Ieder mens van dit systeem heeft een bepaalde tijd geleefd. Gedurende die tijd gebeurde er van alles. Grote gebeurtenissen zoals een oorlog en kleine gebeurtenissen zoals geboorte, huwelijk, overlijden. Grote gebeurtenissen worden opgeslagen in vensters en zijn eigenlijk een verzameling van kleine gebeurtenissen.
Ik heb op basis van grote gebeurtenissen de tijd in tijdperken ingedeeld. Grote gebeurtenissen hebben dus een eigen pagina binnen een tijdperk, met een samenvatting van wat er gebeurde en relevante jaartallen. Soms vallen ze in twee of meer tijdperken.
Kleine gebeurtenissen worden per jaartal genoemd op de pagina van het tijdperk.
Marten Siemens Kok leefde van ca. 1739 tot 1824 en Grietje Jurjens ca. 1744 tot 1825 in de tijdperken:
Stadhouderloos tijdperk II 1702 - 1747
Vensters:
Staatsgreep Willem II 1650. Willem II probeert de macht in de Republiek te behouden, maar sterft.
Eerste Engelse Oorlog 1652 - 1654. Met de Akte van Navigatie belemmert Engeland de handel van de Republiek, en dit leidt tot oorlog.
Tweede Engelse Oorlog 1665 - 1667. Zeeoorlog tussen Engeland en de Republiek. Tocht naar Chatam. Groot enthousiasme in de Republiek.
Zuid-Afrika 1652 - 2000. Jan van Riebeeck
Overstromingen 1164 - 1916. 1651 Sint-Pietersvloed
Epidemieën en hongersnoden 1315 - 1956. Van de hongersnood 1315-1318 tot de kinderverlamming na de Tweede Wereldoorlog
Willem III 1672-1702
Vensters:
Kalender 1582 - 1700. In 1582 aanvaardden oa Holland en Zeeland de Gregoriaanse kalender. Friesland deed dat pas in 1701. Dat betekent dat er tot 28 februari 1700 10 dagen verschil zat tussen de datum in Holland en die in Friesland. 29 Februari 1700 was in Friesland wel een schrikkeldag, in Holland niet.
Hollandse Oorlog 1672 - 1678. Oorlog met Engeland, Frankriijk, Munster en Keulen. De oorlog begon met het rampjaar 1672. De troepen van Bommen Berend vielen Oost-Nederland binnen, en trokken op tot Heerenveen en Groningen. Verder kwamen ze niet.
Spaanse Successieoorlog 1701 - 1713. Deze oorlog voorkwam dat Frankrijk en Spanje beide door Lodewijk XIV geregeerd zouden worden.
Negenjarige oorlog 1688 - 1697. Van 1688 tot 1697. Vrede van Rijswijk.
Overstromingen 1164 - 1916. 1675 Allerheiligenvloed
Epidemieën en hongersnoden 1315 - 1956. Van de hongersnood 1315-1318 tot de kinderverlamming na de Tweede Wereldoorlog
Tweede stadhouderloos tijdperk. 1702-1747
Vensters:
Spaanse Successieoorlog 1701 - 1713. Deze oorlog voorkwam dat Frankrijk en Spanje beide door Lodewijk XIV geregeerd zouden worden.
Zuid-Afrika 1652 - 2000. Stellenbosch en Hugenoten
Oostenrijkse successieoorlog 1740 - 1748. 1740-1748: Frankrijk en Pruisen tegen de Republiek, Oostenrijk en Engeland. Als Frankrijk het zuiden binnenvalt wordt Willem IV stadhouder.
Overstromingen 1164 - 1916. 1703 Decemberstorm, 1717 Kerstvloed
Homoprocessen 1730 - 1866. Processen tegen homoseksuelen.
Volkstellingen 1744 - 1796. De volkstellingen van 1744 (met vrijwillige belastingtoezegging) en 1796
Epidemieën en hongersnoden 1315 - 1956. Van de hongersnood 1315-1318 tot de kinderverlamming na de Tweede Wereldoorlog
Willem IV en V 1747 - 1795
Vensters:
Oostenrijkse successieoorlog 1740-1748: Frankrijk en Pruisen tegen de Republiek, Oostenrijk en Engeland. Als Frankrijk het zuiden binnenvalt wordt Willem IV stadhouder.
