mikka nammvm ija garw bv mvvpa do,

Hwrii-hwlok aakbv lokkv `kaabok `doola

Taaqo-Taaqa gv kabnvmvm muu gau mvpa do.

By Dr. Takop Zirdo.18.03.2012

ADUM-AKOO `MAANV

`Doken-`doxwr `docen `maanv,

`Taken-`taxwr `talak `maanv,

Xwrlaa-xwrcaa `talak `maanv,

Rvtww-`duutww lo

`Menee `ka mvvnam ruu `memma do;

Anvv-poyoo `momo `tuula,

Tiqgww-xwlen `motuu `la,

`Mexxwr-`rwxwr raa`nvm,

`Taraa kaaraa `nv

Nab`bik `bikkaa doona.

Mvvdwk `motuu `la,

Mexxwr-`rwxwr raa`rvm

No `Menuu-`memba `duuna

`Mvvkaa `talaa `cin

Mvvdwr `haapuk v `tabuu `doona.

Araa `haapuk `vm `eqkaa `coomaa `bv,

Pvgoo- ywwgoo wwkaa `maa `bv,

Rvtuu-`duutuu `cempww `maa `bv,

`Bujum-gagbvv hidaa`nv

`Kookww `mvvkur `doona.

By Dr. Takop Zirdo. 19.03.2012

YENAM KONV SIM YOMBV KOOSA DW?

Kuuhek hixa do alak vm naru v

Yoona hindo hupsww saadw,

Bvdvk na xwksi no menji bv

Yenam konv sim yombv koosa dw?

Lvko akenv kaarwk hika bvka

Xilen dooyi vm kwji ye

Jimi kolo duubam hika bvka

Aapuk koyvk vm taaji ye

Luutwlo nom bujum poma

Mwwnam dooyw vm kwji poma.

Aaya vm nok baarwk manam v

Aapuk si mwwqa moja dak

Kaalw vm nok ensen manam v

Xwgla sim motu lama dak

Yvdgo hibu ruyi gv hili lo

Yuma nammvm qo mod bv?

Hensi ma yoo na yetvr golo

Qok hagnam sim hakpin yeku dw,

Kaasi ma qo yoo na duutvr golo

Qok mom si qeemum yeku dw.

Yo go mwwle la no oodo duuna,

Alo inlv na tvm rwwla lvvla yedw?.

By Er. Rokom Bado. Posted in `Galoo Ennam on 21.03.2012

HIBU TAGDV

Hibu tagdv av,

Endw appu v Kaadw appu v

Dvmv dvmv bv pudu yukv

Vmla tapa grv ku

Dicw sibu vm rapla bvmmo

Arwk picikv

Hipv paa`lak ma

Durap gvnbv

Higo `golak ma

Peqko gvnbv

Kaaten kaaten la duunam

Vcin aw golwma.

Ditv kookw av:

Indv bvlu v, aatar bvlu v

Bugdu yukv vmla tapa dakdvram,

Ditv boo`svm mvpo rama,

Ywwrgo dee`ko

Moorom bvda vm `kacen rama.

Incek deeko

Besuk bvda vm mapa rama,

Jaa qii mvvka lacin

Rwben dee`ko kara kuma.

By Dr. Takop Zirdo.26.03.2012

`KAALW `TALW NAM `TVTTV BV

R iibii nv doorw gv

Nok ayaa menlwk vm gvji nammv

Asin aapuk vm rwyww moodak;

Nokv Aya mupuk `jilwk `nammv

Asin aapuk vm piqqum moodak,

Abaa naru vm yumma lok

Maanam Garwbv emmo ruudak,

Rvro dagro vm asin aapuk lok

Kookvr yekce la aci nammvm

`Dvvlv `dvvlv bv `taamo `dak.

Ywwrbw Poolo gv uuto lou v

Mvvdwk aapukvm nvrba gvdak

Rwyww ruuna Poolo lou v

Asin aapuk gv adik aiik vm

Mvvpi mvvlap yaaru dak

Poolo lou gv jimi jama lo

Rvro dagro vm yaaru yaaru bv

Ijja picik bv mvvpa ruudak.

Apu kaaken nv bvvdu lo

Yapvr-poomvr gv labyo labyee la

Mupuk dootak nammv

Kaajik tamik la kaamen

Duu`bv rwya ruu`dak

Taqwk-tao gv ruru qeeqe bv

Apu kaakenvm durnwk durnwk la

Nwmii gogywwr gogji nammv

Abwr bwdu okv nwmii miinmvm

Nvtti pinni bv mvvpa morudak.

By Dr. Takop Zirdo,09.04.2012

QONU YOO RWWYA DOO` BV!

Aapuk pwxxii gv ayaa ywwrkeen v

yvggap minsi rvm

Qonu Yoo rwwya doo` bv!

………..yoo rwwya doo`bv!

Xigmw tuurwk sikolo

Aya `Taggwv sorrwk sirrvm

Qonu Yoo rwwya doo`bv!

………..yoo rwwya doo`bv!

Jappo luupa `daa`gvm

Goomuk jablen vm

Tasem minsirvm

Qonu Yoo rwwya doo` bv!

…………yoo rwwya doo`bv!

Gvvrvp dua `daagvm

Rwyii rwca vm

Encem kaacem sirrvm

Qonu Yoo rwwya doo` bv!

…………yoo rwwya doo`bv!

By Dr. Takop Zirdo. 11.04.2012

LWWNV KAABV (TARPU LWWNV)

Swrum swrum lok yuu`bv nammv no

Ato-abo gadkv kaabv nammv no

Nom kaarvm puktv aapukvm gvbbee

Nom kaarvm kaagv cecv bv kaabee,

Nom lwwpwk xoodv go , lwwru Baa`go go

Kasi kasi la ximin tulpv vmla qo yumma maayee kv,

Puktv aatv nv abwr ao go kaarvm

Nom qo menrw nato bee

Mvvgv moogv sinam asi abw go empaarvm

koik la Nom menrw toobbee.

Ijja qo kadi tookuba,ijja qo tadii tookuba

Nok lwwpwk aruu lo,nok lwwruu araa lo

Pvlvk docco nv ,Miilvk docco nv sottum Sorrv gadkv

Cido-xoodv ` lvrw bvkuxii no,

Sonv-vnvm doqam nv Somen –socha gv

Lvmw lvnu ko ,lagmw lagnu ko

xoodv –Baago bvku xii no

Tabw-Taii ruu gv cumdwk omoo mooko

Poorup beekuxi no ,..

Vmla qo mvvbvk tookuba.

Somen-soca gv,sotum-sorv gv duugv rvgv bv

Xoodv Baago lo upo puuji `raadee rvm no,

Tabw-Taii ruugv cumdwk yoorkum daagvm

Hamam ruu`bv baa`go vmv parji raade`rvm no ,

Diidwr –Racek tuudak gonnee ,

Lwwnv kaabv nom `tupak boolo aldo,

Moodw-moobw gv vgdak gonnee

Lww`nv kaabv nom vgyak boolo aldo.

By Dr. Takop Zirdo.15.04.2012

TIQQW ALOO V

Tiqqw aloo v looso `rvm

Xiksi dwnam v `dwci lama

Xwkla `binnmv bikpin lama.

Hembv cee alo gonee,

Xiirmen aloo vcin looso hago,

Mvvken aloo vcin looso hago:

Vmbv bolo mvvken appu v puyum deedak

Xiirmen poloo v ywwrbw deedak.

Tiqqlw aloo v losoo `rvm,

Xiiksi- xigla dwdum `nvcin,

Rvxak aapuk `gvrvp rvku pv

Puktv dooyw `kwram rvkupv

Bvdu opo v rwxik-rvxak miqqv rvlpv

Dwduu cenma bv xiksi-xikla dwmin gvrvpv.

By Dr. Takop Zirdo. 26.05.2012

APUU V PUU`YUM `TORE `LA

Apuu `gaddv`Kaaken-`kaaken `bv puu`yum `tore `la

Rumtuu-rotuu `gobv `cwrkup-`cwrlek `la `seqqam kunmv,

Taqik-taoo `gaddv muu-`galuk `la

Sii-`ximar mo`xaa `duuku;

Yapvr-`poomvr v , `omor `mvvpaa `laku,

Xiksi- xiglaa bvdvk `tola,

Mvvpi-`momii `xaaduuku.

Ywrbww `poolo `gv uutoo `ldagvm,

Diitv-`konv `gv kaaken `rvm,

Ayaa gogywir `gv dow-luul aanaam gaddv,

`Lorup `kanv go nalwk `rvlpv

Vmla mvvpa xaaruma.

Gwwcaa-hwwcaa `duu `ogo,

Moii-`sorsi moobar-pavlaa `dak `ogo,

Ayaa `haapuk `vm gvlak qii `beekv;

Ayaa `gogywr `vm `tacvm qii `beekv,

Puuyum apuu `gv `henxo kunam `garww `bv,

Ywrbww `poolo `gv `lorup xookunam `garww `bv,

Xilo gwwca-hwwca `vcin aloo `gone

Jimii-raakii ruudee dooku `ben.

By Dr. Takop Zirdo.29.05.12

`MENJI HISSV YAAKAGO KAADO

No kvnvk `jaabv `taji `dee `rvm

`Menji hissv yaakaa go kaado.

Xwksi-xwglaa bikkaa maarv vmdee `rvm

Gwii-hwwmar `dooyww `lok kwji `lapv mvvbee.

`Tatla no xwrkaa madee `rvm

`Gogywwr horii `lok `cin `abaa `baaxi go gogji `lwwbee.

`Taroo `bv no `marma dee `rvm

Gwwroo-hwwroo `dooyww kwtom sa `cin kaadee.

Allo `gv `aro `lobv no toraa dee`rvm

`Soo `gv `ayyom `dooyww kwji sa `lok `cin mvvtuu kaarv.

No `Poolo karbek `lobv toraa dee `rvm

Qo ayaa `gogywwr `gogmen sa `lok `cin ettaa jirv.

`Dwxww aacup `lobv no toraa dee `rvm

Nom lvmken `naabv apuu `kaaken `nv `lok `cin liirvp kaarv.

By Dr. Takop Zirdo, 10.06.2012

CV (CHE)`GARWW BV

Nvrin borxii gv peqko lo arin pukcum mumlen nvm

Cupum nammvm kadii lwwcw rvm `kaaken v;

`Aaji oloo vm `anv abo gv mupuk dotak la

Qindum kuurw lo kuuyeek nam cv `garww bv.

Lwwlv lwwtak lok tiri-toroo bv deela xomlen nvm

Kosi koro gv koak `lvvbv bvda kaatom nammv kaaken v;

Tanii qonukv toorma leemmo nvm kaagur tagur la

Gwwdin swwba moonam cv `garww bv.

Yapvr poomvr gv durgap durgap la appu gaddvm

Japsup-japrup sinmv kadii lwwcw rvm kablww riilw kaapa v;

Aaji oloo gaddvm yummi aado bv vmla `anv abo gv

Durgap doola yummi dooyww kwwyup nam cv garwbv.

N.B : CV GARWW BV=che garii be=he gayii be=almost alike .

By Dr. Takop Zirdo.11.06.2012

YALPUAA...

Moodi puutu gaddvm jiddbv molaju

Diitv-yorbv gv keega lok hibu go nendbv molaju.

Hilo chwkci gaddv kohuk garwwbv vkxaa du

Gwwtu lvvrw gaddvm cin vkdbv molaju.

Bvda-bvda lo, cwwdum-cwwko lo, doolu-doolu lo

Hima gaddv alak vm lvvn-lvvb la indbv molaju.

Taagw-ywwyw bv heen menyar tamabv

Kabam-kabram na xugmo gaddvm xwrdbv molaju.

Anv diirw gv lvtwk bv maglw gv siddo dudben

Kaju tamsi buumv, tamtv bummv rvtvm laju.

Bvna uki ximw v, pagro ximw v mwwca duukv

Kaju moya oor go, pagmo oor go orka laju.

Boi rimin nam, bolo romo nam darna gadda

Kaamen gvmen vm laahek la kaaki xigor vm gvla kuju

Qinnv ne lakjum la aanv ne gakgap na gadda

Kaju hasi buumv, hatv bumv rvtvm laju.

By Er. Rokom Bado, 12.06.2012

AYA VM HVBYO KA

Nokv-qokv aya hinam vm

Namdum-namko v hendu

Nokv-qokv kaalw hinam vm

Rvpv-rumnv gaddv pudu

Hwwgo v punna ru

Doogo v ree na ru

Puna-reenam tamum laju.

Aya sigw lou gayi

Kaalw sigw doi gayi

Lou vm kaahi poma

Doi vm gakbv poma

Vgvm mwwla ajena

Aya vm hvbyo laka

Vgvm kaala ajena

Kaalw vm hvbyo laka.

Aya ne lakjum lee la

Doomv tolo dvvgo duubv

Kaalw ne gombv lee la

Karbo luutw kwmen duubv

Nokv-qokv yetvr ru lo

Aya lvkor korla ju

Lwwlv lwwtak naru lo

Kaalw xima tamla ju

Niima aajv alo gone

Sikw bv iiyeku

Karma aajv ayum gone

Dov bv hayeku

Quxik moomv geelasin

Hwwgo tanna tabv dobv

Aya dooyw orgo laju

Kaalw gomswr tamgo laju.

By; Er. Rokom Bado, 14.06.2012

INRVP DAMA BV BVDA VM KAACO TOLA KA

Boi-bolo lo ripa lammo

Dooyw-luma losin tapa lammo

Yoona bvda v hori naa dw

Yoona bvda v qaagv deena dw

Vgvm cemmum kenlv pvmmo.

Daaki bv daala inrvp tolaka Kaalw a.

Gwwnam lo bvdum gv caana anin ma,

Yv yoolo inlwk ina e badw, cenma

Swwnam lo bvko gv iina kwnin lama

Iqki nam, immur nam cenlama

Bvda alnam darlen nammv homo ma.

Ruuki bv ruula nenrvp tolaka mvvgv a.

Inrvp dama bv bvda vm kaaco tola ka.

Luutw lok Iqki bv inna yvdw ma na la

Buluk lvkor korlwk kom kaaki tolaka

Menjik gv kooki lo vrdin na kwka nam gonna la

Buluk bvda parw kom kaaki tolaka

Meqkok gv koore lo vrba na aken-axi ja gonna la

Buluk nitom dooyw vm taki tola ka.

Jwgnv gv lvkor korgv v kao lammo la

Lvkor vm hwkki bv hwgin eelaaka

Kognv gv yalpua dunamv v tao lammo la

Gomcwr em mvvgap la tain eelaaka.

Cennv gv gui v gomma tola dooyw doona la

Vkv naru vm ruudin la tain tolaka

Inrvp dama bv bvda vm kaaco tola ka

Yoo na mook lo budw lo olwk rvdw

Vgvm lobo kocv v censi ma

Yoo na bittvr golo moomen vm paarvdw

Vgvm cin lobo kollv kaasima

Yordi gv billo na kocv v bikkur pokuma

Vgvm kaadla daaki bv daat laka.

Paadi gv kaalw nam no kohukv moona la

Door nwmik vm dvgv koyo laka

Paabo gv kaano nam no nvya v moona la

Binnv hibu lo rumvm ma bvka

Duun deeekom kaar la Intvr deekom mvvco la,

Gwwnam-hwwnam lvkor vm korrvp tola ka.

Inrvp dama bv bvda vm kaaco tola ka.

By; Er. Rokom Bado, 24.06.2012

LWWLVV `SIRUKV `RUKKU BOOLO

`Lwwlv `sirukv `rukku boolo,

`Lwwtak `sirukv `rukku boolo,

`Lwwlv-lwwtak gv `xwksi-xwglaa v `rugrv `kulpv,

Aii-aakoo v `oorv `kulpv.

`Mukpuu-haapam v ywwku `lammo,

Rwyww doorv mikku `lammo,

Doogum-doorak v jimii `rvku `lapv,

Cwwji-doojv jiinjen kul `pvmmo.

Swcww `anv `gv bvvduu v

`Pwtww deegok gogrv `kulpv

Pvmwr doorv mirrv `kulpv,v

Nesin-`nvmw v `rugrv `kulpv.

Cinjin-ogbaa `deenv Abww `bwwtv `gaddv,

`Dooyww kwtom `deenv Abo `botv `gaddv,

Dvlvv-dvlvv `bv jimii `geekoo `gv booqam kubboo lo,

`Korum dooyww kwwtom `deenv kaaku `bvmmo.

Cen`ruu doolaa `cin rwdek `xaama,

Mvvruu doola `cin `mvvdek `xaama,

`Rwmur-`memmur `vm `vpak `xaama

Nesin-`nvmmw `vm, hwwrii- `hwwlok `vm ayaa `xaamaa.

(my feeling of the consequences of global warming).

By Dr. Takop Zirdo, 07.07.2012

XWRLVPV MVVLA...

Xwrlvpv mvvla koik-komek 'tat nammv

Qok 'nabbv 'kopvr hira eeba,

Xwrrvp 'tadakvm guunam-gvvnam v

Xwksi-xwgla ne 'mouk geeba.

‘Rvgo-duugo v alyaade dakku mvvnmv

Mvvken-moen v oodo yaya eeba,

Kaahwr-tabo na cwwgo-doogo higw

‘Mvngw-‘rugw alum vvxi, vgvm kaalen tokuba.

Diirw-bokdom turbu-daalv lapv vmnv gaddv

Guumin ne aya leela menduudw mvvnmv na

Mook ruutum bv darlaaka vmnv gaddv

Soin ne kaalw leela menduudw mvvnme na.

Darlaaka vmnv gaddv rwge mennam eexi

Vgvm kookw yaaruubv kaalen tokuba

Guumin gv gwwlin-hwwba deekom ‘kor bvvnamexi

Vgvm kookw yaaruubv eenlen tokuba.

‘Mvgw bvda gv qaagv deenam kaapa du

Guumin no xwkpo tola ka

Rugw bvda gv qaagv deenam enpa du

Soin no rrudin tola ka.

Kaajo tiiti go nwgrwk kogv doola

Kubnam yaaya mum xaayo ‘laka

‘Tajo neene go xaarwwk koggv doola

‘Mvnnam gombv mum xaayo ‘laka.

Lootu paanamv yo maana la ‘kojne mvvkur deela

Vmla dooyw vm kwra kaamum go

Rumtu wrga yo maana la allo ne hakkur deela

Vmla ‘luma vm meenra kaamum go.

