ภูมิปัญญา

ตำบลช้างทูนเป็นตำบลที่มีชื่อโด่งดัง เรื่อง “สปาสุ่มไก่” แห่งแรกของประเทศไทยที่สามารถจัดการท่องเที่ยวชุมชนได้อย่างมีประสิทธิภาพและรองรับนักท่องเที่ยวในยุคโควิด-19 ที่เน้นการดูแลสุขภาพจากสมุนไพร “ชองระอา” ซึ่งเป็นสมุนไพรสำหรับแก้คุณไสย อันเป็นความเชื่อชาวชองซำเร และมีฤทธิ์ใช้ในการขยายเส้นเลือดและแก้อาการปวดเมื่อยได้เป็นอย่างดีการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมอาหารชาวชอง” ซึ่งเป็นชนพื้นเมืองที่มีวัฒนธรรมอันเป็นเอกลักษณ์ที่น่าสนใจมาก ทั้งพิธีกรรม อาหารพื้นถิ่น วิถีชีวิตที่น่าสนใจ รวมถึงจะมีการยกระดับและพัฒนาการจัดการท่องเที่ยวชุมชนให้เป็นระบบ อีกด้วย

นิเวศพิพิธภัณฑ์ชอง บ้านช้างทูน หมู่ที่ 1 บ้านคลองขวาง เล่าว่า หมู่ที่ 1 บ้านคลองขวาง และ หมู่ที่ 5 บ้านหนองไม้หอม ส่วนใหญ่สืบเชื้อสายมาจากชาวชองซัมเรมีวัฒนธรรมประเพณีเป็นของตนเอง“นิเวศพิพิธภัณฑ์ (Eco- Museum)” เพื่อเป็นแหล่งท่องเที่ยวอนุรักษ์ธรรมชาติและวิถีชีวิตชุมชนชาวชอง มีเส้นทางให้นักท่องเที่ยวเลือกแบบอาหารบุฟเฟ่ต์ คือการอบ สมุนไพรสปาสุ่มไก่ การนวดคลายเส้น การนวดประคบ การร่อนพลอย ที่คลองแอ่ง บ้านหนองไม้หอม ชมโรงงานกลั่นน้ำมันกฤษณา ที่พลาดไม่ได้ คือ การลิ้มลองอาหารพื้นถิ่นของชาวชอง เช่น แกงไก่กล้วยพระข้าวเหนียวมูน แกงสำรอง แกงกระวาน ไก่ต้มกระวาน วุ้นหมาน้อย โดยเฉพาะแกงไก่กล้วยพระข้าวเหนียวมูนถือว่าเป็นไฮไลต์ต้องมารับประทานที่นี่เท่านั้น

กิจกรรมที่มาเที่ยวชุมชนบ้านช้างทูน จังหวัดตราด กิจกรรมต้องห้ามพลาด กับการทำ “สปาสุ่มไก่ หรือ สปา เดอ ชอง” เป็นการเรียนรู้คุณประโยชน์ของสมุนไพร ไม้ห้อมนานาชนิดที่ชาวชองรื้อฟื้นมาจากภูมิปัญญา การอยู่ไฟของสตรีของชองโบราณหรือสูตรแม่ลูกดกด้วยการเก็บรวบรวมสรรพคุณของสมุนไพรกว่า 32 ชนิด ทำให้ชาวชองส่วนใหญ่มีอายุยืน และสุขภาพร่างกายแข็งแรง ปัจจุบันนางสำเนา ตุงคะเทพีและนางอุทัย เปรื่องเวช ได้พัฒนาเป็นสูตรสมุนไพรสำหรับอบตัวในสุ่มไก่ขนาดใหญ่ที่สามารถโผล่ศีรษะออกมาได้และสามารถใช้ได้ทั้งหญิงและชาย ต่อด้วยการนวดผ่อนคลายความเมื่อยล้าจากการเดินทางด้วยการจับเส้นแผนชอง หรือนวด ตัวด้วยน้ำมันชองเสน่ห์อโรม่า สร้างความชื่นชอบและประทับใจแก่ผู้เยือนโดยเฉพาะกลุ่มสตรีและผู้สูงอายุที่มีความสนใจเฉพาะด้านสุขภาพและความงาม การอบตัวในสุ่มไก่มักจะใช้เวลา 10 – 15 นาที การอบจะใช้ไอน้ำจากหม้อต้มสมุนไพรที่ปลอดภัย มีระบบการควบคุมอุณหภูมิ ความร้อนประมาณ 40 องศาเซลเซียส ใบชองระอาชาวชองถือว่าเป็นสมุนไพรที่ใช้รักษาแทบทุกโรค และสกัดใช้ทำ ยาเหลือง ลูกประคบ น้ำมันนวด

การทำ “สปาสุ่มไก่ หรือ สปา เดอ ชอง” จะทำให้ผิวพรรณเปล่งปลั่ง ฟื้นฟูสภาพอวัยวะภายในให้แข็งแรง แล้วยังคลายปวดเมื่อยได้เป็นอย่างดี สปาสุ่มไก่แบบฉบับชาวชอง เป็นภูมิปัญญาชาวบ้านที่น่ารักที่เลือกใช้วัสดุจากท้องถิ่นมาทำให้เกิดมูลค่าเพิ่ม และยังเป็นเอกลักษณ์ของบ้านช้างทูนอีกด้วย กลับมานวดคลายเส้น นวดประคบ หรือทำสปาสุ่มไก่ แล้วทิ้งให้ผิวหนังซึมซับสมุนไพร