Psalmberijming 1773 In 1773 werd in opdracht van de Staten-generaal een nieuwe psalmberijming ingevoerd. Daardoor ontstonden rellen.
Amerikaanse onafhankelijkheidsoorlog 1775 - 1783. Het opleggen van belastingen en het ontnemen van rechten leidde tot deze oorlog
Vierde Engels Nederlandse oorlog 1780 - 1784. Oorlog tussen Engeland en de Republiek. Slag bij de Doggersbank (1781). Einde van de Republiek als grote mogendheid.
Bataafse revolutie 1783 - 1795. De tijd van conflicten tussen Patriotten en Orangisten. Met in Friesland patriotten in Franeker, Bolsward en Sneek.
Homoprocessen 1730 - 1866. Processen tegen homoseksuelen.
Pachtersoproer 1748. Een oproer met als oorzaak het verpachten van het innen van belastingen start in Groningen en verspreid zich via Friesland naar Amsterdam
Belastingen 1749 - 1750. Belastingen in Friesland, speciaal de quotisatie van 1749.
Epidemieën en hongersnoden 1315 - 1956. Van de hongersnood 1315-1318 tot de kinderverlamming na de Tweede Wereldoorlog
Franse tijd. 1795-1815
Vensters:
Bataafse Republiek 1795 - 1801. De Franse revolutie in Nederland - zonder terreur. 1797 Kollumer oproer.
Bataafs gemenebest 1801 - 1806. De Republiek wordt gecentraliseerd
Koninkrijk Holland 1806 - 1810. Het koninkrijk Holland onder Lodewijk Napoleon
Annexatie 1806 - 1813. Napoleon annexeert de republiek. Met verplichte keuze achternaam ((1811) en de tocht naar Rusland (1812)
Zuid-Afrika 1652 - 2000. Engeland bezet Zuid-Afrika
Epidemieën en hongersnoden 1315 - 1956. Van de hongersnood 1315-1318 tot de kinderverlamming na de Tweede Wereldoorlog
Koning Willem I en II 1815 - 1848
Vensters:
Overstromingen 1164 - 1916. Stormvloed van 1825
Belgische opstand 1830 - 1839. De Belgische opstand leidde tot een onafhankelijk België.
Afscheiding 1834. In 1834 scheidde een deel van de leden van de Nederlands Hervomde Kerk zich af. De eerste was de gemeente van Ulrum waar ds. Hendrik de Cock predikant was, omdat deze predikant geschorst werd vanwege de weinig bijbelse opvattingen in de kerk. Vele afscheidingen volgden.
Schoolstrijd 1806 - 1857. Onderwijs en schoolstrijd tot de onderwijswet van 1857. Orthodox Christelijk en Rooms-katholiek onderwijs was verboden.
Koningshuis 1815 - 2000. Wllem I en Willem II
Zuid-Afrika 1652 - 2000. Grote trek
Epidemieën en hongersnoden 1315 - 1956. Van de hongersnood 1315-1318 tot de kinderverlamming na de Tweede Wereldoorlog
Marten werd geboren in 1739 en Grietje ca. 1744 in het tijdperk Stadhouderloos tijdperk II en zullen daar als kind weinig van hebben meegemaakt.
Maar ook in later jaren wordt er vaak aan tafel nog over eerdere gebeurtenissen gepraat
Bijvoorbeeld over de dood van Johan Willem Friso, twee overstromingen en de volkstelling van 1744.
Marten en Grietje leefden in het tijdperk Willem IV en V maakten daar alles mee.
Bijvoorbeeld het pachtersoproer, de quotisatie, de nieuwe psalmberijming, de slag bij de Doggersbank en de perikelen van Patriotten en Prinsgezinden.
Marten en Grietje leefden in het tijdperk Franse tijd maakten daar alles mee.
Bijvoorbeeld de naamgeving en de tocht naar Rusland. Waren er dorpsgenoten die mee naar Rusland gingen en niet terugkwamen?
Marten overleed in 1824 en Grietje in 1825 in het tijdperk Koning Willem I en II en hebben daar weinig van meegemaakt.
Niet de Belgische opstand en de Afscheiding