By; Er. Rokom Bado, Posted in `Galoo Ennam on 25.07.2012

KOMCHI NVVNVM

Jwwt-taad ne ijja qo tukda bv kaarwk hidu

Hina, komci gv lou v uurvp xum tadu.

Avv aag peelv gv yordi kaaten ko aa

Dootv mwrma ne Loonv mw vmbv de emdu.

Pvmwr dvvlup nam appu-ana gaadvm

Komci taqarv wrlin-wrba du

Xigup-hogup gorlww ma mvvna

Xii aken-axi go inni-inna la rvdu.

Ywrnv gv ywrlen nam kaaken jaana

Gwwtv-koonv sigwm kaamen lwwdo

Diirw gv pui v puxo doona sigwm

Lapda tola dvvgo la rvmen lwwdo.

Diiko sim turbu kolo qok rwssa yo godw

Ywrnv no qom kaatom bvka

Hok lvga bv turnam sim laade rvm chin

Mvvt-moram tama bv laageka.

Nok pwlen nam diirw kaayum na sogo

Ywrnv nok aya gv lou vm uubv mola ka

Qom ojur-ogar to bokdo kaaqam na sogo

Alo gone qom pvmwr bv aakur mola kuka.

By; Er. Rokom Bado, Posted in `Galoo Ennam on 6.08.2012

LVKEN GO KAAKA NAM GARW V

Agom gomukvm `tarrvm

lvken go takaa nam garw bv `tagrv

mwwk gomuk ce garw vku vmla

`talwk jaa `sv mvvpa kuma .

Kaamok kaalok la kaa`rvm

Lvken go kaaka nam garwbv kaagrv

Mww ce garw vku vmla

Kaarw hisv jaa mvvpa kuma.

Lukw poolo gv kardak golo kv

Ginju barju buumv sido bv kaanam goyee kuben

Moopin poopwr pogdo lokv

Popwr `tonam gomuk vm kuben

Dw do ruubv mvvpa duunam sigw.

Mwwk xugmom haapuk ara sigw xiima bv joorgap tu`draam

Naru v kaapa `dobv agum poota lo joorlen jikemma

Mwwk gomuk v xeru araa sigw dubv dak `draam

Pwpw googo jaa`bv meqkok jiken ma.

By Dr. Takop Zirdo,20.08.12

MVVQV HIDUNA

Hipu abu v gicci tadonv garw v,

Yomgo abu v gicci tadonv garw v,

Racek tunnv dw tugik duuna?

Didwr dwrnv dw dwrgik duuna?

Aii aako v biddvr hirpv vmla mvvtv kolo

Arum arrom mvvqv hiduna.

Ego abu v dvrvk deekv,Hiqen abu v dvrvk deekv,

Hilv hibok gv googw gorapv dw mogik duuna?

Maa didwr racvk vdw mogik duuna?

Ego abu v Gicci dagnv garw du ajen gadda,

Aii aako biddvr hirv lapv vmla mvvtv kolo

Arum arrom mvvqv hiduna.

Sixik isshv jee jee bv dvrvk doona,

Sii abu v kwdi abu v aya ruubv bujum hila

Sixxik abu ne mupuk doona vmla tadu nee,

Sixik abu gv dwrwk dvrvrk vm mogik paaben

Gicci axxi go kaapa raadak ,

Aii aako v biddvr hirv pv mvvdak daaram

Arum arrom mvvqv hiduna.

`Tabv `kaabv nam hibu gaddv gicci kubbolo,

Qocu qapee gaddv, twqwwr qopi gaddv

Qoru ,qopw , qotuk ywrco gaddv

Rwdv rwqum , tasum tace gaddv

Lwmik doyik dopa kulpvmmo

Reyen reyen bv hilv rwywr lo

jai jamen kenku lammo

Vmla mvvtv kolo mvvgv hiduna.

By Dr. Takop Zirdo,31.08.2012

MVVRUM DEEN INTO JAMAA

Akenv insvm no boso ma ai?

`kannv `napu deedak bexxilo.

Inde ko Bvda v bvrom daagee ben,

No inken rvlpv mvvma duure?

`kan lo no dvktup deela,

Alap kolo obw deela.

Yapoom yajv, Diimii Joko vm

No boso maala`ree?

No Doxi polo vm mvvgv la

Puktv aatv duuben!

Vmma rvm Abo Jesu ne mvv`gv la

Boso kano maaduben.

Kvlo vmrvm,ywwrnv goo`nvm

Mvv`gv siru duna bolo,

Aii agamvm mvvtin ruudu naabo lo

Nok mvvtoo kolokv inka eekee.

Inpw doola pwdu naakv vmla

Pui agom gooden jikur lanaa.

Arum kannvm bosonv gaddv,

Ywwr`nv goon`v,aii agamvm mvtin maa`nv gaddv,

Allo gv aroo lou vm yukv toora tarv ko.

So gv ayo looba hibuk racekv

inde kom dwrtum kubbolo

No deen inbwk coo`nv poya ,

Boso raapwr gv pwwrtuu nam gaddv-

Mvvrum deen into jamaa vmla

Kokw mvvkur v sembv kuxi vmla mvvrv kulpv.

By Dr Takop Zirdo, 10.09.2012

HIGW 'AHEN MAANAM GOKV...

Ywrbww ayum lok uuto na pool gaibv

Nok yenam vm uuto jin go kaabe 'lapv

Aya gv rwyw na lou v uup nam lvga

No sin xigam ne guurwk-gvvrwk be 'lapv.

Appu gv 'huuken v huuni-huuna nam gaibv

Mwwpa nammv sin nok aapuk lo dakbe 'lapv

'Yvtvr jimi 'kolo mwwpa lee la 'hili aree lo

Mwwnam 'nvmin vm ekka gee la mvvrup kubbe 'lapv.

Aya nvvnvm gwwbv gv yenam dooyw vm menla

Duukum kolo 'kahi-'kahi la nom ood lokkv kaala

Axik gv bvda gv indla nok asin-aapuk lo aala

Nok empa maabv aapuk vm hoona sin kaabe 'lapv.

'Ai-ama lo 'bonv bvvdu vm no kaaka hinmv

Bvvdu gv loodwr kolo no 'kvjin-'kvta nammv

'Ai-ama lok 'xima v nom kaaqak la dakbe 'lapv

Dvvdw gv swwsa amam-taram vm embe 'lapv.

Hilo ayeku, allo ne ayeku vmla loonam vm kwla

Loolw roji kogla nok toya nammv sin kaabe 'lapv

Gomrvk lwwnvm diika torela oodbv yed kula

Qok gaibv nom sin xwksi dwmona kaat qur beelpv.

Qok bvvdu gv 'tari v kuugi nam sigi

Yumdv-'rodv vm 'hagw la yenam sigi

Aya gv dooyar deena amen jinmv naakv

Qom xwrka yoola ka, higw 'ahen maanam gokv.

By; Er. Rokom Bado, Posted in `Galoo Ennam on 20.10.2012

YUMA GV HIMA

Ak-aram na pvtup golok mwwpa kuma nam

yuma gv mom vm hilo kaapa toku

Gulab amwr nv nvtu v puyek la lvvnam

pota vkv taakok la kaaka toku

Gomswr rimin bv ennam pota gad higw

Yelvv-dulvv sa axww-aloo lok dooyw v dakbe xi

Gwwgo-hwwgo lvkor vm korbam sa yuma v dakbe xi

Gwwda-isi koor hibam nam agom v dakbe xi

Yvdw loosin yepen maaye vmnam gomrwk v dakbe xi

Pota gv hvrvv gollo nabbv hwrxi gv xima v sin dakbe xi.

Kaatwr bv kaanam abor higw

Gomswr vm kaajvk kuma dobv

Dod gayi bv issv dwlwk beexi

Higw dodv lammo, xiksi-xwgla v lapv.

Appu henjup na ajvk arvk gad higw

Lvkv lo buupw to, okkv huuken to

Mwwg aya gv amuk v mookom huusik to

Iji appu v hendu ku, amuk v sin qeeka ku

Hip gv mukpu vm ywwpen kotla

Reen gv aapam vm dakpen kotla

Yuma naru vm xibu yut kula

Gwwnam-hwwnam gv lvkor vm

Kordu korma empamabv korla yenmv na

Ak-aram na pvtup higw naakv

Yuma gv hima vm ublen modak na.

LUGUTHANG

LUGUTHANG no ,

`anv `diirw `gv, `alv `gonnv ee, alak `gonnv e `laka,

Arunachal `gv `lvcvv `gonnv ee, lakcvv `gonnv ee `laka.

`Nok bvvduu lo,`nok kuurww lo, Abww `bwwtv `gv, abo `botv `gv,

Bvvdvu `rvxak v `xaglwk `tadak `ogo, Opoo `rvxak v `xaglwk `tadak `ogo,

`Nok `diitv-`konv `gv aadaa maamo `vm ,`takek maamo `vm

No `Yoo `motbv abww bwwtv `ne rwwtuu `moma nammee `la ?

No `yoo `rwla xigam nvmin, xigaa nvmin minraa `nv, `ywrnv-`goonv `gaddvm,

Abww bwwtv ne sww dumpu v puumo lajuka,moolo iiken v kammo lajuka,

Rumdv jimii `bv `miimo `yooju ka,rodvv jemaa `bv `maamo `yooju ka

`Vmla gindo-lampo `moma nammee `la?

Nom sii riinv `gaddv, `ximar `kabnv `gaddv,

Sipu situu lo,reeno sipoo lo vrdv `xaaduuku.

`Nok diitv `kaaken v `kenka `lakucin, `konv kaaken v `kenka `lakucin,

Tiqgww kvttww v nabbik `xaaduuku,

`Haluk kvbaa v `kooken `xaaduuku.

LUGUTHANG no `den Abww `bwwtv `ne,

`annww `vmla `gombv dooku`la

ayaa muupuk go jiyaa kubbee `co,

Heen-xilen `lokden `tagap `kubee `co.

By: Dr. Takop Zirdo,16.06.11

MVKUR DAAK

Arum kannv narrv nammv mvruh apuh go baanu leela inrvp akto

Meru puuken v guqam kaaku;

Mvru lok puxii puum goden xiimin jaatoma,

Diitv boosa doobv eblo.

Mvruh bvma bvden karbo lou gv dvu kolo iqqo jaatoma,

Ugci baalw gv jaru kolo iqqo jaatoma,

Intu kaapa kuma,inro kaapa kuma,

Bvdum-bvko encen kuma.

Inkam tatolo lvnv dvktupv tubde daak,

Deegom Deaa lo oolwk dedak.

Loonv gv lou vm tora tabbolo,

Yora ayyom aken cekcek v

Bvda rwyiir lo pubtu la dudola,

Taru xiimak motu sinam bvku ben,

Taxek xiimak motu sinam bvku ben.

Twlw kano vm gombv paala,

Diimi- yapom vm mvpa leela,

Ui –orom vm boso doola,

Yummi -yubsap ne tuupak paala,

LOONV GV LOU VM TOORA BVKU. By Dr Takop Zirdo. 07.08.11

HAAME BAMYOKA

Abwr Ao gadw:

Hwwri Hwwdi ‘Paabuk nago,

HwwriHwwdi yomdom nago,

Naru ruugvDoxuum duumen koobv,

Naru ruugv hwwri appu kaamen koobv,

Pvtta jarnv ruugv Jarnu koobv,

Pvga dvnv ruugv dvnu koobv,

Ilu heya nagobv

VMLA Mwdola:

Luunv kvttw twwnv gaddv,

Baanv kvba baanv gaddv,

Hwwdi bomum nvm lvlwk tuunmv yuukv.

Hwwdi gv raapwrv bwwdw duyukv,

Hwwdi gv paamumv kaaken ruubv

Mumlen duyukv.

Nonu boso hapuk go gvpom ‘yoola ka,

Haame aara go gvbam ‘yoola ka.

Taci pinnv gooden pikma duudw,

Taqe donv gooden doma duudw ,

VMLA DEN:

Xiigmv tuuki v tuubam ‘toolaka,

Xiigo heqki v hembam ‘toolaka,

Hwwdi lvrw vm moqe bamtoka,

Anv gv xoodv pwwrdw duyu kv,

Abo gv baago v wwrga duyu kv

Vmla Diite Puyi go,konv pui go

Qo taamlwk jidak na kv.

Sipu punnvm den eqki qi laka

Reno monnvm den eqki bvqi ka.

By Dr Takop Zirdo, 14.08.11

Anv soin gv keenv taru ko

Nvli-nvqo ru gv jvli lvmo la

Bonv-mumnv rug v bvli lvmo la

Rugum-rugum popwr-ponu numen ko

Si moopin alo si, si mooji alo si.

Tani maglo gv gwwgo gwwken dobv

Miili-amli go gwwgv dagebv

Axi gvlv Pinku gv, axi gvlv Pintv gv

Kiinv rugv yakw gv

Rua ruulo ruusvp lo

Miswr lwwmom, amso lwwrvm

Lisa jinam vm

Tani aaj -olo gv mugo ko

Si mopin alo si, si mooji alo si.

Dwgo bolo yamo lo axi pinku-pintv gv

Tani gwwmane gwwlin hwwba dobv

Gwwtum xipen go yokpak xipen go

Penji nam vm mugo dagla

Gumin ru gv twwnv lvbik pulu tola

Soin ru gv kenv lakbik pvla tola

Poopwr-poonu gwwbv ge

Xirju taru go xirmen taru go

Ruudw yumdv-rodv v

Si moopin alo si, si mooji alo si.

By: Er. Rokom Bado, 03.04.2011

TUMSI YOMRA VM APPU V XUM MA

Tumsi-yomra vm appu v xum ma

Tasi-tao v sin kaaken modo

Xigv yenam vm xirnamv xum ma

Xiksi-xigla vsin buupw modo.

Lwwtup-lwwrup, tasi-tao

Kako bvda lok inka maana

Lvsi-lvpe, lvyo-lagyo

Dvktup-obv nam enka maana

Bvnv hori lok inken nammvm

Inkww lasin ensen maado.

Gwwma-hwwmo, doma-kvno

Ai-amar vm enka maana

Pagma-riisso, kaaek-tarek

Mwo-moo nam vm enka maana

Hwwgo-doogo lo naru mooko

Yeken dooso mwwmum xaado.

By: Er. Rokom Bado, 29.05.2011

Anv gumin gv twwnv taru ko

MOOPIN MEMMEN

APPU `NOM `YOO `BVBRE

Apuu `nom `yoo `bvbre ?

Apuu `nom `yoo `bvbre `morvko ?

`Nom `yoo `lobre moo`gww `tuuko ?

`Nom `ywrlwkkom `vncenma,

`Nom `ruulwkkom kaa`cenma,

`Xwrmen aloo lo nom `xwrmen apuu `bv tuu`lwk `xaagrv,

Taamww-komji rwyww `nv`gaddv ayaa apuu `bv riixaa gvrv,

Buugo-pippaa rvyaa `gaddv ayaa apuu `bv or`xaa gvrv,

`Tiqqww `baatuu lo `nom `tiqqww apuu `bv rii`lwk gvrv,

`Haluk xoodvv lo `nom `haluk `dolo `bv `loxaa gvrv,

No puutoo jogoo la puukaa `laku `cin!

`Tiqqww `baatuu `vm mvvpaa `moyar `dak.

No jigww-jogoo `bv xirkaa `laku `cin!

`Haluk `yooraa `vm mvvpaa `moyar `dak.

`Nok `kaaken `vm koik `tarrvm boso cexu go pagap eeba,

Nok kaaken `vm muupuk tarrvm boso `tagw go tuugap eeba.

`Tiqqww geekoo lo no dag`rwk raa`deervm

`Nok puutoo jogoo `vgv doomaarv,

`Haluk `xoodvv lo `haluk `dolo `bv `loko `deervm

`Nok `kaaken v domaarv.

`Xwrjuu apuu `bv `puumo `laka,

`xwrmen apuu `bv `puumo `laka,

`Pwgo gee`koo lo, `paago `rabgo lo

`qom mvvken apuu `bv `tulwwk `motka,

`Vmla , nom nvduu `tuudak `ogo `nvpen pag`dak `ogo

No gwndo-lampo `moma `tuuben!

By:Dr. Takop Zirdo, 29.03.11.

Dedicated to Galo script.

(swxii twqqw tvttv bv qonu exxa dak , vmbv rwla swgwm tamlwk jidakna)

`MENWR `KOLLEE `LA

`Menwr `kollee `la `pajuk `raala,

Koik `kollee `la xwrmvm `raala,

Doqoo ajek go `jixok `kollee`la

Twqoo axii go `pwmwk `kollee `la ,

Meqgo `menrvp `vm `cempww raamaa `bv

`Marii `mentuu `vm `cempww raamaa `bv

`Menwr `kollee `la `pajuk `raala.

Bembo rvvtup `bv tubraa `mumla,

Gwwcaa gomtup v tubmvm `raala;

`Jixok dintvk v xigrv garw `golpv

Xwwnv `dwro `bv gvtww `lammo `la

`Bwro dwntvk `bv tvktww `lammo `la

`Menwr `kollee`la `pajuk `raala.

`Jixok `ain-`murkoo v axxii `golpv,

Ain `dol `bv, `Murkoo `dol `bv `lotww `lammo`la,

Anwr-pwtwr `bv ain `sillvm daabuk qoo `tola,

`Neci-pinii `bv `murkoo `sibok `vm iibuk qoo `tola,

Loobak `yumii v miirvp `rvlpv, mvvram haii v iirvp `rvlpv;

Domaa axww v xwwrvp kubboo lo, Twwmaa `poolo karrvp kubboo lo

Qiqqom dodwk `nvm, `Qinci dodwk `nvm no kacen kumaa `deela.

`Menwr `kollee`la xitv-xigam `bv mvvmur hipomla.

By: Dr. Takop Zirdo,30.03.11. Dedicated to Galo Script.

MOPIN LO AALWK LAKUMA:

(Feeling of a student).

Lukw polo v anwk lvlv,

Mopin gwdvm mvpa lvlv,

Anvgv ‘xoodv muugu dukupv qom,

Abogv baago v muugo dukupv qom.

