อินโฟกราฟิก
อินโฟกราฟิก
ความเป็นมาของอินโฟกราฟิก (Infographic)
สามปี ก่อนคริสต์ศักราช ภาพเขียนบนผนังถํ้าสามารถถูกอนุมานได้ว่าเป็นอินโฟกราฟิก ชิ้นแรกที่เกิดขึ้น เช่นเดียวกับวัฒนธรรมการใช้อักษรภาพของชาวอียิปต์เพื่อเล่าเรื่องราวชีวิต การทํางานและศาสนาหรือชาวจีนที่มีคําจารึกตามเศษกระดูกสัตว์หรือกระดองเต่าที่เรียกกันว่า กระดูกเสี่ยงทาย (Oracle bone)
ปี ค.ศ.1786 William Playfair วิศวกรชาวสกอตแลนด์เป็นคนแรกที่นําข้อมูลทางสถิติมาแสดงในรูปแบบของแผนภูมิและกราฟเพื่อแสดงถึงเศรษฐกิจ ของประเทศอังกฤษและได้ตีพิมพ์ลงในหนังสือชื่อ The Commercial and Political Atlas
ปี ค.ศ.1857 พยาบาลชาวอังกฤษ ฟลอเรนซ์ ไนติงเกล (Florence Nightingale) เป็นผู้ออกแบบอินโฟกราฟิก “กุหลาบไนติงเกล” ไดอะแกรมทรงพลัง ระดับเปลี่ยนสังคมขึ้นมาได้ จากการได้เข้าไปดูแลทหารที่ผ่านสงครามมาในค่าย โดยนําเสนอข้อมูล ในรูปแบบที่ทั้งดึงดูดที่สุดและเข้าใจง่ายที่สุดไปพร้อมกัน
ปี ค.ศ.1933 ที่ประเทศอังกฤษ เมื่อ Harry Beck ได้สร้างแผนที่การคมนาคมของกรุงลอนดอนเป็นครั้งแรก โดยแสดงเส้นทางการขนส่งมวลชนสาธารณะและสถานีเดินรถ เป็นการนําแผนภูมิรูปภาพเข้ามาใช้ใชีวิตประจําวัน
ปี ค.ศ.1972 Otl Aicher นักออกแบบชาวเยอรมันได้จัดทําสัญลักษณ์ภาพ (Pictogram) สําหรับงานกีฬาโอลิมปิกที่จัดขึ้นที่เมืองมิวนิก ประเทศเยอรมัน โดยสัญลักษณ์ภาพที่จัดทําขึ้นเป็นรูปร่างท่าทางต่าง ๆ ของมนุษย์ซึ่งยังมีอิทธิพลต่อเนื่องมาถึงสัญลักษณ์ตามป้ายสาธารณะต่างๆ
ปี ค.ศ.1982 หนังสือพิมพ์ USA TODAY ใช้อินโฟกราฟิกในการนําเสนอข่าวสารเปลี่ยนจากการนําเสนอในรูปแบบตัวหนังสือระบบพิมพ์ขาวดํามาเป็น ใช้ระบบพิมพ์แบบสีและใช้การทํางานของภาพอินโฟกราฟิกในการนําเสนอข่าวสารแทนรูปแบบเดิม
ปัจจุบัน ปัจจุบันนั้นอินโฟกราฟิกถูกนำไปใช้หลากหลายมากยิ่งขึ้นเรื่อย ๆ ตั้งแต่วัตถุประสงค์เพื่อการประชาสัมพันธ์ไปจนถึงการย่อยข้อมูลที่ยาก ๆ ให้สื่อสารเข้าใจง่าย ซึ่งแนวโน้มการใช้อินโฟกราฟิกเริ่มเห็นได้อย่างชัดเจนในช่วง 5 – 8 ปี ที่ผ่านมา
อินโฟกราฟิก (Infographic) หมายถึง การนำข้อมูลหรือความรู้มาสรุปให้เป็น “สารสนเทศในลักษณะของข้อมูล” (สัญลักษณ์ ไดอะแกรม แผนที่ กราฟ แผนภูมิ ) เพื่อนำเสนอข้อมูลให้สามารถเข้าใจได้ง่ายและรวดเร็ว สามารถสื่อให้ผู้ชมเข้าใจ
ความหมายของข้อมูลทั้งหมดได้โดยไม่จำเป็นต้องมีผู้นำเสนอ ประกอบไปด้วย 2 ส่วนหลักๆ คือ ข้อมูล (Information) หรือตัวหนังสือ
