OZIO-BASTIDA
(2024-03-19an, asteartean)
Ozioko kontzejutik (Zambranako udala, Añanako kuadrilla) abiatu, Los Lanos gaztelua bisitatu eta 5 kilometro egin ondoren Gatzaga Buradon (1. argazkia)(2. argazkia) herri monumentalera iritsiko gara.
Jarraian, Donejakue bidetik La Lobera lepora igo eta hainbat etapatan zeharkatuko dugun Toloñoko (mendiak) mendilerroa zapaltzen hasiko gara.
Handik Espiribila (mendikat) gailurrera jarraituko dugu, tontorrean erpin geodesikoa eta plaka dituen mendira; Errioxako ikuspegi bikaina ere bai. Berehala, San Cristóbal (argazkia) tontorra zapalduko dugu; hemendik ikuspegia ez da ona, baina 400 metro inguruko jaitsiera oso aldapatsua da.
Gero Tabuerniga (argazkia) herriaren hondakinetatik igaro eta Tres en Raya (argazkia) izeneko tokia bilatuko dugu. Bastidako artzainek inguru horretan jokatzen zuten eta jokoa oso ezaguna egin zen Erdi Aroan klase baxuen artean.
Zailtasunik gabe, San Ginesen (argazkia) azalduko gara eta, amaitzeko, Remelluriko upategira (eitb) eta Nekropolira iritsiko gara, Bastidatik gertu.
Etapak 16,5 kilometroko luzera eta 573 metroko desnibel positiboa izango ditu.
Tras partir del concejo de Ocio (Ayuntamiento de Zambrana, Cuadrilla de Añana), visitar el castillo de Los Lanos y recorrer 5 kilómetros, llegaremos a la monumental localidad de Salinillas de Buradón (Foto 1 ) (Foto 2).
A continuación, subiremos por el camino de Santiago al collado de La Lobera y comenzaremos a caminar por la sierra de Toloño (wikipedia) que la atravesaremos en varias etapas.
Desde allí seguiremos hasta la cima de Espiribila (mendikat), un monte con vértice geodésico y placa en la cima, y una espléndida panorámica de La Rioja. Enseguida alcanzaremos la cima de San Cristóbal (foto); desde allí la vista no es buena, pero la bajada de unos 400 metros es muy empinada.
Después pasaremos por las ruinas del pueblo de Tabuerniga (foto) y buscaremos un lugar llamado Tres en Raya (foto). Los pastores de Labastida jugaban en la zona y el juego se hizo muy popular en la Edad Media entre las clases bajas.
Sin ninguna dificultad, apareceremos en San Ginés (foto) y, para finalizar, llegaremos a la bodega de Remelluri y a la Necrópolis (eitb), cerca de Labastida (turismo.euskadi).
La etapa tendrá una longitud de 16,5 kilómetros y un desnivel positivo de 573 metros.
Gehiago/Más
Gehiago/Más
OZIO-BASTIDA
Ozio Añanako Kuadrillan dagoen Zanbrana udalerriko herrietako bat da. Herria Inglares ibaiaren haranean dago, iparraldean Portilla mendilerroak mugatzen du, eta hegoaldean Toloño mendiak.
Ondasun nabarmena Lanosko gaztelua edo Ozioko gaztelua da. Gotorleku hau talaia natural baten gainean dago, Ocioko herriguneko punturik altuenean. Gaztelu horretatik kontrolatzen zituzten Euskadiko barnealdea eta kostaldea lotzen zituzten merkantzia-bideak.
Gatzaga Buradon (ondareirekia) Arabako Errioxara sartzeko atea da. Gaur egun Bastidako kontzeju bat da, baina Nafarroako eta Gaztelako erresumen arteko mugan gune estrategikoa zen.
Gatzaga Buradonek Erdi Aroko hainbat kale eta plaza ditu. Nabarmentzekoa da XIII. mendeko harresiaren, sarrerako ateen eta hirigune historikoaren kontserbazio ona. Plaza nagusian, harresiaren ondoan, Oñatiko Kondeen jauregia dago, hainbat urtez Iñigo Velez de Guevararen egoitza izan zena. Gatzaga Buradonen aipagarriak dira, halaber, Sortzez Garbiaren eliza, XVI. mendekoa, jatorrizko elizaren gainean eraikia; gatz-iturburua, herri honi izena eman ziona, aberastasun-iturri garrantzitsua izan zen XII. eta XIX. mendeen arteko garapen ekonomiko eta sozialerako; edota Santa Ana Ospitalea, XIV. mendean eraikia eta XVIII. mendean sute batek suntsitua.