Caalen kulpv mvka kubee,

Dicup porikia v aanwk raadaku,

Mopin rwrvpv allo neeku mvvtv kolo ,

Rugum rugum bv Mopin Bumvm gvpom tola ,

Piinku jai v jarik eelpvkv Pintv jai v jarwk eelpvkv,

Neli nvqo gadv dosi ginci ne tapi gami leela,

Twnv bati go gagbv leela keene koyek go gagbv leela,

Ittw pamce go gvbv leela odv kamtu go gvbv leela,

Axii pinku ne axii pintv hiika elvpvkv.

Mopin komar lo reeyen reeyen bv,

Odv kombo vm kolwk eelvpvkv,

Yugw hogw lo mago rvlo vm rvlwk eelvpvkv.

Arum dwkw bv mopin gogyir gogdu lapvkv,

Arum dwkw bv Mopin Pogmen Pogdu lapvkv.

Pota lvgdo go lvgka tabv,

Boi lvgdo go legka tabv,

Looxii-yoxii go Rail gari indum ko’gollo rvradokula,

Mopin gwdw sogo abw bwwtv na gaddvm,

Abo botv na gaddvm anv xiindum na gaddvm,

Neli siibam gaddvm nvqo gwwbam gaddvm,

Mupuk pumbv rwpa dagna kv.

Ara ‘ta’ko v garpa dagna kv.

Allo gv allovm rwnam naru vm aya aapuk gvnv gonnv

Face book lo tamlwk jilaka

By: Dr Takop Zirdo, 04.04.2011, (imagining for a student far away on Mopin day).

ALLO NE JIMI DENA

Tahuk tamuk bv qo lotu go

Nvnvm gui-guga tabla yemum na

Allo ne jimi dena.

Dukum dupa kom wrga dobv

Menjik-menkok agom menla yemum na

Allo ne jimi dena.

Dumdv-dogro gv jwwr-joor bv pokka tore la

Dwgo v pwwpu kuyyom hijup nam gayi

Qokv momv sigĩ

Piko-pimur gv kaken-kaken bv lika tore la

Logo v karpu kuyyom lijup nam gayi

Qokẽ yenam sigĩ.

Lotu lvga bv aya dooyw go

Nvnvm gwwbv gv menla yemum na

Alo ne jurup dena.

Jwwtv-taadv gv lvli-lvlak v rwyw dage vm

Komsi dooxiv vmla kalw kalasin

Komsi v dagyar jima.

Loonv-logo gv moi-mobarv bupw dagvm

Ywrbw polo vmla koik lasin

Ywrbw v dagbv jima.

Domum lwa lo, lorup ayo lo

Jwwne Loonv gv qenam gayi bv

Qosin qemum dena

Allo ne jimi dena.

By: Er. Rokom Bado, 21.03.2011

BUUGO PIPPA V REYANV

Buugo pippa v reya gadda

Tamw komji v rwyi gadda

Moi pilin nv,moobar pvlla nv gadda

Aci doyi sim tagaap tolaka

Abw Niitom sim mvgap tolaka

Bugo pippa v……………….,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

Silo nonnu v taken nv agom go jabgak tuubo’lo

Mvro nonnu v taken nv doyw go kwgak tuubo’lo

Silo dadi koik xaama mvbam yolaa’ka

Tatwk nwgnwk bv taci papee bv

Silo koik pedda ma mvbam maa’bvka

Luxi koj vm vmda maala’cin swrum gollo ruu,

Koik appu vm tuulwk deenv karv lapvla

Bugo pippa v ……………………………………………..

Silo nonnu v iinken bvda go iintom paabo’lo

Mvro nonnu v gwda xiinam go xiitom tuubo’lo

Koik laktamv cippop gorma bv mvbam maabv’ka

Dwbo dwxii gv xwgam dak golloo

Lobo ploo gv kargam dak golloo

Nonnum bwro soo’lv bv tomrv lapvla

Kvden soo’lv bv gogrv lapvla .

Koik appu vm tuulwk rvkulapv,

Koik cippop vm cilwk rvkulapv.

Bugo pippa v…………………

By:Dr. Takop Zirdo.12.03.11, Dedicated to Galo Script.

PWWGO PWWTV BV

Pwwgo pwwtv bv diitv boo’tv’nv

Paa’go paat’bv siilv raapt’nv

iintu denbv koorken goxum

Kookw denbv ko’orxii yaa’go vkkur bolo

Loo’lw aloo’vm iindv kalacin

yoora ayyovm iintu kalacin

abwr gadda xiitv gee’ko’vm yaddvm boo’do bv?

Pwwgo rabgo vm yad’dvm koogdo’bv?

Kad kad la kaatv bolo a’raa payee lok kaapa raa’de’la,

Tad tad la tatv bolo mvdwk xiikla lok biikkur modela,

Nunnur ma’bvka korbo deela,cincin ma’bvka paarik dela

Menki ciri la menki xijik bv jiktv bo’lo

Kaaki cirri la kaki xiikok bv kogtv bo’lo

Arum rokpo bv kokra deela

Aro roknv bv tokra deela.

Asi doyi go kwka tatlo … nahi maalum !

Gomku agom go mentom tatlo ….in English!

Galoo gomku’vm Golo yo’rbv gv toggv nammvm

Xiipak gomuk bv rotoo kenma

Xiirmen gwbv gv boo’mvm gvkenma

Pwwgo pwwtv……………………………….

Svmbv bolo doyii kwtu v sogo xumde daak

Xiirsi pulv putvr dedak, xiirmen puarv artvr dedak.

By:Dr. Takop Zirdo.13.03.11

Dedicated to Galoo Script.

DWCWW `ARO

Dwcww `Aro `lok Dooxi `gv Hamam `vm

`Ennam garww `bv, `nom lvken go gagbvv `kaala.

`Lobo Dooxi `gv loopoo `agu `gv `gukik `dagvm

Riibii nv doorw `bv `rwla `nom lvken go mik`kaa `kaala.

Ywrbww `Pool gv uutoo `dagvm

`Ukcww-baalww `gv `dvuu `kolo,

Jiimii-`raaki `bv `quxi `xumbv,

Lvken gomum `cin duubam `kaala.

Comkaa -comkaa `la kaaro toree `la

Aaji rwyww `nvkru, `Oloo rvxak `nvkru `vmla

Takom-`Yaruk `gv, ukcww -baalww `gv

Xwrsum-pomum `la `quxxvm koik namgo `jaa `takaa `la.

By:Dr. Takop Zirdo. 15.01.11 Dedicated to Rokom Bado.

TORWK TARUU `DOO `LA `CIN

Torwwk `taruu doo `laa `cin huyuu-mayvv hiraa `la,

Jabrwk ta`ruu `doola `cin goqkv-kaajin hiraa `la

Kaarwk akcww `tado `lacin baayvv-baasar `xoola,

`Duunwk `tarrvm `gvrvp `xoogrv.

`Dagnwk `tarrvm `vksoo `xoogrv

Qo Boso-`kano kaapaa `daglaa `re ?

`Maa harlin-harpaa empaa `daagnaa `re?

Qo Kaakii-`tarii `la `nok araa paee `kaalen tamaa `kv,

Qo Wwkii-wwrii `la `nok `bvbak im`mur wwlen `tama `kv.

Xwrsum-poomum `rvm nok moi-moobar `kaaken nammv

`qok bvvduu `vm `piqgum modak vmji `tanam mum goxilo.

No Boso namm`vm `vpak `tokem,

Hamam `ruubv bvrrwk `tokem

`Qok `mentv namm`vm `tacoo `tokem,

Adik-aik `bv boso `yookem..

By: Dr. Takop Zirdo. 16.03.11 Dedicated to Galo Script.

LWWPWK NAMDA

Xiitv gaddv lwwpwk namda moopom pala,

Yoora karbo vm kaamen kemma,

Takar yoar jukmenvm,dobar jigi jogo vm,

Xiigmv tuupa raa’xama,

Ywwrbw poo’logv ywwrbw buumw mosi nammvm,

Xiigo sempa raa’xama kuma.

Xiima gaddv luuru mwwkap kappv’ tola,

Luuru mwwkapv kapeek tareek,

Tolok kaadu kada tara,

Yora ayyom jwgw jogo bv karbo jee’ppe’vm poosi donv garw bv,

Karbo uuto jogo kolo karbo dolw kwwmen yaadu,

Takar yoaar jukmen nammvm ,dobar pajuk jukmen nammvm,

Raamlek-kece tola uugee durbin bv tuu’men yaadu.

Mvdwk mou mvpa maabv, twlw kano vmpa maabv,

Yuubdu cenma bv kayuup sidu.

Dodw xiiksi goden dwlo jiyoka,

Qarsi xiikla goden biillo jiyoka,

Yuubken jaabv yuubmo toka.

By: Dr.Takop Zirdo.16.03.11. Dedicated to Galo Script.

MVRO RUULV ABOO

Mvro ruulv aboo,kvnlro ruulv atoo

Doyii bvgv daage,niitom bvgv daage,

Anv bvgv xiinvm ,dwgo bvgv xiinvm

Dwmbv na deervm,

Bagkana deervm,

Ciibv gv baatuvm baaduna deervm,

Meelo ruugv rabdvm kogduna deervm,

Cinkw bvgv bwgw bwjw bvgv leela,

Soobv go diitv boo’gv bvgv leela,

Poo’den ruugo silv rapjina leeala

Xiinv ruugv xoodv vm, ,xiinv ruugv ba’ago vm

Dimbw na tolaka,luura v tola ka vmla

Mvro ruulv aboo……………………………….

Anv bvgv doyii v ,abo bvgv luuma v:

Miilvk go rikce cerep bv tarrvm,

Caklvk ruugo rikce cervp bvgv tarrvm,

Jigw go axii ,moopek go axii moji bvgv dona,

Xiinv ruugv baatu’lo,

Sopu go dagma daglwkv dona,

Ciji go roma v rolwk v jidona,

Gogw go gwma v gwlwk jiru dona,

Gobv go urma v urlik v dona vmla vmla,

Mvro ruulv aboo…………………………….

By:Dr. Takop Zirdo.13.03.11. Dedicated to Galo Script

By; Er. Rokom Bado, Posted in `Galoo Ennam on 5.08.2012

BA BV YELA NA

Qom mwwdwk dobv lvvtela no ine kuba, mwwken la inla na

Gomrvk lwwnvm tuquk torela no ine kuba, puktv bv mwwla na.

Qok lvgabv no daktu maalasin yo kaama, albv den inla na

No yoona mooko lo daktu yedw, ogo rwywna dooyum vm paala na.

Yepen teela hilo ood lokkv nom kaate kuba, mwwken dagna

Lvkv lokkvm no ayum-kaayum yaadak eeku, vmbv yela na.

Nom inrwk hiko ogo xii kvbbv sin yaaka go yedde daram

No qom lakbor axxv tamrwk hila kumdake, allbv yela na.

Inxi nammvm xwksi-xwgla amen jitteba vmla mwwkw maala na

Aknam gwwgv-hwwgv vm juduna vmla mwwken laa yela na.

Alo go qom ajenv vmnam vm no adwk bv mwwto, hilo baayv kaaku

Yetvr lo al yaada na ajen vm paaye, yekii bv yelaa na.

Qok alak vm hvdw bv gakbv kaatela hilo no kuuhek kaaku

Hvddw yaabv gakgap deenam paaye, kumsila yela na.

Qok asin-aapuk vm kvn vm jittela inlasin yoo kaama

Xoodv-baago gonnam no lou vm jiye, aba bv yela na

By Mrs. Yabin Zirdo.29.07.2012.

MENTOM AGOM GO

Xiibbo xito rwma

Mvree v koodee rwma

Vmnam agom sim

mvgap ruu tooka dolu aa.

Puggo denda bv kvla geeka

Geggo denda bv kvla geeka

Yabur sitop go tvpka koyoka

Dvma komo go pwpu koyoka.

Nvnv kodu lo dvgbuk raayoka

Bognv oko lo pamce koyoka

Vjo-vpo garwbv twdw ruutoka

Hwrii-hwlok garwbv twdw ruu toka.

Nvnv udu v duutv doona yu

Bonv oko v kamtv doona yu

Abo doyww vm yaduk mwlo bv taboo yooka

`anv nitom vm yaak sico bv taboo yooka.

Menqo rvtvm lo tvrvm maa boloo

Marii rvtvm lo tvrvm maa bolo

Pipo kada bv jabam maa bolo

Pwgw poyo bv ywbam maa bolo

Somen xigum v gumpo deela

Soca xiimak v mampo deela

Kopwk kampwk bv pwkrom deela

Rwpum rija bv tvkruk deela.

Gulu mittv gv gulu agam nee

Pawr deena nunnv nala

`anv xodv gv xodv agam nee

Mampi piyup deena nonu naala.

Tagap tooka nonu gadda

Aw vppv vppv vmnam doyww go

Aw ee v ee v vmnam luma go

Kaaru doona la dolu gadda

Vgvm mvvd la kaju qonu

Iitum galum bv rwyo ju

Ukci baalw bv rwla ju.

By Dr. Takop Zirdo, 25.07.2012

TAKAR MOOKO

Takar mooko toloo lvkken nee

jaa rvvmen kaala.

Accwr accwr gv penko toolok

jugpeek jugreek doola,

Ayaa tapaanv nvnvm poyo lok

lvken lvken bv moomen kaala.

Lakco kooro lo Takar gaddvm Twkum twpa paala

Ayum cakcum ruubv Jaa bvvmen kaala.

cirtv cirya nvm reeyen reeyen bv

Daardvk paala ,uuto jogo yaaru `nvm

Qok koik haapuk `vm kaatom kaala.

Qwwk Adiik aiik bv mvvdak moodakvm,

Asin haapuk gv um reeree daagvm,

Takar alum `tvm oomee garwbv

`Tuyak `tucak la `tumen kaala.

TARWK V RUU BREE?

Hvkkur doola yobma`rvm addo yobla maa,

Dua gamdola pokrvp maarvm mee poogen lama,

Kaakur toreela immarvm yadgo into badw henla maa.

Lvvgaa toola pamarvm paci koblen laruma,

Boso nvlok cin rvra maarvm puktv gvnnvm kasen kemma

Rvro doyww vm kwkur maarvm allii doyww kwrvp kemma.

Rwmur axi go rwma `rvm cin rwjw rwnmvm menrw hisa karu maarv ben,

Memmur axii go memma`rvm cin ,menjw nammvm menrw hisa kaat maado ben

Kabra riira nago rvra maarvm cin, mwwken mooyen nv yvv kudw henla ruubmo.

Kaaxiir nago cin rvra maarvm kaaken-kaxir kaabvk ruubmo,

Hwduk bemmee raan lok rvra maa`rvm cin hapuk rvxak nam kasen pobv mo,

Xiima lok cin rvtu lo rvra maabolo xiitv gadkv kaum kanam sv kaaru bvmmo.

By Dr. Takop Zirdo.23.07.2012

By; Er. Rokom Bado, 26.06.2012

DOOCWR

Mvvrum roori bv

Qo nam kooda cvrvlo akenv duuto

Lobbo pwwru eeku naaxi

Emla mookom jurup bv kaani-kaana to.

Cwwtv gv aabolo

Mukka v rvtvm-rvtm bv jamen nammv

Dootv ayum cakcak la

Cwwtv gv yvw-yvla vm tora la dooto.

Lob gv doodw lo

Hisww anv gv muug nammvm kaapa dage

Twruk na moogw-moolom

Doosi-doola v wrba nammv pvla yaadak bv kaabe.

Qok nuuga baaywr higw

Jwwr-joor na ensi hwwn nvken go duudu,

Lvnamvm mvvpa kuma

Ensi gv bomumv mumdak bv kaamum du.

Xido gv doocwrv

Ensi gv akbv lo reen-reen bv dak to

Doonxi gv lvli-lvlakv

Doocwr gaddvm kaaken ruubv lvvmo to.

Doocwr gaddv coolo yapi

Naruv paden la nvre hoola dagxa dage

Pvgo nammvm vpak la

Naruv bvvdu gv hori v riika lapv mvvxa dage.

Rwlacin qo cento

Doocwr gv hori riinmv axik xwgyap garw gomum lapv,

Pvgo na doocwr gv

Dooxi lvli-lvlak lo kvmin gvnamv hago gomum lapv.

Vna jaaru!

Docwr cwrken go horka tadak eena binda eeba

Ensi v jurup-

Akbv ne gakbv lama leela docwrv dwlo eekuba.

Kaadu lvvlv bv

Doocwr naruv ensi gv akbv ne toqam geekuba.

Munsin cenbe lapv

Munuk pvgo na bvvdu-opo gvnmv axxi golpv

Rwlacin kaabe lapv

Neeko bv dwgv kolw na apu-ana v tora du.

Akbv ne tottela

Doocwrv mwwk hwwnamvm apu ne tojika

Mww kaaku maalasin

Apu-ana ne kaaken doobv turnam vm jika.

Qo baarvp dookula

Gwwnam-hwwnam gv nvgw vm mvvka toku

Qok rvnam axxi higwm

Doocwr garw bv kvbv lvga bv vmla mvvka toku.

By; Er. Rokom Bado, 24.06.2012

YUMA GV ALAP

Qok cemma bv yuma gv alap v wrlen roo bv

Yuma mww dvvter cima bv dvvrvp to-

Lvken ne doom gv dooxum lo duumen gvrv

Lvken ne takar alum lo aadla karcwr vm kwmen to.

Door gv guuyo-guui kolo yuma mww cin guumen dage,

Lob gv xido lo mww aqu-aqu na amwr vm gvto.

Komci lo la roori lo dooxi lou v rvmak dagvm

Yuma mww pakwk-lagwk tola jurup bv duumum to.

Oodoo ruu na bvda lo yuma mww dvmv bv inrvp to

Dooxi gv louv kaama rvm axxi caknv mvrrom bvvto.

Mvr gv lou v dooxi lou garw kuma nam lvga

Bvda lo jorjik-mormik leela mww mvrro aw vm baate hito.

Yuma gv alap vm guyuk kunmv mww dvmv kaaku

Dwgo-loggo ingo kaaku, mww kookw yaaka ku.

Kookw bv yuma mww dwrmwk-dwrmak kaaku

Dwrjek atu gonna bvdal ojvto, kvbbv jikka ku.

Bvvdu gv moomv dakbv nam lvga qo innam vm imbv kaadu na

Yuma v qeela kucin rwsi-mensi gaddvm vpak poma mvv du.

Gwwnam gv roori hogo, cupki golo dagdla kaakur tonmv

Avv oodo a yuma ajvk go takar garwwbv uula doodbv kaapa du.

