Steengoed uit Brunssum/Schinveld; (BRUNSSUM)

• Proto Steengoed

• Steengoed

De tertiaire ijzerarme kleien die in Zuid-Limburg gevonden worden, kunnen een hoge temperatuur verdragen. Dit in tegenstelling tot de holocene, ijzerhoudende (en roodbakkende) kleien elders in Nederland. Daardoor neemt het Limburgse aardewerk, waaronder die uit Brunssum/Schinveld , een aparte plaats binnen de Nederlandse pottenbakkersproducten. Het hier geproduceerde aardewerk werd door bijna heel Noordwest-Europa geëxporteerd. De aardewerk producten uit Brunssum/Schinveld lijken sterk op die uit Bruggen-Oebel, en zijn dus moeilijk van elkaar te onderscheiden. Wanneer de productie van aardewerk in Brunssum/Schinveld begint is niet bekend. Maar rond 1050 werd door de Zuid-Limburgse pottenbakkers wit bakkend aardewerk, het zogenaamde Pingsdorf-waar, geproduceerd. Brunssum/Schinveld kent haar hoogtepunt van 1225 tot 1240. Na de derde kwart 14^e eeuw eindigde de productie in Schinveld, in Brunssum was deze al eerder tot een einde gekomen. Oorzaken hiervoor zijn de concurrentie van de Rijnlandse pottenbakkers, maar vooral het ontstaan van de stedelijke pottenbakkerijen in de rest van Nederland. Deze stedelijke pottenbakkers maakten gebruik van de roodbakkende kleien, welke onder minder hoge temperaturen gebakken werden, en dus goedkoper waren. Hierdoor zien we dan ook dat de overgang van bijna steengoed naar steengoed in Brunssum/Schinveld niet plaats heeft gevonden.

Definitie: Volgens het Referentiewerk Erfgeod; Archeolische artefacttypen;Brunssum-Schinveld geelwit aardewerk BRUNGW (ABR). Brunssum-Schinveld aardewerk behoort evenals Pingsdof aardewerk tot het zogenaamde geelwitte aardewerk met beschildering. Brunssum-Schinveld aardewerk wordt ook wel Zuid Limbuergs aardewerk genoemd. Beide namen verwijzen naar de productieregio. In tegenstelling tpt Pingsdorf is het materaai uit Brunssum en Schinveld voor het overgrote deel handgevormd. Een tweede belangrijk verschil is de toegepaste magering. Deze is bij Brunssum-Schinveld minder goed gesorteerd en grover dan bij Pingsdorf aardewerk. Het vormenrepertoire kont in grote lijnen wel overeen; bolvormige potten, tuitpotten, bekers, schalen en kommen. Verder komen bijzondere vormen zoals lampen, hoorns, vetvangers en dierfiguren voor. Veel aardewerk is voorzien van verfstrepen. Incidenteel komt loodglazuur en roulettiring voor. De productie loopt naadloos over in die van (proto)steengoed. Brunsseum-Schinveld is geproduceerd tussen de 10e en 13e eeuw.