NGÔN NGỮ TÀY NÙNG

Post date: Jun 5, 2013 12:33:47 AM

Bạn có biết?

- Tiếng Tày đã từng là ngôn.ngữ chính thức của trung du và miền núi phía bắc trong hàng chục thế kỉ. Hầu hết các giao dịch giữa các dân tộc khác nhau ở Việt Bắc đều sử dụng tiếng Tày. Tiếng Tày là ngôn ngữ thứ 2 của các dân tộc Dao, Mông, Sán Chỉ, Sán chay... Thậm chí đã trở thành ngôn ngữ thứ nhất của một vài cộng đồng cao lan. Biết tiếng Tày đã từng là hiển nhiên của cư dân Việt Bắc.

- Mặc dù ngày nay tiếng Tày chịu sự ảnh hưởng rất nhiều từ tiếng Kinh. Tuy nhiên trong suốt thiên niên kỷ đầu tiên quá trình này lại hoàn toàn ngược lại. Tiếng Tày có ảnh hưởng rất lớn trong việc hình thành tiếng việt, cũng như cả tiếng Hán phương Nam.

- Mặc dù ngày nay tiếng Tày phân tán với nhiều phương ngữ và khó giao tiếp với nhau. Nhưng trong nhiều thế kỷ nó lại có sự thống nhất cao. Người Tày đã từng có một hệ thống chữ viết và nền văn học viết phát triển. Phần lớn văn học viết của người Tày là dựa trên "slự nảm" , trong khi đó người Kinh dù có chữ Nôm họ vẫn dùng chủ yếu là Hán học. Và mặc dù ở gần Trung Quốc hơn so với người Kinh, người Tày vẫn sự dụng một lối nói khá khác biệt , ít dùng hán ngữ.

- Khoảng cách giữa tiếng Tày và tiếng Nùng cũng chỉ ngang giữa người Hà Nội Và nghệ an. Người Tày và người nùng có thể nói chuyện hiểu nhau, nhưng nếu hai người nùng nói chuyện về cơ bản người Tày không thể nghe kịp, hiểu gì.

- Sự phân biệt Tày Nùng chủ yếu là do khác biệt di cư chứ không phải do chủng tộc văn hoá. Sự Thật là một bộ phận lớn của người Tày là người Nùng sống xen kẽ lâu năm nên chuyển thành. Và Một phần khác là do người kinh di cư, tị nạn thời phong kiến bị đồng hoá thành.

- Có một khác biệt là trong khi người Việt di cư vào miền Trung và Nam tiếng việt và văn hoá việt nhanh chóng thống trị, thì ngược lại các cuộc di cư lên miền Việt Bắc đã xảy ra hàng ngàn năm nhưng tiếng Tày lại ảnh hưởng ngược lại, đồng hoá lại dân di cư. Nguyên nhân chủ yếu là người Tày Nùng ở đây đã có nền văn học viết, nền giáo dục thông qua then, tào những hình thức shaman rất phổ biến trong cộng đồng. Cũng như ý thức dân tộc và quan điểm hài hoà của Lão tử rất mau dung hoà con người. Để chấm dứt tình trạng trên Các vua thời Nguyễn đã phải thi hành nhiều chính sách tương đối khắc nghiệt, tạo ra một thời kì suy thoái mạnh của tiếng Tày và văn hoá Tày Nùng.

Và nếu bạn trẻ nào hôm nay có trót thấy tiếng Tày hay Nùng không hay không có nhiều từ diễn đạt ý hay thì đừng vội thất vọng. Không phải không có đâu, mà là tạm thời ta chưa làm cho nó sống lại mà thôi

THQ