ประวัติความเป็นมาของสถานศึกษา

ประวัติสถานศึกษา : ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอพานทอง       เดิมมีชื่อว่า ศูนย์บริการการศึกษานอกโรงเรียนอำเภอพานทอง ใช้คำย่อว่า “ศบอ. พานทอง”  ได้รับจัดตั้ง อาศัยอำนาจตามความในมาตรา 25 แห่งพระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวง  ทบวง กรม พ.ศ. 2534  ประกอบกับระเบียบกระทรวงศึกษาธิการว่าด้วยการจัดการศึกษาในสถานศึกษา สังกัด กรมการศึกษานอกโรงเรียน  พ.ศ. 2531 ข้อ 6 กระทรวงศึกษาธิการ จึงดำเนินการจัดตั้งศูนย์บริการการศึกษานอกโรงเรียนอำเภอ/กิ่งอำเภอ จำนวน 789  แห่งทั่วประเทศ  ประกาศ  ณ วันที่  27 สิงหาคม  2536 โดยนายปราโมทย์ สุขุม รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ รักษาราชการแทน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ จัดตั้งเป็นศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอพานทอง เมื่อวันที่ 5 มีนาคม 2551 มีสถานที่ปฏิบัติงานอยู่ที่ห้องสมุดประชาชนอำเภอพานทอง  มีบุคลากรปฏิบัติงานในสถานศึกษาทั้งหมดจำนวน 17 คน ประกอบด้วย ผู้อำนวยการสถานศึกษา  จำนวน 1 คน, ข้าราชการครู จำนวน 3 คน, 

ครูอาสาสมัครฯ จำนวน 2 คน, ครู กศน.ตำบล    จำนวน 10 คน และบรรณารักษ์ (อัตราจ้าง) จำนวน 1 คน

สภาพและข้อมูลพื้นฐาน     

สภาพทั่วไป

                     ที่ตั้งและอาณาเขต

                     ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอพานทอง ถนนพานทอง-   หัวไผ่ หมู่ 4 อำเภอพานทอง จังหวัดชลบุรี ตั้งอยู่ทางทิศเหนือของจังหวัดชลบุรี  มีระยะห่างจากอำเภอเมือง ประมาณ 20 กิโลเมตร มีเนื้อที่ประมาณ 173.037 ตารางกิโลเมตร มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียง ดังต่อไปนี้

                  - ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอบางปะกง และอำเภอบ้านโพธิ์ จังหวัดฉะเชิงเทรา

                     - ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอพนัสนิคม จังหวัดชลบุรี

                  - ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอบ้านบึง จังหวัดชลบุรี

                     - ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอเมือง จังหวัดชลบุรี

                      ภูมิประเทศ

                     ภูมิประเทศมีลักษณะเป็นที่ราบลุ่มแม่น้ำบางปะกง  เป็นแอ่งคล้ายท้องกระทะ       มีลำคลองธรรมชาติยาว 130 กิโลเมตร  ต้นน้ำอยู่ที่อำเภอบ่อทอง และอำเภอบ้านบึง ผ่านจากอำเภอพนัสนิคมทางทิศตะวันออก ไปยังตำบลบ้านเก่าทางตะวันตกของอำเภอพานทองไหลลงสู่แม่น้ำบางปะกง โดยดินตะกอนอันอุดมสมบูรณ์จากการพัดพาของแม่น้ำบางปะกงนี้เองได้ก่อให้เกิดที่ราบลุ่มเหมาะสมต่อการเกษตรกรรม อาชีพหลักของคนในอำเภอพานทองนี้จึงเป็นการทำเกษตรกรรม การเพาะปลูก ประมงน้ำจืด เลี้ยงกุ้ง เลี้ยงปลา และเนื่องจากอำเภอพานทอง มีพื้นที่ส่วนหนึ่งเป็นเขตอุตสาหกรรม ทำให้ชาวบ้านบางส่วนรับจ้างทำงานในโรงงานอุตสาหกรรมด้วย นอกจากนี้ยังมีชาวบ้านรวมกลุ่มกันทำอาชีพเสริมเช่น สบู่ แชมพูสระผม เทียนหอม ดอกไม้จันทน์ ไข่เค็ม ซอสพริก การทำกระเป๋าหนัง การนวดเพื่อสุขภาพ ดังคำขวัญอำเภอพานทอง คือ "เมืองอิฐแกร่ง แหล่งเกษตร เขตอุตสาหกรรม คุณธรรมหมอพระ ศิลปช่างทอง" ภูมิประเทศอันหลากหลายดังกล่าว หล่อหลอมให้อำเภอพานทองสามารถพัฒนากิจกรรมต่าง ๆ ได้อย่างต่อเนื่อง  ไม่ว่าจะเป็นด้านการเกษตร  อุตสาหกรรม  การพาณิชย์ การท่องเที่ยว  และการคมนาคมที่สะดวกสบาย

