อโณณา ผักปลอดภัยบ้านบางคา
สวนอโณณา Anona Young Smart Farmers 4.0 เป็นกลุ่มวิสาหกิจชุมชนผู้ปลูกผักปลอดภัยบ้านบางคา หมู่ที่ 3 ตำบลบางคา อำเภอราชสาส์น จังหวัดฉะเชิงเทรา ใส่ใจทุกขั้นตอน เพื่อสุขภาพที่ดีของผู้บริโภค
ผักเกษตรอินทรีย์ หรือ ผักออร์แกนิค เป็นผักที่ได้จากการทำการเกษตรแบบอินทรีย์จะมีระบบการผลิตพืชที่ไม่ใช้สารเคมีทุกชนิดในทุกขั้นตอนการปลูก ไม่ว่าจะเป็นปุ๋ยเคมี สารเคมี กำจัดศัตรูพืช กำจัดวัชพืช ฮอร์โมนสังเคราะห์ สามารถใช้ได้แค่ปุ๋ยคอก ปุ๋ยหมัก ปุ๋ยชีวภาพ และปุ๋ยพืชสดเท่านั้น การจัดการพื้นที่เพาะปลูก ไม่ให้ปนเปื้อน กับแปลงปลูกพืชแบบเคมี และห่างไกลจากแหล่งมลภาวะ เช่น โรงงานอุตสาหกรรม หรือถนนหลัก รวมทั้งยังต้องมี การจัดการระบบน้ำ ที่ใช้ไม่ให้มีความเสี่ยงต่อการปนเปื้อนของสารเคมีและสารต้องห้ามอื่นๆด้วย
โรคและแมลง ศัตรูส่วนใหญ่ก็เป็นไปตาม ช่วงจังหวะหรือฤดูกาล เช่น หน้าหนาว ก็จะเจอหนอนกินใบมากกว่าปกติ ก็ต้องหมั่นเดินตรวจแปลงทุกวัน จับทำลายทิ้งไป ส่วนหน้าฝน ก็ต้องดูเรื่องโรคเชื้อราและเพลี้ยไฟ โดยที่สวนจะใช้สารชีวภาพ ชีวภัณฑ์ ที่ช่วยป้องกันกำจัดโรคและแมลง เนื่องจากผักสลัดเป็นพืชอายุค่อนข้างสั้น เพียง 45 วัน หลังการเริ่มเพาะเมล็ดก็สามารถเก็บจำหน่ายได้แล้ว จึงไม่มีการใช้สารป้องกันกำจัดโรคและแมลงเลย เช่น เรื่องโรคเชื้อราก็จะใช้เชื้อไตรโคเดอร์มาที่ขอรับได้จากกรมพัฒนาที่ดิน จากนั้นก็นำมาขยายเชื้อเพื่อให้มีใช้อย่างต่อเนื่อง
การจัดการน้ำในระบบควบคุมปริมาณน้ำให้คงที่พืชเจริญเติบโตได้ดีในปริมาณน้ำที่คงที่ ถ้าปริมาณน้ำลดลง ปริมาณธาตุอาหารจะเพิ่มขึ้น เปลี่ยนสารละลายธาตุอาหารผักไฮโดรโปนิกส์แต่ละชนิดจะดูดธาต อาหารแต่ละชนิดไปใช้มากน้อยต่างกัน ทำให้ธาตุอาหารเหลืออยู่ไม่เท่ากัน อาจเกิดการตกตะกอน วิธีเปลี่ยนสารละลาย มีด้วยกัน 3 วิธี คือ 1.เป็นระยะๆ ทุก 2-3 สัปดาห์ โดยจะถ่ายน้ำสารละลายธาตุอาหารของเดิมออก 1 ใน 5 ส่วน หรือ 2 ใน 3 ส่วนของความจุถังใส่สารละลายธาตุอาหาร 2.ถ่ายน้ำสารละลายธาตุอาหารออกช้าๆ สม่ำเสมอ และ3.ถ่ายของเก่าออกทั้งหมดหลังการเก็บเกี่ยวทุกครั้ง
