• การคัดเลือกหัวข้อโครงงานที่สนใจ

  โดยทั่วไปเรื่องที่จะนำมาพัฒนาเป็นโครงงานคอมพิวเตอร์ มักจะได้มาจากปัญหา คำถาม หรือความสนใจในเรื่องต่างๆ จากการสังเกตสิ่งต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับระบบคอมพิวเตอร์ หรือสิ่งต่างๆ รอบตัว ปัญหาที่จะนำมาพัฒนาโครงงานคอมพิวเตอร์ได้จากแหล่งต่างๆ กัน ดังนี้

          1. การอ่านค้นคว้าจากหนังสือ เอกสาร หนังสือพิมพ์ หรือวารสารต่างๆ
          2. การไปเยี่ยมชมสถานที่ต่างๆ
          3. การฟังบรรยายทางวิชาการ รายการวิทยุและโทรทัศน์ รวมทั้งการสนทนาอภิปรายแลกเปลี่ยนความคิดเห็นระหว่างเพื่อนนักเรียนหรือกับบุคคลอื่นๆ
          4. กิจกรรมการเรียนการสอนในโรงเรียน
          5. งานอดิเรกของนักเรียน
          6. การเข้าชมงานนิทรรศการหรืองานประกวดโครงงานคอมพิวเตอร์

ในการตัดสินใจเลือกหัวข้อที่จะนำมาพัฒนาโครงงานคอมพิวเตอร์ ควรพิจารณาองค์ประกอบสำคัญ ดังนี้

          1. ต้องมีความรู้และทักษะพื้นฐานอย่างเพียงพอในหัวข้อเรื่องที่จะศึกษา
          2. สามารถจัดหาเครื่องคอมพิวเตอร์ ซอฟต์แวร์ และวัสดุอุปกรณ์ที่เกี่ยวข้องได้
          3. มีแหล่งความรู้เพียงพอที่จะค้นคว้าหรือขอคำปรึกษา
          4. มีเวลาเพียงพอ
          5. มีงบประมาณเพียงพอ
          6. มีความปลอดภัย 

• ศึกษาค้นคว้าเอกสารและแหล่งข้อมูล

     การศึกษาค้นคว้าจากเอกสารและแหล่งข้อมูล ซึ่งรวมถึงการขอคำปรึกษาจากผู้ทรงคุณวุฒิ จะช่วยให้นักเรียนได้แนวคิดที่ใช้ในการกำหนดขอบเขตของเรื่องที่จะศึกษาได้เฉพาะเจาะจงมากยิ่งขึ้น รวมทั้งได้ความรู้เพิ่มเติมในเรื่องที่จะศึกษาจนสามารถใช้ออกแบบและวางแผนดำเนินการทำโครงงานนั้นได้อย่างเหมาะสม ในการศึกษาจะต้องได้คำตอบว่า

         1. จะทำ อะไร
         2. ทำไมต้องทำ
         3. ต้องการให้เกิดอะไร
         4. ทำอย่างไร
         5. ใช้ทรัพยากรอะไร
         6. ทำกับใคร
         7. เสนอผลอย่างไร 

นักเรียนสามารถศึกษาได้จากรายงานโครงงานในหัวข้อที่นักเรียนสนใจหรือในหัวข้อใกล้เคียงเพื่อใช้เป็นข้อมูลในการตัดสินใจว่าจะเลือกทำโครงงานนี้หรือไม่ โดยปกติแล้วในรูปแบบของรายงานโครงงานสามารถดาวน์โหลดได้จากอินเตอร์เน็ตที่มีการเผยแพร่ ดังตัวอย่างต่อไปนี้

• จัดทำข้อเสนอโครงงาน

การจัดทำข้อเสนอโครงงานเป็นการจัดทำเค้าโครงของโครงงานเพื่อเสนอครูที่ปรึกษา โดยมีวัตถุประสงค์ ดังนี้

1. ศึกษาค้นค้วาเอกสารอ้างอิง และรวบรวมข้อมูลที่ได้จากผู้ทรงคุณวุฒิ

2. วิเคราะห์ข้อมูล เพื่อกำหนดขอบเขตและลักษณะของโครงงานที่จะพัฒนา

3. ออกแบบการพัฒนา มีการกำหนดลักษณะของเครื่องคอมพิวเตอร์ ซอฟต์แวร์และตัวแปลภาษาโปรแกรม และอุปกรณ์ต่างๆ ที่ต้องใช้

4. กำหนดตารางการปฏิบัติงานของการจัดทำเค้าโครงของโครงงาน ลงมือทำโครงงาน และสรุปรายงานโครงงาน โดยกำหนดช่วงเวลาอย่างกว้าง

5. ทำการพัฒนาโครงงานขั้นต้น เพื่อศึกษาความเป็นไปได้เบื้องต้น โดยอาจจะทำการพัฒนาส่วนย่อยๆ บางส่วน ตามที่ได้ออกแบบไว้แล้ว นำผลจากการศึกษาในช่วงนี้ไปปรับปรุงแผนการทดลองที่ออกแบบไว้ในครั้งแรกให้เหมาะสมมากยิ่งขึ้น

