ชื่อเรื่องวิจัย : การสร้าง และหาประสิทธิภาพ ชุดสาธิตเพื่อเสริมทักษะปฏิบัติ เรื่อง วงจรไฟฟ้ากระแสสลับ รายวิชา งานไฟฟ้า และอิเล็กทรอนิกส์ ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5/9 โรงเรียนหนองเรือวิทยา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาขอนแก่น
ความเป็นมาและความสำคัญของปัญหา
จากการเปลี่ยนแปลงที่รวดเร็วในศตวรรษที่ 21 ซึ่งถือว่าเป็นยุคที่เทคโนโลยี และอุตสาหกรรม เกิดการเปลี่ยนแปลงในหลายๆด้านอยู่ตลอดเวลา ทั้งด้านเศรษฐกิจและสังคมอันนำไปสู่การปรับตัวเพื่อให้เกิดความสามารถในการแข่งขัน ท่ามกลางกระแส โลกาภิวัฒน์ทุกประเทศทั่วโลกกำลังมุ่งสู่กระแสใหม่ของการเปลี่ยนแปลงที่เรียกว่า สังคมความรู้ (Knowledge Society) และระบบเศรษฐกิจฐานความรู้ (Knowledge-Based Economy) ที่จะต้องให้ความสำคัญต่อการใช้ความรู้ และนวัตกรรม (Innovation) ความก้าวหน้าของเทคโนโลยีเป็นเหตุผลให้ครูผู้สอนจำเป็นต้องมีการปรับเปลี่ยนวิธีการ หรือศึกษาหากลวิธีการสอนแบบใหม่ เครื่องมือ ที่จะเข้ามาช่วยพัฒนาประสิทธิภาพในการสอนให้เกิดประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น โดยแตเดิมนั้นครูผู้สอนมีบทบาทในฐานะผูนํา และคอยกำกับติดตามกระบวนการเรียนรูของผูเรียนตามหลักสูตร ซึ่งในปัจจุบันครูผู้สอนเปลี่ยนมา เป็นผูสนับสนุน ส่งเสริม และคอยอำนวยความสะดวก (Facilitator) ใหผู้เรียนสามารถเขาถึงความรู้ที่ เสริมสร้างผู้เรียนให้มีศักยภาพเพียงพอ ในการเรียนรู้เพื่อบรรลุผลสัมฤทธิ์ตามผู้เรียนต้องการให้ดีที่สุด ซึ่งรูปแบบการจัดการเรียนรู้ในแนวทางใหม่ๆ นี้เป็นที่มาของ จัดการเรียนโดยเน้นผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง (Student Centered)
คณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (กพฐ.) ปรับปรุงหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 ฉบับปรับปรุงแก้ไข พ.ศ. 2566 ได้มีการระบุตัวชี้วัดระหว่างทาง ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4-6 ใน มาตรฐาน ง 2.1 ไว้ว่า “เข้าใจ มีทักษะที่จําเป็น มีประสบการณ์ เห็นแนวทางในงานอาชีพ ใช้เทคโนโลยี เพื่อพัฒนาอาชีพ มีคุณธรรม และมีเจตคติที่ดีต่ออาชีพ” ซึ่งการเรียนการสอนในรายวิชาที่มีเนื้อหาเกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมที่ผู้จัดทำได้รับมอบหมายให้ทำการสอนนั้น จำเป็นต้องมีเรียนจากสื่อการสอนประเภทชุดทดลอง สาธิต เนื่องจากสื่อการสอนประเภทนี้ทำให้ผู้เรียนหรือผู้รับการฝึกได้เห็นปรากฏการณ์จากการทดลองปฏิบัติจริง และเป็นสื่อที่กระตุ้นความสนใจของผู้เรียนหรือผู้รับการฝึกได้ดี รวมทั้งผู้เรียนหรือผู้รับการฝึกสามารถเรียนรู้เป็นรายบุคคล เป็นกลุ่มหรือร่วมกับผู้สอนได้ ซึ่งเป็นสื่อการเรียนการสอนที่มีประสิทธิภาพ จะช่วยให้ผู้เรียนเห็นภาพการทำงานจริงของอุปกรณ์ ทำให้ผู้เรียนเกิดการพัฒนาความรู้ ทักษะ จากการลงมือปฏิบัติงานกับอุปกรณ์จริง เป็นแนวทางในการนำไปประกอบอาชีพในอนาคต และให้ครูได้เลือกใช้ในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนให้สอดคล้องกับความต้องการของผู้เรียน เพื่อบรรลุผลสำเร็จตามความมุ่งหมาย
ดังนั้นผู้จัดทำวิจัย จึงได้จัดทำวิจัยเรื่อง การสร้าง และหาประสิทธิภาพ ชุดทดลองเพื่อเสริมทักษะปฏิบัติ เรื่อง วงจรไฟฟ้ากระแสสลับ รายวิชา งานไฟฟ้า และอิเล็กทรอนิกส์ ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5/9 เพื่อช่วยให้นักเรียนที่เรียนรายวิชานี้ เกิดสมรรถนะ ในเรื่อง วงจรไฟฟ้ากระแสสลับ จะสามารถนำความรู้ที่ได้รับไปปรับประยุกต์ใช้กับชีวิตประจำวัน และต่อยอดเป็นแนวทางในการประกอบอาชีพในอนาคตได้อีกด้วย
