การเลี้ยงจิ้งหรีด

การเลี้ยงจิ้งหรีด ไม่ใช่เรื่องยาก และไม่ง่าย อยู่ที่ต้องเอาใจใส่ดูแลอย่างสม่ำเสมอ จิ้งหรีด เป็นแมลงที่ คนไทยใช้บริโภคกันมานาน และแพร่หลาย เพราะมีรสชาติอร่อย สารอาหารสูง ในการจำหน่ายก็มีหลายแบบ เช่น ทอดขาย ขายส่ง ขายปลีก แปรรูป อัดกระป๋อง เป็นต้น พันธ์ุและวงจรชีวิตของจิ้งหรีด

วัสดุอุปกรณ์ในการเลี้ยงและเพาะพันธุ์จิ้งหรีด

1. โรงเรือนของฟาร์มขนาดใหญ่นิยมใช้รูป evap ถ้าเป็นโรงเรือนขนาดเล็ก นิยมเลือกพื้นที่ข้างบ้าน หลังคากระเบื้อง ผนังสี่ด้านเปิดโล่ง เพื่อช่วยในการระบายอากาศ แต่อาจใช้ม่านบังแบบม้วนพับเก็บได้เพื่อควบคุม แสง อุณหภูมิ ความชื้น และการระบายลม

2. บ่อเลี้ยง อาจใช้วงปูนวางกับพื้น หรืออาจก่อซีเมนต์บล็อกเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ส่วนใหญ่นิยมใช้แผ่นยิบซัมทำเป็นกล่องขนาด 1.2 x 2.4 x 0.6 เมตรยกพื้นสูงประมาณ 30 เซนติเมตร ง่ายแก่การยกออกไปทำความสะอาด และผึ่งแดด

3. ที่อยู่อาศัยภายในบ่อ ใช้ถาดไข่ชนิดกระดาษวางซ้อนกันเป็นคอนโดเพื่อให้จิ้งหรีดหลบภัย หลังจากเก็บเกี่ยวสามารถนำกลับมาใช้ได้อีก

4. ภาชนะให้น้ำและอาหาร อาจทำจากกระเบื้องหรือพลาสติก บางแห่งใส่ก้อนหินในน้ำ เพื่อกันจิ้งหรีดตกน้ำ และไว้เป็นที่เกาะกินน้ำ บางแห่งอาจใช้ผ้าชุบน้ำมาวางเพื่อให้จิ้งหรีดกิน บางแห่งใช้การสเปรย์ละอองน้ำให้เป็นเวลา

5. ภาชนะสำหรับให้จิ้งหรีดวางไข่ นิยมใช้ขันพลาสติกขนาดเล็กบรรจุดินขุยไผ่ หรือใยมะพร้าว

6. นอกจากนี้มีการใช้มุ้งตาข่ายปิดปากบ่อ กันศัตรูของจิ้งหรีด หรือสัตว์พาหะที่จะนำโรคเข้าสู่บ่อ

7. เทปกาว ติดแนบด้านบนของบ่อเลี้ยงเพื่อป้องกันไม่ให้จิ้งหรีดเดินไปที่ขอบบ่อ

8. บางแห่งใช้แกลบในการปูพื้นบ่อ บางแห่งบ่อพ่อ แม่พันธุ์ไม่ใช้วัสดุปูรองเลย

วิธีการเลี้ยงจิ้งหรีด

จิ้งหรีดเป็นสัตว์กินพืชที่เลี้ยงง่าย จึงเหมาะแก่การเลี้ยงแบบออแกนิค ซึ่งเป็นที่นิยมอย่างมากในปัจจุบัน แต่อาจจะมีปัญหาในส่วนของการหาอาหารจำพวกพืชที่ปลอดสารพิษยาก ดังนั้นจึงได้นำอาหารไก่มาทดแทน ซึ่งเป็นที่นิยมอย่างแพร่หลาย โดยจะใช้อาหารไก่ที่มีโปรตีนร้อยละ 14 และ 21 ซึ่งจะแบ่งการให้ตามช่วงอายุของจิ้งหรีด

- อาหารที่มีโปรตีนร้อยละ 14 จะให้แก่จิ้งหรีดที่เกิดใหม่จนถึงอายุ 20 วัน

- อาหารที่มีโปรตีนร้อยละ 21 จะให้แก่จิ้งหรีดหลังจาก 20 วันจนถึงวันเก็บเกี่ยว ซึ่งจะอยู่ที่ประมาณ 45 วัน

ส่วนน้ำสะอาดสามารถให้ได้ตลอดเวลา โดยเลือกเปลี่ยนเมื่อน้ำมีความสกปรก

ความหมายเสียงร้องจิ้งหรีด

เสียงร้องของจิ้งหรีดนั้นเกิดจากจิ้งหรีดตัวผู้ใช้ปีกเสียดสีกันจนเกิดเสียง โดยยกปีกคู่หน้าขึ้น ถูกับฟันซี่เล็ก ๆ ที่เรียงอยู่แถวโคนด้านในปีกขวา เราสามารถเข้าใจเสียงที่จิ้งหรีดร้องได้ เช่น

- กริ๊ก กริ๊ก กริ๊ก กริ๊ก นาน ๆ แสดงว่าอยู่โดดเดี่ยว ต้องการหาคู่ หรืออาจจะหลงบ้าน

- กริ๊ก กริ๊ก กริ๊ก กริ๊ก เบา ๆ และถี่ ๆ แสดงว่าต้องการผสมพันธุ์

- กริ๊ก กริ๊ก กริ๊ก กริ๊ก ยาว ๆ ดัง ๆ 2-3 ครั้ง แสดงว่าโกรธ

- กริ๊ก กริ๊ก กริ๊ก กริ๊ก ลากเสียงยาว ๆ แสดงว่าได้ที่อยู่อาศัยหรือจองอาณาเขตได้แล้ว

การเก็บเกี่ยว

โดยปกติแล้ว จะเก็บตัวจิ้งหรีดมาขายนั้น จะทำหลังจากการที่ตัวจิ้งหรีดได้ทำการผสมพันธุ์เสร็จสิ้น เพื่อให้ได้ไข่ไว้ในการฟักเป็นตัวต่อไป ซึ่งวิธีการเก็บก็สามารถทำได้ง่ายๆ โดยการใส่ภาชนะทั่วไป ยกตัวอย่างเช่น กล่องพลาสติก และเมื่อเก็บเกี่ยวเสร็จสิ้นแล้ว ก็เป็นการทำความสะอาดห้องเลี้ยง เพื่อเตรียมตัวเลี้ยงจิ้งหรีดในรุ่นต่อไป

ข้อควรระวังในการทำฟาร์มจิ้งหรีด

1 ความเสี่ยงของการเพิ่มราคาในอุตสาหกรรมอาหารไก่

2 โรคในปัจจุบันมีความเสี่ยงเป็นโรคเนื่องมาจากการเลี้ยงอย่างหนาแน่น โรคที่จะมาจากอาหารธรรมชาติ หรือสัตว์พาหะ

3 ความเสี่ยงจากการใช้พันธุ์ที่ผลิตในฟาร์ม หลังจากการผลิตสามรุ่นไปแล้ว แก้ไขโดยการใช้พันธุ์และไข่นอกฟาร์ม

ต้องขอขอบคุณข้อมูลดี ๆ จาก ปศุสัตว์หกขา ฟาร์มแมลงแหล่งอาหารของมนุษย์ และ การเลี้ยงจิ้งหรีดพันธุ์ทองแดงลาย โดยกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ที่ได้ให้ข้อมูลดี ๆ ได้นำไปเป็นอาชีพเสริม