โรงเรียนบ้านพะไล ตั้งอยู่เลขที่ 379 บ้านพะไล หมู่ที่ 6 ตำบลหัวทะเล อำเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา สังกัด สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครราชสีมา เขต 1 เปิดสอนตั้งแต่ระดับชั้นอนุบาล 1 ถึงระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 มีเนื้อที่ 27 ไร่ 3 งาน 52 ตารางวา

เขตพื้นที่บริการ 2 ตำบล คือ ตำบลมะเริง หมู่ที่ 1,2,3,4 ตำบลหัวทะเล หมู่ที่ 5,6,8,9

โรงเรียนบ้านพะไลก่อตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ.2481 โดยอาศัยเรียนที่ศาลาการเปรียญวัดพะไล

ต่อมาปลายปี พ.ศ.2484 คณะกรรมการอำเภอเมืองนครราชสีมา ครู และราษฎร ได้ร่วมกันสร้างอาคารเรียนชั่วคราวขึ้นในที่ดินของ นางลัดดา สิงหเสนีย์ ทายาทของพระยาสิงหเสนีย์ ซึ่งได้ยกให้เป็นสมบัติของโรงเรียน 2 แปลง แปลงที่ 1 อยู่ทิศเหนือทางรถไฟ เนื้อที่ 27 ไร่ 3 งาน 52 ตารางวา แปลงที่ 2 อยู่ด้านทิศใต้ของทางรถไฟ เนื้อที่ 18 ไร่ 2 งาน 74 ตารางวา ยกให้เมื่อวันที่ 12 กันยายน พ.ศ.2473 โดยสร้างอาคารเรียนขึ้นที่เนื้อที่แปลงที่ 1 ดำเนินการสอนตั้งแต่ชั้นมูลถึงชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ส่วนเนื้อที่แปลงที่ 2 จำนวน 18 ไร่ 2 งาน 74 ตารางวา ยกให้เป็นที่ตั้งของสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครราชสีมา เขต 1 ในปัจจุบัน

ปัจจุบันโรงเรียนบ้านพะไล จัดการศึกษาขั้นพื้นฐานแก่ประชากรวัยเรียน 3 ระดับ คือ

ระดับก่อนประถมศึกษา ระดับประถมศึกษา และระดับมัธยมศึกษาตอนต้น ให้บริการ 2 ตำบล 8 หมู่บ้าน คือ ตำบลหัวทะเล มี 4 หมู่บ้าน ได้แก่ บ้านพะไล หมู่ที่ 5 บ้านพะไล หมู่ที่ 6 บ้านข่อยงาม หมู่ที่ 8 และบ้านท่ากระสังข์ หมู่ที่ 9 ตำบลมะเริง มี 4 หมู่บ้าน ได้แก่ บ้านหัวช้าง หมู่ที่ 1 บ้านใหม่ หมู่ที่ 2 บ้านสารภี หมู่ที่ 3 บ้านพระ หมู่ที่ 4 อำเภอเมืองนครราชสีมา จังหวัดนครราชสีมา ในการจัดการศึกษา โรงเรียน

บ้านพะไล มีความมุ่งหวังที่จะปฏิรูปการศึกษา เพื่อให้สามารถจัดการศึกษาอย่างมีคุณภาพและประสิทธิภาพจึงได้กำหนดกลยุทธ์การพัฒนาการศึกษา โดยมีกรอบกฎหมายที่สำคัญทางการศึกษา นโยบายของรัฐบาล ยุทธศาสตร์สู่การปฏิบัติของกระทรวงศึกษาธิการ กลยุทธ์สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครราชสีมา เขต 1 เป็นแนวทางในการพัฒนาบนพื้นฐานของข้อมูลสารสนเทศ บริบทของโรงเรียนบ้านพะไล ใช้หลักการมีส่วนร่วมของบุคลากรทุกฝ่าย ครู นักเรียน ผู้ปกครอง ชุมชน และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น มีกระบวนการวางแผนอย่างเป็นระบบครบวงจร บุคลากรทุกฝ่ายมีส่วนร่วมในการวิเคราะห์และสังเคราะห์แผนกลยุทธ์ทำให้ได้วิสัยทัศน์ที่เกิดจากการระดมความคิดเห็น การวิเคราะห์ปัจจัยภายนอก ปัจจัยภายในที่กว้างขวางหลากหลาย มีพันธกิจที่สนับสนุนเพื่อให้วิสัยทัศน์เป็นความจริงได้

และเกิดประโยชน์ตามเป้าประสงค์รวมทั้งการนำแผนพัฒนาการศึกษาขั้นพื้นฐานไปสู่การปฏิบัติงานตามแผนงานโครงการของสถานศึกษาต่อไป