การทอผ้าลายมุก
อำเภอโพนนาแก้ว จังหวัดสกลนคร เป็นอีกพื้นที่หนึ่งที่สำคัญ เพราะเป็นที่ตั้งของกลุ่มชาติพันธุ์มากมาย ทำให้มีประเพณี วัฒนธรรมรวมถึงเครื่องแต่งกายที่เก่าแก่ และน่าสนใจหลายประเภท หนึ่งในนั้นคือมรดกทางภูมิปัญญาที่เป็นเอกลักษณ์ของอำเภอโพนนาแก้ว คือ “ผ้าลายมุก”
ดังคำขวัญที่ว่า
โพนนาแก้วแนวหนองหาร บ้านดินดี มีเห็ดเพาะ เสนะดนตรีพื้นเมือง
งามประเทืองประตูน้ำก่ำ วัฒนธรรมผ้าลายมุก
ผ้าลายมุกเป็นผ้าประจำอำเภอโพนนาแก้ว เป็นผ้าฝ้ายทอด้วยมือภูมิปัญญาของท้องถิ่น ซึ่งจะพบเห็นกันทุกตำบลในพื้นที่ของอำเภอโพนนาแก้ว ต่อมาได้มีการส่งเสริมผ้าย้อมคราม จึงทำให้การทอผ้าลายมุกด้วยสีเคมีมาย้อมเป็นผ้าลายมุก เพื่อให้ทันสมัยและตรงต่อความต้องการของตลาด และเป็นการสืบสานวัฒนธรรม ผ้าพื้นเมืองอีกด้วย
กิจกรรมรวมกลุ่มในการทอผ้าลายมุกซึ่งปัจจุบันบ้านวังปลาเชือม มีสมาชิก 17 คน โดยการนำของ นางสีสังวาร รัตนะพร
รูปแบบที่โดดเด่นของผ้ามุก คือลวดลายที่เกิดจากการทออันซับซ้อน อัตลักษณ์ที่โดดเด่นเกิดจากการยกเส้นด้ายยืน และเสริมด้ายยืนพิเศษ จนกลายเป็นลวดลายที่ยื่นนูนขึ้นมาจากผืนผ้า มองดูคล้ายหน้ามุกที่ยื่นออกจากตัวบ้าน ที่มีชื่อว่าผ้ามุกก็เพราะลายดอกบนผ้านั้นมีเลื่อมลายสวยงาม แพรวพราวราวกับเอาหอยมุกมาเจียระไนแล้วฝังไปเป็นลายลงบนผ้าทั้งผืน
กระเป๋าเป้จากผ้าลายมุก
ผ้าลายมุกสามารถนำมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์กระเป๋าเป้ ซึ่งถือว่าเป็นของดีโพนนาแก้วทำให้เป็นที่รู้จักกันอย่างแพร่หลาย โดยเฉพาะผ้าครามลายมุก ซึ่งเป็นผ้าพื้นเมืองดั่งเดิมของชาวโพนนาแก้ว