                      ภูมิอากาศ

                     อำเภอพานทองมีลักษณะอากาศแบบมรสุมเขตร้อน (Tropical Climate)  โดยได้รับอิทธิพลจากทั้งลมมรสุมตะวันออกเฉียงใต้  ในช่วงเดือนสิงหาคม-ตุลาคม และได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือระหว่างเดือนพฤศจิกายน-กุมภาพันธ์  ส่งผลให้อำเภอพานทองมีฤดูกาลแตกต่างกันอย่างชัดเจน 3 ฤดู ได้แก่

                     ฤดูร้อน เดือนมีนาคม-เดือนพฤษภาคม  อากาศค่อนข้างอบอ้าว  แต่ไม่ถึงกับร้อนจัด

         ฤดูฝน   เดือนสิงหาคม-เดือนตุลาคม  มีฝนตกกระจายทั่วไป  โดยมักตกหนักในเขตป่า

                  และภูเขา

                     ฤดูหนาว   เดือนพฤศจิกายน-เดือนกุมภาพันธ์  อากาศไม่หนาวจัด  ทว่าเย็นสบาย 

                              ท้องฟ้าสดใส ปลอดโปร่ง  และมีแดดตลอดวัน ภาคเกษตรในฤดูนี้เป็นเวลา

                              ที่ค่อนข้างแล้ง  เพราะฝนทิ้งช่วงหลายเดือน

การแบ่งเขตการปกครอง

อำเภอพานทองแบ่งเขตการปกครองส่วนภูมิภาคออกเป็น 11 ตำบล 52 หมู่บ้าน ดังนี้

1. พานทอง (Phan Thong) 10 หมู่บ้าน         7. บ้านเก่า (Ban Kao)  7 หมู่บ้าน

2. หนองตำลึง (Nong Tamlueng)     9 หมู่บ้าน   8. หน้าประดู่ (Na Pradu)    5 หมู่บ้าน

3. มาบโป่ง (Map Pong) 10 หมู่บ้าน             9. บางนาง (Bang Nang)  9 หมู่บ้าน

4. หนองกะขะ (Nong Kakha) 5 หมู่บ้าน       10. เกาะลอย (Ko Loi) 6 หมู่บ้าน

5. หนองหงส์ (Nong Hong) 6 หมู่บ้าน          11. บางหัก (Bang Hak) 4 หมู่บ้าน

6. โคกขี้หนอน (Khok Khi Non) 5 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอพานทองประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 10 แห่ง ได้แก่

1.   เทศบาลตำบลพานทอง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลพานทอง (เฉพาะหมู่ที่ 4, 6 และบางส่วนของหมู่ที่ 2-3, 7-8, 10)

2.   เทศบาลตำบลหนองตำลึง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองตำลึงทั้งตำบล ตำบลมาบโป่ง (เฉพาะหมู่ที่ 6-7) และตำบลหนองกะขะ (เฉพาะหมู่ที่ 1-2, 4)

3.   องค์การบริหารส่วนตำบลพานทองหนองกะขะ (องค์การบริหารส่วนตำบลพานทองเดิม) ครอบคลุมพื้นที่ตำบลพานทอง (เฉพาะหมู่ที่ 1, 5, 9 และบางส่วนหมู่ที่ 2-3, 7-8, 10) และตำบลหนองกะขะ (เฉพาะหมู่ที่ 3, 5)

4.   องค์การบริหารส่วนตำบลมาบโป่ง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลมาบโป่ง (เฉพาะหมู่ที่ 1-5, 8-10)

5.   องค์การบริหารส่วนตำบลหนองหงษ์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองหงส์ทั้งตำบล

6.   องค์การบริหารส่วนตำบลโคกขี้หนอน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโคกขี้หนอนทั้งตำบล

7.   องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านเก่า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านเก่าทั้งตำบล

8.   องค์การบริหารส่วนตำบลหน้าประดู่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหน้าประดู่ทั้งตำบล

9.   องค์การบริหารส่วนตำบลบางนาง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางนางทั้งตำบล

