รายงานการใชัและพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สารอินทรีย์
สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6
บทคัดย่อ
รายงานผลการใช้และพัฒนา ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สารอินทรีย์
สำหรับนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6
ประจำภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2567
สภาพปัญหาการจัดการเรียนรู้และคุณภาพการเรียนรู้ของผู้เรียน
เนื่องจากคะแนนเฉลี่ยวิชาวิทยาศาสตร์ในรายวิชาเคมีของนักเรียนอยู่ในระดับต่ำกว่าเป้าหมายของกลุ่มสาระและโรงเรียน โดยเฉพาะในเนื้อหา เรื่อง สารอินทรีย์ เมื่อได้วิเคราะห์ปญหา ดังกล่าว พบว่า เนื้อหาดังกล่าวเป็นความรู้ที่เกี่ยวข้องกับการเรียนเรื่องสูตรโครงสร้างที่หลากหลาย ผู้เรียนต้องมีทั้งความรู้ ความเข้าใจ และความจำจึงจะทำให้เรียนรู้ในเนื้อหา ดังกล่าวได้อย่างเข้าใจ ผู้สอนจึงต้องมีการพัฒนากระบวนการจัดการเรียนรู้ โดยการสร้างชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ที่ผ่านการวิเคราะห์และออกแบบเพื่อให้ผู้เรียนเกิดความรู้ความเข้าใจ และสามารถพัฒนาศักยภาพของผู้เรียน เพื่อให้บรรลุเปาหมายของทางโรงเรียนและบรรลุเปาหมายของการจัดการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์ที่สำคัญ ดังนั้นการพัฒนากระบวนการคิดและจินตนาการ การปฏิบัติ/ทดลอง การแก้ปญหาและการจัดการ ทักษะการสื่อสาร การตัดสินใจนำความรู้ความเข้าใจทางวิทยาศาสตร์ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อสังคมและการดำรงชีวิต รวมทั้งเป็นคนมีจิตวิทยาศาสตร์ มีคุณธรรม จริยธรรมและค่านิยมที่เหมาะสม ซึ่งเปาหมายทั้งหมดนี้สนับสนุนจุดหมายหลักสูตร สมรรถนะสำคัญและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของผู้เรียน ในการจัดการเรียนการสอนอาจใช้เทคนิคสื่อหรือใช้นวัตกรรมต่าง ๆ (สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. 2561) ผู้สอนสามารถพัฒนาทักษะการสร้างสรรค์นวัตกรรม ของผู้เรียนผ่านการจัดการเรียนรู้ ตามแนวทางต่อไปนี้ (วิชัย วงษ์ใหญ่ และมารุต พัฒนผล. 2562)
ในการนี้ผู้สอนจึงได้สร้าง ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สารอินทรีย์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 เพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของผู้เรียน โดยใช้รูปแบบการสอน และการวัดผลประเมินผลที่หลายหลาย เหมาะสมกับธรรมชาติและศักยภาพของผู้เรียน
วัตถุประสงค์ของการวิจัย
1. เพื่อพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียน ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สารอินทรีย์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์มาตรฐานที่กำหนด 70/70
2. เพื่อศึกษาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เคมี เรื่อง สารอินทรีย์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ที่ได้รับการจัดการเรียนรู้โดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สารอินทรีย์
สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ก่อนเรียนและหลังเรียน
3. เพื่อประเมินความพึงพอใจของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ที่มีต่อการจัดการเรียนรู้โดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สารอินทรีย์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6
ประชากร
ประชากรที่ใช้ในการศึกษา คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6/1 โรงเรียนงำเมืองวิทยาคม อำเภอดอกคำใต้ จังหวัดพะเยา ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2567 จำนวน 33 คน
ระยะเวลาที่ทำการศึกษา
เวลาที่ใช้ในการศึกษา ได้แก่ ภาคเรียที่ 2 ปีการศึกษา 2567 ระหว่างเดือน พฤศจิกายน - ธันวาคม 2567 จำนวน 22 ชั่วโมง
การสร้างและหาประสิทธิภาพเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย
ผู้วิจัยดำเนินการสร้างเครื่องมือในการวิจัย
1. ชุดกิจกรรมการเรียนรู้
2. แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชาเคมี เรื่อง สารอินทรีย์
3. แบบสอบถามความพึงพอใจ
การเก็บรวบรวมข้อมูล
ในการทดลอง ผู้วิจัยได้ดำเนินการตามแผนการวิจัย ดังนี้
