พ่อขุนรามคำแหงมหาราชเป็นพระราชโอรส ของพ่อขุนศรีอินทราทิตย์ปฐมกษัตริย์ แห่งกรุงสุโขทัย พ่อขุนศรีอินทราทิตย์
มีพระมเหสีคือ พระนางเสือง มีพระราชโอรสสามพระองค์ พระราชธิดาสองพระองค์ พระราชโอรส องค์ใหญ่สิ้นพระชนม์ตั้งแต่ยังเยาว์
องค์กลางมี พระนามว่า บานเมือง และพระราชโอรสองค์ที่สาม คือ พ ่อขุนรามคำแหงมหาราช เมื่อพระชันษาได้ ๑๙ ปี ได้ชนช้างชนะขุนสามชนเจ้าเมืองฉอด พ่อขุนศรี อินทราทิตย์ จึงพระราชทานนามว่า "พระรามคำแหง" เมื่อสิ้นรัชสมัยพ่อขุนศรีอินทราทิตย์ และพ่อขุนบานเมืองแล้ว พระองค์ได้ครองกรุงสุโขทัย ต่อมาเป็น พระมหากษัตริย์รัชกาลที่ ๓ แห่งราชวงศ์พระร่วงสันนิษฐานว่าพระองค์ สิ้นพระชนม์ในราวปี พ.ศ.๑๘๖๐ รวมเวลาที่ทรงครองราชย์ประมาณ ๔๐ ปี

ผลงาน

           พ่อขุนรามคำแหงมหาราช ทรงรวมเป็นพระมหากษัตริย์ที่ทรงอัจฉริยภาพทั้งด้านการปกครอง เศรษฐกิจ ศาสนาและศิลปวิทยาต่างๆ ที่สำคัญยิ่งคือพระองค์ได้ทรงประดิษฐ์อักษรไทยขึ้นเมื่อประมาณ พ.ศ. ๑๘๒๖ ซึ่งเป็นต้นกำเนิดของอักษรไทยที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน

ประวัติความเป็นมา

ศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหง เมื่อ พ.ศ.2376 ณ เนินปราสาทเมืองเก่าสุโขทัย อำเภอเมือง จังหวัดสุโขทัย โดยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ขณะที่ทรงผนวชเป็นผู้ค้นพบ

สาระ

ศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหง หรือจารึกหลักที่ 1 จารึกตัวอักษรด้านที่ 1-2 ด้านละ 35 บรรทัด ด้าน 3-4 ด้านละ 27 บรรทัด มีข้อความเกี่ยวกับประวัติของพ่อขุนรามคำแหง สภาพความเป็นอยู่ในสมัยสุโขทัย ทั้งในด้านสังคม ศาสนา วัฒนธรรม สิ่งแวดล้อม การปกครอง การค้าขาย เป็นต้น

สถานที่เก็บ

พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพระนคร กรุงเทพฯ