Toloño mendiaren magalean, San Gines (jolasparkeak) ermita dugu.
Arabako hegoaldean dago Bastida (wikipedia) Arabako Errioxan. Iparraldean, Toloño mendiaren babesa du, eta hegoaldean, Ebro ibaiak ureztatzen du.
Bastidak Arabako Errioxako hirigune historiko deigarrienetako bat du. Horma batzuk horma-irudi handiekin margoturik daude. Harresi zaharraren aztarnarik apenas geratzen den; haren azpian, harkaitzean induskatuta, antzinako eremutarren haitzuloak daude. Herriaren erdian, berriz, udaletxea, Jasokundearen eliza, Paterninatarren jauregia, Garizabal jauretxea eta Toloño eta Larrazuria arkuak, sarrerako atearen funtzioa betetzen zutenak.
Bastida ezinbesteko geltokia da ardoaren sekretu eta zirrikitu guztiak gertutik ezagutu nahi dituen ororentzat. Harrituko gaituzte inguru osoan zabaltzen diren mahasti harrigarriek, udalerriko upeltegiek, antzinako kobazuloetatik hasi eta upategi handietaraino. Izan ere, ardoaren negozioa funtsezko zutabea baita herriko ekonomian.
TREBIÑU-OZIO
Trebiñuko konderria Arabako probintziaren hego-ekialdean dago, Burgosko probintziarekin mugan. Geografikoki Araban egon arren eta bere biztanle gehienek Arabako parte izatearen aldarria hainbatetan azaldu arren, administratiboki Burgosko parte da.
Argantzon udalerriarekin batera, Trebiñuko enklabea osatzen du. Burgos hiritik 105 kilometrora dago, eta Gasteiztik 20 kilometrora.
Trebiñu izenaren jatorriari buruzko hainbat teoría daude. Onartuena Julio Caro Barojarena, erromatarren garaiko ”trifinium” hitzetik datorrela da (hiru muga).
260,71 kilometro koadro eta 1.500 biztanle inguru ditu, hainbat herrixkatan banaturik. Ayud Trebiñu (youtube), Argantzonekin batera Trebiñuko barrendegia osatzen du. Hirigune historikoaren jatorria Erdi Arokoa da, nahiz eta babes-harresi gehienak desagertu egin diren. Bere arkitekturan, Udaletxea nabarmentzen da, bere garaian XVI. Mendeko jauretxea izan zena, eta fatxada nobleak bere armarriekin ateen gainean (Izquierda jauregia). Plaza Nagusiaren erdian San Pedro Eliza dago, dorre barroko bitxiarekin.
Cogolla edo Caricedo mendilerroan, eskualdeko gailur nagusia eta talaia El Cerro da (906 m), ondoren La Culebra (885 m) eta La Cogolla (881 m).
Ondoren, Billa Tobera (gmb) aldera joango gara, Riorrojo ibaiaren ezkerraldean dagoen herrira. Hainbat haitz biltzen dira La Portilla mendilerroan, Txulatoko altitude handienarekin (947 m). Tontorrean, zezen txiki bat hautestontzi batean ikus daiteke. Kondairak dioenez, "urrezko zezena" aurkitzen duen pertsonak lurperatuta dagoen altxorra eskuratuko du. Aurkitu ahal izateko, zazpi ibaiak ikusten diren puntua aurkitu beharko litzateke.
Portillako gaztelua 780 metroko altuera duen haitz baten goialdean dagoen gotorlekua da, Portillan, Zanbranako udalerrian. Sancho III.a Nafarroako erregeak eraiki zuen, Arabako lurzoruan zuen agintea erakusteko.
Arabako armarrian, Portillako gaztelua irudikatzen da.
Lanosko Gaztelua, Ozioko Gaztelua bezala ere ezaguna, Ozion dagoen Erdi Aroko gotorlekua da, Gaztela eta Nafarroako erresumen arteko muga babesten zuten zenbait gazteluren parte zena. Gotorleku hori antzinako gune estrategiko zen.
Page updated
Report abuse