ข้อตกลงในการพัฒนางานที่เป็นประเด็นท้าทายในการพัฒนาผลลัพธ์การเรียนรู้ของผู้เรียน

                ประเด็นท้าทาย เรื่อง การพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สารละลาย รายวิชาเคมี 2 สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4

                1. สภาพปัญหาการจัดการเรียนรู้และคุณภาพการเรียนรู้ของผู้เรียน

จากการจัดการเรียนรู้เคมี ซึ่งเป็นวิทยาศาสตร์อีกแขนงหนึ่งที่ศึกษาเกี่ยวกับองค์ประกอบและโครงสร้างของสสาร การเปลี่ยนแปลงในการเกิดปฏิกิริยาเคมีในระดับที่เป็นอนุภาค อะตอม โดยระบุเป็นสัญลักษณ์ ซึ่งเนื้อหามีลักษณะเป็นนามธรรม ไม่สามารถสังเกตด้วยประสาทสัมผัสโดยตรง การศึกษาเนื้อหาเคมีส่วนใหญ่จะทำการสืบค้นหรือเรียนรู้จากแหล่งข้อมูลต่าง ๆ เกี่ยวกับกฎ ทฤษฎี งานวิจัยจ่างๆ เพื่อให้เกิดความเข้าใจถึงองค์ประกอบในโครงสร้างของสาร และการเปลี่ยนแปลงทางเคมี ซึ่งการเปลี่ยนแปลงดังกล่าวบางปฏิกิริยาไม่สามารถสังเกต หรือมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า  เนื่องด้วยเหตุผลดังกล่าวในการจัดการเรียนการสอนวิชาเคมี พบว่านักเรียนส่วนใหญ่มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนไม่ผ่านเกณฑ์ที่กำหนด เนื่องจากวิธีการจัดการเรียนการสอนแบบเดิมที่ขาดการกระตุ้นให้นักเรียนได้วางแผนอย่างมีระบบ ขาดการฝึกคิดวิเคราะห์และสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเอง

           ผู้ศึกษาในฐานะครูผู้สอนรายวิชาดังกล่าว จึงพยายามศึกษาหาแนวทางในการแก้ไขปัญหาและพัฒนา การเรียนการสอน เพื่อให้นักเรียนเกิดการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม และมีผลการประเมินบรรลุตามจุดมุ่งหมายที่ตั้งไว้ โดยทำการวิเคราะห์ปัญหา ศึกษาเอกสาร งานวิชาการ งานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับการจัดการเรียนการสอน พบว่า แนวทางในการแก้ปัญหาการจัดการเรียนการสอนที่เหมาะสมกับกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์มากที่สุด คือ วิธีการจัดการเรียนการสอนแบบกระบวนการสืบเสาะหาความรู้ด้วยตนเอง ซึ่งเป็นแนวทางหนึ่งที่เปิดโอกาสให้นักเรียนได้ฝึกทักษะการเรียนรู้ การแสวงหาความรู้และการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเอง โดยการเรียนรู้ร่วมกันเป็นกลุ่มย่อยด้วยนวัตกรรมชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ซึ่งเป็นสื่อประสมที่เป็นรูปธรรม มีเนื้อหากิจกรรมที่หลากหลาย นักเรียนสามารถเรียนรู้ร่วมกันได้อย่างเป็นระบบ ตามลำดับขั้นตอน โดยใช้วิธีการสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ด้วยตนเอง ซึ่งมี 5   ขั้นตอน

        จะเห็นได้ว่า การจัดกิจกรรมการเรียนการสอน ด้วยกระบวนการสืบเสาะหาความรู้ด้วยตนเอง นอกจากจะเป็นกระบวนการในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ที่ให้นักเรียนได้เรียนรู้ด้วยตนเอง รู้จักแสวงหาความรู้ และสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองอย่างเป็นขั้นตอน ร่วมกันเรียนรู้จากสิ่งใกล้ๆตัว มีกิจกรรมให้ได้ฝึกปฏิบัติด้วยตนเอง อย่างหลากหลาย เพื่อนำองค์ความรู้ที่ได้ไปปรับประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันอย่างถูกต้อง และปลอดภัย ทั้งต่อตนเอง ชุมชน สังคมและสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน ดังนั้น ผู้ศึกษาจึงได้ จัดทำชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สารละลาย สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 เพื่อนำมาใช้ประกอบการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ในรายวิชาเคมี 2 ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ที่สร้างขึ้น เพื่อสนองความต้องการของนักเรียน มีการจัดเรียงเนื้อหาเป็นลำดับขั้นตอนจากง่ายไปยาก นักเรียนสามารถเรียนรู้ได้ด้วยตนเอง มีอิสระในการเรียน สามารถเรียนรู้ได้ตามความสามารถ และศักยภาพของตนเอง ทำให้นักเรียนได้พัฒนาการคิด อันจะนำไปสู่การพัฒนาตนเอง พัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและพัฒนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ของนักเรียนให้สูงขึ้น

