Filmoteka

Przed sądem w Norymberdze stają członkowie hitlerowskiego wymiaru sprawiedliwości, którzy mają odpowiedzieć za zbrodnie przeciwko ludzkości popełnione podczas II wojny światowej. Proces boryka się z problem ustalenia w oparciu o jakie kryteria można uznać oskarżonych za winnych. Działali przecież w majestacie ówcześnie obowiązującego w Niemczech prawa.

Ostatecznie sąd musi więc rozstrzygnąć: czym jest prawo? W toku trwania procesu pojawiają się wątki pokazujące uwikłanie prawa w politykę czy indywidualne interesy. Ostatecznie wyrok skazujący zostaje wydany w oparciu o nadrzędność "innego typu prawa" wobec prawa stanowionego.

Pytania, które warto sobie zadać...

Jaka jest relacja prawa państwowego do państwa? Czy naczelną zasadą wymiaru sprawiedliwości powinno być dobro narodu/kraju? Kto ocenia czym jest dobro narodu/kraju? Czy troska o dobro narodu/kraju jest czymś ograniczona? Czym? 

Czy da się przewidzieć dalekosiężne skutki drobnych decyzji? Gdzie przebiega granica pomiędzy indywidualną odpowiedzialnością za konkretne działanie a dalszymi konsekwencjami tego działania?

Czy bardziej liczy się "ślepa sprawiedliwość" czy pragmatyzm polityczny?

Tommaso to ceniony rzymski kardiochirurg. I ateista. Wraz z żoną Carlą i dwójką dorosłych już dzieci tworzą modelową, nowoczesną, mieszczańską rodzinę. Przynajmniej tak im się wydaje. Gdy ich syn zapowiada, że ma rodzinie coś ważnego do powiedzenia, ojciec jest przekonany, że jego latorośl ma zamiar wyznać im, że jest gejem. Programowo brzydzący się dyskryminacją Tommaso jest dumny, że nadarza się okazja, by udowodnić sobie i całemu światu, jak otwartym i tolerancyjnym jest człowiekiem. W końcu przychodzi dzień „coming outu” i Andrea wyznaje: „Postanowiłem zostać… księdzem”.

Pytania, które warto sobie zadać...

W jaki sposób osobista postawa i wartości wpływają na ocenę rzeczywistości? Czy czynniki pozamerytoryczne (emocje, nastawienie, utarte schematy) wpływają na "obiektywność" dotyczącą faktów? Czy można inaczej? Czym jest "obiektywność"/"racjonalność"?

Czym różni się "życie wartościami" od "deklarowania życia wartościami"? Czy pod płaszczem walki o wartości (tolerancji, równości, szacunku dla innych) często nie depta się ich odmawiając ich adwersarzom?

Jak bardzo pojedyncze nieschematyczne wydarzenia pokazują, że żyjemy schematami? Jaka jest rola i wartość "innych" w naszym życiu?

Mack jest szczęśliwym mężem i ojcem trojga wspaniałych dzieci. Pewnego dnia jego rodzinę dotyka tragedia. Najmłodsza córka Missy zostaje porwana. Wszelkie dowody wskazują na morderstwo, choć ciała nie udaje się odnaleźć. Mack popada w coraz głębszą rozpacz, która powoli oddziela go od świata i rodziny. Kilka lat po tragedii otrzymuje tajemniczy list z zaproszeniem do leśnej chaty, w której rozegrał się dramat Missy. List wydaje się pochodzić od samego Boga.

Pytania, które warto sobie zadać...

W jaki sposób ludzkie doświadczenia wpływają na postrzeganie Boga? Czy schematy myślenia mogą stanowić barierę dla poznania prawdy? 

Czy człowiek jest zdolny do oceny Boga? Dlaczego tak/nie? Jak ma się logika sprawiedliwości do logiki miłości?

Dlaczego Bóg dopuszcza istnienie zła? Co jest Jego odpowiedzią na cierpienie?

Dwunastu sędziów przysięgłych ma podjąć decyzję w prostej zdawałoby się sprawie. Mają orzec, czy nastoletni Portorykańczyk wychowany w dzielnicy nędzy jest czy nie jest winny zamordowania ojca. W pierwszym głosowaniu jedenastu przysięgłych orzekło: winien, a tylko jeden był odmiennego zdania. Wydawałoby się, że te proporcje jednoznacznie świadczą po czyjej stronie jest racja. Trzeba tylko przekonać czarną owcę i po sprawie. Sytuacja rozwinęła się jednak inaczej....

Pytania, które warto sobie zadać...

Jak osobiste cechy charakteru i motywacje wpływają na postrzeganie faktów? W jaki sposób można przezwyciężyć tę "skazę"?

Jakie są cechy człowieka krytycznie myślącego?

Thomas A. Anderson to człowiek, który ma dwa życia. Za dnia jest przeciętnym programistą komputerowym, nocami hakerem znanym jako Neo. Bohater od zawsze nosi w sobie przeczucie, że z otaczającym światem jest "coś nie tak". Prawda, którą ostatecznie odkrywa, wykracza jednak daleko poza jego wyobraźnię. 

Pytania, które warto sobie zadać...

Skąd czerpię pewność co do realności świata, w  którym żyję? Czy jestem zdolny do kwestionowania rzeczy najbardziej oczywistych i do czego ostatecznie mnie to prowadzi?

Czy możliwe jest pełne zrozumienie sprawy bez uczestnictwa w niej? Jaka jest rola decyzji i odpowiedzialności za nią w sferze myślenia?

Film Bezcenny dar opowiada historię Jasona Stevensa, któremu umierający dziadek zapisał w spadku dwanaście zadań nazwanymi przez niego „podarunkami”. Każde z nich stanowi wyzwanie, które w rezultacie uczy, co tak naprawdę jest w życiu istotne. 

Pytania, które warto sobie zadać...