และภาพกราฟิก (Graphic)
Infographic มาจากคำว่า
Information หมายความว่า ข้อมูล
Graphic หมายความว่า สื่อที่เกี่ยวข้องกับกราฟ , รูปภาพ , หรือ การวาดและการออกแบบต่าง ๆ
สรุปความหมายของอินโฟกราฟิก
อินโฟกราฟิก (Infographic) เป็นการแสดงข้อมูลหรือความรู้ต่าง ๆ ที่มีเนื้อหาเป็นจำนวนมาก ที่ผ่านการวิเคราะห์
และสรุปออกมาให้อยู่ในรูปแบบของ “ภาพ” เพื่อให้ผู้ที่พบเห็นเข้าใจในเวลารวดเร็วเพียงแค่ “ดู” โดยไม่ต้องมีคำอธิบายเพิ่มเติม
ซึ่งอินโฟกราฟิกสามารถนำไปใช้ร่วมกับศาสตร์ต่าง ๆ เพื่อใช้สรุปเนื้อหาที่มีความซับซ้อนและมีจำนวนมากให้สามารถเข้าใจได้ง่าย ๆ
และ “จบในภาพเดียว”
เทคนิคการออกแบบอินโฟกราฟิก ให้น่าสนใจ
1. เน้นที่หัวข้อหลักหัวข้อเดียว (Focus on a single topic) พิจารณาหัวข้อหลักในการสร้างอินโฟกราฟิก หลังจากกำหนดหัวข้อแล้ว กำหนดคำถามเฉพาะที่ต้องการคำตอบในอินโฟกราฟิก
2. ออกแบบให้เข้าใจง่าย (Keep it simple) ข้อมูลไม่อัดแน่นซับซ้อนสับสน เข้าใจได้ง่ายไม่ทำให้ผู้อ่านและผู้ชมยุ่งยาก ภาพที่ซับซ้อน จะทำให้การตีความผิดพลาด
3. ข้อมูลเป็นสิ่งสำคัญ (Data is important) การสร้างอินโฟกราฟิกต้องคำนึงถึงข้อมูลที่เกี่ยวกับหัวข้อเป็นสำคัญ การออกแบบต้องไม่ทำเกินขอบเขตของหัวข้อ ซึ่งจะเป็นการทำลายข้อมูลที่จำเป็นต้องแน่ใจว่าการออกแบบเน้นที่ข้อมูลและรูปแบบของอินโฟกราฟิก
4. แน่ใจว่าข้อเท็จจริงถูกต้อง (Be sure facts are correct) การทำข้อมูลให้ถูกต้องเป็นสิ่งสำคัญ ถ้าไม่ถูกต้องจะลดความน่าเชื่อถือของอินโฟกราฟิก
ดังนั้นก่อนที่จะสร้างอินโฟกราฟิกต้องแน่ใจว่าข้อมูลถูกต้องศึกษาค้นคว้าหาข้อเท็จจริง
5. ให้อินโฟกราฟิกเป็นตัวเล่าเรื่อง (Let it tell a story) อินโฟกราฟิกที่มีประสิทธิภาพสามารถเล่าเรื่องราวด้วยภาพวาดหรือกราฟิก ซึ่งสามารถสามารถถ่ายทอดข้อมูลได้ถึงแม้ว่าผู้ชมจะไม่ได้อ่านข้อมูลมาก่อน
6. การออกแบบที่ดีทำให้มีประสิทธิภาพ (Good design is effective) การบรรยายด้วยภาพถ้ามีการออกแบบที่ดีจะดึงดูดใจผู้ชมใช้ความคิดสร้างสรรค์ออกแบบให้น่าสนใจ ภาพ กราฟิก สี ชนิด แบบ และช่องว่าง เป็นสิ่งสำคัญในการออกแบบ
7. ใช้สีที่ดึงดูดความสนใจ (Choose attractive colors) ควรเลือกใช้สีที่กระตุ้นดึงดูดความสนใจผู้ชม ใช้สีให้ถูกต้องเหมาะสมกับหัวข้อ กำหนดกลุ่ม
เป้าหมายให้ชัดเจน ใช้สี 2 – 4 สี
8. ใช้คำพูดที่กระชับ (Use short texts) สรุปข้อความให้สั้นกระชับตรงกับจุดหมายที่ต้องการนำเสนอ อาจใช้แผ่นป้ายหรือข้อมูลสั้น ๆ มาสนับสนุนภาพ การทำเรื่องราวให้ดึงดูดความสนใจอาจใช้ตัวเลขมาสรุป เปรียบเทียบข้อมูล และควรใช้ตัวหนังสือที่อ่านเข้าใจง่าย