By Dr. Takop Zirdo. 20.06.12

AKKEN GONNVM XUM RUU KULPV

`Oomv sorii go soca tuula

Parbu ywwgo nammvm kaayum sikalacin,

Pwwrnv toguu gv muugo rvkkuvm

Bvyii komyii buumv sa,kampu rooji sa

akken gonnvm xum ruu kulpv,

`anv gv licum acum vm tuulwk sa

Akken gonnvm ruu kulpv.

`Ooro lok attw go sorvp tuula

Mippum duugo nammvm kaayum sikalacin,

Dwwgo poodii v muugo sirv kuvm

Papum-pooxoo gvdeena,mooxi-pukso gagbv deena

Akken gonnv ruu kulpv,

Ato-abo gv qou siga vm,vklu kolu vm toyii likku sa

Akken gomum ruu kulpv.

Rvtwr duutwr lo ajen aruum v twwtv do vmla

Wwrga wwrga bv mvvka lacin,

Gwwma swmo go,sicin dooma go pwwlwk rvkkuvm

Nom Bujum gagbv deena

akken goxxum kulpv,

Pwpw rogo `madum deena

KOOKW MVVKUR V SVMBV KUXII

Kvbw Apw Asse qinnv gv tiswr nam garww bv

Yalw bv qinnv yaluk vm cin tissir doco mvvbee;

Gamtu la doka tookula mvvmur namme kuxii mvvdo ku.

Kookw mvvkur v svmbv kuxii.

Qowk Abo nee, Aci nee mvvrww sila ayum caksum ruubv

Toolok boolok dumpu iiken nv xii vkv rvbam duubam katnammv

Kicu xobuu vm pujin lacin beekku kammbv nam garw nvkv kuxii.

Kookw mvvkur v svmbv kuxii.

Jeli bvli kaaken bv buumw sirupa vmla kaabo raatnammv

Moi sorsi moobar pvlla nvkv ru vmla kalw kalw bv kaatnammv;

Amwr araa lok gvnam ejjv gaddv jvku jeram la uukoo nvkv kuxii.

Allw bv kaadirvm svmbv kuxii.

Xigom xitv gadw kv rumdak vm yalww nv opoo

Twwbam nammvm twlww kapa bv kaara tonmv;

Twwka kunmv xiigam-xiiga amwr vm dwkyop deenv vkv kuxii.

Kookw mvvkur v svmbv kuxii.

By Dr. Takop Zirdo.13.06.2012

By Er. Rokom Bado, 13.06.2012

GWWBAM-HWWBAM NVLI

Bvvdu gv piimu v henlv kunmv qo cendu ku

Qok nvli ajen luutw lok alyaaru nae xi

Opo gv twrukv ruglv kunmv qo kaadu ku

Qok nvli imbam luutw lok alyaaru nae xi.

Nvli gv moogw v mookup lacin

Mww vm alya na gwwbam his kaama

Dvnv gv moolo v tikkup lacin

Mww vm alya na swwbam his kaama.

Moi-mobar gv sorsi-xorxi vm kaayum v mvvbe

Asin gv looda nammv dinsi yana e xi

Dumv gv pili-polo vm kaaqam v mvvbe

Aapuk gv hori nammv pagya sae kuxi.

Gwwsa-swwsa v inru dee na, iqka ku

Rwlacin quxxv turbu daal hibv du

Hilo lvmw koono, lakmw koono nua du ku

Rwlacin quxxv tuuhw baal hibv du.

Ruuna, quxxvm sikww bv iirvm iibam himo laka

Dov bv caarvm caabam himo laka,

Qom lvken goda ajur-ogar deebolo

Mww vm qok gwwbam-hwwbam bv jibv laka.

By Dr. Takop Zirdo,27.05.2012

`KAAKUR `KAAKUR `DOOLA

`Inroo `vm `kaakur `kaakur `doola,

Intuu lo `dagnu-dagnu `doola,

Immin gvdeena garww `bv mvvlee `la

`Nom qo Toraa `duunaa `kv.

Intu u `vm oodoo mvvpaa jaa v

Doxi `otwr damaa `bv pwwruu `toodw!

Intuu `alo no `dagrwk `deengee boolo

Induu `cemmaa `bv `inken-`inken `bv into lappee kv qo.

`Bvbak bvbak lo `pwwlwk `rvm

`Nom inrwk `hilin `bv mvvyar `gvrv

`Yoona `bvbak lok `bvre `nom topaa `rvkko?

`Yoona `bvbak lok `bvre nom inpaa `rvkko?

`Mootum doorw rwyww `nv `bvre `menji `tarna!

`Moorom apuu `puunv `gaddv `bvre `mentom `tarna!

`Inroo `vm `kaakur `kaakur ………….

By Dr. Takop Zirdo.01.05.2012

YOO LOO KUDW?

Meqkok kvnma nam

Qok Aapuk lok agom vm

Takii takii bv

Tapa lagdee nv yoo lookudw?

Nvsin nvmmw nonu ree menji `tarvna?

Kaatom kenma nam

Qok Araa kaaken vm

Kaakii kaakii bv

Kapa lagdee nv yoo lookudw?

Appu ana nonu ree kaatom `tarvna?

Duurnwk doola

Jabji malacin

Mvii mvvca vm

Eqki eqki bv

Encen deena yv kudw?

Ywwrbw Poolo no ree menji `tarvna?

Moogv moopo maalacin

Oodo lookkv

Bvdu piqqum vm

Encen deena yv kudw?

Jimii raaki no ree menji `tarvna?

By Dr. Takop Zirdo. 30.04.2012

`AKEN V RVD `LA

`Aken v rvd `la

Do`ken nvm doduu `la, tww`ken `nvm twwduu `la

Nom `dobam–twwbam `naggee boolo `Vmla `mvvdak.

Dokaa-twwkaa `talacin `Lwwguu-`lwwpoo aamaa `dak.

`Aken v rvd `la

Kaa`ken `nago kaa`paa `rvm, `taken `nago `tapaa `rvm

`Nom kaabam-`tabam `naggee boolo `vmla `mvvdak

`Aken v kaakaa-`takaa `tala `cin `haapuk rvxom ruuma `dak.

`Aken v rvd `la

`Nom Jw`mww-Jamaa `bv mvv`paa `doola

`Qok ayaa `gogywr horii ennam `hwgwm

Nom lvmken gorku `lapv `mvvdak.

NOKV ALAK VM KUUHEK KOTOLA

Nokv alakvm kuuhek kootola

Qo yoombv gwwgo gwsa dw,

Yenam gv aai kaasi lamanam

Duunam gv aako raapsi lamanam

Yoona ulu gv koorap saadw.

Hensi ma yoona yvtvr gollo

Sikww bv qo iimum todw

Kaasima yoona dutvr gollo

Doov bv qo haamum todw.

Yoogo mwwlela yenam ajji sim

Mwwxw mosolo bimmo dakna la?

Kaarwk hibvka jimi koolo lvko

Mensi naru vm menji hidubv

Duubam hibvka hago mumgo

Dwksi naru vm dwkji hidubv

Narugv kaagalo yaya poma

Ximw luutw lo gakgap poma.

Aya si ruunvgv jinamv mwwla

Nomne toggo toka duuna

Aya ne mwwgv eqgv hila

Xwksi xwgla ne kahi duuna

Hibu ruyi gv hili lo yvdwgo

Yuma namnvm mooka doobv?

By Er. Rokom Bado 29.4.2012

`AKREE-GOOGEE

`Agree-googee `nom Kaa`ken `ruubv kaa`dak daram,

`Nom bwru `gv moomii v yuu `vmla `omee `lokkv `tacaa nammv

`Nom kaarvm boso `haapuk go `dagbvv `eeba.

Talvv-`jetor nom `cin Kaa`ken `ruubv kaa`dak daram,

`Nom gwwr-talvv `gv `Jetor v yuu `vmla `taqoo `tola

Qo Boso kaa`paa `bv Kaaraa `duuna.

`Memmur `dooyww gee`xi `vmla `cenru `lakucin,

`Omee `lok `tagap-kaagap namm`vm

Loo`ken `gobv mvvboo-`moek `kemma;

yo`ken `gobv kaaboo-taek `kemma;

Mvv`den `talaa `cin mvv`pak `lama,

`Rwden `talaa `cin `rwboo `lama.

By Dr. Takop Zirdo.12.04.2012

By Dr. Takop Zirdo.05.04.2012

MAGOO RVVLOO NVM AYA MVVPA V

Moopin yuugw loo

Kaaken ruunv `Magoo `rvvloo go

Moopin mooga bv rwwlwk `laxii

lootv lokkv kaabok duula

aii ammarv, ayaa kappa v rwra tooba.

Pinku somen bv ,Pintv somen bv

Qom minlen rupv nammv ,

Nvdu tuulen Nvpen paglen rupv nammv

Vmla mvvken dagbolo alv dooxilo!

Mago rvlo ne doxii agulo

Naru gv peqko lo Rwwpom tuula,

Tani moko sok swmw nvma vm

Silo gvlokv dora takuma vmla

Xiksi bvdvk bv xiikla bvdvk bv dwmo tuula,

Pinku muugo,pintv mugo nv gaddv

Xirju pulv v puumen xaala ,

xirmen puarv v armen xaala,

Rugum rugum bv poopwr pokxa la;

Yvv jaacin dixi gv somen ne

Aya mvpa nvru kaapom xaama.

Gwwtum `doobo v `bolwk ruutv rvku,

Pinku lura bv pintv lura bv

Qom,Luubv koglwk taru rvkku vmla

Endi lici la encen sido bv

Kadi lici la kacen sidobv

Pinku-pintv mugonv gaddv

Rvbu rvlo vmTwwnv Keene nvwwr la,

`Somww gapomla rwli boqo ladna vmla

Yaruu yaruu bv rwyii rwwmar xaala,

Aya kaapa v aii ammar v

Moopin SOMEN gv ,mooga BOTV gv

Xiigsi dwkolo xigla dwkolo qo cin dwmin gvtba,

Lwgo gv Soa vm pippak gvlla

Minsek kaala vmla mvvra tooba.

By Er. Rokom Bado. Posted in `Galoo Ennam on 23.03.2012

`ANNA

`Anna `yombvbree rwggee `ai?

Yvv ruu bvre `rwggee na

Pvyww-pvtta `bv qunum

Beelak `rwgmvv lo `dvvlwk `motuu `na

Talww-beelak dokee `domo `dagnv si

`Anna ywrnv dw ywrtuu na svmbv

Ruunv dw ruu`tu `na

`Anv nok `kiibuu-mamtv lo

Abo-paabo gv yvi-yvlaa `toolwk `dak `ogo

`quxvvm svmbv

``mvguu-mvtv lo siikww iido bv

`mvraa `cadadobv `vmla

Talvv-jetor v `torbum `doobv

Yvi `duutik,yvlaa daktik nammv dw?

Pai-paroo `gadda,kwnv-`monv gadda

`Anv qindum `gv kuurww-kuutv lo

Kuyek `kola,ayaa nvmii `vm

`miiyup kotula,abo-paabo a

`Yomaa `ayo ne `goqqap rvkvk `la

`agu-poppo jaabv `yubla doonme

`kwnv -`monv ,pai-paroo gadda

Talww dokee,Bee`lak dokee dodak bv

Talvv `baatuu `bagjinv sim

Takww nvlww `jinjinv sim

`Makkii `ronv sim,`magro `ronv sim

Dooluu `a al` lwwbv jiqka-rokaa

Jiru `laka `vmla kumdak na.

By Mrs. Yabin Zirdo.17.03. 2012

RUUNV NO TADU YE?

Ruunv no turdobv ennam lvga turdu qo

Qom twwdbv ennam lvga twwdu qo

Qo twwma boolo nok ennamv vmmum ye

Nok ennam vm lvvj la twwnam higwm

Qok imur bv kaaru mabvka no.

Twwko lomen lo qunuk twwnamv yalw nvkke

Tuumwk hirvp nammv aapuke ajvr-amvr dage

Ayumv yumnamv naru gv xugmo moolw dage

Yo lvga bvdw vmla qo kaago hika tonmv

Pwya na dvvdw poolup himabv aadu naaxi

Qo hentku, doolu vm moolw monna mww kuxi.

Pool gv haadw v la dvvdw gv aadv lvyw to

Mwwgv xugmo loonv gv lou gvto

Duukum kom aljabv lou-paaba moto

Kaanv gaddv mwwem poolo vmla menxaa to

Atu gonna dooxv ben vmla sin menxaa to

Ruunv no tatka, qo da jurup bv duuya to.

Dvvdw gv mumsa nam vm menken jima

Mww gv kaaken taen nam vm kaatom poma

Nvsilo aaka tonmv amukv huuken ruudake

Alak vm gakka tonmv gulap appu gayi dage

Qom dumpu-iiken namm vm mwwpa mokuma

Ruunv no meqkato, qo yombv qow vm hetu hibbe dw!

`YOOBV TANII MOKOM `VPAK `BADW QO `CENSIMA

`Yoobv tanii mokom

vpak `badw qo censi ma,

`Yoo `cvv bv rwbbee `dw `qu

Yvvdw rwnna `censima doolua!

Talvv-kooba go `tolo jilaxi,

Takww nvlww go jinlo jilaxi

Talvv koo`ba gv takww nvlww aso o `gv

Taruk xidaa bv pensa tonmv

Talvv baatuu ne gabbvv yum-yum la

Nvlww asoo lo taloo-baboo dagla

Kaabok tonmv dooluu a!

Mvduu-`Mvrakv `Raakto doobv

Adu-pooben tuuruu-taaraa vmdak bv

cwwgo-doogoo dukwk `dagbv.

Rvvlv sa doobee `kv, duulvv sa doodw kv

Cwwdum caasa doodee `kv, nuurww iisa doode kv

Nvlii luutww lo qo, nvqo jatww lo qo

Luukaa dama `eena, jakaa dama eena qo,

Abo- Paabo, Gwwtvm- Swwtvm `gaddvm

Guu ``min-soin `rumnv-boxww ruu `vm

Ayaa dooyww kwwlv sa doodee kv

Aya ajar jarlvv sa doodee kv

Mvvma to qo lootuu-`yotuu gobv

Taco `aamwwr bv rwrv `lapv vmla.

By Mrs Yabin Zirdo,17.03.2012

MVV `LA `CIN MVVQAM `LAMA

Aloo gone `naruu v

`Diiko–`Bogdom Tuugww-tuuxoo ruutrv;

Vm`kww `lakucin, `svmbv jaa `yoobv Heen-xwlen `momoo maadbv

`Twqgww aloo go `loolwk `dagnaa `dw?

Hilo `gvlkv `xwgmv tuupaa taruu kuma,

Xigo `hempa taruu `kuma `vmla,

Abo gv aaji `gaddvm,

Ayaa muupuk jaa `gocin `jimo `maabv,

ayaa `dotak `moma `bv,

bvvduu kuurww lo lvken jaa `gocin

kuuyvk `moku `maabv.

`Bujum-gagbvv `gocin `rwmo `kuma `bv,

Kaalww axik`vm kaaraa `himola

Talww `xeruu `vm `taraa `himola.

Xim-Xiloo `gv `dooyww kwmin hissv

`Rumrww-`rumqo `bv doobee naana `kv,

Heen–xilen `momin hissv, `Pwtuu-`paabv `tau hissv

`Meqqam lama `bv doobee naana,

Yoo jaa `bv `hvmbv Uduu-`Vmv ,Higo-`Mvram lo

Nvduu tuulwk,`Nvpen paglwk `nammee `dw!

Mvv`laa `cin mvvqam `lama, hag`laa `cin hagqam `lama,

Rwi-rwluk na yacuu-piiraa xii `gaddvm

Dooxi `Anv no, `Poolo Abo no kaagap `geeka,

Aloo `gone `qonu `naruu `vm lvmken ruu `laka.

(N.B: poem composed in memory of YOKA family)

By Dr. Takop Zirdo.14.03.2012

CIR PIR V, TAKOO PAAPOK V MENRVP RVKU LAPV DARAM

Nvsin nvmmw v kaaken kaaken pajur duuku,

Kaaken kaaken bv ariin bomum v mumlen duku,

Dwgin gv ywgo gocum eekunaxi,

Hiddw liidw v pwlwk dakku,

Moopin –Moji v pwlwk dakku,

Vmla ,mvvken mvvken bv mvvrvp taxxum rv,

Twgqqw pui go pwlwk raageba,

Higo-mvram pui go pwlwk raageba,

Xiksi bvdvk bv xikla bvdvk bv dwmo geeba.

Hirum allo tv Cir pir v menrvp rvku lapv

mwxi gv ce garww bv,

Takoo Paapokv menrvp rvku lapv

kexxw gv ce garw bv,

Dwgo barji gv, hiddw liidw Pui mvnlwkvm

Meqken hirvlapv daram,

Twqqw possum sumdu la,

Aaluk koyek yvkdula,

Xiksi xikla v rvyaa toola,

Dwgo Barji gv pui doyww

Molwk nammvm qonu

Tacen kacen ruuto kudw?

Talw kalw bv taru tokudw ?

Talak kalak ruuto kudw?

Asin apukv pomo rvce jaakuma!

Mvken moyen raja kuma!

Muso hagmi deeko kara jaakuma!

By Dr. Takop Zirdo. 11.03.2012.

TUUBV BVSIK DEENA YV LA?

Kvbv xii gv koyikv qonum ijju tadak ku

Kvbv xii gv diinnv mv qonum diinju tadak ku

Mvvdii mvvdii la mvvka bamto nonu

Galo dumpo pwttv na gadwkv

Galo aapukv pwttv na gadw kv

Tuubv vm bvsik deena yv la?

Birtis gwgo okv:

Gomik Dabi gv

Doyww kwgo nammvm

Luma moogo nammvm,

Moji Riba,Moj Riba gv

Cato lou kaatom nammvm

Sadin doyww kitom nammvm

Tuubv bvsik deen yv la?

Menlar Ruti gv

Rai Boolup gvtola,

Orup hotam bvtola

Diiko bogdo cenor nammvm

Tuubv bvsic deena yvla?

Tomo Riba gv ,Todak Basar gv

Kvtw twwgv nammvm

kvba baagv nammvm,

Aalo Basar vm cinjin ogba nammvm

Tuubv bvsic deena yv la?

