Als school zijn we ons ervan bewust dat pesten, vooral op momenten dat wij het als leerkracht niet weten/zien, nog steeds voorkomt.De slachtoffers maken een tijd door van angst, verdriet en eenzaamheid. Wat uiteindelijk kan leiden tot ziekte of depressie. Ook de kinderen die aan de zijlijn staan en machteloos moeten toekijken of gedwongen worden om mee te doen zitten in een moeilijke periode.Als ouder wil je dit nooit meemaken maar ook als je te horen krijgt dat je kind de pestkop is doet dat pijn.Zowel leerkrachten, ouders als kinderen zijn medeverantwoordelijk voor het zich goed voelen van iedereen.

PLAGEN PESTEN

is onschuldig, gaat vaak samen met humor men wil bewust iemand kwetsen en kleineren

is tijdelijk gebeurt herhaaldelijk, stopt niet meteen

speelt zich af tussen gelijken de pestkop” heeft de bovenhand

is te verdragen gebeurt met het doel om te kwetsen

meestal één tegen één een groep zoekt meestal 1 slachtoffer

Pesten is dus berekend iemand pijn willen doen, iets vernielen of iemand laten merken dat hij/zij waardeloos is. En dt gebeurt telkens opnieuw…

Ruzie maken mag … hoe raar dit ook klinkt. Het helpt kinderen om sociale vaardigheden te ontwikkelen. Hoe ga je om met agressie, hoe onderhandel je, wanneer ga je te ver? Terwiijl ze ruzie maken zoeken ze immers hun positie in de samenleving. Kinderen worden sterker als ze iets zelf kunnen oplossen.

Er moet dus een “zone” blijven waarbinnen ze kunnen plagen en ruzie maken.

Hoe gebeurt pesten?

Een overzicht van enkele wijzen waarop pesterijen voorkomen:

• Woorden worden gebruikt als wapens: schelden, vernederende opmerkingen. Verbaal pesten is makkelijk te gebruiken en laat geen bewijzen na.

• Men gaat fysiek geweld gebruiken: vechten, slaan, schoppen, … Komt minder voor omdat dit opvalt.

• Uitsluiten of negeren.

• Stelen of vernielingen aanrichten

• Steaming: een groep kinderen die een individu afdreigen tot deze geld of een voorwerp afgeeft.

• Cyberpesten: pesten via internet, sms of mail.

Beeld van de betrokkenen:

Het slachtoffer of de gepeste:

• staat afkerig tegenover agressie en geweld

• is meestal fysiek zwakker

• is eerder in zichzelf gekeerd

• durft vaak niet voor z’n mening uitkomen

• voelt zich eenzaam

• zoekt vaak de leerkracht op, wat dan weer de pesters provoceert

De pestkop:

• is fysiek sterker dan het slachtoffer

• wil zichzelf bewijzen, wil stoer doen en imponeren

• is impulsief, dikwijls ook agressief

• heeft een groot idee over zichzelf

• geniet respect, maar in hoofdzaak uit angst, niet uit waardering

De meelopers:

• doen mee om bij de groep te horen

• doen mee uit angst om zelf gepest te worden

• steunt soms slachtoffer in persoonlijke contacten, maar zwijgt in groep

Signalen herkennen van slachtoffers en pester

Signalen van slachtoffers:

• zij lijken niet veel vrienden te hebben

• zij worden vaak als laatste gekozen

• zij geven een onzekere indruk en zien er vaak ongelukkig uit

• zij worden vaak uitgelachen en hun bezittingen worden beschadigd

• zij komen niet graag naar school

Signalen van pestkoppen:

• zij proberen te “overheersen” in allerlei situaties

• zij aanvaarden geen tegenwerking

• zij spotten, lachen iemand uit, maken dingen stuk

• zijn doen heimelijk en zijn vaak tegendraads

Wat kunnen de gevolgen zijn van pesten?

Als we beseffen wat de gevolgen kunnen zijn, gaan we zeker onze ogen niet sluiten voor de signalen. Het blijft niet bij blauwe plekken of een nachtje piekeren over een kwetsend woord. De pesterijen kunnen een leven lang iemand achtervolgen. De gevolgen voor beide partijen zijn niet te onderschatten. Iedereen gaat lijden onder de pesterijen omdat de groepsgeest verdwenen is.

