Midden en Oost Duitsland
Andere Duitse productie plaatsen
Hier nog wat gegevens van andere productieplaatsen voor Steengoed in Duitsland. Steengoed werd vooral in twee Duitse regio's geproduceerd. De bekendste ligt in westelijk Duitsland, dan hebben we het voornamelijk over het Rijnland, met productieplaatsen als Siegburg, Keulen, Raeren, Frechen, Langerwehe en Westerwald. Het tweede centrum ligt in het midden en Oosten van Duitsland, met als bekendste productieplaatsen
- Bautzen
- Schmiedeberg
- Waldenburg
- Muskau
- Bunzlau
- Dippoldiswalde
- Annaberg
- Altenberg
- Creussen
- Duingen (Wesser aardewerk)
- Peterskirchen
Daarnaast zijn nog een aantal lokale productie plaatsen te vinden in Munsterland, Hesen (o.a. Dreihausen) en in Oostenrijk.
Annaberger
In Annaberg zelf zijn geen aanwijzingen gevonden voor de productie van het zogenaamde "Annaberger Steinzeug". Vermoedelijk werd deze geproduceerd in Dippoldiswalde.
Dreihausen (Hessen)
Dreihausen ligt in Hessen valkbij Marburg. Omdat er in de directe omgeving van Dreihausen zeer geschikte klei als grondstof aanwezig was, werd er al in de 13e eeuw irdewaar aardewerk geproduceerd. Deze klei bleek ook geschikt te zijn voor de productie van steengoed. Dreihausen strijd met Siegburg om de plaats waar voor het eerst europees steengoed werd geproduceerd, in Dreihausen gaat de productie terug tot ca. 1250. Kenmerkend zijn een chocolade tot roodbruine engobe. De bekendste vorm van rond 1650 was de zogenaamde “ringenkruik” met veel oren en radstempel decoraties. Tegenwoordig wordt er nog steeds steengoed geproduceerd.
Duingen (DUINGEN)
Duingen ligt in het Duitse Weser-gebied, en had de beschikking over geschikte klei. Over een periode van ruim 800 jaar werd er in Duingen en omgeving aardewerk geproduceerd. In de tweede kwart van de 12e eeuw werd hier al geel en grijs Irdenwaar, en vanaf de late Middeleeuwen steengoed geproduceerd. In Nederland zijn de steengoed vondsten erg zeldzaam. Dit geld echter niet voor het zogenaamde Wesser aardewerk, welk we wel in grote getalen in Nederland vinden.De meest voorkomde vormen zijn;
- Tuitkan
- Kruik
- Cilinderkruik
- Aquamanile
- Trechterbeker
- Vierpasbeker
- Voetbeker
- Kinder speelgoed
- Zalfpot
- Bierpul
- Veldfles
In het voorgaande Irdenwaar vinden we nog de Kogelpot, Kogelbuigkruik, Kogelbeker, Schaal en Veldfles.
- Proto Steengoedo
- Bijna Steengoedo
- Steengoed periode 1
- Steengoed periode 2
- Steengoed periode 3
- Steengoed periode 4
Freiberg
In Freiberg zelf zijn geen aanwijzingen gevonden voor de productie van het zogenaamde "Freiberger Steinzeug". Vermoedelijk werd deze geproduceerd in Ober- en of Niederlausitz. We komen vanaf de eerste helft van de 18e eeuw ook steengoed productie tegen in Peterskirchen. Deze pottenbakkers waren afkomstig uit Westerwald en de omgeving van Trier en Koblenz. Zo vinden we vanaf 1746 een aantal bekende pottenbakkers in Peterskirchen welke uit Westerwad afkomstig waren, zo vinden we;Johann Peter GelhardNikolaus BockConrad MackZusters WingenderBroers Adrian en Johann DemontAnton UnverdorbenEn de familie PfeifenbackerEr werd vooral gebruik en industrieel steengoed geproduceerd. Het steengoed was grijs of bruin van kleur, het grijze aardewerk werd meestal voorzien van blauwe decoraties. De vormen en decoraties waren afgeleid van het Rijnlandse steengoed. De applicatie versieringen bestonden meestal uit rozetten, bloemen, wapens en soms rolstempels.
De meest voorkomende vormen waren;
- Fles (vooral veel mineraalwater flessen)
- Kan, buikig en cylinder vormig
- Kan (vooral Rijnlandse vormen)
- Kruik o.a. Bierkruiken, maatbekkers enz. versierd met aplicaties ingesnijdingen, spreuken namen en jaartalle
- Pot, met een of twee oren o.a. Voorraadpotten, pispotten, zoutpotten, zalfpotten
- Schaal
- Deksel
Waldenburg
Waldenburg is in Midden Duitsland de oudste productie plaats voor steengoed, rond 1400 werd deze hier geproduceerd. Onder invloed van de Rijnlandse centra zien we in het begin van de 16e een bloeiperiode. Het 17e eeuwse materiaal is moeilijk te dateren.