In Nederland en Europa beginnen fietsprojecten zoals OV-fiets steeds succesvoller te worden. Op deze wijze wordt flink bijgedragen aan duurzame mobiliteit. Er zijn echter twee belangrijke knelpunten die belemmerend werken op de groei en potentie van deze systemen. 1: Ruimtebeslag & bezettingsgraad (forens-fiets)
2: Herverdelingsvraagstukken
Dit project heeft als doel het oplossen van deze twee knelpunten, om zo grote groei van fietsverhuur mogelijk te maken. In het bijzonder in stedelijke omgeving zoals Amsterdam. In Amsterdam worden dagelijks 2 miljoen kilometers op de fiets afgelegd. Dus fietsen is een succes voor het milieu en de omgeving. Maar de gestalde fietsen op straat vormen bijna een sprinkhanenplaag. Huurfietssystemen in combinatie met dit project kunnen dit knagende probleem oplossen. De doelstellingen zijn voor de twee deelprojecten hieronder gegeven.
A: Ruimtebeslag & bezettingsgraad
Hoewel een OV-fiets efficiënter gebruik maakt van de ruimte in de fietsenstalling dan een privé-fiets, blijft de bezettingsgraad te laag. Dit komt omdat de huidige doelgroep voor een eenzijdig gebruik zorgt. De formule is minder interessant voor frequent gebruik door forensen en voor gebruik in de eigen woonplaats.
Dit project lost dit op door introductie van de forensfiets:
De ‘forensenfiets’ is een vorm van OV-fiets die dubbel gebruikt wordt door mensen die in de stad werken én mensen die er wonen. De fiets legt bijna geen beslag op schaarse stallingsruimte omdat de fiets overdag op het bedrijf van de inkomende forens staat en ‘s nachts bij de woning van de uitgaande forens.
Hierin zit de kracht van de forensenfiets: De fiets staat bijna nooit gestald op het station, terwijl hij er wel steeds mensen van en naar toe fietst.
Iedereen weet dat juist de maatschappelijke kosten van stilstaande fietsen bij stations enorm zijn. Denk alleen maar aan de investeringen en exploitatie van fietsenstallingen. Deze kosten worden vermeden.
B: Herverdelingsvraagstukken
Zodra fietsverhuursystemen in een netwerk functioneren ontstaat onbalans: Er ontstaan te volle en te lege uitgifte punten. Het Voorbeeld in Parijs: Iedereen fiets lekker de berg af, levert zijn fiets onderaan in en gaat 's avonds met de metro terug omhoog. Het gevolg is dat er enorme herdistributiekosten zijn. Bij OV-fiets is daarom een boete van 10 euro ingevoerd op het elders inleveren. Vervelend voor de klant, waardoor de potentie van een netwerk ongebruikt blijft.
De marktkansen zijn zeer groot omdat het de grootste twee problemen van fietsverhuur oplost en daarmee direct geld bespaart. Grote belangstelling vanuit Parijs, Wenen, OV-fiets en gemeentes (oa Amsterdam). Implementatietermijn is kort (< 3 maanden). De Forensformule kan meteen gestart worden. Voor herverdeling hoeft -na dit project- ook niets meer ontwikkeld te worden om te starten. Levensvatbaarheid zonder subsidie is hoog, omdat de variabele kosten erg laag zijn. Bovendien kunnen beide oplossing overal flexibel ingevoerd worden (denk aan alle OV-fietslocaties).
Hoe werkt de forensfiets?
Dicht bij de ingang van het station is een uitgiftepunt voor deelfietsen. Dit mag een bestaand systeem zijn zoals OV-fiets of Velib.
Door twee doelgroepen te combineren delen in de meest optimale situatie twee reizigers samen een fiets, die bovendien haast nooit op het station gestald staat, zoals blijkt uit het voorbeeld.
Voorbeeld: Dubbel gebruik door forensen
Kim woont in Purmerend en werkt in Amsterdam. Lars woont juist in Amsterdam maar werkt elders. Beide reizen met de trein en gebruiken dezelfde forensen-fiets.
Lars fietst naar Adam CS en stalt daar om 8:00 uur zijn forensenfiets en stapt in de trein naar zijn werk. Kim stapt om 8:30 uit de trein die uit Purmerend komt, pakt dezelfde forensenfiets en fietst ermee naar haar werk. De forensenfiets stalt Kim bij haar werk. Na haar werkdag fietst Kim weer naar het station. Stalt de forensenfiets om 18:00 uur bij de fietsflat en pakt de trein naar Purmerend. Even later (om 18:30) stapt Lars na een dag werken weer uit de trein. Snel fietst hij met dezelfde forensenfiets naar zijn huis. De fietst zet hij in de berging.
In het voorbeeld staat de fiets overdag op kantoor bij Kim en 's nachts thuis bij Lars. Alleen tijdens de spits staat de fiets eventjes in het rek op het station.
De voordelen van de forensenfiets
De forensenfiets bedient twee forensen met één fiets en staat slechts ± twee uur per etmaal in de stalling bij het station, oftewel één uur per forens. Op grote schaal bespaart dit enorme maatschappelijke (stallings)kosten. De reiziger haalt en brengt de fiets op een eerste klas plekje. Door deze luxe gaat hij meer fietsen.