Boken Ete gv doyww kwnmvm,,

Gotu Bagra gv ,Ligin Bomjen gv,

Kore Bagra gv ,Gumken Bagra gv,

Mopin-Moji

Rwgv nammvm,

Gidam Yomgam gv

Puktv aatv nammvm

Tuubv bvsic deena yvla?

Tabom Bam gv IAS xigom bvda

Kaatom nammvm,

Portik Potom,Golek Yomca gv

Morgv Vtv gv xigom rabdo kogji nmmvm,

Tuubv bvsic deena yvla?

Nokv qokv alo mvvdv ,ayo mvvtu nammvm

Mvvsik deena yvla?

By Dr. Takop Zirdo. 07.03.2012

By Er. Rokom Bado

Posted in `Galoo Ennam on 03.03.12

LVKV LO HVMBV JAA MA E

(Romantic sad song)

Nom kaahen hima dadak ogo

Qo aken be daram hvmbv jaa ma e

Nokv lvga vm mwwma dadak ogo

Ai amar be daram hvmbv jaa ma e.

Gwi hwwmar be daram hvmbv jaa ma e.

Kiibo dorken v kiiruk pwuk lama

Rokpo pwken v doolu kogu lama

Vmla dooyw vm tabbe daram

Vgv yo v dw qo hemma e,

Aken gv mwwdwr saam hemma e.

Hennv paanv ruu v meqqam xaado

Boi pota losin rinna rilen xaado

Aya hinam v dinsi ru na yu

Naru vm mwwken monna yu,

Aya gv kapmo nam vm hemma e.

Pvyw-pvtta gv mennam vm lvkv lo

Taken na nvnvm gui bv tabbv kv

Nvsin-nvmw gv jvrnam vm lvkv lo

Kaaken na hoomen nvre bv kaabe kv

Pvtta gv xwrka nam vm taka ma e.

Nom kaahen ro v akenv yeken kuma

No den muupuk rvxo v xoorwk jaama

Nom mwwka ro v aken v duuken kuma

No den aara rvxak v xagrwk jaama

Hvkv na axw-aloo v sin kaaye mwwma e.

By Dr. Takop Zirdo,02.03.12

GWDA XIITU LO `VTU `DOOLA

Gwda xiitu lo`vtu`doola, Awwr tibbin hidula `

`Anv -Abo gv dooyww kwnmv

Dwgo pwrnvm muugo modo,

Pvli -amli vm dinci moya do.

Jooko Raarv doogv duula ,qiqqom qinci dobam dula

`anv –abo dooyww kwnmv asin apuk lo daggap yaado.

Jeli bvli buumv toola,motor gari lo jugdu la

Xippak gogywwr pvrlwk pala

Xippak poka twwgv duula

Pwnv -paanv ,gwdin hwwba yaanv

Abw-Bwro gadwgv dooyww kwnmv

Tabvk- tarvk lama ,tapo kapo larama.

Ywrnv goonv,aii agam , pvgo ywgo

Doyww ru kwpa xakuma.

By Dr. Takop Zirdo 21.02.12

KOOKW MVVKUR BV KURRA DEELA

Tuugw tadak la mvvkur kalacin

Mvvnam dooyi vm kwdw kamarv

Tupen tadak la hagkur kalacin

Mvvnam qonam mendw kamare.

Kookw mvvkur bv kurra deela.

Gwca cadak lo no

Tiku Barku pama bolo

Hwca cadakvm no

Aiin possum summa bolo

Murko koyek yekma bolo

Hwtok toogw v nom gwrbv kubbolo

Kookw mvvkur bv kurra deela.

Allo nelpv mvvla mwwrma ruubv no

Rumdv Toggo bv tora yoka,

Rov nelpv mvvla yummi yubsap la no

Rodv togo bv toora yoka.

Buugo pippa v reya duvm

Tamw komji v rwyii duvm

Pwgo rabgo vm kogqi tooka

Paago rabgo vm kogqi tooka.

By Dr. Takop Zirdo .20.02.12

TURDAK AXILO

Turdak axi lo bujum gagbv la rvbam toka

Xirmen hoyen la rvbam xatka

No akken v allo gonee

Arwk ruubv, kanv ruubv

Doodvk tarv ku.

Dolw kalacin,acin aok go ogmwk deena kat kuma

Twwlw lakucin isi aum go pwmwk deena kat kuma.

Jika lakucin cintv nvmin miqku lammo

Orka lakucin Pootv amin miqku lammo

Doga oonam nvmin minrv kulpv.

Gogyir gogmen tapa kulpvmmo

Xaanv kaben tamen kulpvmmo

Xikmi tola taka lakucin

Anv poyo goxum kulpv

Pvtv xoga goxum kulpv.

Vgvm mvdola turdak axi lo

Bujum gagbv la rvbam toka

Xirmen hoyen la rvbam toka.

`NVTTAA `KAAKUR

Dooxi `gv `otwr `dagvm

`Nvttaa `kaakur `vmla

`Boyww-`Taakw `gv kabr`vm

`Ai-`amar `tapaa v

`Boyww-`Taakw `gv `kabgww `vm

`Taji `kaalpv `mvvn ruu kaakuma.

`Taakw `gv `nvttv, yoo jaa goe `dw

`Rwgnv `gv gogn`mvm `taku maako !

`Ai-`amar `bv mvvd`la lvken gomum `cin

`Kaakur go `kurji kumaa `bv.

Dooxi `gv `caarvp dwkww `bv, Dooxi `gv otwr dwkww `bv

`Boyww-`taakw `gv `lvlww `tola, `Nvttaa `kaakur `vmla

`Ai-`amar `tapaa ruu `bv, `Aq-`alaa `tapaa ruu `bv

Kab`yar namm`vm ayaa tapaa v

`Boyww-Taakw `gv `kabgww `dooyww `vm

`cenlww `nv kaamaa `deenv `garww v.

N:B.Boyw Taakw was the Nwbw i.e banti of Doxi Mummi(Abo Tanis wife).When Doxi Mumi was leaving(due to misunderstanding with Abo Tani), Taakw was also suppose to accompany the former but unfortunately the Ao Epen fell down to earth.When Taakw climbed down to earth to collect the Epen, Doxi Mummi was already gone to her Doxi moko(her `Anv Abo moko).So Boyw Taakw started screaming.. “ Nvttv aa kaakur “meaning Nvttv please look back I am left behind. Dolu Dolu lok Doyww v variation rvlpv.Mvxi yoka okke kayeek yoka.

By Dr. Takop Zirdo. 05.02.2012

XIGLA ACCIR GOBV

Xigla accir gobv dwsar rvm

Asin-Aapuk lok mvdwk

cumdwk kvm dwpak yaado

Vgvm mvrvm lvken lvken bv

Xigsi-xigla dwpak nammv cin dinci nago xii.

Xigla accir……..

Mvdwr momwr jaa dagvm

Agum xwrkok malacin

Koik komek la Xirsum-pomum rvm

Asin apukv ajup yaado.

Xigla accir……..

Alik aor v bugdek tarrvm

Dukok jaa madobv

Lwgu-lwpo lo gogru la

Gogywwr aba lok gogmen rvm

Bvdu opo v pomo rvce yaado.

Xigla accir………

By Dr. Takop Zirdo.04.02.2012

HWRUM HWRUM LO (Generation to generation):

Rvkv pvrv ruunv Hwken Hwpo aabyww nammvm

Hwrum Hwrum lo Namda xwwrvp dwkw bv

Nam gwwrvp nv xiigam xiiga gaddv

Gwwlo Gwwco bv darlen coobv geelpv.

`Botv rvvbu tennam gaddv

Reen-Reen bv `Xoodv cikce lo dagdola

Pwrnv Toguu gv muugo daagvm

Twwnv keenv nvwr kopvla

Dvllo ywwn`mvm ,xiida nuun`mvm ,Vbak laan`mvm

Hwrum Hwrum lo tamen kambv yaarv laapv.

Baago cikce lok Hirom iju tennam gaddv

,Hamam taram kaapa toola,jwgw-jogo toola;

Dumbo rvvbu tennam gaddv loli-pici toola

Baago yvbu cen`mvm, Pvka xooga gaan`mvm

Hwrum Hwrum lo tamen kaamen yaa`bv rvl`pv

Haaji olo gwsik hwmek dee`nv gaddw kv

Koji allo vm Kaa`bv taa`bv sa ruu lemken sa

Qok lo kaara maa , o k k v

Iju rvvbu bv ,dumpum cooklo bv buumw hiken maa

Hwrum hwrum lok rwlv menlv sa gaddvm iji

Mvvco kaaco rvm dww doo gora kuxxum

By Dr. Takop Zirdo,31.01.2012

MOOPIN `GOGMEN

`Nvlii gwwtvm `gadda,

Taakoo-`paapok v `menrvp `dakku,

`Nvqo swwtvm `gadda,

Gellww-geddov lwwrvp `dakku,

`Dwxii aacupv cubee kunnaxi,

Lukww `Poolo kare kunnaxi,

Ciddw-liidw v pwlwk dakku

Moopin `gwwdw v haalwk dakku..

Wgjuu `buumv go, `lomjuu `buumv go

`Kaju `qonu `rwrvp `lakuju,

Yarii-`Ginci `ne Tapii-gamii `paala,

Odvv-maago v nvwr `leela,

Ya`pop-gindaa `ne Ta`pop-gamop `paala,

`Twwnv-`Keenv nvwr leela

PiqkuPintv muugo vm cocu molaju

Pinku Pintv aajar go `jarrwk kalaaju.

`Nvlii gwwtvm…

`Nvlii gwwgv `bv `nvqo swwgv `bv

`Suupin piqgv `bv nampin piqqv ``bv

`Ain `jesum go sumgv naabv Murkoo `doloo go `logv `naa `bv

`Cilii amwr go ramlii amwr goMwrgv maado `bv.

`Lwwji rwlii `vm `lwwpin rwlii `vm,

Axi `Piqku `mw diibv pencaa gvrv pv

Axi `Piqtv `mw sikoo koocaa gvrv pv

`Kaju `qonu `Pinku ajar go, Pintv ajar go

Jar`rwk bamlaa ju.

`Nvlii gwwtvm…

Donyi Pache gv Anv xoodv lo

Poolo Lampen gv Abo `baago lo

Axii pinku ge, Axii pintv gv,

Lemi lenu du em `Laglo-`lagnu `daagvm

Odvv `sibik `vm haanv garwbv birrwk xaalaju

Cimbum kocar `vm haanv reroo bv carrwk xaalaju .

`Nvlii gwwtvm…

By Dr. Takop Zirdo.26.01.2012

`MEXXWW AGOM GO `MENTLA

`Mexxw agom go `mentla, mvvxww `yooka vmkaa `laku `cin,

`Rwwnek –`rwwrek root `la `rwmvm toba vmkaa `laku `cin,

`Rwmur -`memmur `vm kagbin `lakuma,

Araa paee v `leelak kambvv `rvlpv.

`Rwmvm go `rwroo `bv `kookww `mvvkur kaalaa `cin

`Rwbuu-`rwtaa `root `la, `rwden `kulpv mvvkaa `lacin

Xwkcup cervv rvvkaa `root `la, ayaa axikv kaakaa `laku `cin

Agum paee v geekaa `laku `cin, araa paee v geegor `takuma.

`Pwtuu-paatuu v omom toree `la jimii `rvkkuvm,

Suurww-namrww v pwrdww kaalaa `cin ai-agam v tabyvv `xoorvm ,

`Pwrnv-`toguu `rwlww kaalaa `cin, sicin-domaa go `pulwk `raarvm,

Podii muugom gooken maadona, Dwgoo muugom gooken maadona.

Xitv mvvdwk v, xigam mvvdwk v dwgdo `kunna.

Ayaa haapuk `vm gvkaa `lacin kaatom lagmaa `rvm,

`Taken `nv `dooyww `ceqkaa `lacin heen-xwlen `molak maarvm,

Dosv-twwsv qvjjvv `lacin pwmaa `tvttvv `bv `mvvtv `rvm,

Alv `nagge `vmla dooluu rwgmvv lo `nom `dooyww kwpaa `nv `kaal `pvmmo `la .

By Dr. Takop Zirdo, 17.01.2012

NOK `KAAKEN VM

Nok `kaaken vm yo nvmin go minsa dw!

Nok `kaaken vm yvm menrw `saadw!

Nok moobar pvlla vm yvm mentom saadw!

Dagkur nammvv naqko koopik v aaji rwwyii,

Dagdwwr nammv pumci xeru v dwrwk drvk,

Dagrwk nammv moogw moolo v pvbvk rvcvk,

Kordu kortok v aayuum cakcum ruudak,

Rwi rwca v rwxwk rvxak aapuk ooka moodak

Nok `kaakenvm yvm `dooyww saadw,

Nvmin minsa ruu mvpama mvvkw kaatba,

Menrw hisa ruu kapama kaago kaatba.

Loksa jorlak naggee bolo jorto lappee

Pota ajek gollo No ce garw doobv ,

Jwgnv kognv goye bolo gogywwr aba gollo

Gogto lappee Appu alum lo nok `kaaken vm koyiik la,

Lvtap lagtap v rvyaap bv pokdu poktok la pokmen tolpee

Mvvken aapuk `kaatom la nom rwxok mexxok tadna vmla.

By Dr. Takop Zirdo, 16.01.12

By Dr. Takop Zirdo, 30.12.2011

HIBU RWWYIR LO.

Hibu rwwyir lok hwwwnv doxum compwk lo

Hwnv raapwr borkok lo `yvvrv la dudola

Koyom anv lok tiknam yallww nv biri go

`Baanu paala hibu pvlv bv kaamen la dunnmv,

Gwsa hwsa lok mvken moyen v hvmbv ruuxii

Vmla mvvto ba ajen gadda qo….

Hibu reerv lok tapii piimu liilen nvkv

Dorw mwddakvm yampe leken bv

`Caago lvvbv, aago lvvbv, tolo lvvbv, bolo lvvbv,

Kaju vmpvnam garw bv yaammen nammv,

Nitom pakjo momen na nvli nvqo gadgv

Taqik pinnvr nam garwbv pogmen garw v

Vmla kaatoba ajen gadda qo….

Hibu reerv lok doorw rwbi na miggv rvm,

Asin aapukv pomo rvcv,pabak tarakv,

Gaari gaajo gv namsu na mwkw amuk hupama,

Tapin tamin na adu pooben tapa ma,

Aai binnv gv Muu Gau tapabv,

Dww Doo tapa bv lwwnv lwwbo vm biddula,

Aai gogyir ,aako gogyir gogmen nammv taken rudak

Vmla ajen gadda tara tooba qo…..

Mvvdwr modwr go kaarvm asin apuk mvvken maarvm,

Nonu cin, lvken lvken bv hibu reerv lo rvmen lana,

Indw paarvm lvken lvken bv hwwnv doxum lo duumen laana,

Tapi pimu gv kaaken ruubv yabmen nammvm kaamen lana,

Ali axi gv aii agam gvji nammvm garw hissv bv orpen hila na,

Orqo kaarvm qom cin axii go mvpa lana,

Vmlaxum kumdak naakv ajen gadda qo.

By Dr. Takop Zirdo, 18.12.2011

XWWRWW GOLA XWWPI KOOKW LO (after 14 years)

Xwwrww gola xwwpi(14 yrs) eekuba, kaaken ruuna dairi(diary) gollo

Nok rvlwk dua kom eggap bee`kv,siti pota lok jika duu`bv mvvla.

Inena Polo ogo siti abor go jilwk tonmv , oomor jaa`bv mvvla ,

Aakur duuku qok alak lo ,seknv xii mapama vmla.

Oodo jappo naa`nv nombor vmcin eggap beekv,

Omor jaabv hello vmka ruu kulpv mvvla,

Nombor vm cillwk kaat nammv aayen jaa`bv mvvla,

Xiipak agom bv mentom dooku nombor v dooma kv vmla.

Annw! vmla mvdi -mvdi la mvvka kunmv,

Dwbo dwxww v xwwsi kumaxi i,

Lobo Polo v karsi kumaxii,

Xwjw gojw nago kuxi,xwkkam gokam nago kuxi,

Xwrww gola Xwwpi axw v mee gobv rwru eeku naaxi,

No Larcvk yaa`rvm qom kapa`rvmne gogka yalana,

Qok nombor vm cendo bolo oodo jappo lo,

Lvken lvken bv oomor ruubv hello vmlana,

Gwswk Hwwmek na abwr ao gaddvm ,

Qo xiirju pulv puumen gvdu na`kv

Qo xiirmen puar aarmen gvdu na`kv

Twmu xwjwk bv jwgnam jaalo kama na`kv

Domu xiikok bv kognam jaalo kama na`kv.

Riinv gadkv xwrka ja sv kama nakv.

By Dr. Takop Zirdo, 17.12.2011

Xiigam gv ao v Tumdin Radin doqo tokula,

Xiigam abo gv tvrw moogw `roobv,

Tumsi xomra inlak raaku `maa,

Tumdin radin laalak kuma bv,

Komkam doram dokuna,

Vmnam doyww go taru beekv.

Vgvm mvdla abwr gadda ,

`Anv Abo gv turdak axilo,

Rokom Podii vm kokpu koyo `laka

Yubnam tvttv bv yubpom yoo `laka,

Swum bvttum bv rwra yooka,

Bogpen caro bv rwra yooka,

Vmla qo korum gv doyii go kwji dagna.

DOYWW AGOM GO KWJI DAGNA

Xiitv gv ao vm tomsir ma vmka lacin,

Xiitv abo gv pwtu paatu vm `tuubv bvsik lagmaa bolo,

Abo botv gv tvrw moo`gw ywrxo `roobv,cikw dow `roobv,

`Yarw kvno vm enla maalela Ramqo ao v `Babw `dopwwk do`kuna.

Vmnam doyii v karu `doona .

Kormo Tao vm namsir ma vmka xala sin,

Boo`tv `dorxii gv nwgmin hwdakvm,

Korno Anv pajur `deenvm reppuk xoobbolo,

Kormo Tao gv wwrdw kama,

Vmla luuma vm moobv xaade.

Diitv `yoorbv lo jillwr jollor bv Pabmbu jetorv `torka lacin

Sici `anv gv bvv`du aaggu v gurvp rvkkuvm

Pambu jiyyi murba garw goxum ,

Swlw biyyii v dorso garw goxum,

Vmnaam doyii v karu `doona.