9. ตรวจสอบตัวเลขข้อมูล Check your numbers) การนำเสนอข้อมูลด้วยตัวเลขผ่านกราฟและแผนผัง ต้องตรวจสอบความถูกต้องของตัวเลข
และภาพวาดและต้องรู้ว่าตัวเลขไหนควรใช้และไม่ควรมีอยู่ด้วยวิธีนี้จะทำให้อินโฟกราฟิกส์มีประสิทธิภาพมากขึ้น
10. ทำไฟล์อินโฟกราฟิกให้เล็ก (Make the file size small) ทำไฟล์อินโฟกราฟิกให้เล็ก แต่ไม่ควรลดคุณภาพของรูปภาพควรใช้ไฟล์ เพื่อให้ผู้ชมเข้าถึงและดาวน์โหลดข้อมูลได้ง่ายและนำไปใช้ต่อได้ดี ตามจุดประสงค์ที่ต้องการ
การเลือกใช้ฟ้อนต์
1. การเลือกใช้ฟอนต์ Serif หรือ Sans Serif ฟอนต์ Serif จะมีขีดเล็กๆ หรือที่เรียกว่าเชิงที่ปลายตัวอักษรฟอนต์ประเภทนี้เป็นฟอนต์ดั้งเดิม นิยมใช้สำหรับพิมพ์เนื้อความเพราะมีส่วนช่วยทำให้อ่านได้ง่ายขึ้นเมื่อกวาดสายตาไปตามเนื้อหา การใช้ฟอนต์นี้จะทำให้งานดูคลาสสิคมากขึ้นและนิยมใช้กับงานที่เป็นทางการฟอนต์ Sans Serif จะตรงข้ามกับ ฟอนต์ Serif คือไม่มีเชิงเป็นตัวอักษรเรียบๆ เหมาะกับการใช้ในส่วนของหัวข้อ ฟอนต์สไตล์นี้จะทำให้งานดูทันสมัยขึ้นเพราะความเรียบง่ายของรูปแบบฟอนต์
2. ฟอนต์ภาษาไทยมีหัว และไม่มีหัว ในภาษาไทยตัวอักษรจะมีหัว แต่ในการออกแบบก็มีการพัฒนารูปแบบฟอนต์ภาษาไทยให้มีทั้งแบบมีหัวและไม่มีหัวเพื่อให้งานออกแบบสื่อความหมายได้หลากหลายขึ้น ฟอนต์มีหัวแสดงความเป็นทางการคล้าย ๆ กับ Serif ของภาษาอังกฤษ และทำให้อ่านง่าย ไม่สับสนในเรื่องของพยัญชนะฟอนต์ไม่มีหัว เป็นตัวอักษรที่ให้ความรู้สึกถึงความทันสมัย ซึ่งจะเหมือนกับฟอนต์แบบ San Serif ของตัวอักษรในภาษาอังกฤษ นิยมใช้ตัวอักษรนี้กับงานที่ดูร่วมสมัยและเป็นสากล
3. ฟอนต์ลายมือ ฟอนต์ประเภทนี้จะเป็นฟอนต์ที่ดูไม่เป็นทางการใช้กับงานนำเสนอที่ต้องการให้มีความเป็นกันเอง
4. ฟอนต์แบบปลายหวัด (Script) รูปแบบของฟอนต์ประเภทนี้ทำให้งานนำเสนอดูเคลื่อนไหว ดูมีชีวิตชีวา อ่อนช้อย และดึงดูดสายตาคนได้ ส่วนใหญ่จะนิยมใช้ในงานที่สื่อถึงความสวยงาม อ่อนหวาน หรูหรา แต่จะใช้ในส่วนหัวข้อ หรือส่วนที่เป็นจุดเด่นของงานที่ต้องการเน้น ไม่เหมาะที่จะใช้ในส่วนที่เป็นเนื้อความ เพราะจะทำให้อ่านยาก
4. ฟอนต์แบบปลายหวัด (Script) ในงานนำเสนอหนึ่งงาน ไม่ควรจะใช้ฟอนต์ให้หลากหลาย จนเกินไป เพราะจะทำให้งานดูไม่มี Concept ดูกระจัดกระจายแต่ใช่ว่าเราจะไม่สามารถผสมผสานฟอนต์ได้ เพียงแต่ว่า เราควรเลือกผสมให้เหมาะสมนั่นเอง ควรเลือกที่อ่านง่ายชัดเจนตั้งแต่ครั้งแรกที่เห็น