2. วิธีการดำเนินการให้บรรลุผล

2.1 วิเคราะห์หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 และหลักสูตร

สถานศึกษาโรงเรียนงำเมืองวิทยาคม ในเรื่องมาตรฐานการเรียนรู้ ผลการเรียนรู้ของเนื้อหารายวิชา เคมี 2  ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4

2.2 ออกแบบหน่วยการเรียนรู้ จัดทำแผนการจัดการเรียนรู้ที่เน้นการจัดการเรียนรู้สร้าง

องค์ความรู้ด้วยตนเอง ตามรูปแบบการจัดการเรียนรู้โดยวิธีการสืบเสาะหาความรู้ด้วยตนเอง 5 ขั้นตอน (5Es) เพื่อพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ 

เรื่องสารละลาย รายวิชาเคมี2 สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ตามแนวการจัดการเรียนรู้แบบสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองของนักเรียน

ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4  

2.3 ดำเนินการสร้างชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สารละลาย รายวิชาเคมี 2 สำหรับนักเรียน

ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4  เพื่อนำไปทดลองใช้ในการจัดการเรียนการสอนควบคู่กับแผนการจัดการเรียนรู้ที่เน้นการจัดการเรียนรู้สร้างองค์ความรู้ด้วยตนเอง ตามรูปแบบการจัดการเรียนรู้โดยวิธีการสืบเสาะหาความรู้ด้วยตนเอง   5 ขั้นตอน (5Es)

2.4 เปิดชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (PLC) โดยครูในกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และ

เทคโนโลยี เข้าไปสังเกตการจัดการเรียนรู้ ช่วยกันตรวจสอบความถูกต้องในเนื้อหา การจัดกิจกรรม สังเกตพฤติกรรม และ แบบฝึกหัด พร้อมทั้งเสนอแนะ และสะท้อนผลการจัดกิจกรรมเพื่อนำมาปรับปรุง แก้ไข

             2.5 ครูผู้สอนนำกิจกรรมมาปรับปรุง แก้ไข ตามคำแนะนำของคณะครูในกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ (กระบวยการ PLC ในกลุ่มสาระ) โรงเรียนงำเมืองวิทยาคม

             2.6 ทดลองใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เพื่อจัดกิจกรรมการเรียนรู้จัดการเรียนรู้สร้างองค์ความรู้ด้วยตนเอง ตามรูปแบบการจัดการเรียนรู้โดยวิธีการสืบเสาะหาความรู้ด้วยตนเอง 5 ขั้นตอน (5Es) เพื่อพัฒนา  ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง สารละลาย รายวิชาเคมี 2 สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2566

                2.7 ใช้เครื่องมือวัดผลและประเมินผลหลังการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ตามแผนการวัดและประเมินผล

         3. ผลลัพธ์การพัฒนาที่คาดหวัง

 3.1 เชิงปริมาณ

ผู้เรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4/1 โรงเรียนงำเมืองวิทยาคม จำนวน 16 คน ที่เรียนรายวิชาเคมี 2 มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง สารละลาย ที่สูงขึ้นในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2566 ร้อยละ 70

                  3.2 เชิงคุณภาพ

ได้นวัตกรรมที่ใช้เป็นสื่อการเรียนการสอนเพื่อ พัฒนาการจัดการเรียนการสอน เรื่อง

สารละลาย รายวิชาเคมี 2 สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ตามแนวการจัดการเรียนรู้แบบสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา

ปีที่ 4

 4. สรุปผลการศึกษา

1. ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สารละลาย สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4  มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ความสัมพันธ์ระหว่างกระบวนการและผลลัพธ์ เท่ากับ 80.48 /80.86 สูงกว่าเกณฑ์ที่ตั้งไว้ 70/70

       2. นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน หลังเรียนด้วยชุดกิจกรรม dารเรียนรู้ เรื่อง สารละลาย สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 สูงกว่าก่อนเรียน โดยมีคะแนนการเฉลี่ยทดสอบก่อนการเรียนเท่ากับ 14.29  คิดเป็นร้อยละ 54.30 จากคะแนนเต็ม 30 คะแนน และคะแนนเฉลี่ยผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนด้วยชุดกิจกรรม เท่ากับ 24.56 คิดเป็นร้อยละ 80.86 จากคะแนนเต็ม 30 คะแนน แสดงว่า นักเรียนที่เรียนด้วยชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สารละลาย มีคะแนนเฉลี่ยผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียน สูงกว่าก่อนเรียน