ภูมิปัญญาท้องถิ่น : การทอผ้าขิดยกดอก

ผ้าย้อมครามถือเป็นภูมิปัญญาที่อยู่คู่กับชาวสกลนครมาเนินนาน มีความเป็นเอกลักษณ์ ซึ่งชาวสกลนครทอผ้าด้วยมือไว้ใช้เองและเป็นเอกลักษณ์ของชาวสกลนครทางศูนย์อินแปงได้มีการพัฒนาสินค้าและผลิตภัณฑ์จากผ้าครามในหลายรูปแบบ ซึ่ง ผ้าขิดยกดอกเป็นการทอผ้าครามที่เป็นภูมิปัญญาของชาวบ้านซึ่งได้มีการออกแบบลวดลายของผ้าครามให้มีความสวยงามและได้ใช้ วัตถุดิบที่ใช้ในการผลิต ผ้าขิดยกดอก ที่ทางกลุ่มใช้ในการผลิต ที่ซึ่งหาได้จากชุมชนและนำมาทำเองได้แก่ ฝ้ายเข็นมือ(แยกเป็นฝ้ายตุ่ยเส้นใยธรรมชาติไม่ได้ย้อมจะเป็นสีน้ำตาล)ครามและสีเปลือกไม้ธรรมชาติ วัตถุดิบที่ใช้ในการผลิต ผลิตภัณฑ์ ผ้าขิดยกดอก ที่ซื้อจากโรงงานในเขตจังหวัดสกลนคร ได้แก่ ฝ้ายเข็นโรงงาน ( ฝ้ายพุ่งยืน เบอร์ ๑๐ นำมาย้อมคราม)


การทอผ้าขิดยกดอก

ผ้าย้อมครามถือเป็นภูมิปัญญาที่อยู่คู่กับชาวสกลนครมาเนินนาน มีความเป็นเอกลักษณ์ ซึ่งชาวสกลนครทอผ้าด้วยมือไว้ใช้เองและเป็นเอกลักษณ์ของชาวสกลนครทางศูนย์อินแปงได้มีการพัฒนาสินค้าและผลิตภัณฑ์จากผ้าครามในหลายรูปแบบซึ่งผ้าขิดยกดอกเป็นการทอผ้าครามที่เป็นภูมิปัญญาของชาวบ้าน ซึ่งได้มีการออกแบบลวดลายของผ้าครามให้มีความสวยงาม และได้ใช้ วัตถุดิบที่ใช้ในการผลิต ผ้าขิดยกดอก ที่ทางกลุ่มใช้ในการผลิต ที่ซึ่งหาได้จากชุมชนและนำมาทำเองได้แก่ ฝ้ายเข็นมือ ( แยกเป็นฝ้ายตุ่ยเส้นใยธรรมชาติไม่ได้ย้อมจะเป็นสีน้ำตาล ) คราม และสีเปลือกไม้ธรรมชาติ วัตถุดิบที่ใช้ในการผลิต ผลิตภัณฑ์ ผ้าขิดยกดอก ที่ซื้อจากโรงงานในเขตจังหวัดสกลนคร ได้แก่ ฝ้ายเข็นโรงงาน ( ฝ้ายพุ่งยืน เบอร์ ๑๐ นำมาย้อมคราม)

กลุ่มได้มีการพัฒนารูปแบบของผ้าขิดยกดอกให้น่าสนใจมากยิ่งขึ้น เช่นการทอผ้าพันคอ คลุ่มไหล่ สะไบ โดยเริ่มการการทอธรรมดา สีที่ย้อมเป็นสีเคมีตามแบบสีที่มีขายตามท้องตลาด ลวดลายไม่ค่อยหลากหลาย เมื่อใช้ไปนานๆ สีจะซีด จางลง อีกทั้งยังเป็นการทำลายธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอีกด้วย สมาชิกในกลุ่มจึงได้มีแนวความคิดที่จะพัฒนาผลิตภัณฑ์ขึ้น โดยได้นำแนวคิดการรณรงค์และ อนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ โดยใช้วัตถุดิบที่มีในท้องถิ่น ชุมชน ประกอบกับความรู้ด้านภูมิปัญญาท้องถิ่นของคนในกลุ่มมาผลิต และพัฒนาเป็นผ้าขิตยกดอก โดยใช้สีธรรมชาติ คือ คราม และสีเปลือกไม้ ฝ้ายเป็นฝ้ายที่ปลูกและเข็นมือ หลังจากนั้นก็มีการพัฒนาลวดหลายที่หลากหลาย พัฒนาเส้นใย มาอย่างต่อเนื่อง จนปัจจุบันได้ผลิตภัณฑ์ผ้าขิดยกดอกที่สวยงาม หลากหลายลวดลาย เป็นที่รู้จักของคนทั่วไป เป็นที่ต้องตาต้องใจของผู้ที่พบเห็น จำหน่ายได้ง่ายและผู้ซื้อมีความต้องการซื้ออย่างต่อเนื่อง ทำให้สมาชิกในกลุ่มมีรายได้ให้กับตนเองและครอบครัว

ผ้าขิดยกดอก เป็นงานฝีมือที่เกิดจากภูมิปัญญาท้องถิ่น ใช้ความชำนาญ และความประณีต ความเพียรในการทอ ใช้วัตถุดิบจากธรรมชาติ และเป็นการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติใช้ได้ในทุกโอกาสใช้เป็นผ้าพันคอใช้เป็นผ้าคลุมไหล่ และใช้เป็นสไบ เป็นผลิตภัณฑ์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม และได้รับการสนับสนุนจาก กศน.อำเภอกุดบาก ในด้านองค์ความรู้ พัฒนาลวดลาย การตลาด กลุ่มได้รับมาตรฐานการผลิต Sakon Nakhon Natural Indigo Dyed Fobric ( Gi ) ผ้าครามธรรมชาติสกลนคร ผ้าขิดยกดอกมีแหล่งจำหน่ายผลิตภัณฑ์ ได้แก่

๑. เพจ บ้านอินแปง

๒. Facebook นางสาววรรณิภา ศรีมุกดา

๓. กศน.ตำบลกุดบาก

๔. กศน.อำเภอกุดบาก

๕. Line ๐๘๓-๒๗๔๔๓๘๘

๖. ออกร้านจำหน่ายตามงาน เทศกาลต่างๆ

๗. จัดวางจำหน่ายอยู่ที่กลุ่ม (บ้านเลขที่ ๑๔๙/๗ หมู่ที่ ๘ ต.กุดบาก อ.กุดบาก จ.สกลนคร )


ผู้เขียน นางสาวอรอุมา ดาบลาอำ