การเลือกใช้ภาพ
ภาพไอคอน เป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้ในการออกแบบอินโฟกราฟิก การเลือกภาพไอคอนมาใช้ต้องพยายามให้สอดคล้องกับเนื้อความส่วนนั้น ๆ เว็บไซต์ ที่ให้บริการ ดาวน์โหลด ICON โดยเฉพาะ เช่น www.flaticon.com โดยจุดเด่นของ ICON คือ จะเป็น ICON ที่ออกแบบอย่างเรียบง่าย ในลักษณะที่เรียกว่า Flat Design นอกจาก flaticon ยังมีเว็บไซต์ที่ให้บริการดาวน์โหลดภาพอีกมากมาย เช่น www.icons8.com , www.pngtree.com , – icon free download แบบพร้อมใช้ , www.icomoon.io , www.thenounproject.com
ภาพการ์ตูน ตัวการ์ตูนที่มีสีสันมักถูกนำมาใช้ในการออกแบบอินโฟกราฟิกเพราะช่วยดึงดูดความสนใจ และช่วยให้อินโฟกราฟิกนั้น ๆ ดูเป็นมิตรมากขึ้น
ภาพสัญลักษณ์หรือพิกโตแกรม คือสัญลักษณ์ที่สื่อถึงสิ่งใดสิ่งหนึ่งและมีขนาดใหญ่กว่าภาพไอคอน เช่น ภาพสัญลักษณ์ หญิง-ชายหน้าห้องน้ำ
ภาพกราฟิกทั่วไป ภาพกราฟิกของสิ่งของต่าง ๆ รวมไปถึงคนและสัตว์ที่สร้างขึ้นด้วยคอมพิวเตอร์ก็ถูกนำมาใช้บ่อยในอินโฟกราฟิก
ภาพถ่าย อาจดูเป็นส่วนประกอบที่ไม่เหมาะสมที่จะนำมาใช้ออกแบบอินโฟกราฟิกมากนักแต่ในบางกรณีการนำภาพถ่ายมาใช้ก็ช่วยให้อินโฟกราฟิกดูน่าสนใจและน่าเชื่อถือมากขึ้นได้
รูปทรงทางเรขาคณิต อาจดูเป็นส่วนประกอบที่ไม่เหมาะสมที่จะนำมาใช้ออกแบบอินโฟกราฟิกมากนักแต่ในบางกรณีการนำภาพถ่ายมาใช้ก็ช่วยให้อินโฟกราฟิกดูน่าสนใจและน่าเชื่อถือมากขึ้นได้
เส้นและลูกศร เส้น ไม่ว่าจะเป็นเส้นทึบ เส้นประ เส้นไข่ปลา เส้นอื่น ๆ และลูกศร หลากหลายรูปร่าง หน้าตา มักถูกนำมาใช้เป็นส่วนประกอบในอินโฟกราฟิกเพื่อแสดงความเชื่อมโยงหรือต่อเนื่องของข้อมูล
ชาร์ตและไดอะแกรม มักถูกนำมาใช้เป็นส่วนหนึ่งของอินโฟกราฟิกอยู่บ่อยครั้ง ซึ่งชาร์ตและไดอะแกรมก็มีหลายรูปแบบแยกย่อย
แผนที่ อินโฟกราฟิกซึ่งมักจะมีแผนที่เป็นส่วนประกอบ คืออินโฟกราฟิกเชิงภูมิศาสตร์ โดยแผนที่ในอินโฟกราฟิกจะใช้ประกอบ หรืออธิบายข้อมูลในอินโฟกราฟิก แผนที่อินโฟกราฟิกส่วนมาก ใช้แบ็กกราวด์เป็นสีอะไรหรือเป็นภาพแบ็กกราวด์ใดก็แล้วแต่เรื่องนั้น ๆ ซึ่งสิ่งที่สำคัญ คือ ต้องไม่ออกแบบแบ็กกราวด์ให้เด่นกว่าข้อมูลที่ต้องการนำเสนอ
กราฟิกอื่น ๆ ยังมีอินโฟกราฟิกรูปแบบอื่น ๆ ที่สามารถนำมาประยุกต์ใช้กับอินโฟกราฟิกได้ตามไอเดีย เช่น ตารางปฏิทิน เครื่องหมายทางคณิตศาสตร์หรืออื่น ๆ
การออกแบบอินโฟกราฟิกด้วย CANVA