6. เสนอเค้าโครงของโครงงานคอมพิวเตอร์ต่อครูที่ปรึกษา เพื่อขอคำแนะนำและปรับปรุงแก้ไขเพราะในการวางแผนการศึกษาพัฒนา ความคิดของนักเรียนอาจยังไม่ครบคลุมทุกด้าน เนื่องจากยังขาดประสบการณ์ จึงควรถ่ายทอดความคิดที่ได้ศึกษาและบันทึกไว้ให้ครูทราบเพื่อรับคำแนะนำ และนำไปปรับใช้ให้เกิดความเหมาะสม

• ลงมือทำโครงงาน

เมื่อข้อเสนอโครงงานได้รับความเห็นชอบจากอาจารย์ที่ปรึกษาแล้ว ขั้นตอนถัดไปจะเป็นการลงมือพัฒนาโครงงานตามขั้นตอนที่วางแผนไว้ ดังนี้

1. การเตรียมการ โดยการจัดเตรียมเครื่องคอมพิวเตอร์ซอฟต์แวร์ อุปกรณ์และวัสดุอื่นๆ พร้อมทั้งจัดเตรียมสถานที่สำหรับใช้ในการพัฒนา ตลอดจนกำหนดหน้าที่ความรับผิดชอบของแต่ละคนในกรณีทำโครงงานเป็นกลุ่ม

2. การลงมือพัฒนา ด้วยการปฏิบัติตามแผนงานที่วางไว้ในเค้าโครงแต่อาจเปลี่ยนแปลงได้ตามความเหมาะสม ในช่วงแรกอาจเป็นการพัฒนาโครงงานขั้นต้นเพื่อศึกษาความเป็นไปได้ก่อน โดยทำการพัฒนาส่วนงานย่อยๆ บางส่วนแล้วนำผลจากการศึกษาในช่วงนี้ไปปรับปรุงให้หมาะสมมากยิ่งขึ้น ในระหว่างนี้จะต้องสรุปรายงานความก้าวหน้าพร้อมทั้งปัญหาที่เกิดขึ้นระหว่างการทำโครงงานในแต่ละครั้ง เพื่อนำไปปรับปรุงแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นให้งานสำเร็จตามเป้าหมายที่กำหนดไว้

3. การทดสอบและแก้ไข โดยต้องมีการทดสอบความถูกต้องของผลงาน และปรับปรุงแก้ไข เพื่อให้แน่ใจว่าผลงานที่พัฒนาขึ้นทำงานได้อย่างถูกต้องตรงกับเป้าหมายที่กำหนดไว้ และเมื่อนำไปใช้จริงอาจมีการติดตามและประเมินการทำงานทุกสัปดาห์ เพื่อตรวจสอบความถูกต้องของการทำงาน

• เขียนรายงาน

การเขียนเสนอผลงานอันได้มาจากการศึกษาค้นคว้าพิเศษนอกเหนือจากเรื่องที่ได้ศึกษาในชั้นเรียน เพื่อส่งเสริมให้ผู้เรียนรู้จักแสวงหาความรู้ด้วยตนเองการเขียนรายงานโครงงาน เป็นรูปแบบหนึ่งของการนำเสนอผลงานของโครงงานที่ผู้เรียนได้ศึกษาค้นคว้าตั้งแต่ต้นจนจบ การกำหนดหัวข้อในการเขียนรายงานโครงงานอาจไม่ระบุตายตัวเหมือนกันทุกโครงงานส่วนประกอบของหัวข้อในรายงานต้องเหมาะสมกับประเภทของโครงงานและระดับชั้นของผู้เรียน

• นำเสนอโครงงาน

การนำเสนอและแสดงโครงงาน เป็นขั้นตอนสุดท้ายหลังจากการพัฒนาโครงงานเสร็จเรียบร้อยตามเป้าหมาย และวัตถุประสงค์ที่ได้ตั้งไว้ โดยเป็นการนำเสนอรายงานสรุปผลการดำเนินการในการจัดทำโครงงาน และโปรแกรมที่ได้พัฒนาขึ้นมาให้กับคณะกรรมการและผู้เกี่ยวข้องของโครงงานนั้นๆ ซึ่งจัดเป็นขั้นตอนที่สำคัญอีกขั้นตอนหนึ่งของการทำโครงงาน เพื่อแสดงออกถึงผลิตผลทางความคิด ความพยายามในการทำงานที่ผู้ทำโครงงานได้ทุ่มเท และเป็นวิธีทำให้ผู้อื่นได้รับรู้และเข้าใจถึงผลงานนั้น

ตัวอย่างการนำเสนอโครงงานคอมพิวเตอร์ (โดยใช้วิธีบันทึกคลิปวิดีโอ)

https://www.youtube.com/watch?v=qxJZDftzsHE