-kỹ thuật nuôi chim khướu

PHẦN 1

Kỹ thuật nuôi chim Khướu Bạc Má (Phần 1)

Chim Khướu Bạc Má hay còn gọi là chim Khướu Bách Thanh hót hay nhất trong các loài Khướu, chúng có thể hót nhiều giọng khác nhau nên được dân chơi chim cảnh rất ưa chuộng.

Tại nước Việt Nam ta, chim Khướu có mặt khắp cả ba miền Nam, Trung, Bắc, với số lượng khá nhiều. Nhưng loài chim Khướu lại sinh sống theo vùng, chỉ những nơi thích hợp với chúng chứ không phải cả nước nơi nào cũng có.

Tuy vậy, dù sinh sống thích hợp ở đâu mà bắt về nuôi bất cứ ở tỉnh thành nào trong nước Khướu cũng đều tỏ ra hợp với phong thổ cả. Như con Khướu Mun ở tận miền Bắc giá lạnh đem vào nuôi ở miền Nam hai mùa mưa nắng, vẫn sống mạnh, hót hay. Ngược lại, con Khướu Bạc Má sinh sống ở Phú Giáo Bình Dương đem lên nuôi ở xứ sương mù Đà Lạt vẫn tỏ ra hợp với khí hậu khác lạ với nơi sinh trưởng của nó. Vì vậy, nhiều người cho Khướu là giống chim rừng dễ nuôi.

Chỉ nơi nào có rừng già, rừng thưa, có khi cả rừng chồi mới có Khướu sinh sống, Khướu không sống vùng đồng bằng, nhưng lại có mặt ở vùng núi non, khe suối…

Tại nước ta, Khướu cũng có nhiều loại. Đại để có hai loại chính là Khướu Mun và chim Khướu Bạc Má.

Nhưng chim Khướu bạc má có tên khoa học là Garrulax chinensis được chia làm 2 loại về mục đích chơi:

+ Chim Khướu hót: nuôi để nghe hót, thư giãn đầu óc, làm cho tinh thần được sảng khoái, giảm stress trong công việc và đời sống.

+ Chim Khướu đá: nuôi dùng để chọi, có thể chọi để thư giãn hoặc đơn giản chỉ muốn bá đạo

Nếu người mới tập nuôi chim Khướu thì khó mà phân biệt con nào là Khướu đá, con nào là chim Khướu hót. Có người từng mua một con chim Khướu, nhưng nuôi mãi thì thấy nó nhát và ít hót, hay phồng má khi nghe người khác hót trêu, họ nghĩ con chim Khướu này có vấn đề, nhưng thật ra nó mang tố chất của 1 con chim khướu đá dũng mãnh.

Ở trong miền Nam không có chim Khướu Mun, nhưng ở miền Bắc lại có chim Khướu Bạc Má. Nhưng chim Khướu Bạc Má ở miền Bắc khác với Bạc Má trong Nam, ở chỗ màu lông hơi xám hơn, đốm lông trắng ở hai má hơi nhỏ hơn, mặc dù hình dáng và giọng hót rất giống nhau.

Chim Khướu Bạc Má trong Nam, tùy theo vùng chúng sinh sống mà màu lông có khác nhau chút đỉnh. Chẳng hạn chim Khướu vùng Bảo Lộc màu lông hơi xám. Còn Khướu ở Phú Giáo thì màu hung hung đỏ, Khướu Khe Sanh thì màu xám đen…

Khướu Bạc Má có thân hình lớn hơn Khướu Mun một tí. Nhưng sự so sánh này không phải là chính xác tuyệt đối, vì giống Khướu có con to con nhỏ, chứ không có sự lớn đồng đều một cỡ như nhau, mặc dầu hình dáng thì giống nhau như đúc. Bằng chứng như quí vị thấy đó, có nhiều con Khướu Mun còn lớn xác hơn cả Khướu Bạc Má. Cũng có con Khướu Mun còn lớn xác hơn cả Khướu Bạc Má. Cũng có con Khướu Bạc Má thân mình nhỏ choắt như chim mái Khướu Mun…

Cách chọn Khướu Bạc Má:

Khướu Bạc Má phần nhiều có lồng màu xắm tro ửng vàng nhưng cũng có giống lông màu hung hung đỏ (Khướu vùng Phú Giáo và Lâm Đồng). Thỉnh thoảng ta cùng gặp một số con lông vàng lợt như lông gà mái vàng… Thưììng thì những con lông vàng thì chân cũng vàng trông cũng lạ mắt.

PHẦN 2

Kỹ thuật nuôi chim Khướu Bạc Má (Phần 2)

Sở dĩ có tên là Khướu Bạc Má là vì hai bên má của Khướu có vệt lông trắng lốp che phủ ngoài tai, lớn bằng móng ngón tay cái người lớn.

Giới nuôi chim Khướu mỗi người có một ý thích khác nhau: có người cả đời chỉ thích nuôi Khướu Mun, có người lại chủ trương nuôi Khướu Bạc Má.

