Herrerako mendatea-Villaverde

HERRERAKO MENDATEA-VILLAVERDE

(2024-05-09an, osteguna)

Etapa honetan, Toloño mendilerroa zeharkatzen jarraituko dugu.

Herrerako (wikipedia) mendate mitikotik (1.100 m) abiatuta, pista zabal batetik La Rosako leporantz joko dugu, eta, handik gutxira, bidezidor bat hartuko dugu. Bidexka horretatik pagadi polit bat igo, eta, ezpelen artean, San Leon (mendiak) gailurrera (1.223 m) iritsiko gara. Han, gailurrean, antena multzo bat eta mendiko postontzi bat daude; gero, lehenbizi burdinazko eskailera txiki batetik jaitsi, jarraian porlanezko eskaileretatik, eta irteera-puntura itzuliko gara.

Lezara doan errepidetik 300 bat metro egin ondoren, pagadi batean barneratzen den pista batetik desbideratuko gara. Pista horrek, aldapa txiki batzuk igo eta jaitsi ostean, Vallehermosako mendi-lepora eramango gaitu, eta, jarraian, Castillo de Vallehermosako (mendikat) gailurrera igoko gara; badirudi gerra karlistetan postu karlista bat egon zela tontor hartan, baina ez da ia hondakinik ikusten. Handik aurrera, ezpelen arteko bidezidorretatik eta Cerverako poljearen  (wikipedia) hegoaldeko ertzetik, Artesilla, Cervera eta Redecilla gailurrak zapalduko ditugu.

Artesillatik zertxobait desbideratuz gero, La Rendija (edo “Zirrikitua”) izeneko fenomeno geologiko bat ikusi ahal izango dugu. Redecillako gailurra saihets daiteke, gailurreraino joan eta berriro itzuli egin behar delako, baina Palomaresko gailurraren ikuspegi bikainak ditu.

Redecillako lepotik, jaitsiera gogor eta sigi-sagatsuan, IL/GR 1 bidea aurkituko dugu Correcaballos izeneko parajearen parean, eta, pago ederren artean, Villaverdeko (youtube) bidea hartuko dugu.

En esta etapa continuamos recorriendo la sierra de Toloño.

Saliendo del mítico puerto de Herrera (1.100 m), por una ancha pista nos dirigiremos hacía el portillo de la Rosa para poco después coger un sendero por el que ascenderemos por un bonito hayal para llegar al cordal que entre boj nos acercarán a la cima de San Leon (1.223 m), coronado por un conjunto de antenas y un buzón montañero; después descenderemos por una escalerilla de hierro, posteriormente unas escaleras de cemento, para regresar al punto de salida.  

Haciendo unos 300 metros por la carretera hacia Leza, nos desviaremos por una pista que se interna en un hayal que, con pequeños sube bajas, nos lleva al collado de Vallehermosa, para hacer seguidamente cima en Castillo de Vallehermosa (mendikat); parece ser que durante las guerras carlista hubo un puesto carlista, pero apenas se ven ruinas. Desde aquí, por senderos entre boj y recorriendo el borde sur del poljé de Cervera, pisaremos las cimas de Artesilla, Cervera y Redecilla (mendikat).

Desde Artesilla podemos desviarnos a ver un fenómeno geológico llamado “La Rendija” . La cima de Redecilla se puede evitar porque hay que deshacer el camino final a la cima, pero tiene excelentes vistas del cresterio de Palomares (mendikat).

Desde  el collado de Redecilla, en una fuerte y zigzagueante bajada, a la altura del paraje de Correcaballos nos encontraremos con la GR 1 (amf.eus), y, entre espléndidas hayas, buscaremos el camino de Villaverde (wikipedia).

Gehiago/Más

HERRERAKO MENDATEA-VILLAVERDE

Herrerako mendatea aspalditik izan da Toloño mendilerroa zeharkatzeko ibilbide erabiliena, Arabako mendilerroa eta Sonsierra lotuz. Gasteiztik hurbil, 1.050 metro inguruko altitudea du. 

Toloño mendilerroa hesi naturala da Arabako Errioxaren eta Arabako gainerako lurraldeen artean. Iparraldea, klima atlantikoa nagusi den tokia, pagadi eta sastraka zabalez beteta dago. Hegoaldeko aldea klima kontinentalekoa da, harritsuagoa, eta zerealen eta mahastien labore zabalak ditu.

Gaurkoan Toloño mendilerroko hainbat mendi igoko ditugu, hala nola: San León (1.223 m), Castillo de Vallehermosa (1.259 m), Artesilla (1.341 m), Cervera (1.385 m) eta Recilla edo Redecilla (1.380 m), kareharrizko tontorra Pipaonen gainean. Mendialdetik Arabako Errioxara igarotzeko biderik garrantzitsuenetako bat zegoen azkeneko bi horien artean, bereziki Guardiara ikatza zeramaten gurdientzat.

Palomares (mendikat) Arabako azken lurretan aurkitzen da, Arabako hegoaldean, Lagran udalerritik gertu. 1.443 m-ko altuerarekin, Arabako hirugarren mendirik garaiena da, Gorbeia eta Larrasa mendien ondoren. Mendi hau bere edertasun alpinoagatik eta ikuspegi panoramiko ikusgarriengatik da ezaguna. 

Villaverde Lagrango kontzeju bat da, Arabako Mendialdeko eskualdekoa, Ega ibaiak zeharkatzen duena. Iparraldean Lagran udalerria du, ekialdean Urizaharra, hegoaldean Bernedo eta mendebaldean Lantziego. Bertan bisitatzeko, besteak beste, Tours San Martin eliza eta Villaverde jauregia. Kilometro gutxira, Izkiko Parke Naturala dago, mendi-ibiliak eta aire zabaleko jarduerak eskaintzen dituen gune babestua. Horrez gain, Villaverde bere sukaldaritza eta ardo ekoizpenagatik nabarmentzen da.