เว็บไซต์ข้อมูลความรู้ชุมชนตำบลทรายมูล

ประวัติความเป็นมาของตำบลทรายมูล

ตำบลทรายมูล อำเภอองครักษ์ จังหวัดนครนายก เป็นตำบลที่ตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำลำคลองมาตั้งแต่อดีต ในช่วงฤดูน้ำหลาก น้ำจะพัดพาตะกอนซึ่งเป็นกองทรายมาทับถมบริเวณปากแม่น้ำลำคลอง จังเรียนกันต่อ ๆ กันมาว่า “กองทราย” และการเวลาผ่านไป การเรียกชื่อตำบลผิดเพี้ยนไปเป็น “ทรายมูล” นอกจากนี้ หมู่ที่ 7 บ้านคลองศาลเจ้า ยังเป็นที่ตั้งสถานที่สำคัญของอำเภอองครักษ์ คือ ศาลเจ้าพ่อองครักษ์ ซึ่งตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำนครนายก โดยมีเรื่องราวเล่าว่า เมื่อพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเจ้าเกล้าอยู่หัว เสด็จขึ้นเถลิงถวัลย์ราชสมบัติ ได้เสด็จประพาสจังหวัดปราจีนบุรีโดยเสด็จผ่านลำแม่น้ำนครนายกและได้มาประทับแรมบริเวณที่ตั้งศาลเจ้าพ่อองครักษ์ปัจจุบัน โดยระหว่างประทับแรมอยู่นั้น นายทหารราชองครักษ์ได้ป่วยและเสียชีวิต เพื่อเป็นการระลึกถึงราชองครักษ์ จึงให้สร้างศาลขึ้นเป็นอนุสรณ์และเรียกศาลแห่งนี้ว่า“ศาลเจ้าพ่อองครักษ์”และใช้เป็นชื่อเรียกอำเภอองครักษ์ในปัจจุบันด้วย บริเวณหน้าศาลเจ้าพ่อองครักษ์เป็นวังน้ำวน น้ำไหลเชี่ยวมาก พวกชาวเรือเชื่อว่ามีจระเข้เจ้าพ่ออยู่ถ้านำเรือผ่านจะต้องทำพิธีเซ่นไหว้ด้วยมะพร้าวอ่อน แล้วจึงจะสามารถนำเรือผ่านไปได้ด้วยความปลอดภัย สำหรับทางราชการถือว่าตรงวังน้ำวนเป็นน้ำศักดิ์สิทธิ์ จึงได้นำไปทำพิธีสรงน้ำบูรธาภิเษก เมื่อคราวประกอบพิธีราชาภิเษกของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลปัจจุบัน