Basisvorming SC06 - 1e graad A/B stroom - 2e graad D/DA/A finaliteit - 3e graad D/DA/A finaliteit
De leerlingen onderscheiden systemen aan de hand van verschillende STEM-concepten.
Rekening houdend met concepten van de graad en de context waarin dit leerplandoel aan bod komt.
Wat zijn STEM concepten of crosscutting concepts – big ideas?
De STEM concepten of cross-cutting concepts zijn gebaseerd op de "big ideas". Ze bieden leerlingen een kader om competenties uit de verschillende STEM disciplines - wetenschap, technologie, engineering en wiskunde - te verbinden tot een samenhangende en wetenschappelijk onderbouwde kijk op de wereld.
STEM concepten is een vrij nieuw gegeven in het Vlaams onderwijs. De oorsprong van de STEM concepten ligt in de USA. De crosscutting concepts zijn concepten die binnen de verschillende wetenschapsdisciplines terugkomen. Ze stellen leerlingen in staat om betekenisvolle bruggen te slaan over de verschillende STEM disciplines heen.
Wat is de bedoeling STEM concepten?
De crosscutting concepts helpen leerlingen om wetenschappelijke inzichten en processen beter te begrijpen. Het zijn handvatten om kennis uit verschillende disciplines met elkaar te verbinden, waardoor het leerproces wordt versterkt.
De zeven STEM concepten:
Patronen
Oorzaak en gevolg
Verhouding en hoeveelheid
Systemen en modellen
Energie en materie
Structuur en functie
Stabiliteit en verandering
Klik hier voor meer verduidelijking en voorbeelden van STEM concepten
Concretisering
Het doel "STEM concepten onderscheiden in systemen" is gelijk over de drie graden en finaliteiten, waarbij rekening wordt gehouden met de concepten uit de graad en de context waarin dit leerplandoel wordt behandeld. Dit zorgt ervoor dat leerlingen gedurende zes leerjaren meerdere kansen krijgen om zich de STEM concepten eigen te maken.
Bovendien zijn deze oefenmomenten telkens gekoppeld aan verschillende lesinhouden, waardoor de leerervaring zowel divers als verrijkend is. Tegelijk zal door de leerjaren heen de verdieping en complexiteit toenemen doordat de STEM concepten steeds gekoppeld worden aan leerplandoelen eigen aan de graad en de finaliteit.
Besluit
Als leraar kun je zelf kiezen welke STEM concepten je aanbrengt. Belangrijk hierbij is dat je aansluiting zoekt bij de wiskundige, wetenschappelijke en technologische systemen die in verband staan met de leerplandoelen van de graad en finaliteit.
Leerlijn
Het schoolteam ontwikkelt zelf een leerlijn eerste - tweede - derde graad, die kan verschillen van studierichting tot studierichting. Zo bijvoorbeeld voor studierichtingen met STEM engineering kan de leerlijn bestaan uit kennismaking in de eerste graad, verdieping in de tweede graad en verzelfstandiging in de derde graad.
Wenken
Het is aan te raden om de STEM concepten zichtbaar te maken voor leerlingen tijdens de lessen.
Zichtbaar maken betekent dat de leraar bij het geven van de leerstof - in kader van modelling - de STEM concepten eerst zelf benoemt. En dit als opstap naar het uiteindelijke doel dat leerlingen zelf de STEM concepten in de leerstof ontdekken en onderscheiden.
Het onderscheiden van STEM concepten in systemen kan niet worden bereikt bij leerlingen door theoretische lessen over deze concepten te geven, gevolgd door een toets.
Leer de leerlingen - samen met de andere collega's van STEM disciplines - naar de leerstof kijken met de bril van de STEM concepten.