วัดเขาฉลาด
วัดขาฉลาดมีพื้นที่อยู่ในบริเวณหมู่บ้านเขาฉลาด หมู่นี้ ๗ ต.เทพนิมิต อ.เขาสมิง จ.ตราด เริ่มก่อตั้งเป็นสำนักสงฆ์ ในปี ๒๕๑๔ โดยพระครูสมุห์เอี่ยม สิริวณฺโณ ( สมณศักดิ์ในขณะนั้น) เลขานุการเจ้าคณะจังหวัดชลบุรี ได้เดินทางมาเยี่ยมญาติโยมในหมู่บ้านนี้ พิจารณาเห็นว่าเป็นที่เหมาะสมควรแก่การสร้างวัดหรือสำนักสงฆ์ขึ้น จึงได้สละทรัพย์ส่วนตัวซื้อที่ดินจากโยมอิ่มไว้จำนวน ๑๐ ไร่เศษ แล้วสร้างกุฏิหลังเล็กๆไว้ ๑ หลัง ต่อมาในปี ๒๕๑๕ ได้สร้างศาลาขึ้นอีก ๑ หลังบรรจุคนได้ประมาณ ๓๐ คน ในระยะแรกๆ ยังไม่มีพระภิกษุสงฆ์จำพรรษาอยู่เลย ท่านก็อุตส่าห์เดินทางมาโปรดญาติโยมกลางพรรษาทุกวันพระตลอดทั้งปี ๒๕๑๕ แต่กุฏิพระที่จะให้พระสงฆ์จำพรรษานั้นยังไม่ได้สร้างขึ้น ปี ๒๕๑๖ มีพระภิกษุจำพรรษาอยู่ ๒ รูป จนกระทั่งปี ๒๕๑๘ ท่านพระครูสมุห์เอี่ยม สิริวณฺโณ ได้จัดปริวาสกรรมขึ้นเป็นเวลา ๒ ปี แล้วต่อมาท่านจึงได้ขยายเขตสำนักสงฆ์เพิ่มขึ้น โดยการบริจาคและซื้อที่ดินจากชาวบ้านจนปัจจุบันมีพื้นที่วัดทั้งหมด ๑๐๖ ไร่เศษ ในระหว่างนี้ได้มีพระภิกษุสงฆ์มาจำพรรษาอยู่ที่วัดโดยตลอด
พระเดชพระคุณหลวงพ่อจัดได้ว่าเป็นพระนักพัฒนารูปหนึ่ง นอกจากจะเป็นพระภิกษุที่เคร่งครัดด้านวิปัสสนากรรมฐานสายหลวงปู่ฝั้น อาจาโร แล้ว ท่านยังได้นำเดินการปลูกป่าในพื้นที่วัดทั้งหมด ทั้งไม้ยืนต้นเก่าแก่ของไทย กว่า ๓๐๐ ชนิด เช่น ไม้สีละมัน,ไม้หย่อง,ไม้มะซ่าน,ไม้ตาเสือ,ไม้ชมแพรก ไม้พะวา,ไม้โมข์ ฯลฯ และไม้เศรษฐกิจจังหวัดเพื่อเป็นตัวอย่างแก่ญาติโยมทั้งหลาย โดยเฉพาะไม้ป่าธรรมชาติของไทยนั้น ได้จัดทำเป็นสวนป่าเฉลิมพระเกียรติ ร.๙ และสวนป่าเฉลิมพระเกียรติสดุดีมหาราชินี พร้อมทั้งเป็นอุทยานเพื่อการศึกษาพันธุ์ไม้สำหรับบุคคล คณะต่างๆ ได้เข้ามาศึกษา ค้นคว้าหาความรู้ เกี่ยวกับพันธุ์ไม้ ในปี ๒๕๓๖
และในปัจจุบันได้ขยายพื้นที่บริเวณวัดและสวนป่าเฉลิมพระเกียรติสดุดีมหาราชินีจัดทำเป็นแหล่งเรียนรู้ในรูปแบบสวนต่างๆคือสวนส.ว แบบพอเพียง คือสวนที่สูงอายุในหมู่บ้านรวมตัวกันใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์โดยการช่วยกันทำแปลงผักขึ้นมา เพื่อเป็นการออกกำลังกายและสร้างรายได้เสริม สวนออมทรัพย์ คือสวนที่ประชาชนในหมู่บ้านใช้พื้นที่ว่างเปล่ารกร้าง หันมาปลูกทุเรียนและผลไม้ต่างๆ เพื่อเป็นการรวมตัวของประชาชนและหารายได้เข้าวัดอีกนึงทาง
สำนักสงฆ์แห่งนี้ได้รับความร่วมมือทั้งแรงกายและแรงใจ
จากพุทธศาสนิกชนทั้งหลาย ทั้งในและนอกพื้นที่ไม่ว่าใกล้หรือไกล ทำการพัฒนาในด้านต่างๆ จนเจริญรุ่งเรืองขึ้นมาตามลำดับจนกระทั่งได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเป็น”วัดเขาฉลาด” เมื่อวันที่ ๙ กรกฎาคม พุทธศักราช ๒๕๒๙ ต่อมาในปี ๒๕๓๑ พระครูสมุห์เอี่ยม สิริวณฺโณ ได้ไปอาราธนา พระเดชพระคุณหลวงพ่อ คือ พระอธิการพรหมา ธฒฺมาภิรโม จากถ้ำรังเสือ จ.ราชบรี ให้มาจำพรรษาที่วัดแห่งนี้จนได้รับใบตราตั้งเป็นเจ้าอาวาสองค์แรกของวัดแห่งนี้ เมื่อวันที่ ๑ พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๓๑ และในปีนี้เองวัดเขาฉลาดได้เปิดเรียนพระปริยัติธรรมขึ้นเป็นครั้งแรกและในปีต่อๆมาวัดเขาฉลาดได้ทำการเรียนการสอนพระปริยัติธรรมแก่พระภิกษุสงฆ์มาโดยตลอดจนกระทั่งปัจจุบันนี้ เกี่ยวกับการปรับปรุงพัฒนาสภาพและพื้นที่ของวัด
ผู้ให้ข้อมูล พระครูวินัยธรคงฤทธิ์ อตฺถโกวิโท เจ้าอาวาสวัดเขาฉลาด และ สามเณรกีรติ รุ่งเรื่อง
ผู้เรียบเรียง นางสาวจุฑารัตน์ ปล้องเงิน ครูกศน.ตำบลเทพนิมิต