มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม

ประเพณีหมอเหยาหรือเลี้ยงผีหมอ เป็นประเพณีชาวอีสาน จัดขึ้นในช่วงเดือนมกราคม ตามประเพณีเชื่อว่าหากได้ทำบุญเลี้ยงผีหมอตนเอง ชาวบ้าน จะมีความอุดมสมบูรณ์ มีความสุขความเจริญ ปราศจากโรคภัยไข้เจ็บ

ในพิธีหมอเหยาหรือเลี้ยงผีหมอ จะมีการจัดเตรียมสิ่งของ เครื่องเช่นไหว้ อาหารคาวหวาน ตามประเพณี มีการจัดกิจกรรมรื่นเริงร่ายรำ ประกอบดนตรีพื้นบ้าน

ขั้นตอนการทำ

1. การเตรียมก่อนเริ่มพิธี สถานที่และเครื่องคายประกอบพิธี น้ำมนต์หรือน้ำหอม (น้ำธรรมดาใส่ขมิ้น) หรือใส่ดอกไม้ (ดอกจำปี) เหล้าขาว

2. การเชิญลงหรือการเทียม เป็นขั้นตอนการเชิญเทพญาดา บนฟ้า

3. การเหยาเลี่ยงทาย เป็นขั้นตอนที่หมอเหยาทำการเสี่ยงทายหาสาเหตุของอาการ เจ็บป่วย โดยใช้ไข่ไก่ดิบเป็นเครื่อง

4. การเรียกขวัญผู้ป่วย เป็นพิธีเรียกขวัญผู้ป่วยกลับ หมอเหยาจะลุกขึ้นคุกเข่าฟ้อนรำ

5. การลา เป็นการส่งให้เทพญาดาและผีต่าง ๆ ให้ออกจากร่างไปกลับไปยังถิ่นที่อยู่เดิม

ประโยชน์

เป็นพิธีกรรมหนึ่งในการรักษาสุขภาพของคนในชุมชน เป็นพิธีกรรมเพื่อติดต่อระหว่างผีกับคนให้ผีช่วยแก้ปัญหาความเดือนร้อน โดยเฉพาะการเจ็บไข้ได้ป่วย

การสืบสานต่อ

ประเพณีหมอเหยา หรือเลี้ยงผี เป็นประเพณีที่ผู้นำในชุมชนท้องถิ่นเจ้าหน้าที่จากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ให้การสนับสนุนในการจัดกิจกรรมดังกล่าว