Embedded Files
Op deze site treft u de volgende voor u belangrijke informatie aan:
Informatie over nascholingscursussen
Informatie over service gerelateerd aan producten
Nieuwsbrieven
Forum Biologie voor hulp bij o.a datalogger en GR en andere onderwerpen, zie in menu aan linker kant.
= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =
Nascholingscursussen 2016
1. Veldwerk: bepalen van de omvang van muizenpopulaties
Op de locatie van de Stichting Veldstudie te Hei en Boeicop gaan we kijken/bepalen wat de omvang is van de populatie muizen. Hiertoe maken we gebruik van kleine zogenaamde lifetraps waarmee de muizen levend gevangen kunnen worden.
Een gevangen muis wordt van een merkteken "A" voorzien en weer losgelaten. In een tweede vangst worden de gevangen muizen van een merkteken "B" voorzien en wordt geteld hoeveel muizen merkteken A hebben. In een derde vangst worden muizen gevangen en wordt geteld hoe vaak merktekens "A" en "B" voorkomen. Uit de gegevens van deze zogenaamde 'triple catch' wordt berekend hoe groot de populatie muizen in het gebied is.
Omdat drie vangsten normaal gesproken vereist dat we op drie goede momenten de vallen controleren, en die goede momenten doorgaans 's nachts zijn zal een gedeelte van deze vangsten reeds gedaan zijn voordat u aanwezig bent.
Dat neemt niet weg dat we deze dag een aantal keren de vallen zullen controleren en voor een gedeelte zullen werken met de resultaten van de voorafgaande nacht.
Tevens zullen we oefenen met aanbrengen van merktekens op de dieren. Aangezien we de dieren niet onbeperkt kunnen kaalknippen, zal de laatste stap :'het daadwerkelijk afknippen van de dekharen' niet gedaan worden (en vervangen worden door een knipbeweging in de lucht).
Tussen het controleren van vallen door zullen we bezig zijn met een aantal andere activiteiten, zoals het inventariseren van roofvogels en uilen in het gebied. Immers het aantal bosuilen en torenvalken vormen een maat voor het aantal muizen in het gebied. Hun dieet bestaat voor circa 80% uit deze kleine zoogdieren. Op deze wijze pakken we een gedeelte uit een voedselpiramide. Met behulp van deze informatie kunnen we (grove) uitspraken doen over de relaties van predator en prooidier.
Verder zullen we ons bezig houden met het pluizen van braakballen en het determineren van schedelresten van muizen en spitsmuizen.
Het inventariseren van muizen en hun predatoren in een gebied levert een momentopname op. Door dit jaar in jaar uit, dag na dag te doen onstaat er inzicht in het verloop van de populaties. Daarmee kunnen rekenkundige modellen opgesteld worden, waarmee simulaties kunnen worden uitgevoerd: "Wat ... als ...?"
Wiskundigen maken doorgaans gebruik van een aantal aannames en stellen daarmee een model op, dat betekent dat als ze dit 10 keer achter elkaar doen, ze ook tien keer hetzelfde resultaat krijgen. De werkelijkheid is anders en om die reden hebben biologen het fenomeen 'demografische stochasticiteit' ingevoerd; dit betekent zoveel als een variabele overlevingskans invoeren (die gemiddeld wel hetzelfde is als de waarde door de wiskundigen gebruikt). Hierdoor zal bij de ene simulatie een populatie enorm afnemen, terwijl bij een andere simulatie de populatie juist flink toeneemt (namelijk sterk afhankelijk van het toeval). Door een groot aantal simulaties uit te voeren krijg je grenzen waartussen de populatie zich gaat bewegen.Deze modellen zullen we doorrekenen met behulp van een grafische rekenmachine. Aangezien uw (bovenbouw) leerlingen op school ook met een grafische rekenmachine werken bij de verschillende vakken, kunt u hen deze modellen ook laten uitproberen. Voor deze cursus hoeft u zelf geen grafische rekenmachine mee te nemen. Bij deze cursus wordt voor een grafische rekenmachine gezorgd.