Ngay với chim Khướu Bạc Má cũng vậy, có người chỉ tần tụng con Khướu Bạc Má vùng Khe Sanh, nhưng cũng có một số người lại khen chim Khướu vùng Phú Giáo hoặc vùng Lâm Đồng. Và tất nhiên họ chê chim Khướu vùng khác hót tệ lậu…

Từ đó mới sinh ra các cuộc tranh luận rồi chê bai khích bác nhau. Đôi khi chỉ ở mứcn độ nhỏ cũng dễ iàm mất sự hòa khí giữa anh em nghệ nhân chơi chim với nhau một cách đáng tiếc.

+ Chọn chim Khướu Đá: Dáng người to con, chân trụ vững chải, ngón chân ngắn và móng chân thì vừa phải , vảy chân nổi lên, lông to bản và không ôm sát chân như chim Khướu hót. Mỏ chim ngắn nhưng to và chắc, lông đuôi ngắn chứ không nên dài như Khướu hót. Có một chỏm lông ở quanh mỏ dài và có màu đen đậm, đặc biệt đám lông màu đen ở dưới cổ phải lớn. Đặc biệt nếu chú ý kỹ sẽ thấy đám lông ở hai má thường hay phồng và phình to. Mỗi khi nghe tiếng chim khác hót hoặc bạn bắt chước giọng chim hót thì nó không hót lại mà thường phát ra âm thanh nghe như “khẹt khẹt…”tỏ thái độ khó chịu của nó, kết hợp với tiếng kêu này là nó thường hay phồng má lên, chân nhảy liên tục.

+ Chọn chim Khướu hót: dáng người thanh mãnh, những sợi lông mỏng manh, mỏ dài, chân thon, móng chân cũng dài và lông ôm sát chân của nó. Lông cánh bó sát thân sau, lông đuôi dài đẹp hơn và cũng được nhiều người ưa thích. Khi nghe chim Khướu khác hót thì nó sẽ ít nhảy nhót lại và hót đáp trả cùng với đuôi vẫy vẫy nhẹ.

Rất dễ nhầm lẫn giữa khướu hót và khướu đá vì chúng có hình dáng giống nhau nhưng những người chơi chim có kinh nghiệm nhìn kỹ sẽ thấy có các đặc điểm khác nhau rõ rệt về đầu, lông ở quanh vùng mỏ chim, râu và đám lông đen ở phía dưới cổ, chim trống thường thì lông đen đậm hơn, đầu to hơn, nhìn có vẻ oai vệ hơn, và chim mái chân ngắn hơn chim trống.

Thức ăn và nước uống cho chim Khướu Bạc Má:

Chim Khướu là một loài chim ăn tạp, có thể ăn mọi thứ, có tính tò mò, thích khám phá, lại dễ nuôi.

Thức ăn của chim Khướu trước kia thì thường là bột ngô xay nhỏ ( 4 - 6 lon sữa bò), tép khô (1 - 2 lon), bột dinh dưỡng của baby ( 1 gói), trứng gà (2 - 3 quả)

Cách làm thức ăn cho chim khướu: bột ngô chiếm phần lớn, đảo đều ở trên chảo, cho lửa nhỏ, đảo đều tay, nên chia làm nhiều lần để tránh trường hợp bột ngô bị cháy do đảo không đều, khi ngửi thấy thơm thì đổ ra ở một tờ giấy báo.

Tép cho vào chảo, cho nhỏ lửa, sao vàng, đến khi nào cầm một con tép, bóp nhẹ mà thấy giòn, vợ vụn là ổn, giã nát (giã nát vừa chứ không phải giã mịn đâu nha), đổ vào đống bột ngô.

Bột dinh dưỡng không cần sao vàng, cho vào đống bột ngô kia, đảo đều tất cả. Tiếp tục cho trứng gà vào, trộn đều tay, bóp vợ vụn những viên bột, tiếp tục mang vào sấy hoặc đảo đều trên một chảo lớn, nhớ cho nhỏ lửa thôi nha! Sau đó cho vào lọ, cho chim ăn dần.

Nếu có điều kiện thì có thể bổ sung vào đó cào cào khô, hoặc tăng thêm lượng chất tanh cho chim Khướu. Chim Khướu ăn tốt thức ăn ba bì.

Cách chọn chim Khướu bổi trống:

+ Nếu ra cửa hàng chim cảnh thì cần lưu ý không nên nóng vội quyết định,ngồi ra xa và quan sát nếu ngồi gần chim sợ bay loạn xạ chỉ có nước hoa cả mắt thôi. Nếu ai có kinh nghiệm thì có thể hót giọng chim Khướu mái, hoặc huýt sáo nghe âm thanh như khiêu khích, hãy kiên nhẫn, có thể mới tập nên giọng hót không giống chim Khướu cho lắm, có thể có con nghe được vậy là nổi máu anh hùng muốn chứng tỏ cho tất cả biết nó là đầu đàn, là chim dữ , để lấy điểm với mấy em mái kia nên nó sẽ hót lại, và khi một con hót thì điều tất yêu là những con khác sẽ hót trả lời.