Het slachtoffer kan:

• een minderwaardigheidsgevoel krijgen en zich daardoor onzeker gedragen

• amper nog voor zichzelf opkomen

• zijn vertrouwen verliezen tegenover andere mensen

• concentratieproblemen ontwikkelen

• geen initiatieven meer durven nemen

• in het ergste geval depressief worden

Het kan dat de pester:

• op lange termijn geen echte vrienden overhoudt

• verstrikt raakt in de pestrol en ondanks positieve verandering in zijn gedrag de grootste moeilijkheden ondervindt om een andere rol aan te nemen

• moeite blijft ondervinden voor een goede omgang met anderen

Wat doen wij op onze school?

Preventie

Werken aan een positieve schoolcultuur, waarbij sociale vaardigheden ontwikkeld worden. Uit evaluaties van verschillende projecten blijkt dat over pesten praten het pesten niet noodzakelijkerwijs vermindert en onder bepaalde omstandigheden zelfs verergert. Vandaar dat je in onze school geen projecten of regels met als titel “Anti-pesten” terugvindt. Wij willen eerder inzetten op het voorkomen en aandacht vestigen op het positieve.

Zo wordt er vooral in het begin van het jaar ingezet op groepsvorming. Door allerlei activiteiten leren de kinderen elkaar beter kennen en wordt er gewerkt aan een positieve klassfeer. Het jaarthema is daarbij een uitgangspunt.Doorheen het jaar tonen de kinderen hun creatief, sportief, sociaal, … talent door een toneeltje, een tentoonstelling, dansje, zang, instrument, … te bekijken met foto’s en filmpjes op de website. Hierbij is niet het resultaat belangrijk maar het versterken van hun zelfbeeld. We werken aan specifieke sociale vaardigheden met de hele school op hetzelfde tijdstip in het jaar. Hierbij maken we gebruik van typische figuurtjes die de sociale vaardigheden en specifieke attitudes aanbrengen.

Verder willen we pestgedrag voorkomen door de speeltijden van de onder- en bovenbouw in de voor- en namiddag te scheiden zodat er zich minder leerlingen op de speelplaats bevinden. Tijdens de middagspeeltijd worden er speeldozen of andere activiteiten aangeboden zodat kinderen met elkaar leren spelen en om verveling te vermijden. Ook bevinden zich op de speelplaats een berverburcht, waar kinderen die het te druk vinden op de speelplaats zich even kunnen terugtrekken, en een beverbankje, waar ruzies worden uitgepraat volgens een aangeleerd stappenplan.

Interventie

Indien zich toch pestgedrag stelt op school dan zullen we werken volgens de no-blame methode, omdat we geloven dat straffen alleen nog meer reactie van de pester oproept en nog minder vertrouwen van de gepeste.

No-blame methode

No-blame wordt uitgevoerd in verschillende stappen:

1. De leerkracht heeft een gesprek met het slachtoffer.

2. Ze organiseert een bijeenkomst met 6 tot 8 kinderen waaronder de pester en een aantal “neutrale” kinderen of kinderen die het slachtoffer kunnen ondersteunen.

3. Het probleem wordt met hen besproken en er wordt gevraagd naar hun hulp om hier iets aan te doen. Er worden concrete acties afgesproken om die leerling beter in zijn vel te laten voelen. De meest simpele actie bijv. elkaar groeten ’s morgens kan al een een grote verandering te weeg brengen.

4. De leerlingen voeren hun engagement gedurende een week uit.

5. Zowel aan de leerlingen uit het groepje als aan het slachtoffer wordt er individueel gevraagd hoe de voorbije week is verlopen. Of ze hun belofte hebben nagekomen, of ze verandering hebben opgemerkt. Indien nodig wordt deze actie hernomen.

6. Naargelang de ernst worden de ouders hiervan op de hoogte gesteld.

Adviezen aan de ouders van onze school

• School en ouders halen voordeel uit een goede samenwerking en communicatie. Toch moet iedere partij waken over haar eigen grenzen.

• Het kan nooit de bedoeling zijn dat ouders op school eigenhandig het probleem komen oplossen

• Luister naar je kind zonder te oordelen maar ondersteun het en laat aanvoelen dat samen met de school er een einde aan het pesten zal komen.

• Indien uw kind het probleem niet durft te melden op school, stimuleer het dan toch om naar de leerkracht of een vertrouwenspersoon op school te stappen. Pas als dat niet lukt, neem dan zelf contact op met de school.

• Stimuleer uw kind om voor zichzelf op te komen maar ook voor anderen.

• Stimuleer uw kind niet om het recht in eigen hand te nemen en zeker niet op een gewelddadige manier.

• Keur pestgedrag af en reageer positief op goed gedrag.