Vallen controleren en zo nodig legen en voorzien van nieuw lokaas.
Muizen voorzien van een merkteken *
Inventariseren van het gebied op het voorkomen van roofvogels en uilen.
Theorie over het berekenen van de populatie grootte aan de hand van de vangsten en terug vangsten.
Bepalen van de vliegsnelheid van (roof)vogels in het veld.
Determineren van braakbal resten
Opstellen van predator-prooi modellen en simuleren wat de gevolgen zijn van veranderende aantallen predator en/of prooidieren.
Datum:
Plaats: Hei en Boeicop
Kosten: 270 euro. Dit is inclusief een lunch en alle benodigde materialen. Deze kosten kunnen betaald worden uit uw nascholings- en profesionaliseringsbudget.
2. If the Moon were made of green Cheese
De titel van deze cursus is een probleem uit een bundel van Sam Loyd en is op zichzelf wel heel hypothetisch. Toch zullen we in deze cursus een aantal van deze aannamen gaan onderzoeken. Uiteraard zal hierbij gebruik gemaakt worden van modellen, want we moeten er niet aan denken wat er zou kunnen gebeuren als een experimenterende bioloog de afstand aarde-Zon met een factor 2, 3 of 4 zou vergroten, of nog erger zou verkleinen.
Onze lucht is blauw, maar wat zou het effect zijn op de temperatuur op aarde als die lucht nu eens groen zou zijn?
We leren onze leerlingen dat een ecosysteem een functioneel stelsel is, dat een gemeenschap van levende wezen en hun (abiotische) milieu (klimaat, bodem etc.)omvat en we vertellen mooie verhalen over dat de seizoenen ontstaan door de scheefstand van de aarde. Braaf leren onze leerlingen dit uit hun hoofd en reproduceren deze feitenkennis op proefwerken, maar vermoedelijk zijn ze allerminst overtuigd van deze feiten.
In deze cursus gaan we niet alleen in het vrije veld metingen verrichten, maar ook onder simpele laboratoriumomstandigheden eenvoudige experimenten uit voeren, die een dieper inzicht geven in deze materie.
Met behulp van dataloggers kunnen nauwkeurige metingen gedaan worden en kunnen dus nauwkeurige uitspraken gedaan worden over de gevolgen van een bepaalde scheefstand van de aarde, of het leven op een bepaalde breedtegraad en het verschil in afstand tussen aarde en zon in de verschillende seizoenen.Buiten kunnen we onderzoek doen naar het microklimaat dat planten en bomen creeren. Kale grond krijgt veel licht en is makkelijk op te warmen, maar hoe zit dat als er planten met bladeren op gaan groeien? Hoe zit het dan met de warmte die de bodem ontvangt en hoeveel licht bereikt dan de bodem nog?
Door onderzoek te doen en de uitkomsten goed te interpreteren ontstaat kennis en begrip.
Bij deze cursus wordt gebruik gemaakt van een datalogger en een grafische rekenmachine. Deze maken deel uit van he pakket dat u bij deze cursus ontvangt. Wij streven er naar dat u als docent zoveel mogelijk de materialen uit de cursus mee kunt nemen naar school, om direct met uw leerlingen aan de slag te kunnen.
Na deze cursus heeft u nieuwe ideeen opgedaan en lijkt de uitspraak "if the Moon were made of green Cheese" al lang zo wild niet meer.
Datum:
Plaats: Apeldoorn
Datum:
Plaats: Utrecht
Datum:
Plaats: Eindhoven
Kosten: 350 euro. Dit is inclusief een lunch en alle benodigde materialen. Deze kosten kunnen betaald worden uit uw nascholings- en profesionaliseringsbudget.
3. Populatie dynamica
Page updated
Google Sites
Report abuse