1. จัดทำเอกสารแผนการจัดการเรียนรู้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ แบบสอบถามความพึงใจ และแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ก่อน-หลังเรียน เรื่อง สารอินทรีย์
2. นำเอกสารแผนการจัดการเรียนรู้ และชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สารอินทรีย์ ที่สร้างและพัฒนาขึ้นโดยผู้วิจัยนำมาใช้จัดการเรียนรู้ในชั้นเรียนกับนักเรียนกลุ่มประชากรซึ่งต้องทำการทดสอบความรู้พื้นฐานของผู้เรียนด้วยแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ก่อนเรียน
3. เมื่อสิ้นสุดการจัดการเรียนรู้ เรื่อง สารอินทรีย์ ผู้วิจัยได้ทำการทดสอบผู้เรียน หลังจากใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ด้วยแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์หลังเรียน พร้อมกับให้ผู้เรียน
ทำแบบสอบถามความพึงพอใจด้วยแบบสอบถาม ที่ผู้วิจัยจัดทำขึ้น
4. นำผลคะแนนจากการทดสอบก่อนและหลังเรียนจากแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ และคะแนนจากแบบสอบถามความพึงพอใจมาวิเคราะห์หาค่าเฉลี่ย ค่าเฉลี่ยร้อยละ
เพื่อเปรียบเทียบความแตกต่างของผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระหว่างก่อนเรียนและหลังเรียนวิชาเคมี เรื่อง สารอินทรีย์ ของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 แล้วบันทึกผล
ลงในตารางเก็บรวบรวมข้อมูล
วิธีดำเนินการศึกษา
ผู้วิจัยดำเนินการวิเคราะห์ข้อมูล ดังนี้
1. นำแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนด้วยชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สารอินทรีย์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 มาตรวจให้คะแนน
โดยให้คะแนนเต็มข้อละ 1 คะแนน ถ้าทำถูกให้คะแนน 1 คะแนน ถ้าทำผิดให้คะแนน 0 คะแนน
2. รวมคะแนนของกลุ่มตัวอย่างทั้งหมดแล้วนำมาคำนวณหาค่าเฉลี่ย ค่าร้อยละ และค่าเฉลี่ยร้อยละ
3. รวมคะแนนแบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ต่อการเรียนรู้โดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สารอินทรีย์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6
แล้วนำมาคำนวณหาข้อมูลในภาพรวม และจำแนกรายข้อมูล แล้วนำมาคำนวณหาค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน จากนั้นนำค่า E1 / E2 ที่ได้ไปเปรียบเทียบกับเกณฑ์ที่ตั้งไว้โดยทั่วไปแล้วนิยมตั้งไว้ที่ 70/70 ถ้าต่ำกว่าก็ต้องทำการปรับปรุงชุดการเรียน ถ้าสูงกว่าก็ถือว่าใช้ได้
การวิเคราะห์ข้อมูลและสรุปผล
การศึกษาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชา เคมี เรื่อง สารอินทรีย์ โดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สารอินทรีย์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 สามารถสรุปได้ ดังนี้
1. ผลการพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สารอินทรีย์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ให้มีประสิทธิภาพ 70/70 พบว่า ผลคะแนนระหว่างเรียน (E1) มีค่าเฉลี่ยร้อยละ 79.21
และผลคะแนนหลังเรียน (E2) มีค่าเฉลี่ย ร้อยละ 78.60 แสดงว่า การพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สารอินทรีย์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 มีประสิทธิภาพ
เท่ากับ 79.21/78.60 เป็นไปตามเกณฑ์ 70/70
2. นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ที่ได้รับการจัดการเรียนรู้โดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สารอินทรีย์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน
หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน โดยหลังเรียนนักเรียนมีค่าคะแนนเฉลี่ย 15.72 คะแนน จากคะแนนเต็ม 20 คะแนน คิดเป็นร้อยละ 78.60 ซึ่งสูงกว่าคะแนนก่อนเรียนที่นักเรียน
มีคะแนนเฉลี่ย 9.22 คะแนน จากคะแนนเต็ม 20 คะแนน คิดเป็นร้อยละ 46.11
3. นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 มีความพึงพอใจต่อการจัดการเรียนรู้โดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สารอินทรีย์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6
อยู่ในระดับมากที่สุด มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.48