การสานกระติบข้าวจากเส้นกก

1. ชื่อโครงการ/กิจกรรม

การสานกระติบข้าวจากเส้นกก กิจกรรมต่อเนื่อง โครงการศูนย์ฝึกอาชีพชุมชน (ชั้นเรียนวิชาชีพ 31 ชม. ขึ้นไป) โดย กศน.ตำบลโนนหนามแท่ง สังกัด กศน.อำเภอเมืองอำนจเจริญ

2. จุดเด่น/ ความสำเร็จที่ปรากฏ

กศน.ตำบลโนนหนามแท่ง สังกัดศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอเมืองอำนาจเจริญ ได้กำหนดบทบาทและภารกิจ กศน.ตำบลโนนหนามแท่ง ให้สอดคล้องกับนโยบายและจุดเน้นการดำเนินงาน ของศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอเมืองอำนาจเจริญ โดยได้จัดกิจกรรม การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย ให้กับประชาชนกลุ่มเป้าหมายในชุมชนอย่างต่อเนื่อง

หนึ่งในภารกิจหลักของ กศน.ตำบลโนนหนามแท่ง ได้แก่ การจัดกิจกรรมต่อเนื่อง โครงการศูนย์ฝึกอาชีพชุมชน (ชั้นเรียนวิชาชีพ 31 ชม. ขึ้นไป) โดย กศน.ตำบลโนนหนามแท่ง ได้ส่งเสริมและสนับสนุนการจัดกิจกรรมดังกล่าว จากจุดเด่น/ความสำคัญที่ปรากฎนี้ ทำให้ กศน.ตำบลโนนหนามแท่ง ได้นำผลการดำเนินงานมาเป็นผลการปฏิบัติที่ดี เพราะสามารถสร้างอาชีพ สร้างรายได้ เป็นการพัฒนาผู้เข้าร่วมโครงการ/กิจกรรม ให้มีความรู้ ความสามารถ และทักษะในการประกอบอาชีพ เป็นการแก้ปัญหาการว่างงาน และเกิดความเข้มแข็งในชุมชน พร้อมทั้งส่งเสริมให้มีรายได้ในครัวเรือน และมีรายได้ในชุมชน

3. วิธีการดำเนินการ

3.1 ขั้นตอนการวางแผน (Plan)

1. ศึกษาสภาพปัญหาและวิเคราะห์ข้อมูลอย่างมีส่วนร่วมของครู กศน.ตำบล กลุ่มสตรี และผู้นำชุมชน

2. วิเคราะห์งานบทบาทหน้าที่ และความสอดคล้องกับสภาพบริบทของชุมชนที่เกี่ยวข้อง

3. ค้นคว้าผลการปฏิบัติที่ดี โดยพิจารณา ดังนี้
- เป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับภารกิจตามบทบาทหน้าที่

- สนองนโยบายและจุดเน้นของสำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 256๕

- ผลผลิต/ความสำเร็จเพิ่มขึ้น

- สามารถนำไปใช้เป็นมาตรฐานการทำงานต่อไปได้

- มีการพัฒนาและปรับปรุงต่อไป

จากการพิจารณาประเด็นดังกล่าว เพื่อค้นคว้าผลการปฏิบัติที่ดี ในการจัดกิจกรรมที่ สอดคล้องกับสภาพปัญหาและความต้องการของชุมชน พบว่า เป็นเรื่องที่เกี่ยวกับบทบาทหน้าที่โดยตรงของ ครู กศน.ตำบล ตามนโยบายและจุดเน้นของสำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 ในด้านการจัดการศึกษาต่อเนื่อง จึงมีการวางแผนตามบทบาทและภารกิจ ดังนี้

1. ครู กศน.ตำบล/ผู้เรียน/ชุมชน มีส่วนร่วมในการวางแผนและออกกิจกรรม เพื่อสอดคล้องกับสภาพ ปัญหาและความต้องการของชุมชน

2. ศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับการส่งเสริมอาชีพในชุมชน และวางแผนการจัดการเรียนรู้ร่วมกันระหว่าง ผู้เรียนกับวิทยากร

3. ครู กศน.ตำบล และผู้เรียน ร่วมกันกำหนดทิศทางการดำเนินงาน การทำข้อตกลง โดยดำเนินการ ดังนี้

1.1 กำหนดวัตถุประสงค์ของโครงการ

1.2 กำหนดตัวชี้วัดความสำเร็จ

1.3 กำหนดวิธีดำเนินการ

1.4 กำหนดวิธีการประเมินผลและเครื่องการประเมินผล

3.2 ขั้นดำเนินการ (Do)

การจัดกิจกรรมส่งเสริมอาชีพที่ได้วางแผนและออกแบบกิจกรรม โดยการให้ความรู้และการฝึกปฏิบัติจริง

1. สำรวจความต้องการของกลุ่มเป้าหมาย

2. วิเคราะห์ข้อมูลและจัดทำหลักสูตร

3. ผู้เรียนฝึกทักษะการสานกระติบข้าวจากเส้นกก

4. กศน.ตำบลโนนหนามแท่ง ประชาสัมพันธ์โดยผ่านร้านค้าออนไลน์ของวิทยากร และ เพจFacebook กศน.ตำบลโนนหนามแท่ง

3.3 ขั้นนิเทศติดตามผล (Check)

1. กศน.ตำบลโนนหนามแท่ง โดยครูผู้ช่วย ครูอาสาสมัคร กศน. ได้มีการนิเทศติดตามการจัดกิจกรรม และครู กศน. ตำบล ได้มีการติดตามการดำเนินงาน โดยการใช้แบบติดตามผู้เรียนหลังจบหลักสูตร

2. สรุปผลการดำเนินโครงการที่ได้จากการติดตาผู้เรียนหลังสิ้นสุดโครงการ นำเสนอผลการจัด กิจกรรม จุดที่ควรพัฒนา รวมทั้งข้อเสนอแนะ และการจัดทำรายงานเพื่อเสนอผลการปฏิบัติที่ดี

3. เผยแพร่ผลการปฏิบัติที่ดี เพื่อใช้เป็นข้อมูลในการวางแผนการจัดกิจกรรมครั้ง ต่อไป รวมทั้งการนำเสนอในรูปแบบต่าง ๆ เช่น การนำเสนอผ่านเว็บเพจของ กศน.ตำบลโนนหนามแท่ง

3.4 ขั้นประเมินและรายงานผล (Action)

การนำเสนอแนะของกลุ่มผู้เรียน ชุมชน มาปรับปรุงรูปแบบและวิธีการส่งเสริมอาชีพ เพื่อเผยแพร่ให้ชุมชนอื่นที่มีสภาพหรือบริบทที่เหมือน/ใกล้เคียงกัน ได้นำไปใช้ในการจัดกิจกรรมส่งเสริมอาชีพต่อไป

4. ปัจจัยป้อน

4.1 มาตรฐานการศึกษาต่อเนื่อง

1. มาตรฐานที่ 1 คุณภาพของผู้เรียนการศึกษาต่อเนื่อง

1.1 ผู้เรียนการศึกษาต่อเนื่องมีความรู้ ความสามารถ และทักษะและหรือคุณธรรมเป็นไปตามเกณฑ์การจบหลักสูตร

1.2 ผู้จบหลักสูตรการศึกษาต่อเนื่องที่นำความรู้ที่ได้ไปใช้ หรือประยุกต์ใช้ บนฐานค่านิยมร่วมของสังคม

1.3 ผู้จบหลักสูตรการศึกษาต่อเนื่องสามารถนำความรู้ที่ได้ไปใช้ หรือประยุกต์ใช้จนเห็นเป็นประจักษ์หรือตัวอย่างที่ดี