By Dr. Takop Zirdo, 12.12.2011

Silo mero ,giu- tula ,gakir- seni dodak sogo,

Annw !mvrum ja cin kato bayekv vmdu bv,

Rokmw aso miikka komabv, Daktor jukdw kamabv,

Annwr pwttwr bv sixa qexa bamdak.

Korum ogo Dolu Dolu lo

Yuutv Ui padu ogo, Yuume ui gudu ogo,

Luubv rakdu ogo,Rumgo cedu ogo,

Cili qepen, rwli rwpen kama deekv.

Silo mero bvdu bvda v soro kunmv,

Gari Gajo,Tubek lvbekv qejje kunmv,

Tolok bolok sili -qepen ,cili-rampen vm gvje dakku

Kinv –rvknv, sonv- vnv oopa mokuma.

Kocv kolv ruulo ,sibu siko ruulo,

Aii aako v rwyii pwci `tola , dwrwk dvrvk `tola,

Binnam `addu v taken ruubv birru deekv,

Ridv riqum v tasum tase v

Qoru qopw v sorii sorii bv bulo yapyola,

Lwmik doyik la reru deeke.

Ijja kaku nammv aii sirukv rukdu ku,

Ijja kakunammv aako siirukv rukdu ku,

Bali purde bv licak koro bv rwxa duuku.

Joko ,Raarw,Papuk ,Koqe dodu ogo,

Ato Abo gaddv sww dumpu v puya ruude kv,

Molo iiken v kamya ruudekv.

LVKKV OGO

Omee ogo diitv yorbv gaddvm

Kaken kaken bv yaji doobv kadu nekv,

Tarv `moopen v jin jen doobv kadunekv,

Swrii -swlok yomdom kolo,

Pisik Pvga vm kwlum kwko vm

Jarmen doobv kadu nekv,

Sobee sokek vm senmen doobv kadunekv.

Ija kaka kunmv diitv puttu v abin cukin,

Diidwr tutu v, racvk jaktu v leelak piccak,

Lwlv arsi bv lwtak arsi bv tuxa dakku.

By Dr. Takop Zirdo.11.12.2011

Qo duku malaa `cin, Aaji -`olo `gaddv, qok doyww `vm,

Tvvrum-tvvrum `bv mvvpa eelv `pv

Albv tato sagge xi vmla mvvnam lok `cin kae kulv `pv.

Aloo `gone qo jiimii xooku boolo,

Xoodv-baago v, kawk–rapko v aaluk eeku `lapv,

Iiju-rvbuu gaddv, gumdu-pvrv gaddv mu galuk eeku ` lapv.

Aloo `gone qo duuku maaboo lo,

Qok imbv ko rwklam bvda v qom `toraa sie kulv `pv,

Naakum-naabo gaddv qom toqaa sie kulv `pv.

Aloo `gone,`qok hagnam axxiiv hag`pin kubboo lo,

Heen-xilen `motuu v doomum eeku `lapv,

Qok pooka `Twwbv naanv duumii v qom rumdv toggo `bv toe kulv`pv.

`Qok axik pwxxv jimii `jaabv xik`mii xooku boolo,

Qok gvbv nam boolup-raacv gaddv qom enlak eeku `lapv,

Qok Wrw-gebbuu gaddv qom mugoo eeku lapv.

ALOO `GONE

Aloo `gone, `qok Kolom `gv siahi `vm eqqam kubboo lo,

`Qokv Potaa jortuu v `tvvrum-`tvvrum`bv doorv `kulpv.

Duugv-daggv soki-table v yoo lokudw mve kulpv.

By Dr. Takop Zirdo, 01.12.2011

KARBO KAADUU `COONV

Karbo kaaduu `coonv,

Eebaa dvg`gek `coonv,

Vmnam `dooyww `vm qo

Tayum hiraa mumtba.

Karbo kaaduu `coonv qo

`Lvmww `konnu `v nurvp kubboo lo,

Lagloo `koxakv `xagrvp kubboo lo,

Curpo baqii go paji `deenv,

`Tarv baqii go paji `deenv,

Kaaruu rvku `dw

Karbo kaaduu `coonv `qom!.

Bvvduu `rvxak v `xagrvp kubboo lo,

Opoo `rvxak v `xagrvp kubboo lo,

`Pootv `aum go `pwmwk `deenv

`Cintv aok go ogmwk `deenv

Kaaruu rvku `dw

Karbo kaaduu `coonv `qom!.

`Diitv `booko ruulo,

`Rokom Qarsi dvkbee `raabv `kue xi,

`Silv `rabko ruulo,

`Lwwlap rebbin `raabv kue xi,

Karbo kaaduu `coonv `qom!

By Dr. Takop Zirdo 3.12.2011

OMOR MVPA VKU

Kaka `maanmv `doolv la

Taka `maanmv `kaalv la.

Aloo gokuda `tacv `yaago `tapa la,

Aloo gokuda `kace `yaago kaapa la,

Aloo gokuda eencv ` yaago `empa la.

Kaka …………..

Cippop `doola go Roja Pabona modu ogo,

Gwrbv sidola `Axii jukse `koore pogdu ogo,

Break dance,disco dance momensa mvvpa ruumae v

Gomcir nemma na gogyir gogsa mvpa ruuma v.

Kaka…………….

Rwglam bvdalo `axii gadkv Buubuu yordu ogo,

Koda gojo lo asi gadkv Guuga tabdu ogo,

Xiipak tapu mimmen tolpv mvruumaekv.

Kaka …………..

Roksv jvrdola ponu cumdu ogo,

Dupom `doola Puww wwdak ogo,

Guitar bvtola gogyiir gogmen sa mvpa ruumaekv.

Kaka kaka……………

Daak juknv gv loorw-loqo indum la sithi gvji du ogo,

Dibrugarh Radio lok Galo pui vm alo todum du ogo,

Internet lo Face booking momen sa mvpa ruma e.

Kaka ……………….

Nam-nasuvm sabi-tala ettum maadu ogo,

Arvm-Tadokvm twdu twtok la adu ogo,

Suuba cosa nv ,Namba cosa nv karv lapv mvruu maekv.

Kaka ……………………..

Xilo swsa v du ogo,xiga gwsa v du ogo,

Gwda xw`duk du ogo,isw laaduk du ogo,

Lvmww bvxo v xooto lapv mvru maekv,

Lagmww bvxak v xagto lapv mvru maekv.

Kaka …………….

N.B: Every day,month ,year and generation new things are seen replacing the older ones.New experiences are encountered.ultimately you will realise that ,with the passing away of time your outer and inner stamina is no more to adjust with the natural changes.

BUUBUU=Tapi piida vm jirse(split) paala mimmen(Blowing) nam which produces a sweet tone.

Guuga=made of bamboo,we can call it traditional mouth organ.Puww=made from ujuk,principle just like that of Guitar or Violin. Cuuba,Nmba= Naasu ,Naam . OMOR= Nostalgia.

By: Er. Rokom Bado, 23.11.2011

DOKE LVGA BV

Doke lvga bv menjo tama nagge bolo

Qo sin mensam mentv quru tol pe

Al poma vm menlen quru tol pe.

Turgv lvga bv rwjo tama nagge bolo

Gumin kvtw lo duutv quru tol pe

Soin kvbaa lo rvtv quru tol pe.

Diiko bogdom turbu daalv lapv

Vmla gumin-soin vm dooyw tore la

Pwgo-paago bvda kaatom lapv

Vmla gwwsa-swwsa nam luma tore la

Mvgw-rugw, kubnam-robnam bvda lok

Aw gv xoodv baagom lvvmo hinnam kala cin

Qunuk garw na yo menla raama.

Nvnam-bognam aapuk gvnv ru vm

Aya hinam dooyw potom de na

Dochcho-kahi rvgv de na ru vm

Dooxi-poolo aapuk kaatom de na

Hipu-reno, gumdu-pvrv tvttv bv

Alo dwkw bv mennam cenla cin

Qunuk garw na yo menla raama.

By Dr. Takop Zirdo, 13.11.2011

AMUU-AA `MAADAK

Swrii riilum lo, swwlok `loglum lo,

Koyom-ko`raa `gv yomdom `kolo

Siu `lwwnv `gv lwwrvp `dagvm,

Lukww `poolom muugau v;

Gwwcaa-`hwwcaa `nv `gaddv

`Gogmen `dagee `bv `mvvla

Moopin `gogywr go ekkaa `jilpv mvvto kuda

Mvvnam-`monam `vm Sitii-potaa lo `jorlen `lagraama.

`Rwgii-namkoo lo, bvdaa bvgur lo,

Geddo `lwwnv, gellww `lwwnv,

Jw`gww-jogoo `bv `lwwrvp rvkkum;

Ciddw-liidw lo `nvlii-`nvqo `gaddv

Nvvnvm-pagso `momen `dagbv `vmla,

Niitom axxii go jorji `kaalpv mvvto kuda

`Qom Jorlak Xikok `bv `ywrnv `tvv ywrraa kuma.

`Axww `alii `gv aarvp dwkww `bv,

`Aglo `poolo `gv karrvp dwkww `bv

Swxww `gv `axww `toso

`Xiksi-xiglaa go `dwmo `yooku `ka `vmla

Gindo-lampo go `moto kuda,

`Xiksi sibuk v bug`len kambvv `dak

Xwglaa kocvv v bibbvv `nendak.

`Taken agom `ruu `tapaa `maadak.

Kaalww-kaano sa `ruu kaa`paa `maadak.

By Dr Takop Zirdo.21.09.2011

NB:Moodw(moodwmoobv)=Earthquake.

SIKKIM NOM MVVPA DUUNA

Caago diirww gv `omv oyii Sikkim ne

Mwwrma `ruubv Tista Hibu gv

Dww-doo `ruuna Hibu addum tamen la,

Adwwr - assom mvpa `maabv,

Niitom paksoo `taamenla `duumo `paala,

Moodw no yo lvvga bv

Moodw dumdeenv hvvkvk nammela?

Bwwrmv attwr `lookv moii soorsi yaaru na,

Bwwrmv attwr lokv mobaar pvlla yaaruna,

Sipu puulak `maanv goru, reeno menlaak `maanv goru

Vmla, hwwgo ‘doogo vm koik mopla,

Moodw nok Sikkim nee pinduum ‘naammv yo jaa goo’ee la?

Tiqgww xiilen nv ruu’vm,mvv’dwwr moco nv ruu’vm,

Yapu yapu bv puutoo jogoo na hwwbv appu(white orchids)

Laaxok `raanv haago diirww gv oomv oyii ne,

Doxii `aanv no, polo aboo no,

Moodw xiimak gv moa tanmvm,

‘Eenrw axxii go eenco mooma bv,

Kaarr axxii go ,kaaco mooma bv

Xiimin puii go jico maabv

Yoo jaa lomnam geela moodw ne

Moodw dumdenv jekvk mokko?

`Aanv gv haaji,aabo gv haaji gaddvm,

`Aanv qindum lo haamam ruu’bv

Qindum vrpop v `poolum mootula,

Aabo kuurw lo haamam ruu`bv

Xiigam kurrw v kuuyek la duumo tuula,

Moodw nok dumdeen v hvkkvk nammv

Yoo ja lomnam goyeela?

Aya muupuk ja gocin jimin hidw kama ‘doobv,

Aya `mvvpii ja gocin piimin hidw kama `doobv,

Tvvna vmdw kaama,bvvna vmdw kaama `doobv,

Hagca twttwr tolaa nok

Pajuk juga nammvm no mvswr hidu?

Nok xiiga gaanmvm no koyiik hidu?

ANE GV OJUMA

Anv gv ojum a ciri rvmiyo

Ane xindum yu ,anvgv ojum ne

Ojum aken ne, xindum ‘kurw lo ‘kuyek ‘paala

Niitom ‘kwmw go ‘kwrvp layu, ‘dooyi ‘gobso ‘gobrvp laayu

Anv gv ojum a ,Ojum aken a,

Ciqkw ‘bwgw ‘leela ‘pooden ‘bagbv ‘leela,

‘Soobv diite ‘boogv ‘leela,rekpo ‘diite ‘boogv leela,

Anv gv Ojum nom ‘xiibo ‘diitv bv ‘boogv ‘takubv

Nyibo silv vm rabgv ‘takubv

Sw baatu vm ‘dubw tadu ‘kuyukv,

Meelo ‘rabdovm ‘kooga tadu kuyu kv.

Anv gv Ojum a ,Ojum aken a,

No,jelii ‘buumv lok, bvlii ‘buumv lok,

Gumci – ‘dooglii ‘ buumv lok,

Xirju ‘puulv ‘puumen ‘daggvm,

Xiirmen ‘puarv’ ‘aarmen ‘daggvm

Gvmen qii ‘laabv,

No, Anv Nuurw bolo ‘Xiipak Nuurw ‘boolo,

‘Diitv ‘booqi ‘doola ‘rvqii ‘taaka

Vmla Anv xindum ‘dooyi kwlwk ‘layu.

Anv gv Ojum, Anv Nuurw bv ‘diitv ‘booqi ‘eenayu.

Anv xindum rumdv ‘tooggov tokw ‘duuku,

‘Roodv ‘tooggov ‘tokw ‘duuku,

Arum goyaa jimi ‘yayaa,alo goyaa jaama ‘yayaa

Anv gv Ojum anvgv ‘xoodvlo ‘caakur kuma

Kicu siddu v kilu siddu v baatu-baalv lo duca rvkuvm

Anv gv Ojum kuma dw vmla

Anv xiidum ku ‘baatu jugrwk la, ‘rabgo ‘daagrwk l

Rwka lakucin Anv gv Ojum ne kaapa kuma, xikci dwnam goxum ku

Xiikla biinnam goxum ku.

Rumdv ‘toggo v ‘tooqek ‘tookula,

Roodv ‘tooggo v ‘tooqek ‘tookula,

Abw bwwtv na gadda,Abo botv na gadda,

Vmla:

Anv xiindum ku ,Sii riirvp lakuyu,xiimar kabrvp lakuyu,

Rumdv ‘tooggo v ‘tooqek ‘tooku bakv,Rodv ‘toggo v ‘toqek ‘tooku bakv,

Anv Ojum gv lvdu kwwmw go kwka ‘taakuka,

Lagdu Gobso go gobka ‘taakuka

Pvdu issvm ,lootv sirvm, sikw dorso moopvla,

Yij yiga v,gaapu gaakv soin solv v bulu jamlo ‘geeku nammv dw,

Anv Nuurw gv Nuurw rwwko bolo,

Kamda-ramro gv dvvnv dvvmik maadw,

Dumdum-Tale gv monnv momiik maadw,

Neyi lvgdv nvya lvgdv lvkka ‘taaka vmla,

Anv Nurw ‘lvvbv ‘diitv ‘boomo ‘kaanmv,

Anv gv Ojum ne ‘xiigmv ‘tuupa kuma

Ojum ruyum ne ‘xiigo ‘hempa kuma.

Kaabo yaabo ru v aci abwr ruv

Parxu lwwgla kuuyu,

Anvgv Ojum, aii bulu gv ,aako bulu gv buko gvku,

Lvvtv ‘lvvrw bolo ,bogtv bogbw bolo,

Siibum meyo lwge kunnaxii vmla

Sii riixa kunmeyu xiimar kabxa kunmeyu.

Anv gv Ojum gv bumv raarv bv vmla,

Gumci cilu vm cika ‘beekv,

Dogmin cilu vm cika ‘beekv

Bwmen ‘kommen cilu vm cika ‘beekv

Vmla , anv xiindum sii ‘riibv kunmv yuukv

Xiimar moobv kunmv yuukv .

(where and how Anvgv Ojum disappeared is still a mystery; was she really drowned in the mighty rivers of the plain….Anv Nuurw or abducted by plain people.Since her where about was not known it was presumed by search team that Anv gv Ojum ..Ojum Aken mother’s only child,the apple the eyes might have been drowned………..and this Galoo nitom will continue if not neglected by generations to come).

By Dr. Takop Zirdo, 15.08.11

Abo doyi i v ,tvbbo ‘doortv nv dvmv ‘doona vmru daage,

Aanv nitom v ‘xoobo dortv nv dvmv ‘doona vmru daage,

Xiit xii v mvdi lwcila mvco doona jabkok daamabv,

Xiigam xii v kadi lwcila kaco dona aapma daabv,

Vmla dooyi vm kwxa ruudake.

Qonu yo bvbre!

Tara nammv :Kvtw twwko lo jabi-jabca v apuk anak ,

Kara nammv:Kvba ‘baakolo mendu-mentokv atee-ponnee,

Endi lwci la eqka nammv,

Rvgo duugo v hulu-hala daak.

Qonu yo bvbre!

Miilvk rwkce go cvrvp ‘paatola

Caklvk rwkce go cvrvp ‘paatola,

wwji ‘mooqe kumarvm,rwga ‘ooqe kumarvm,

Miilv lvrrw vm,caklv lvrrw vm nesin nvmmw v yubtv rvku.

Kaju, aada ‘taarvk lok karlwk sille la,Diiba(eso) rwcak lok kuuyek sille la,

Eso pukco lok gebbu urbw leela

Xiigam yorbv,xiiga yorbv booka ‘laakuju.

Luunv kvtw lok ,baanv kvba lok parjup sinmvm,

Beedv rii gv swwbv gagbv bv,rvkrvk bamlaju

By Dr. Takop Zirdo, 25.6.11

QUNU YO BVBRE !

Galo gadda qonu yo bvbre!

Docco nago vmrem galo goyukv vmdak,

Twwkum namgo vmrvm Galo goyukv vmdak,

Xijir Sarnv goyukv vmrvm Galo goyukv vmdak,

Galo qonu yo bvbre.

Naru vm pvnmv:

Mv’vki aapuk vm gvco ya’agrv,

Jabki agom vm jabco ya’agrv

Gwda xiinmvm xiico ya’agrv,

Isi la’anmvm la’aco ya’agrv,

Dixii acup gv cupma dabv,

Kvtw tijup kolok do’okuma,

Kvba ba’ajup kolok dokuma,

Yaaruk aru tucin bv jimi romki dakku,

Qonu yo bvbre!

Cin cin jaa yoka papin dela,

Xiitu sorv nv gaddv;

Nunnur jaa yolaka,

Korbo dela dv’vma swmonv gaddv;

Qonu yo bvbre!

Qonum mo’oba yorlo v bvrrwk bvmmo ben,

Endw-kadw nvgum v gumrwk bvmmo ben,

Sembv bolo moyum korolo,rvkcu xepum bv

Pumsi-pumla lok pabv tola ,ceram karra dedo kuben.

