Andries Bicker

Andries Bicker burgemeester van Amsterdam

Onder het “Octrooi” uit 1625, de bouwvergunning voor de drooglegging van de Grote Waert en tevens het contract tussen de belanghebbenden, staan dertien handtekeningen van Waardige Heren! Deze Heren hadden zichzelf hiermee direct tot de eerste hoofd-ingelanden van de nieuwe polder gepromoveerd. De zwierige handschriften zijn in het Poldermuseum te zien.

In het huidige Heerhugowaard zijn het bekende straatnamen in de Heemradenwijk, zoals van Wassenaar, van Asperen, Basius, van Veen, Oudestein, van Wijngaerden, Bicker ; de heren van het eerste uur zijn niet vergeten! Andries Bicker was misschien wel de meest flamboyante Heer uit het gezelschap, zeker één van de rijksten en meest invloedrijke persoon in het land. Hij werd geboren in Amsterdam in het jaar 1586 en gedoopt op 14 september van dat jaar. Zijn vader Gerrit, getrouwd met Alyd Boelens was reeds een vermogend man, hij was graanhandelaar en bierbrouwer en richtte in 1594 de Handels Compagnie van Verre op, de voorloper van de Verenigde Oostindische Compagnie waarvan hij ook bestuurder werd. Hij kreeg nog twee zonen Cornelis en Jacob. De familie Bicker had een stevige greep op de wereldhandel en ook op het politieke toneel speelden zij een voorname rol in de Republiek.

Onze grote dichter Joost van den Vondel maakte een sprekend gedicht over de familie:

"Zoo wyt als Bickers vlagh den grooten Oceaen Beschaduwde, en doorsnee met ryck gelade schepen Die ’s weerelts gouden oegst in Hollants boezem slepen."

De Gouden Eeuw is begonnen, handel en kunst bloeien als nooit tevoren, tegelijkertijd wordt de 80-jarige vrijheidsoorlog tegen het Spaanse bewind gevoerd en, zo wordt beweerd, leverden de Bickers schepen en zilver aan de Spanjaarden! Onze Andries Bicker, Heer van Engelenburg, werd ook koopman en dreef pelshandel op Rusland waarmee hij schatten verdienden. De Russen, toen nog in het bezit van Alaska, lieten de Indianen daar voor hen jagen op beren en vossen, waarvan de pels gretig aftrek vond in Japan en Europa. Maar zijn ambitie’s gingen verder en hij werd bewindhebber van de VOC, gedeputeerde van de Staten-Generaal en Kolonel bij de Schutterij. In 1627 werd hij voor de eerste keer Burgemeester van Amsterdam. Hij had toen dus al een deel van zijn vermogen “belegd” in de drooglegging van de Grote Waert, en was van1626 tot zijn dood in 1653 hoofd-ingeland in het Polderbestuur.

Waarschijnlijk heeft het Poldermuseum aan hem de prachtige Japanse en Chinese porceleinen borden te danken, welke door de VOC-schepen werden meegenomen. In 1615 was Andries getrouwd met Trijn Jansdr. Tengnagel, zij was toen 20 jaar, hij 29. Zij kregen vijf kinderen, drie dochters en twee zonen. In 1627 werd hij door de Staten-Generaal afgevaardigd naar Zweden en Polen, om tussen deze twee landen een vrede te bemiddelen en tegelijkertijd nieuwe handelscontracten voor de handel in de Oostzee af te sluiten. Door zijn kennis van zaken en gematigdheid was hij daar uitstekend geschikt voor en werd in 1643, samen met Jacob de Witt weer naar Zweden gezonden om tussen dit land en Denemarken te bemiddelen! De familie Bicker, een echte koopmans- en regenten familie had grote invloed, in 1646 bekleedde zeven leden van de familie politieke functies in het land.

Dat het rendement van zijn investering in de Heerhugowaard niet groot was, door de slechte grond, deerde hem waarschijnlijk niet zo, de familie was bijvoorbeeld ook betrokken bij de meer lucratieve turfwinning in Drenthe! Na de Vrede van Münster in 1648, waarbij een einde kwam aan de oorlog met Spanje, kwam hij in een heftig conflict met prins Willem II, omdat hij het zonde van het geld vond er een duur huurleger op na te houden. Toen de prins met zijn leger in aantocht was om hem in Amsterdam de les te lezen, werd dit ontdekt door de postbode op weg van Hamburg naar Amsterdam! Deze waarschuwde de drost van Muiden, Gerard Bicker, de zoon van Andries, die direct naar Amsterdam vertrok. Daar lieten Andries, inmiddels als Burgemeester opgevolgd door zijn broer Cornelis Bicker de bruggen ophalen, de poorten sluiten en het geschut in stelling brengen! Dit was de mislukte aanslag op Amsterdam in 1650 en kostte zowel Andries als Cornelis hun politieke functies, als voorwaarde voor het toen gesloten verdrag.

Het waren ook toen roerige tijden! Andries Bicker stierf op 24 juni 1652, zijn vrouw Trijn op 12 oktober van hetzelfde jaar, beiden begraven in Amsterdam. Vondel heeft als “Byschrift op d’Afbeeldinge van den Heere ANDRIES BICKER, Heere van ENGELEBURH,” onder andere deze twee versregels geschreven: De stralen van de Kroon, die op stads wapen flickeren, Verworven door het gout van ’t eerlijk bloet der Bickeren!

Voorwaar een “Waardig Heer” in Heerhugowaard!