กิจกรรมลดเวลาเรียน เพิ่มเวลารู้ เป็นการพัฒนาคุณภาพนักเรียนตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง 2560) ที่เน้นนักเรียนลงมือปฏิบัติ คิดวิเคราะห์ ทำงานเป็นทีม เผชิญประสบการณ์ตรงเรียนรู้ด้วยตนเอง และได้ค้นพบศักยภาพของตนเอง โดยกิจกรรมเพิ่มเวลารู้เน้นเป้าหมายการพัฒนา 4H ประกอบด้วย การพัฒนาสมอง (Head) การพัฒนาจิตใจ (Heart) การพัฒนาทักษะการปฏิบัติ (Hand) และการพัฒนาสุขภาพ (Health) เชื่อมโยงกับมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน 5 ประการ และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของผู้เรียน 8 ประการ พัฒนาทักษะการเรียนรู้สำหรับศตวรรษที่ 21 และพัฒนาทักษะการคิดวิเคราะห์ตามแนวการประเมินผลผู้เรียนนานาชาติ (PISA)
การออกแบบกิจกรรมลดเวลาเรียน เพิ่มเวลารู้ผู้สอนต้องออกแบบกิจกรรมให้มีความเชื่อมโยงระหว่างกิจกรรมลดเวลาเรียนและกิจกรรมเพิ่มเวลารู้ โดยกิจกรรมลดเวลาเรียนเป็นการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาผู้เรียนให้มีความรู้ความสามารถตามมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด ของหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ.2560) ที่ลดบทบาทผู้สอนในการบรรยายหรือให้ความรู้เป็นการจัดการเรียนรู้ที่ให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ด้วยการลงมือปฏิบัติจริง (Active Learning) และกิจกรรมเพิ่มเวลารู้เป็นการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ โดยเน้นหลัก 4H ได้แก่ กิจกรรมพัฒนาสมอง (Head) กิจกรรมพัฒนาจิตใจ (Heart) กิจกรรมพัฒนาทักษะการปฏิบัติ (Hand) และกิจกรรมพัฒนาสุขภาพ (Health) ซึ่งผู้เรียนจะได้ฝึกทักษะและเสริมสร้างคุณลักษณะอันพึงประสงค์ที่เชื่อมโยงจากกิจกรรมลดเวลาเรียน
แนวทางการออกแบบกิจกรรมลดเวลาเรียน เพิ่มเวลารู้
กระทรวงศึกษาธิการได้กำหนดกรอบในการจัดกิจกรรมลดเวลาเรียน เพิ่มเวลารู้ ออกเป็นหมวดหมู่ โดยในแต่ละหมวดหมู่มีกิจกรรมมีกิจกรรมย่อย ดังมีรายละเอียด ดังนี้
หมวดที่ 1 กิจกรรมพัฒนาผู้เรียน ( กิจกรรมบังคับตามหลักสูตร )
กิจกรรมกลุ่มที่ 1. กิจกรรมแนะแนว
กิจกรรมกลุ่มที่ 2. กิจกรรมนักเรียน
กิจกรรมกลุ่มที่ 3. กิจกรรมเพื่อสังคมและสาธารณะประโยชน์
หมวดที่ 2 สร้างเสริมสมรรถนะและการเรียนรู้
กิจกรรมกลุ่มที่ 4. พัฒนาความสามารถด้านการสื่อสาร
กิจกรรมกลุ่มที่ 5. พัฒนาความสามารถด้านการคิดและการพัฒนากรอบความคิดแบบเปิดกว้าง (Growth Mindset)
กิจกรรมกลุ่มที่ 6. พัฒนาความสามารถด้านการแก้ปัญหา
