De meeste hardware van laptops of PC's bevat specifieke hardware van verschillende fabrikanten.
Meestal wordt deze hardware goed erkend door de algemene windows installaties, maar bij mini- en low-budget pc's durft dit al eens fout lopen.
De rede is te zoeken in de specifieke "tips & trics" die de fabrikanten gebruiken om met zo weinig mogelijk hardware, zo veel mogelijk te doen.
Soms passen ze een bestaande windows driver aan zonder deze als een aangepaste versie aan te melden bij MS, met als gevolg dat de standaard driver van MS niet werkt na een clean install.
Doordat deze mini-pc's "pre-installed" komen, heb je geen install media of backup, tot de eerste "crash".
Vermits de fabrikanten ook geen install media voorzien via hun support site, ben je verplicht de standaard windows install media te gebruiken met het gevolg dat heel wat hardware niet meer zal werken.
Je kan je echter voorbereiden op zulk een event, door de specifieke drivers te exporteren uit een bestaande, werkende "pre-install".
Deze kan je nadien gebruiken na een herinstallatie van een "genuine Windows" vanaf de MS site om je specifieke hardware terug te activeren.
De meeste NUC's worden gevelverd met een OEM key, MAK key of bulk licentie.
Het valt voor dat de leverancier van een NUC, zijn maximale installatie count van Windows heeft overschreden, waardoor het kan dat na een windows update je een error krijgt dat de licentie niet meer geldig is. Hier kan je helaas niets tegen beginnen, behalve een nieuwe licentie kopen.
Om je huidige licentie te kunnen bekijken en bewaren, om eventueel na een clean install terug te kunnen gebruiken, is er een tooltje: ShowKeyPlus.
Je doet er goed aan de gegevens van je installatie te bewaren, zodat je de key bij een eventuele crash of herinstallatie terug kan gebruiken, indien de NUC niet automatisch als gelicentieerd erkend wordt.
We onderscheiden de Microsoft en third party drivers.
Dikwijls wordt het device wel degelijk herkent door microsoft, maar is de driver aangepast.
Er van uit gaan dat de driver een "genuine MS driver" is, brengt je geheid in de problemen.
Vandaar dat we zowel de MS drivers als de andere gaan exporteren vanuit een werkend systeem.
Heb je nood aan een specifieke driver, kan je de volgende procedure volgen om te achterhalen welke driver het is.
Zeker voor specifieke drivers, zoals netwerkkaarten etc, kan het handig zijn om op deze wijze de juiste te kunnen lokaliseren.
Open een command prompt met Admin rechten
CMD -> run as Admin
Geef het command
devmgmt.msc
Hierna kom je in de device manager terecht.
Hierin gaan we van de drivers de volgende gegevens noteren:
Klik rechts op een device en ga naar properties
Ga naar Details en selecteer de Inf name
Noteer deze naam, samen met de device naam
Soms heb je devices met meerdere functies, zoals een webcam.
Hierin zit zowel een video camera als een mic.
Beide onderdelen hebben hun eigen driver.
C:\Windows\System32\pnputil.exe /enum-drivers | findstr "oem49.inf"
Je zal dus niet alleen de video driver moeten exporteren maar ook het audio driver.
C:\Windows\System32\pnputil.exe /export-driver oem49.inf .
Na het exporteren van alle drivers, vind je deze terug in de betreffende folder, van waaruit je het commando hebt opgestart (vb My documents/oem49)
Het zijn filenamen zoals .cat, .inf, .sys etc
Wanneer we een backup willen maken van alle drivers, gebruiken we de volgende procedure.
Dit laat je ook toe om achteraf alle drivers in één keer te installeren, handig wanneer je een "clean install" doet van de PC.
De utility die we gebruiken heet pnputil.exe van MS en zit standaard in Windows vervat.
Ga naar de folder waar je de drivers wil in bewaren:
cd c:\users\walter\documents\drivers
Maak alvast een lijst aan van alle drivers.
Deze heb je nodig om nadien één voor één de drivers te exporteren.
Tevens geeft het de de nodige info over het type driver en kan je deze file nadien gebruiken om slechts een specifieke driver te installeren.
C:\Windows\System32\pnputil.exe /enum-drivers > drivers.txt
De volgende procedure exporteer alle drivers naar de folder van waaruit je het commando uitvoert.
Alle drivers mag je exporten naar dezelfde folder, zodat je nadien ook alles samen kan pakken en gebruiken voor een herinstallatie.
Open een cmd venster met admin rechten en plaats erlangs de drivers.txt file, zodat je een lijst hebt van de drivers die je gaat exporteren.
Ga naar de folder waar je de drivers in wil bewaren (vb: users\machi\Documents\Drivers-xps13)
Geef het volgende commando in voor iedere driver die je wil exporteren, waarin je <driver> vervangt door de oemxx nummer.
C:\Windows\System32\pnputil.exe /export-driver <driver>.inf .
Werk de lijst in de volgorde af zoals ze aangegeven is
Controleer of een bepaalde driver wel aanwezig is
C:\Windows\System32\pnputil.exe /enum-drivers | findstr "<name of driver>.inf”
Extractie in een andere bestaande folder.
C:\Windows\System32\pnputil.exe /export-driver <driver>.inf c:\backup
Sommige drivers komen niet van MS en zijn van specifieke fabrikanten.
Binnen windows is er een tool om deze drivers te extraheren.
De omschrijving van het tool vinde je op Export-WindowsDriver
Om van een lopend system alle drivers te extraheren naar een bepaalde folder maak je gebruik van het volgende Powershell commando als admin.
Ga via je filebrowser naar de folder waar je de drivers wil in opslaan en via het File menu vind je nu de optie om de Powershell op te starten vanuit deze folder als admin.
Het volgende command exporteert alle drivers in deze folder (punt achteraan). Laat het een paar minuten lopen, op het einde krijg je een lijst met de geëxporteerde drivers te zien.
Export-WindowsDriver -Online -Destination .
Wil je van een offline systeem dat je gemount hebt, de drivers extraheren, kan je gebruik maken van het volgende commando.
Dit kan handig zijn als je een PC hebt die hardware matig niet meer wil opstarten, zodat je na het vervangen van de defecte componenten een clean install kan doen of om drivers te recupereren van specifieke hardware uitbreidingen.
Export-WindowsDriver -Path c:\offline-image -Destination d:\drivers
Eens je alle drivers in een folder hebt verzameld kan je deze op een nieuw systeem installeren.
Hiervoor kan je manueel of semi-automatisch te werk gaan.
Manuele installatie doe je als volgt:
Klik op een .inf file met de RM toets
Kies install
Wil je de ganse lijst van drivers in één keer installeren kan je als volgt tewerk gaan:
Plaats alle drivers in dezelfde folder
Open een command venster met admin rechten
Geef het volgende commando:
C:\Windows\System32\pnputil /add-driver <path to driver>\*.inf /install
Je zal zien dat de verschillende drivers worden geïnstalleerd.