By: Dr. Takop Zirdo, 16.06.11

YUMAA GO MAAKAA `RUULPV `VMLA

Yapuu–yajj `nvm, `kaaken-`kaaxwr `nvm

Yumaa lo kaabvk gvn `bv `mvvla

Xigor pixx`vm pug`lwk `hila,

Yumaa go maakaa `ruulpv `vmla,

`yubkaa `tatlo, Atup-apenv `yumii `aamoma.

`Pwgo `pwsv, `paago `paasv

`yumii-`yumaa go `Soo `yoraa `ne

`maakaa `ruulpv `mvvla, `Yuptv tokuda

`xibu `jugnv `gonnv, sigo `jugnv `gonnv

juguu raato kuda.

Hipu `punv `lok, reeno `mennv `lok,

`Bwro `pinnv `lok rvmaa `duudw `mvvla

`Yumii roksin `bv kokkaa `lapv,

yumaa rvksin `bv kiikaa `lapv `vmla

Yumii-taapii `nv `gombvv `doola `yupt tokuda

`Xipak taayap v qixxo `rvm

lobo `aggu v `yublaa maat kuda.

`Alloo-pookoo `ne, gomtuu-xigrvv `tapaa `deed `la,

`Rwgur-`rwgar kaapaa `deed `la `vmla,

Yumii gobdo `bv, yumaa gobso `bv

kwwkaa `coolpv `mvvla, Jimii `ruubv `yupt tokuda.

`Aak oksi `kolo `oguu hit kuda,

tacur `xomtv `nv `xomuu hit kuda.

Doopee baa`ken `gv dookaa `tarrvm,

`Aci-apee `vm `enlaa maa`lee `la

Kvden-`kvmo `rvm kvuu hit kuda.

`Yoraa `ayyom rwdwr `hila `yubnam kaakuma,

Dorji-`dorka `gv, takom-`yaruk `gv `yoraa gogrvm

`Tatuunam goxxum `ku.

By Dr. Takop Zirdo.15.06.11

DOLUU `VM MVVPA `DAK

`Anv `diitv `gv `qindum taruu `gv

Taruu kocvv `lok

Rwyww `isi twwqoo toree `la,

Rvtuu-`duutuu `lok `sigik

`Issvm twwcvm `maadak.

`Anv-diirww `gv `sidvr `sibuu `lok

`Lwwmik doik `na qoruu`qopw

Pamcvv-yvkkvr nam doqoo toree `la,

Paataa qoi `vm docvm `maadak.

Rwkbin `naakum lok aloo `loopoo `vm

Riibi doorw `boobii nammvm `eqqoo toree `la,

Xipak nam `gv `naakaa taayap

Yapkaa namm`vm `encvm `maadak.

`Tumsi-`xomra `lok `dumbo dintvk ,

Hirom dintvk doqoo toree `la,

`Xipak mooko `lok adin–qoi v

Gamsi-donvv `maadak.

Abww `bwwtv ,abo `botv `ruugv,

`Xaan-`kaaben `vm `taqoo toree `la,

`Xeruu ducik `na ,haapuk dub `na

`Cillii-kookii `xipak `gokywr `vm `tacvm `maadak.

`Namww `ruuna

Tamii `pookaa twwqoo toree `la,

`Xipak `pookaa `vm haapuk roxom raamaa `dak.

`Anv `gv aajv, abo `gv aaj v `vmla

bvvduu kuurww lo kuuyvk `nammvm `eqqo toree `la,

Dada,bhaiya,uncle,aunty `vmla,

Ayaa nvmin `minnam `gaddvm `tacvm raamaa `dak.

By: Mr. Geto Ori July, 2010

MWDWR MOSO MOBV

Mwdwr moso mobv yo toya moru yo ajen a

Aya toya na xigam qomne muss ame la dumo yo

Denn donyi bv ussa kate la

Dom apam vm yobe ywlup koka no

Pwqum jardu bv jarsa kate la

Loyww lonqom yobv kapa koma no

Ussa dagna uyar mabv

Jarsa dagna jarla yema bv

Toya alo v polo gai dag

Kali ayum v axwi gai dak

Lobo dodw bv oaa mage la

Dugda pogda la karik mage la

Qokv miko lo mimin gema bv

Pvtir juma na gai bv imum yo

Mwdir moso mobe yo toya moru yo ajen a

Aya toya na xigam qomne muss ame la dumo yo

`QUNUK MOKO `SIGI `KAKEN RUDOO

`Qunuk moko sigi `kaken rudoo

`Qunuk isii sigi `kaken rudoo

`Qunuk yordi sigi `kaken rudoo

`Qunuk `mwwnam `vkom `mwken rudoo

`Qunuk hagnam `vkom `hagken rudoo

`Qunu `takaame aawwgvv niiyom kaasii rudoo

Aawwgvv `takaamvv `kaaken rudoo

`Quunuu kaaboma xii gvm

`Quunuu taboma xii gvm,

`Quunuu aabotanii gv aao v

`Quunuu `Dooxii-pooloo gv aao v

By: Late Ligin Bomjen, (taken from his book KOGAR).

By: Er. Rokom Bado, 26.04.2011

SIKWRWMA

Anv hichww gv modv-mobv dama ogo

Anv aai Iigo ne didwr--rasvk dama ogo

Anv Iigo ne lakjum na

Moomwr-moomen v Sikwrwwma.

Galo tonv gumin v

Dikosim nvmin beeyu

Dajww-daanv, vluu-laalu

Gwwgvla lvvmo beeyu.

Mvvku, Loolv, Qopi mooko

Diko sim doorv beeyu

Renchv-Renda, Dwp, Vgum v

Bokdo sim doogo beeyu.

Kaabo-Raabo naru gv

Gumin kvba baade ko

Tuko Siang mooko gv

Gumin lottv Sikwrwwma.

By: Er. Rokom Bado, 03.04.2011

ANV GUMIN GV TWWNV TARU KO

Anv gumin gv twwnv taru ko

Anv soin gv keenv taru ko

Nvli-nvqo ru gv jvli lvmo la

Bonv-mumnv rug v bvli lvmo la

Rugum-rugum popwr-ponu numen ko

Si moopin alo si, si mooji alo si.

Tani maglo gv gwwgo gwwken dobv

Miili-amli go gwwgv dagebv

Axi gvlv Pinku gv, axi gvlv Pintv gv

Kiinv rugv yakw gv

Rua ruulo ruusvp lo

Miswr lwwmom, amso lwwrvm

Lisa jinam vm

Tani aaj -olo gv mugo ko

Si mopin alo si, si mooji alo si.

Dwgo bolo yamo lo axi pinku-pintv gv

Tani gwwmane gwwlin hwwba dobv

Gwwtum xipen go yokpak xipen go

Penji nam vm mugo dagla

Gumin ru gv twwnv lvbik pulu tola

Soin ru gv kenv lakbik pvla tola

Poopwr-poonu gwwbv ge

Xirju taru go xirmen taru go

Ruudw yumdv-rodv v

Si moopin alo si, si mooji alo si.

By:Dr. Takop Zirdo on JapanTsunami ,11.03.11

MOODWW NO MOODWW DUMDENV

Modw no modw dumdenv jvkvk nammvm koik silacin

Cigo doogov ko’oken duukv

siinv siipik no nvk tornmvm mvsi silacin

Sici kode v napbik duukv,tacur curnv curka duna

Tanap iinv iika duna kv.

Swduk de’nv swduk adu go duji coma bv

Pinrvp de’nv pinnam enrw go rwji coma bv

Aaji o’lo vm xodv kurw lo kuyek torela

Baago arpolo jodin torela

Ain rwklap go murko rwklap go lapktabv

Abo bote gaddem ,aanv xiindum gaddem ,tarom simi bv tuik motola

Noxiik xiimak pajukv jugga nammvm iirga bv mesi dolare?

Abo sien go kwmo ma’abv,anv xilen momo ma’abv

Abo kalwvm mupuk axii go jidw kamabv

Anegv aaji em dotak axii go jidw kama bv

Noxii aaji kamma nv ru’ubv ,,olo kamana roro bv

Yo rwla Modw paden nv poppwr donala?

Siinv xiiga v gaalen donala.?

Nam kaken nvm nasu kaken nvm

Sagca leken lo tuyak nammvm

Noxii mesir siducom.?

Aaj-olo gadke rumdv tog v rodv tog v toram tokula

Anv xiindum vm abo bootvm vm muugo xiimar kabnamvm taken dakcom?

Ma, noxii , mvmur aapuk go mvru tokuba, sakmur acin go gvru toba vmla

Noxiik xeru vm cittum sidu kunnare?

MOPIN GWDW

Moopin gwwdv dwwrvp rvm,moji gwwdv dwwrvp rvm,

Aci parju go parka lajuka,abw parju go parka lajuka vmla,

Kvbaa goggo v toroo kaalacin ,Galoo gaddv

Pvtta ‘dvbnv bv dvbkum maabv,pvga jarnv bv jarkum maabv,

Gaapu aruu bv tomtvn maabv,iitv aruu rubu bamma bv , Ampv kabnambv jaarkum `xamabv,

Aju kabju vm ruru konya daak,olo kabqak’vm rara konya daak.

Yaaruk aruvm tucin garwbv jimi raki xaadak,

Moopin lotv lo,moji lotv lo

Axii pinku gv lvnu deekogo,axii pintv ge lagnu deekogo

‘Doxum Porup go pooka laju mvpom tolaka

Dumen naabo go pooka laju mvbam tolaka

Pinku bumv modu lo ,piintv bumv modu lo,

Rwmw aso go wwdum lapv ,soxo aso wwdum lapv mvbam eelaka,

Enci amw go laaka kendo,swka `aanv go paka kendo vmla mvcen toolaka.

Sogw ada go jooka lapv ,duko atvv go tvvkalapv mvbam toolaka.

Pogw porap go gwrvp bamlaju vmla mvbam tolaka.

Bugo piipa reya gadda, rokcik bumvm, cikpak bumvm pakbv xamabv,

Moopin gwdvm xiidum maabv, yuugw alo xumlo nonu,

Twmu wrga gapom nyumdo,Domu wwrga gaapom xumdo

Pvtta xiirmana xiirka deedo,a takv somanv soka deedo.

Doxii lampen bv parlen nammvm xum,poloo pace bv darlen nammvm xum

Ayo xwwtu ,aloo xwwdv la, tolo jama bolo jama sagw aapuk go gvmoyoka.

Dedicated to Galoo Script.

By:Dr. Takop Zirdo.11.03.11.

By:Dr. Takop Zirdo. 10.03.11.

`DUUNWK GVRV `OODOO `EMNPA V

Duunwk gvrvv ‘oodoo `empa v

`Dagnwk gvrvv jimii-`jaama v,

Xwrsum-poomum `vm kaapaa gvrvv,

`Aaraa xwrkok `tapaa maagrv,

Mwwnam-`monam `meqkok `kemmaa,

`Asin-`aapuk v bugdek `tadak.

Xwrsum-poomum `tola `nokv

Xwkcup cvrvv v aayaa xwgmii `miika `nammv,

`Lomdu `cenmaa `bv `lommo `geeba

`Mvvken haapuk `vm kaatom `poma,

`Hakken `Dooyww `vm kwtom `kemma,

Oodoo `lacin no `nvci `lana,

Ayaa haapuk `vm gvbvv `lana,

Araa mvvnm`vm `nom `mentom maalaa `cin

Rwii`rwcaa `lok `encen `lana,

Hagii- `hakcaa `lok `kaacen `lana,

Mvvpii-momi mvvkaa maa`laa `cin

`Nok Ayaa bvvdvu v `piqgum `lana.

Lvken lvken `bv mvvpaa `lana.

(Dedicated to my FB friends)

By: Dr.Takop Zirdo.08.03.11

--------------------------

ROKOM DOXII GV MUPUK NAMMV

Rokom dooxiigv muupuk nammv vnsi dure no ?

Yordum tolkv diidwr sibuk v buklo tadu kv

Ato abo gv moroo tvnmvm tuupak deedu kv

Ato-abo gv Tvru- komru vm Tukok lindu kv.

Yoorko bolkv siinv sillv vvcaa tadu kv

Ato abo gv qou siiga vm enlup deervkv

Siilv sibokvm enlup deervkv .

Caago pee`lv gv Tabin Koori`nv piga duukv,

Ato abogv mooba yorloo vm pigmap derv,

swri swlokvm tagik tasa piqqam deerkv.

Aago peelvbv xww`nv pinnv pixxa duukv,

Saa`ge sippu v puxa duukv.

Rokom Doxii gv mupuk nammv vmkalacin

Loo`nv Doxii vm nabbik kode`rv

Yora poloo vm kooken koderv

Pwgo kvtww lok twwpom maabv,

Paago kvba lok baapom maabv,

Nok aajw gaddv , oloo gaddv rumtum kvtww twtv koloxum

Aali kvba baatv koloxum, nenko aako wwtv koloxum

Caato Doxi vm cabik modedak,yora Polo vm karbik modedak.

Ditv nvmin miqqv deenv, konv nvmin miqqv deenv gaddv

Nomv Gvnv-piira go payap sagoku, mvra dakna kv

Murko baarqo vm xiidum aqqo v orlak sima bv,

Xiitv naasu v gvmlo tagrv, xiima naasu v uuko raagrv.

Rokom Podii vm tora tabbolo caato Doxii v caaqam deerv

Rokom Doxii gv mupuk nammvm kapamarv.

Tamw komji rwyw gadda.Bugo pippa reya gadda

Bembo rvtvm lo tvrvm laka,gomken situ vm trvk bvka.

Rokom Doxii gv mupuk nammvm cigo dogom tapamotoka.

Rokom Doxii gv mupuk nammv vmkalacin

Loonv Doxivm nabbik koderv no,

Yora poloovm kooken koderv no,

Rokom Doxii gv………

Dedicated to Galo Script.

TALV TOKKV KAABOK KAATO

Talv tokkv kaabok kaa’toba:

Talv tokkv kaabok kaa’toba

Diiko bogdo jwmw jama dak,

Diko xiimin bvrokmadak,

Bogdo xiima p’vbvk madak,

Kadii lici la kaaka lacin,

Moi pilin kabvk ma,

Mobaar ‘pvla kajekma,

Gokmen xiitom go gokkalacin,

Qok gomuv nonum pwwrumadak.

Kodee sokkv kaadu kaatoba:

Hwji doji v jwwmw jaama dak

Mukpu haapam v pookap raadak,

Kaadi liici la kaakaa lacin karbo uuto v jogomadak,

Kaadi kaadi la kaakaa lacin ywwrbw polovm kaajek madak.

Penko sokkv kaadu nammv:

Hiiji dojii v jeenaam jeenaam bv

Asin apukv Mubu haba yaadak,

Penko sokke ‘kaabok nammv:

Diite konnv kaaken yaaru dak,

Kalw nammvm kapa yaadak,

Talw nammem Tapa yaadak.

Twwqww xiilen vm kaapa hwdak.

Kvtw twnam vm tapa yaadak’

Kvba banamvm kaapa yadak.

By: Dr Takop Zirdo. 19.02.11. Dedicated to Galo script,

DOOGUM NO GUMRAA YO

Doogum no gumraa yo, `nom qo `kumdu,

Yaruk `nimii `vm `miiyup `kodula ,

`Dorkaa `nimii `vm `miiyup `kodula,

Twwlww `ayyov, kanoo `ayyo v `yupci `lal `pvmmo

`Mvvla `yuptv `mopla,

Doogum `nok siddu `v xigam bvvduu `vm `piqgum `modak.

Doogum no gumraa yo……….

Porok `kokco v kogrv nammv,

‘Jooko rwgee go eegor ‘kaalpv

‘Raarw rwglap go labgor ‘kaalpv `mvvla

Yumii-taapii `gv dumrwk `mvvpi

Namm`vm `enyup `hila `yuptv `motula

Doogum nok siddu `v `qom duu `raadak.

Doogum no gumraa yo …………

`Yvvm roomin sitla no xoodvv sidukgo dug`duu `naala,?

`Yvvm buumin sitla no `baago sidukgo dugduu `naala?

`Xwwnv `moko lo `mobuu sitla doogum `pajuk v jugduu `naare?,

Haagee `mokolo `mobuu sitla doogum ‘xigaa v gaa`duu `naare ?

Moi-sorsi na gon`nvv re `nom muupuk-rvxoo maapnv ?

Moobar pvlaa `na gon`nvv `re `nom `aaraa `rvxak maapnv ?,

`Vmbv ee boolo no `yoo `rwla,

Aaji `kvbbvm , `olo `kvbbvm gamgaa naa `duuna ?

Doogum no gumraa yo,`nom qo `kumdu

By: Dr. Takop Zirdo. 06.03.11

--------------------------

By: Taken Ngomdir (Composed sometime in 60`s)

--------------------------

`QOK AXIIK `GV KAANAM GARWW `BV NO KAKA HITO

`Qok `axik `gv kaanam garww`bv lvken `ne no kaakaa hito,

Luudii `bonv `gv laato garww `bv `now `vm kaasi maa`rvm `den,

No `qom `meqgur `lana.

`Qok `axik `gv `kaadin `bv lvken `ne no kaakaa hito,

Kamdii bomum `gv laato garww `bv `now `vm kaasi maa`rvm `den,

No `qomv xwkcup cvrvv rvvkaa `lana.

`Qok bvvduu `vm `gombvv `doonv garww `bv no,

`Now `vm lvken `ne `nowk kuurww lo kuuyek sikaa `lana,

`Nowk Bvvduu-opoo `gv haamam `vm `empa himaa `rvm `den,

No `qom sipu swwtuu lo reeno swwpoo lo `twdiin `lana.

`Qokv `nabbv `gv no,

`Pootv `aum go `umkaa `lana,

`Wrnv `pookaa `gv `namww `vm no huucvm `maarvm `den

No `qom `twwmu-`domu `gv xijik-xikok `bv nvmin `lana.

By: Dr. Takop Zirdo. 11.02.11. Dedicated to Galo Script.