การเก็บเกี่ยว ก่อนการเก็บเกี่ยวผักไฮโดรโปนิกส์ 10 วัน เป็นอย่างน้อย ให้หยุดใช้ยาฆ่าเชื้อรา ถ่ายน้ำละลายสารอาหารออกจากท่อให้หมด แล้วสูบเอาน้ำเปล่า หรือน้ำสะอาดไปเลี้ยงหรือแช่ผักไว้ ควรเก็บผักไฮโดรโปนิกส์ในวันที่มีแดด และควรเป็นช่วงบ่าย เพราะไนเตรทจะต่ำลง หากเก็บผักในช่วงที่มีแดดจัด ผักจะมีการนำไนเตรทมาใช้ประโยชน์มากกว่า ดึงผักไฮโดรโปนิกส์ออกจากรางปลูกทั้งถ้วย เอาถ้วยออก ไม่ต้องตัดราก หากเป็นการปลูกบนฟองน้ำ ไม่จำเป็นต้องเอาฟองน้ำออกก็ได้ ซึ่งอาจจะมีลูกค้าบางรายระบุให้ส่งผัก ไฮโดรโปนิกส์ทั้งฟองน้ำ เก็บเศษหิน เศษดิน ทำความสะอาด (อาจล้างด้วยน้ำยาล้างผัก) และตัดแต่งใบที่เสียหรือแก่เกินไปออก เพื่อป้องกันการสะสมความร้อนและเชื้อจุลินทรีย์ ปล่อยให้ผักไฮโดรโปนิกส์ได้คลายความร้อนก่อนได้รับการบรรจุ เก็บผักไว้ในที่ร่มเย็น คัดขนาดผักไฮโดรโปนิกส์ และทำการบรรจุ (ห่อหุ้ม) ด้วยพลาสติกหรือกระดาษ เพื่อลดการคายน้ำ ผักได้น้ำหนักและไม่เสียเร็ว จากนั้น เตรียมผักลงภาชนะบรรจุ อย่าอัดจนแน่นหรือหลวมเกินไป และอย่าให้ผักถูกกดทับ หรือกระแทก จัดเรียงให้สวยงาม
ราคาผักสลัด ขึ้นอยู่กับสภาพอากาศหรือฤดูกาล ผักเหล่านี้ชอบอากาศเย็นหรืออุณหภูมิที่ไม่สูงมากจนเกินไป หากเป็นช่วงปลายปีจะมีผลผลิตเยอะ ผักจะเจริญเติบโตดี น้ำหนักผักดี ซึ่งน้ำหนักผักอาจจะเพิ่มขึ้นมาถึงหนึ่งเท่าตัวเลยทีเดียว ต่อ 1 โต๊ะปลูก ราคาอาจจะตกลงมานิดหนึ่ง ซึ่งเป็นเรื่องธรรมดาที่มีผักออกสู่ตลาดมาก แต่หากเป็นช่วงหน้าร้อน ผักสลัดเหล่านี้จะโตช้า มีออกตลาดน้อย ราคาก็จะเพิ่มสูงขึ้น
สวนอโณณา วิสาหกิจชุมชนกลุ่มผู้ปลูกผักปลอดภัยบ้านบางคา ปลูกด้วยระบบไฮโดรโปนิกส์ การปลูกผักสลัดไฮโดรโปนิกส์เบื้องต้น โดยทั่วไปผักสลัดจะมีอายุการปลูกประมาณ 6 สัปดาห์ (42 วัน สามารถกินได้ ผักมีน้ำหนักได้ที่ มีรสชาติอร่อย หากเกิน 50 วัน ผักจะแก่ทำให้มีรสชาติขม ไม่อร่อย) แต่ถึงอย่างไรก็ตาม สวนอโณณา Anona Young Smart Farmers 4.0 มีความใส่ใจรายละเอียดทุกทุกขั้นตอน เพื่อสุขภาพที่ดีของผู้บริโภคนั่นเอง
ข้อมูลเนื้อหา เรื่องราว เขียนโดย นางสาวเกษติยา สมแพง
ภาพถ่าย/ภาพประกอบ โดย นางสาวเกษติยา สมแพง
ข้อมูล TKP อ้างอิง