2. มาตรฐานที่ 2 คุณภาพการจัดการเรียนรู้การศึกษาต่อเนื่อง

2.1 หลักสูตรการศึกษาต่อเนื่องมีคุณภาพ

2.2 วิทยากรการศึกษาต่อเนื่องที่ มีความรู้ ความสามารถ หรือ

ประสบการณ์ตามหลักสูตรการศึกษาต่อเนื่อง

2.3 สื่อที่เอื้อต่อการเรียนรู้

2.4 การวัดและประเมินผลผู้เรียนการศึกษาต่อเนื่อง

2.5 การจัดกระบวนการเรียนรู้การศึกษาต่อเนื่องที่มีคุณภาพ

สภาพสังคมปัจจุบัน มนุษย์เราได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงในด้านต่าง ๆ เช่น เศรษฐกิจ การเมือง สังคมและสิ่งแวดล้อมเป็นอย่างมาก ประชากรมนุษย์เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ แต่ทรัพยากรธรรมชาติถูกใช้ไป อย่างรวดเร็วและไม่เพียงพอกับจำนวนประชากรที่เพิ่มขึ้นทุกมุมโลก มนุษย์จึงประสบปัญหาต่าง ๆ ตามมา มากมายโดยเฉพาะด้าน การดำรงชีวิต และชีวิตความเป็นอยู่ของประชาชน นอกจากจะมีการประกอบอาชีพ เพื่อการเลี้ยงตัวเอง และครอบครัวแล้ว ยังมีสิ่งที่ถือว่าเป็นภาระหนัก จึงจำเป็นอย่างยิ่งที่มนุษย์เราจะต้องสร้าง ขึ้นหรือมาทดแทนโดยวิธีการต่าง ๆ เพื่อการอยู่รอด

การจัดการศึกษาอาชีพในปัจจุบันมีความสำคัญมาก เพราะจะเป็นการพัฒนาประชากรของประเทศให้ มีความรู้ความสมารถและทักษะในการประกอบอาชีพ เป็นการแก้ปัญหาการว่างงานและส่งเสริมความเข้มแข็ง ให้แก่เศรษฐกิจกระทรวงศึกษาได้กำหนดภารกิจที่ยกระดับการจัดการศึกษาเพื่อพัฒนาศักยภาพและขีด ความสามารถให้กับประชาชนได้มีอาชีพที่สามารถสร้างรายได้ที่มั่นคง โดยเน้นการบูรณาการให้สอดคล้องกับ ศักยภาพด้านต่าง ๆ มุ่งพัฒนาคนไทยให้ได้รับการศึกษาเพื่อพัฒนาอาชีพ และการมีงานทำอย่างมีคุณภาพทั่วถึง และเท่าเทียมกัน ประชาชนมีรายได้มั่นคง มั่งคั่ง และมีงานทำอย่างยั่งยืน มีความสามารถเชิงการแข่งขันทั้งใน ระดับภูมิภาคอาเซียนและระดับสากล ซึ่งจะเป็นการจัดการศึกษาตลอดชีวิตในรูปแบบใหม่ที่สร้างความมั่นคง ให้แก่ประชาชนและประเทศชาติ

กศน.ตำบลโนนหนามแท่ง ได้ส่งเสริมและสนับสนุนการจัดกิจกรรมดังกล่าว มาจัดกระบวนการเรียนรู้ให้เกิดความเข้มแข็ง และยั่งยืนในการประกอบอาชีพ โดยมีจุดมุ่งหมายหลักเพื่อให้การพัฒนาอาชีพเป็นการสร้างรายได้ ลดรายจ่ายในครัวเรือนและการขยายโอกาส ในการเข้าถึงแหล่งทุนต่างๆ ไปพร้อมกับการพัฒนาด้านคุณธรรม จริยธรรม และมุ้งเน้นให้เกิดการรวมกลุ่ม และสร้างเครือข่ายระหว่างกลุ่มองค์กรต่าง ๆ ในชุมชน