กิจกรรมกลุ่มที่ 7. พัฒนาความสามารถด้านการใช้เทคโนโลยี
กิจกรรมกลุ่มที่ 8. พัฒนาทักษะการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการเรียนรู้ 8 กลุ่มสาระการเรียนรู้
หมวดที่ 3 สร้างเสริมคุณลักษณะและค่านิยม
กิจกรรมกลุ่มที่ 9. ปลูกฝังค่านิยมและจิตสำนึกการทำประโยชน์ต่อสังคมมีจิตสาธารณะและการให้บริการด้านต่าง ๆ ทั้งที่เป็นประโยชน์ต่อตนเองและต่อส่วนรวม
กิจกรรมกลุ่มที่ 10. ปลูกฝังความรักชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริย์
กิจกรรมกลุ่มที่ 11. ปลุกฝังคุณธรรม จริยธรรม (มีวินัย ซื่อสัตย์ สุจริต เสียสละ อดทน มุ่งมั่นในการทำงาน กตัญญู)
กิจกรรมกลุ่มที่ 12. ปลูกฝังความรักความภาคภูมิใจในความเป็นไทยและหวงแหนสมบัติของชาติ
หมวดที่ 4 สร้างเสริมทักษะการทำงาน การดำรงชีพ และทักษะชีวิต
กิจกรรมกลุ่มที่ 13. ตอบสนองความสนใจ ความถนัดและความต้องการของผู้เรียนตามความแตกต่างระหว่างบุคคล
กิจกรรมกลุ่มที่ 14. ฝึกการทำงาน ทักษะทางอาชีพ ทรัพย์สินทางปัญญา อยู่อย่างพอเพียงและ
มีวินัยทางการเงิน
กิจกรรมกลุ่มที่ 15. พัฒนาความสามารถด้านการใช้ทักษะชีวิต
กิจกรรมกลุ่มที่ 16. สร้างเสริมสมรรถนะทางกาย
จากกรอบในการจัดกิจกรรมลดเวลาเรียน เพิ่มเวลารู้ข้างต้น โรงเรียนนิคมสร้างตนเองจังหวัดระยอง 1 ได้ออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้ให้ครอบคลุมการพัฒนาผนักเรียนทั้ง 4 ด้าน ดังนี้
1. กิจกรรมพัฒนาสมอง (Head) ได้แก่ กิจกรรมภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสาร
2. กิจกรรมพัฒนาจิตใจ (Heart) ได้แก่ กิจกรรมโรงเรียนคุณธรรมและกิจกรรมคุณธรรม จริยธรรม
3. กิจกรรมพัฒนาทักษะการปฏิบัติ (Hand) ได้แก่ กิจกรรมคอมพิวเตอร์
4. กิจกรรมพัฒนาสุขภาพ (Health) ได้แก่ กิจกรรมทักษะอาชีพ ตามแนวทางหลักสูตรท้องถิ่น
ทั้งนี้คณะครูแต่ละระดับชั้นได้ดำเนินการกำหนดโครงสร้างการจัดกิจกรรม เพื่อเป็นแนวทางประกอบการจัดการเรียนการสอนในแต่ละระดับชั้น โดยคำนึงถึงความรู้ ความสามารถในแต่ละช่วงวัยของนักเรียน กิจกรรมแต่ละสัปดาห์มีความเกี่ยวข้องและสอดคล้องกับแนวทางการจัดการศึกษาของสถานศึกษา โดยครูผู้สอนกำหนดวัตถุประสงค์การเรียนรู้ในแต่ละกิจกรรมครอบคลุม K P A อีกทั้งการออกแบบกิจกรรมมุ่งพัฒนา ทักษะ ความรู้ ความสามารถของนักเรียนให้บรรลุวัตถุประสงค์ที่กำหนดไว้ โดยมีการกำหนดการวัดและประเมินผลการเรียนรู้อย่างชัดเจน สามารถสรุปโครงสร้างเวลาเรียนของหลักสูตรลดเวลาเรียน เพิ่มเวลารู้ โรงเรียนนิคมสร้างตนเองจังหวัดระยอง 1 ปีการศึกษา 2567 ได้ดังต่อไปนี้