อาหารท้องถิ่น

กระวาน

นางบังอร นางาม ได้ประกอบอาชีพเสริมในการปลูกต้นกระวานขายเพื่อเป็นรายได้เสริมเพื่ออาชีพในช่วงหลังเก็บเกี่ยวสวนผลไม้

นางบังอร ได้เล่าว่ากระวานเป็นสมุนไพร ซึ่งมีลักษณะวิสัยเป็นไม้ล้มลุก มีเหง้า ที่ปลูกง่าย แทบไม่ต้องดูแลอะไรมากมาย เพียงแค่ปลูกต้นกระวานในบริเวณที่มีแสงแดดรำไร เพราะต้นกระวานในธรรมชาติจะไม่ชอบแสงแดด ชอบขึ้นใต้ร่มไม้ใหญ่ ร่มรื่น มีความชื้นสูง อากาศเย็น จึงสามารถปลูกต้นกระวานในสวนผลไม้ ใต้ร่มเงาไม้ หรือปลูกในสวนยางได้ดี ส่วนการขยายต้นกระวาน ขยายพันธุ์ โดยใช้เหง้า หรือ แยกหน่อ นิยมแยกหน่อกระวาน จากกอแม่พันธุ์ที่ควรมีหน่อติดมาด้วย 2-3 หน่อ (มีเหง้ากระวานและมีลำต้น) มีใบติดมาด้วย มีความสูงประมาณ 30-50 เซนติเมตร ไม่ควรตัดยอดออก เพราะต้นกระวานอาจตายได้ วิธีปลูกกระวานควรขุดดินเป็นหลุมลึกประมาณ 30 เซนติเมตร ใส่ปุ๋ยคอกคลุกลงหลุมก่อนปลูก วางหน่อพันธุ์ กระวานในหลุมปลูกในลักษณะตั้งตรง ฝังหน่อลึกประมาณ 3-4 นิ้ว กลบดินกดโคนให้แน่น รดน้ำให้ชุ่มชื้น และหมั่นคอยตัดแต่งใบแก่ ใบแห้งและลำต้นที่แห้งตายออกบ้าง ในการปลูกและดูแลรักษากระวาน นางบังอรจะซื้อกล้าพันธุ์จากร้าน ขายกล้าไม้ภายในหมู่บ้านเพื่อใช้ในการปลูก โดยปลูกมากในช่วงฤดูฝน คือเดือนพฤษภาคม ให้น้ำ นิยมให้น้ำช่วงฤดูแล้ง คือช่วงเดือนมกราคมถึง เมษายน และธันวาคม ใส่ปุ๋ย และนิยมใส่ปุ๋ยในช่วง ก่อนฤดูฝนคือเดือนเมษายน และพฤษภาคม กำจัดวัชพืช เนื่องจากกระวานเป็นพืชที่ค่อนข้าง อ่อนไหวต่อสารเคมี ส่วนการกำจัดวัชพืชจะปฏิบัติในเดือนมกราคม เมษายน กรกฎาคม และตุลาคม ตัดแต่งใบ มี นางบังอรจำใช้ที่ตัดแต่งใบให้กับกระวานในเดือน กรกฎาคม และสิงหาคม เก็บเกี่ยวผลผลิต นิยม เก็บเกี่ยวขายได้ตลอดทั้งปี

โดยสรรพคุณของต้นกระวานมีดังนี้ กระวานช่วยรักษาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ ข่วยขับลมได้ดี ใช้มากในตารับยาแผนโบราณ ใช้เป็นเครื่องเทศแต่งกลิ่นอาหาร โดยใช้ผลสุกที่มีเมล็ดจานวนมากข้างใน ผลกระวานมีกลิ่นหอมฉุนคล้ายการบูร รสเผ็ด หน่อกระวาน หน่ออ่อนนิยมใช้เป็นอาหาร

นางบังอร เล่าว่า ข้อดีของการปลูกต้นกระวาน คือไม่ค่อยมีแมลงศัตรูพืชรบกวน เนื่องจากต้นและใบกระวานมีกลิ่นที่แมลงไม่ชอบ จึงสามารถใช้ไล่แมลงได้ โดยตัดต้นแก่ทิ้งไว้ จะมีกลิ่นที่ไล่แมลงได้อีกด้วย แต่เนื่องจากต้นกระวานไม่ชอบแสงแดด หากได้รับแสงแดดมากเกินไป อาจจะมีอาการใบไหม้บ้าง โดยต้นกระวาน เมื่อมีอายุประมาณ 3 ปี ก็จะเริ่มทยอยออกดอกตลอดปี ช่วงที่ออกดอกดกมากที่สุดคือช่วงเดือนเมษายนถึงกรกฏาคม และหลังจากออกดอก ประมาณ 4-5 เดือน ผลกระวานก็จะเริ่มสุกแก่ โดยเมล็ดส่วนล่างของช่อดอกจะเริ่มสุกก่อนไปหาปลายช่อ กระวานสามารถเพาะเมล็ดได้ แต่ไม่นิยม เพราะโตช้ามาก นอกจากนี้นางบังอรยังได้เล่าถึงเทคนิคการปลูกต้นกระวานว่าสามารถแบ่งออก 5 รูปแบบ คือ ปลูก ร่วมกับไม้ผลยืนต้นหนึ่งชนิด ปลูกร่วมกับไม้ผล ยืนต้นหนึ่งชนิดและกล้วย ปลูกร่วมกับไม้ผลยืนต้น สองชนิด ปลูกร่วมกับไม้ผลยืนต้นสองชนิดและ เผือก และปลูกร่วมกับยางพารา

โดยนางบังอรเล่าถึงแหล่งที่มาของ "ต้นกระวาน" พันธุ์แท้ จันทบุรี หาซื้อได้ที่ไหน ..? หาซื้อต้นกระวาน สะดวกสบายมากยิ่งขึ้น หาซื้อง่าย ราคาไม่แพง คุณไม่ต้องเสียเวลาออกไปตามหาเองให้วุ่นวาย โดยสามารถดูราคา หรือสั่งซื้อได้ที่ร้านขายต้นกระวาน ทางออนไลน์ได้แล้ว โดยสามารถเก็บเงินปลายทางได้ สั่งซื้อง่าย จัดส่งรวดเร็ว จัดส่งต้นไม้ถึงบ้านเลยจ้า

เรียบเรียง นางสาวอมรรัตน์ บุญเพ็ง ครู กศน.ตำบล

ขอบคุณภาพสวยๆและที่มาของแหล่งข้อมูล นางบังอร นางาม

เจ้าของร้านต้นกระวาน บ้านทุ่งกร่าง หมู่ 4 ต.ทับไทร อำเภอโป่งน้ำร้อน จังหวัดจันทบุรี

เว็บไซค์ https://www.technologychaoban.com/bullet-news-today/article_81030

เว็บไซค์ https://www.wongnai.com/articles/platoo-restaurant-chanthaburi