Moopin-rwpin nag`laaju, asi-`abwr aa`kumto

Loosi-`lorv `buumv `laju

`Gomtv-`xiktv gvgvbv, `memmen-`menen `menla

`Mexjik-`mwjikko bv, asi-`abwr aa`kumto

Loosi-`lorv `buumv `laju

Nvduu-`duutvr `goju, nvpen paktvr `goju

`Diiko-`bogdo `menlin-`membaa, yvgoo-`duugoo `lvgaa

Loosi-`lorv `buumv `laju

Moopin Moopin `mola, `laavr-`laamwr aapww so

Loosi-`lorv `buumv `laju

Moopin `poopwr pog`laju, `rugum `rugum aadola

Poktvr sen`maabv pog`laaju, asi-`abwr aa`kumto

Loosi-`lorv `buumv `laju

MOOPIN ANTHEM

DVVDW HORII `VM KAARO KAARV

Luurww kacik lo kasi la dudla

Dvvdw horii gv

Yiikyo doorv,yiiksap doorv

Rvmen nammvm,

Kobo konek nekmen nammvm

Kaasi kaaro `romen kaarv

Jiwr jor `yaan gonnvm qo

Mumi nvpii piidu bv

Xiibo diitv boogv duubv

Namya kooba gv caagv duubv

`anv xoodv lo xamv nvmin mindu kubv.

Luurww kasik lo…….

Nvjwr arww kacik lo kasi doola

Dvvdw horii gv

Yaaduk sosiir siirmen nammvm

Yaak sosiir siirmen nammvm

Kaasi kaaaro la `kaamen `kaarv

Lwrcik larcvk yaan goonvm

Mumo nvpi piido bv

`anv xoodv lo aii agaamvm

Lvmken dooku bv.

Lwwtv kacik lo kasila dudla

Dvvdw horii gv

Raaju bvtla `anv aii gv aii koda lo

Sumnv diimv ,cenv diimv

Mvvmen nammvm

Kaamen kaarv

Wrdw haardv yaan gonnvm

Sob diitv `boogv dookubv

Rvkpo silv rabgv dookubv.

By Dr. Takop Zirdo. 27.01.2013

Qok mvvn`mv hembv eena

Mvvdwr dagdaram, mvvdwr haapuk vm kaatom lwwma qo,

Muru gvnv gaddvv vkv jaa vmla hempo xaadeela qonnum.

Mvv`ken doyww vkv cin kadak daram, kaatom lwwma qo,

Nvnv gaddv avv arrv leela Roomlee laaxa deela qonnum.

`Mvvdwr haapuk vm `Looken `goobv kaatom boolo,

`Mvvken asin vm `yooken `goobv `taamken boolo,

Koji-allo vm rwse-mensvm `looken `goobv menco jibbolo,

Rumtum haalu gv gwma hwmo vm `karee xaarvdeela kvbbv.

Rvtu-`duubvm `Atee `ponnee `bv menken lwwma dak qo,

Mvi-moca vm Aadiik aiik bv mentom lwwma daak qo,

Tasi-taro la `tanv gaddv, kaasi kaarola `kaanv gaddv ,

Qonuk Mvvki –mooki bv mvvnam gaddvm gagrek xaadeela.

Ayaa haapuk vm ormin hide koo aboo Baago go,

Ayaa mupuk vm jimin hide koo `anv xoodv go,

Aci kvtw twde kogo, Abo kvba `baade kogo

Qonu naru vv mabam lajuka vmla mvvyar duuna.

By Dr. Takop Zirdo 15.02.2013

MVV-MVVKUR LA MVVKA `RVVM

Poloo lou v dooxii lou gvmbv haamam boloo

Alo ayoo menpen deeko kaab mooyexii .

Abo gaddv rwyww haapuk gvdla doyww boloo

`Anv gaddvm cexu-cerv lo koik deeko kab mooyexii.

Xiitv gaddv xiima gv twlww kanoo vm enka boloo

Xima gv Eni enluk vm mentom kw sa kab moyexii.

Appu kaaken bv `puunv gaddvm rvxak `axiik gv kaxaa boloo

Munnvm lug-luurap ragqee kw sa kab moyexii.

Rvgo dugoo lo naru nara v xiit tvttv bv rwbbolo

Toloo bolo vmla kaum kanam sa ruu karuu bvmmo eexi.

Poboor pagko lok `nendv pooka vm oorco `maabolo

Nenco poka gv twwken vm rogu roloo v vncen ruub mooyexii.

Mvree gvmbv `yakaa nagocin kara `maa boolo

Dwpu naam Pwpw gv puutoo jogo vm loik kenru bvmooyexii.

By Dr. Takop Zirdo.22.02.13

OOMEE OGOO

Poloo tesi oloo kasv go,

Ajen gaddvm dukbam la

Dukmen doo`bv;

Takar gadw tvsi yaglo kasv go

School muna lo twbw bwswr la

`Twmen doo`bv;

Vmla Mvvdu ogoo Poloo dwrw tolo

Tanii lvkor go korlwk sa mvvpa raama e.

Bvlaa qinnvm,umtra qinnvm

Keedi qinnvm

Oloo kasv go

Vmla hww`nv `lvrw lo rvdla

oomee mvvkorv Mvvdu ogoo ,

hwsv ato `tonv go

kaad lapv Vmla cenru maadu nee.

Dwtv puutu kaaken nvm kaacvm la

Hilv hibok wrga nvm lomka la

Mokoo rwwjo rvken deekom

Kaabo tarii duu ogoo

Dwtv ato bv toraa nago

`konv ayo bv `yoo`raa `nago

Kaad lapv vmla cenru maaekv.

By Dr. Takop Zirdo 05.09.2012

YOO BVKU REM

Kanoo leela rexak daa`gvm gwwrbv maa`tla

Rvxak leela gettap roo`rvm xikci xigla dwgrvlla yoo bvkurem?

Lwgu lwpo pwttw daa`gvm isi aum go pwmwk maa`tla

Poo`tv aum go twwgv kala mvvgv rvlla yoo bvkurem?

Boi legdu ,Bolo legdu legqi lapv mvvdak ogo kaagur maa`tla

Xigom rwro bv, aya haapuk katom gvrla yo bvku`rem?

`Dolw daak ogoo dintvk-hoopak go oorma tola

Mvvkur dintvk –hoopak oortv nammvm yoo bvku rem?

Xikci xikla v rvya du ogo xikla tikpak maa`pela

Tacur tanap bikbum hidak ogo tibbin maa`pela

Mvv`ken xikla dwdak sogo jukkvr gvrla yoo bvkurem?

Korum doyw cemma daak ogoo doyww kwtom maa`pela

Tolok doyww,bolok doyww cenro bv mentom talacin yo bvkurem?.

By Dr. Takop Zirdo.03.09.2012

Rvken yaa koo`go jaa.

Diiko jimii v bvre qom doyww `tarv na,

Bogdo jaama v bvre qom nitom `tarv na,

Mwwrma ruu`nv dii`lv baa`lv gv endo-kado

Appu puun`mvm qok nvv`nvm horii joorgv

Naa`bv dow lulw go laaji dee`nv yv bvre!

Rvroo dagroo vm meqkur maalacin

Allo rovm gwgo gwsvm

Xigmv tuki bv tuuraa dee`nv go jaa.

Koji allo vm hwwgoo hwwsvm

Xiigo hvnki bv henra dee`nv go jaa.

`Adu poo`ben vm talw maa`rvm

Gomtu xikrv vm tang tala `rvm

Nvnam bognam vm aaq alaa rvm

Diilv baa`lvm jimww jamaa bv tuu`men deeko

Lotv golo duu`men bolo asin apukv riyww yaa`rv ben.

By Dr. Takop Zirdo.21.09.2012

AYAA RABGOM GIIKOK JIDAK

Twwlw ma mvlacin, wwrnv opoo gv

`Namww `boobw vm huupa leela

Lwwgu lwwpov v rimii romo `laxii

Poka vkv Humken humxi go

Humka duunakv.

Pootv silv lo dabuk ja malacin

Duunv innv gv gvjinam

Poonv vbarvm purjir gobv

Nemp la haapuk rvxom doobv

Twwni twwna duna kv qo.

Appu kaaken nvm `baaye xoolpv

Vmla go mvvla cin

`Bvvdu araa v pingum leela

Xikmv tuuka `lwwn mvm

Nwmii miiyup lama duunakv qo.

Kaabo tarii gv moomi vv

Haada takek gv maamo garwbv

Pakgap paala ayaa mvvpi piirvm

Appu nok `bvvdu haamam vv

Ayaa rabgom giikok jidak.

By Dr. Takop Zirdo. 25.01.2013.

`GVRVPTO `LVKEN `GOBV

Haaji-`oloo gwwsik-hwwmek

`Deenv `gadwk `lvgaa `bv,

Hipu-reenvm `vpak `paala

Kaabo-Raabo `duudum v rugum `doola

Guumin kvtww `lok twwbam `laju

Hoin kvbaa `lok baabam `laju.

`Gvrvpto `lvken `gobv

`Galoo `Baanv Kvbaa.

Gaalww-pvkaa v pwrdww `gvnv `bv

`Gvvnv-kaa`lee `lok pabvv `xaalaa `ju

Pvlii-`amlii liigv `naa `bv

Moj-Moopin pabvv `xaalaa `ju

Poodii muugoo v goloo `rvm

Dwgoo muugoo v go`caa `rvm

`Pwrnv `toguu `vm muugo `kambvv `laju

`Gvrvpto `lvken `gobv

`Galoo `Baanv Kvbaa.

Adin peetuu v sibw `doola

Alaa twwqoo v rokok `doola

Cinjin okbaa hipom `laju,

`Xwwnv-`haagee rvgoo v `gootv `doobv

Pvgoo-ywwgoo `vm goo`tar `xaalaa `ju

Gvrvpto `lvken `gobv

`Galoo `Baanv Kvbaa.

By Dr. Takop Zirdo. 26.01.2013

YOONA PUI LOK PAATO DW?

Allo gv arrom rokom Doxiiv

Yoo na pui go menji rvdw?

`Mvvken leela pingum xikla

Neqgv `deenv pui lokv bolo

Qo pui vm`tagor lwdo

`Mvvdwr leela haaluk xikla

Dwmo `deenv pui lok bolo

Doxii nok lou v uca maeco.

haarvna karlen poloo v

Yoona doyw lok kwji `kaarv dw?

Tingw xiilen lvgw-lvga lok

Karlen poloo no Kootwr `paji deervm

Poloo no karma deeco,

Rvken duuken ,pwwnam paanam

Lvgw lvga lok kootwr paji deervm

Alii poloo no kargor sago.

Luuxw gv axww alii v

Yoona pui lok kwji `kaarv dw?

`Mvgu-mvram, gwr-talv

pui tvttv lok

kootwr `paji deervm

Rwgo kargo no gocum maeco

Axww ali no xwwlen maeco.

Talw talw bv tasv lok

Talw kootwr bv paji deervm

Nvli nvqo,bugopipa haaji oloo gaddv

Rwgo gocum vm,kargo gocum vm

Dwxww alii bv `torwk rvlpv.

By Dr. Takop Zirdo 27.01.2013

AYA KOLO HVKKV SIN KAADO

Kaalw-talw dooku besin nvsilo qo aalw kuma

Apukv paden lasin hipu-reno talw kuma

Igge qokv aya sigwm kosuk bv lvkpak poma

Aapuk gv xima bvsim nvya bv jorpak poma

Aya vm lootu gov qo mwwpak lama

Kaalw vm yumtu gobv qo hakpak lama.

Nok lvga qok mwwnam vm doi-tabbom taka lana

Qokv yubma-dooma namm vm poolo lou vm taka lana

Nomv jumjum-yumyum nammvm xwksi v nom menjiye

Nomv hitwr-turbar nammvm xwgla v nom menjiye

Mwwmur lasin ajena mupuk dvlvk lvkjiyo

Hagmur lasin mwwnama ara dvlvk lvkjiyo.

Gwgv bv mwwdum-hakdum nammv no akenv

Swgv bv yumi-yuma nammv no akenv.

No yeken-duuken deyom qo yesek jiye ku

No gwwken-hwwken deyom qo dusek jiye ku

No xwrla yede dooyem qo xwksi vm laaye

No hoola duude dooyem qo xwgla vm laaye

Igge nokv nvvmin vm asin lo qo gvyar ye

Nokv aya jinam vm aapuk lo qo lvvyar ye

Mwwmur lasin aya vm vmmumv mwwma bvka

Hagmur lasin kaalw vm mvnamv mwwma bvka.

By; Er. Rokom Bado, Posted in `Galoo Ennam on 15.02.2013

LOBO DOOXII `GV XIIKIK `DAGVM

Lobo dooxii `gv xiikik `dagvm,

Hwwrii -hwwlok gv doo`xum lo duun` rvm,

Tumsi xomraa` gv rwyww doo`rw `vm

Rwyww rwyww bv empa daak,

Taaqo taaga gv sii-xiimar moon`mvm

Tvv`rum tvv`rum bv `tacen dak,

Xiksi dimin gvmo dak, xikla bigmin gvmo dak.

Hwwrii dooxum vm mvvpi kodula,

Hwwlok doxum vm mvrlap kodula,

Dooxum rwyii vm emmen dola ,

kaago hirrvm : jinjoo nv moodi yoorbv lo

Pvtta `dvvb`nv gv dvbmen nam`vm

Pvgaa `jarnv gv jarmen nam `vm

`kaalw kaano bv `kaa`nv hidak.

Hwwrii `nvgum v gumxo kubbolo,

Hwwlok `nvco v cooxoo kubbolo,

Hwwrii –hwwlok gv nvpi vm piiku boo`lo

Lobo dooxii gv xiikik `daag`vm

Doxum `loorv `kaaku bvmmo,

Duu`nu `deeko `loo`tv paaku bvmmo.

Pvtta pvga gv jarnu deeko kaaku bvmmo.

N:B: A simple poem against deforestation.

By Dr Takop Zirdo.22.06.2013

Yoo na gindo lampo go moka kulpv `ajen Gadda?

Gumci `dokmin `kacen xaakuma,

Tiiku `barku ,tiili `barli kalak kuma,

Dumjjen koopw ,bvlv raaji `tacen xaakuma,

Yoo bvbree rvtu daktu v rwtv rvkuko v?

Xiida tagaak v qeelv dagku,

`kacvm hillela magbo `bvn`nvm `lvmken xaadak ku,

Kaalwk hille la xaamv `bv`nvm pww`gv xaadak ku,

Xiinv xiida v, `pwrnv toguu v qeelv deerv ku,

dvllo ywwdw,xiida nuudw kaaku bvmoo,

Hwwma tagku bvmoo, yuumee paku bvmoo.

Lomdo bv ,Tolok xaamv go,bolok magbo go

`Anv xoodv lo ,abo baago lo pwwlwk gvrvkuvm

Gwwlw taalap gv, rwcak pukcak `gv jai `vm `jamum pokuma ,

Lwwcum lwwkvr ,bvlv raaji vm doloo mumbv loomum pokuma

Pwwrnv mugoo v toguu mugoo v goorvp kubbolo

Yoo na gindo lampo go mokaa kulpv ajen gadda?

Pwwrnv toguu ,xiinv xiida `moobv toorela

Cirum geeko `bv booxi `kunv,

Deera rapdo bv kokxi `kunv

`Abw `bwwtv abo bootv gadwkv yaji-yallo v

`Annw,hembv `moekv vmla

xikci bvdvk xikla bvdvk `rvbku boloo

Nonu qonu v

Yoo na gindo lampo go mokaa kulpv ajen gadda?

By Dr. Takop Zirdo ,17.10.2013

`DIITV YOORBV GADDV QOM TAKAA RVM

Aloo goone,`diitv `yoorbv gaddv qom taka `rvm

Qo mento `kulpv : koorum oogo `diitv `yoorbv nonu

Ayum kaayum rude,aagam kaaqam rude.

Nonuk bvvduu lo :

`Nvsin `nvmw `v ,Hwwrii -Hwwlok `v jee jee `bv mumdee,

Oogo ,pvtta- pvga `v `hwwsv `domen dee,

Hoobe hookek v `hwwbv pemmen dee.

Tumsi-xomra gv `xoodv -baagoo `duugv `raanv

`Hwrii- hwlok `vm ,kooyom -koora `vm, koorbin raabin `vm

Gwwtum `boogww `v, rooksor `boogww `v `boolwk paakula

Koojum ninu go,lentoo ninu go niilwk xaanmv,

`Diitv `yoorbv nok `lvmw konnov nuye kunnala ,

Lagloo kooxakv xaagee kunnala,

Nesin buglu, `nvmw buglu `bugbv kom,

`Rumdv jimi `v raaki `doobv,`roodv jaama v raaka `doobv,

Diidwr tunnv, `racvk `jaknv ,Hittum `kocv gv,Higik `kocv gv `nuugee `kunmv.

Atuu aree bv ensi leela no : Mukpu haapamv `kaare dagku,`Tarv mooten v xwrka dagku vmla

Diitv yoorbv no xiksi-xikla bvdvk yoola ka.

By Dr Takop Zirdo,9.12.2013

N.B : A poem on social deforestation.

NONU QOM MVVMUR YOOKA

Nonu qom aagom jablak maa `mvmvm yooka,

Qo daram karbo kaadu conv,eeba dvggek coonv gaddv,

Jabdu mvvla toraa la duunmee xiilo.

`Abw yaanvm mvvg-haaggv maan`gee boolo

Qo cin jabsvm yaaka go mvvpa qur bee.

Nonu qom ruuji naag`ben mvvmum yooka,

Qo daraam `taken-`taxwr `vm talacin,

Tvbbo -xobbo `gv `dvmv nam `garwbv,

Tadii lwcw la tagap qur lapv mvvla

apuk-anak bv bv jabkok lwma mvvla duumee xiilo,

Nonu qom dooyww kwlak maango mvvxa yooka,

Qo daram pwtu-paatu gv himo vm

Trwk- trvk bv kaalwk taanmee xiilo.

Vmbv maabolo kvb gvmbv

Qo cin hulu-haala doyww vm kwto lappe.

Nonu qom koik iklak maa mvvxa yooka ,

Qok aapuk aara lo nonum koik lacin,

Agum koik bv ikkok `rvm,

Aaji olloo `vm koik issu doona

Mvvla aco bv duunme xiilo.

Nonu qom jimi eeba mvvxa yooka,

Qo daram jooko `raarw rwklap `tabv,

Qinqom-Qinci rwglap `taabv,

Rwgii –rwkkoo ywwrgo koolo,

Rvqak dagqak `toree nammv xiilo.

By Dr Takop Zirdo,15.12.2013