Antique is one of the province of Western Visayas or Region VI, the province is home to the indigenous Iraynun-Bukidnon speakers of a dialect of the kinaraya-language, its capital is San Jose de Buenavista where the School Division is located and one of the twenty (20) Divisions of Deped Regional Office VI.
Isang pagkakakilanlan mula sa kasaysayan, tunay nga ba? Ang Kinaray-a ay isang sangay ng Hesperonesian at wikang Austranesyo na pangunahing gamit sa lalawigan ng Antique at interior ng Rehiyon VI. Nagmula ang salitang Kinaray-a sa salitang “iraya” o “ilaya” na tumutukoy sa mga bulubunduking bahagi ng lalawigan (upstream), “ka” na tumutukoy sa kasama (companion) at “-in” na tumutukoy sa pandiwang panlapi (to have undergone something).
Samakatuwid, ang Kinaray-a ay tumutukoy sa paraan ng pagsasalita o wika ng mga naninirahan sa bulubunduking bahagi ng lalawigan. (Hossilos, 1992)
Ayon kay Dr. Leoncio Deriada (1991-1994), ang Kinaray-a ay ina ng “melifluos”, mabini at pinong Lingua Franca ng Kanlurang Bisayas, Hiligaynon (Ilongo) at ang di masyadong palasak na Akeanon. Naipalagay din na ang Ilongo, ayon sa kasaysayan, ay wikang ginagamit ng mga nasa proletariat tulad ng mga “hacienderos”. Samantala, sa gawing Guimaras at sa mga tsinong mag-compradores mula sa Molo Parian, ang Kinaray-a ay tatak wika ng mga sakada at mga muchaho kaya’t sa panahon ng mga Kastila ay wala ni isang idinebelop na aklat balarila at katesismo sa wikang Kinaray-a. (Ani 19-12) Inilalahad na naibaba ang kalagayan ng wikang ito sa pagbigay tatak sakada. Bigyan man ng angkop na pag-unawa ang mga pangyayari kinaangkupan ng wika, maging susi kaya ito ng kalugmukan o pagyabong ng wikang taglay ng lupain ng Antique?
Sa matahum na wika ni Mulato (1991): “Nanatiling dalisay ang Kinaray-a dahil tulad ng napunong banga, hindi na ito mababawasan pa ng kahit isang patak.” (sentrofilipino.upd.edu.ph)
Ano bang pagkilala ng isang Antiqueňo sa wikang Kinaray-a?
Kinaray-a, isulong! Iangat!
Joy Mercy L.
To protect and promote the right of every Filipino to quality, equitable, cultured- based, and complete basic education where; Students learn in a child-friendly, gender- sensitive, save and motivating environment.
Teachers facilitate learning and constantly nurture every learner Administrator and staff, as stewards of illustration, ensure an enabling and supportive environment for effective learning to happen Family, community and stakeholders are actively engaged and share responsibility for developing lifelong learners.
We dream of Filipinos who passionately love their country and whose competencies and values enable theme to realize their full potential and contribute meaningfully to building the nation.
We are a learner-centered public institution, the Department of Education continuously improves itself to better serve its stakeholders.
Maka-Tao
Maka-Diyos
Makakalikasan
Makabansan
Government Portals