วัตถุประสงค์ของการวิจัย
1.เพื่อสร้างชุดทดลองเพื่อเสริมทักษะปฏิบัติ เรื่อง วงจรไฟฟ้ากระแสสลับ รายวิชา งานไฟฟ้า และอิเล็กทรอนิกส์
2.เพื่อหาประสิทธิภาพชุดทดลองเพื่อเสริมทักษะปฏิบัติ เรื่อง วงจรไฟฟ้ากระแสสลับ รายวิชา งานไฟฟ้า และอิเล็กทรอนิกส์
3.เพื่อหาความพึงพอใจชุดทดลองเพื่อเสริมทักษะปฏิบัติ เรื่อง วงจรไฟฟ้ากระแสสลับ รายวิชา งานไฟฟ้า และอิเล็กทรอนิกส์
สมมุติฐานการวิจัย
1. ชุดทดลองเพื่อเสริมทักษะปฏิบัติ เรื่อง วงจรไฟฟ้ากระแสสลับ รายวิชา งานไฟฟ้า และอิเล็กทรอนิกส์ สามารถใช้งานได้ตามที่ออกแบบไว้
2. ชุดทดลองเพื่อเสริมทักษะปฏิบัติ เรื่อง วงจรไฟฟ้ากระแสสลับ รายวิชา งานไฟฟ้า และอิเล็กทรอนิกส์ มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ E1/E2 (75/75)
3. ผู้ใช้ชุดทดลองเพื่อเสริมทักษะปฏิบัติ เรื่อง วงจรไฟฟ้ากระแสสลับ รายวิชา งานไฟฟ้า และอิเล็กทรอนิกส์ มีความพึงพอใจ อยู่ในระดับ ดี
(คะแนนเฉลี่ย 3.51 – 4.50)
ขอบเขตการวิจัย
1. กลุ่มประชากรที่ใช้ในการวิจัย เป็นนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5/9 ประจำปีการศึกษา 2567 ของโรงเรียนหนองเรือวิทยา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาขอนแก่น จำนวน 38 คน
2. ระยะเวลาในการทำวิจัยในชั้นเรียน ตลอดห้วง ปีการศึกษา 2567
ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับจากงานวิจัย
1. ช่วยเป็นสื่อการสอนในการเรียน รายวิชา งานไฟฟ้า และอิเล็กทรอนิกส์
2. เพิ่มความเข้าใจให้กับนักเรียนในเรื่อง วงจรไฟฟ้ากระแสสลับ และนักเรียนสามารถนำไปปรับประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันได้
3. เป็นแนวทางให้ครูผู้สอนในรายวิชาอื่น ๆ ได้ศึกษา และนำไปปรับประยุกต์ใช้กับรายวิชาของตนเอง
ในการดำเนินการวิจัยมีการศึกษาทฤษฎีที่เกี่ยวข้องดังต่อไปนี้
1.ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับไฟฟ้า
2.วงจรไฟฟ้ากระแสสลับภายในบ้าน
3.การต่อสวิตซ์ในรูปแบบต่างๆ
4.Arduino และ IoT
5.สถิติที่เกี่ยวข้องกับการวิจัย
6.งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง
การวิจัยมีวัตถุประสงค์ เพื่อสร้าง และหาประสิทธิภาพชุดทดลองเพื่อเสริมทักษะ เรื่อง วงจรไฟฟ้ากระแสสลับ รายวิชา งานไฟฟ้า และอิเล็กทรอนิกส์ ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5/9 โรงเรียนหนองเรือวิทยา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาขอนแก่น ผู้วิจัย มีขั้นตอนในการดําเนินการ ดังนี้
แบบแผนการวิจัย
ผู้วิจัยได้นำกลุ่มตัวอย่างที่ได้คัดเลือกจากห้องเรียนปกติเพื่อให้ใช้ชุดทดลองเพื่อเสริมทักษะที่สร้างขึ้น ชุดทดลองเพื่อเสริมทักษะจะใช้ควบคู่กับใบทดลอง และใบประเมินรวม
แบบแผนการวิจัย
T0 T1 T2
T0 แทนการ ชุดสาธิตที่สร้างขึ้น
T1 แทนการ ทำใบงานรายครั้ง
T2 แทนการ ทำใบงานรวม
นวัตกรรมที่สร้างขึ้นประกอบด้วย
ใบความรู้
ใบงาน 5 ใบงาน และใบงานรวม 1 ใบทดลอง
การต่อวงจรหลอดไฟกลมแบบขั้ว E27 แบบอนุกรม และแบบขนาน
การต่อวงจรหลอดไฟฟลูออเรสเซนต์ แบบใช้สวิตซ์ และไม่ใช้สวิตซ์
การต่อวงจรหลอดไฟ LED แบบใช้สวิตซ์ และไม่ใช้สวิตซ์
การต่อวงจรพัดลม แบบใช้สวิตซ์ และไม่ใช้สวิตซ์
การต่อ ESP8266 กับ Relay Module เพื่อควบคุมอุปกรณ์ไฟฟ้ากระแสสลับ
แบบทดสอบ
ชุดทดลองเพื่อเสริมทักษะ เรื่อง วงจรไฟฟ้ากระแสสลับ รายวิชา งานไฟฟ้า และอิเล็กทรอนิกส์
ตัวอย่างขั้นตอนการปฏิบัติใบงานของ ชุดทดลองเพื่อเสริมทักษะ เรื่อง วงจรไฟฟ้ากระแสสลับ รายวิชา งานไฟฟ้า และอิเล็กทรอนิกส์