PHẦN 3

Kỹ thuật nuôi chim Khướu Bạc Má (Phần 3)

Nếu Khướu Bạc Má nhốt chung 1 lồng lớn thì hãy chú ý đến những đặc điểm dù là nhỏ nhất của những con chim hót, chắc chắn nó là chim Khướu trống, nếu nghe hót rò rò… Và kêu nhỏ nhỏ không hót tiếng nào to cả thì đó là chim Khướu mái. Chim Khướu trống hót nhiều điệu, nhiều tiếng và tiếng vang xa hơn. Sau đó xem tổng quan lại một lượt, xem dáng con nàothích hợp cho mục đích nuôi chim của mình mới chọn. Nếu chim nhốt một lồng một em thì cũng làm tương tự, cách này dễ chọn hơn vì dễ so sánh giữa con này với con khác.

+Tốt nhất ta nên mua lại của những người đi bẩy chim, vì ta đi bẫy nên biết con nào là chim Khướu trống, con nào hót được nhiều giọng và hay, con nào ít hót, con nào thích hợp cho việc đá hơn.

Chọn lồng nuôi Khướu:

Chọn lồng tre có nan khít được quét qua khoảng 2 - 3 lớp sơn mài hoặc Véc ni, vì như vậy lồng chim mới giữ được màu và khó bị lên mốc và không bị thấm nước.

Treo máng thức ăn và nước uống vào lồng cho chim Khướu, chứa thức ăn nên mua cái có hình dạng cái lu, bằng thủy tinh, loại lớn, nên mua khoảng ba cái, một cái chứa nước, một cái chứa thức ăn và một cái dùng để thả cào cào vào cho ăn.

Cầu (nèo) cho chim Khướu: Nên chọn những cái cầu to hơn ngón tay cái, nên kiếm một cành cây lõi chắc, hơi cong. đặt cầu sao cho cầu ở chính giữa lồng, nếu lồng có số nan lẻ thì đặt cầu sao cho số nan ở ngoài cửa nhiều hơn số nan ở phía sau (đối với lồng vuông).

Cách tắm và vệ sinh cho chim Khướu Bạc Má:

Buổi sáng, khi mang chim ra, sau khi nghe chim hót. Khi mặt trời lên thì có thể mang chim ra tắm nắng. Chim rất thích tắm nắng vào buổi sáng sớm, khoảng 3 - 5 phút là có thể mang vào, treo lồng ở trên cao. Có thể cho chim ăn cào cào theo chế đô sáng 2 con, chiều 2 con.

Khướu thích tắm, vì thế Khướu thường sống ở những nơi mát, như gần khe, suối. Mang chim Khướu về nhà khoảng hai tuần, khi chim đã dạn người hơn thì bắt đầu tập cho chim Khướu tắm, sau đó sang chim qua lồng tắm bằng cách đưa hai lồng lại đến gần nhau, kéo cửa lồng lên, đứng lùi lại phía sau lồng có chim ấy, khi đó chim Khướu sợ sẽ tìm đường nhảy sang lồng tắm. Khi chim Khướu đã qua lồng tắm thì nhẹ nhàng đến gần, đóng cửa lồng lại. Dùng nước tưới nhẹ, vẩy nhẹ nước cho ướt lông Khướu. Nhớ là vẩy nhẹ cho lông ướt ít là ổn, chứ vẩy nhiều là chim sẽ nhát. Sau đó lùi lại phía sau và nên để lồng tắm ở nơi có nắng nhẹ, khi đó sẽ kích thích chim tắm hơn. Bạn ngồi ở gần đó, vừa xem chim vừa tranh thủ vệ sinh lồng kia, thay bột và nước. Ban đầu chim sẽ không dám nhảy xuống nước tắm, nhưng ánh nắng nhẹ sẽ kích thích nó, làm cho nó thấy khó chịu và ngứa ngáy, thế là nhảy vào tắm.

Chim Khướu thích tắm nên có thể loại bỏ được lũ rận chí. Khi nào chim hay nhảy bám vào thành lồng chứ không đứng yên, không rũ lông là chim Khướu tắm đủ, khi đó ta nên mang lồng đến và sang chim qua lồng, cách sang cũng tương tự, đứng về phía lồng tắm và bắt đầu kéo cửa, khi chim đã qua thì đóng cửa lại, mang chim ra cho chơi nắng nhẹ khi đó chim sẽ rũ lông, rỉa cánh nhằm lại hết bụi bẩn bám ở người.

Khi thấy chim Khướu hay rỉa lông, và hay dùng chân gãi thì khi đó 80% là chim Khướu đã bị rận chí, có thể trị bằng cách tắm cho chim, pha vào nước một ít muối ăn và cho chim tắm bình thường. Làm như vậy vài lần sẽ khỏi ngay.

Công tâm mà nói, Khướu hay cũng có thể do vùng, nhưng điều này chắc chắn không tuyệt đối là chim Khướu nào của vùng đó cũng hay. Thật ra, chim Khướu hót hay là tùy năng khiếu đặc biệt của mỗi con, chứ không phải tùy vào màu lông Mun hay Trắng, vùng này hoặc vùng kia…