5. เงื่อนไข/ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จ

1. ผู้เรียนเล็งเห็นความสำคัญในการเรียนรู้ทักษะและฝึกฝนทักษะในการประกอบอาชีพ หลักสูตร “การสานกระติบข้าวจากเส้นกก”

2. ครูได้ร่วมมือกับผู้เรียนในการพัฒนาต่อยอดผลิตภัณฑ์และการจัดจำหน่ายผลิตภัณฑ์

3. ครูและผู้เรียนช่วยส่งเสริมการจัดแสดงผลงานผลิตภัณฑ์ ในโครงการต่างๆ เพื่อประชาสัมพันธ์ผลงานผู้เรียน และสร้างรายได้ให้กับชุมชน

4. มีการประชาสัมพันธ์ในสื่อออนไลน์ต่างๆ ที่หลากหลาย เกิดการค้าขายออนไลน์ มีกลุ่มลูกค้าจำนวนมาก

6. ปัญหา อุปสรรค หรือข้อจำกัดที่เกิดขึ้นในการปฏิบัติงาน และแนวทางแก้ไขให้ประสบความสำเร็จ

6.1 วัสดุ/อุปกรณ์ในการจัดกิจกรรมมีไม่เพียงพอ และมีการแก้ปัญหาคือ วัสดุไหนที่สามารถนำมาจากที่บ้านได้ ก็ให้นำมารวมกันโดยไม่ต้องซื้อเพื่อเป็นการแบ่งเบาในการจัดซื้อ วัสดุอุปกรณ์

6.2 ช่วงเวลาดำเนินกิจกรรมอยู่ในช่วงสถานการณ์ฝ้าระวัง เชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) จึงไม่สามารถดำเนินกิจกรรมได้ตามวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้ จึงปรับวิธีการดำเนินกิจกรรมโดยให้ผู้เข้าร่วมกิจกรรมวัดอุณหภูมิ ล้างมือ สวมหน้ากากอนามัย เว้นระยะห่างเพื่อความปลอดภัย

7. ข้อเสนอแนะวิธีปฏิบัติงานที่จะทำให้ดียิ่งขึ้น

7.1 ควรส่งเสริมให้มีการพัฒนาการทำการสานกระติบข้าวจากเส้นกกให้มีความหลากหลาย ทั้งลายและรูปแบบของกระติบข้าว

7.2 ควรมีการเผยแพร่และประชาสัมพันธ์ให้ผู้ที่สนใจ สามารถศึกษาข้อมูล “วิธีการสานกระติบข้าวจากเส้นกก”เช่น การประชาสัมพันธ์ในการจำหน่ายผลิตภัณฑ์ในสื่อออนไลน์ต่าง ๆ

7.3 ควรพัฒนาผู้เรียนในการจำหน่ายสินค้าออนไลน์ โดยการเรียนรู้จากศูนย์ดิจิทัลชุมชน เพื่อเพิ่มช่องทางในการจำหน่ายผลิตภัณฑ์

ประชาคมหมู่บ้าน สำรวจความต้องการของประชาชนร่วมกับผู้นำชุมชนสอบถามความคิดเห็นในการฝึกอาชีพ หลักสูตรต่างๆ มติที่ประชุม มีความต้องการฝึกอาชีพ หลักสูตร การสานกระติบข้าวจากเส้นกกและมติที่ประชุมกำหนดข้อตกลงร่วมกันพร้อมผู้นำชุมชน จากนั้นมีการจัดกิจกรรมในชุมชน ผู้เรียนฝึกจนเกิดทักษะ สามารถสร้างอาชีพและรายได้เสริมจากการเข้าร่วมในครั้งนี้

ข้อมูลเนื้อหา เรื่องราว เขียนโดย นางสาวหทัยชนก หลวงเทพ

ภาพถ่าย/ภาพประกอบ โดย นางสาวหทัยชนก หลวงเทพ

ชื่อลิ้งค์ TPK อ้างอิง : https://www.facebook.com/กศน.ตำบลโนนหนามแท่ง-1036213433063663