10. องค์การบริหารส่วนตำบลเกาะลอยบางหัก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเกาะลอย และตำบลบางหักทั้งตำบล

สภาพของชุมชน

   ด้านเศรษฐกิจ

1)      อาชีพหลัก ได้แก่ การเกษตร ประมงน้ำจืด เลี้ยงกุ้ง เลี้ยงปลา รับจ้างในโรงงานอุตสาหกรรม และค้าขาย

2)      อาชีพเสริม ได้แก่ การเข้าร่วมกลุ่มฝึกอาชีพเพื่อผลิตสินค้าออกจำหน่าย เช่น น้ำยา   สระผม ครีมนวดผม สบู่อาบน้ำ ดอกไม้จันทน์ ของชำร่วย เทียนเจล และเทียนหอม ผลิตภัณฑ์แปรรูปปลา สมุนไพรลูกประคบ ผลิตภัณฑ์จากต้นจาก ขนมไทยและขนมเบเกอรี่ เป็นต้น

3)      ธนาคาร สาขาอำเภอพานทองมี 6 แห่ง ได้แก่ ธนาคารกรุงเทพ , ธนาคารไทยพาณิชย์ ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์ , ธนาคารออมสิน ,ธนาคารกสิกรไทย และธนาคารกรุงไทยห้างสรรพสินค้าประจำอำเภอพานทอง คือ ตลาดนัดโลตัส

   ด้านสังคม

1)      โรงเรียนระดับมัธยมศึกษา ได้แก่ โรงเรียนพานทอง (ต้นสน) และโรงเรียนพานทองสภาชนูปถัมภ์

2)      โรงเรียนในสังกัดการศึกษาเอกชน ได้แก่ วิทยาลัยเทคโนโลยีภาคตะวันออก (อี.เทค)

3)      วิทยาลัยอาชีวศึกษาเทคโนโลยีฐานวิทยาศาสตร์ (ชลบุรี)

   ด้านประชากร

ในเขตพื้นที่อำเภอพานทองมีประชากร รวมทั้งสิ้น 42,538 คน แบ่งเป็น

-     ประชากรชาย จำนวน 20,922 คน

-     ประชากรหญิง จำนวน 21,616 คน

ข้อมูล ณ วันที่ 4 เดือนตุลาคม พ.ศ.2564 อ้างอิงจากเว็บไซต์  https://goo.gl/har8Eq

   ด้านการเกษตรและอุตสาหกรรม

1)  ผลผลิตทางการเกษตรที่สำคัญ ได้แก่ ด้านปศุสัตว์ เช่น ไก่ สุกร และด้านเกษตรกรรม เช่น    การเลี้ยงกุ้ง และเลี้ยงปลา เป็นต้น

2)   แหล่งน้ำที่สำคัญ ได้แก่ คลองพานทอง

3)  อำเภอพานทองมีโรงงานอุตสาหกรรม (ข้อมูล ณ วันที่ 4 เดือนตุลาคม พ.ศ.2564)

อ้างอิงจากเว็บไซต์ https://goo.gl/Rn918D โรงงานอุตสาหกรรมที่ผู้ประกอบการเข้ามาประกอบกิจการ       ด้วยตนเองหลายแห่งในพื้นที่อำเภอพานทอง  มีจำนวนทั้งสิ้น 553 โรงงาน  แบ่งเป็นรายตำบล ดังนี้ ในเขตตำบลพานทอง จำนวน 121 แห่ง ,ตำบลหนองตำลึง จำนวน 41 แห่ง ,ตำบลมาบโป่ง จำนวน 55 แห่ง ,   ตำบลหนองกะขะ จำนวน 76 แห่ง ,ตำบลหนองหงษ์  จำนวน 40 แห่ง ,ตำบลโคกขี้หนอน จำนวน 3 แห่ง ,ตำบลบ้านเก่า จำนวน 190 แห่ง ,ตำบลหน้าประดู่ จำนวน 12 แห่ง ,ตำบลบางนาง จำนวน 10 แห่ง , ตำบลเกาะลอย จำนวน 3 แห่ง และตำบลบางหัก จำนวน 1 แห่ง

วิถีชีวิตและเศรษฐกิจ

         อำเภอพานทอง จังหวัดชลบุรี เมืองที่อยู่ใกล้ชายทะเลเป็นแหล่งเกษตรกรรม เขตอุตสาหกรรม  ที่ได้รับการกล่าวขานมากที่สุดแห่งบูรพาทิศ ดินแดนเกษตรกรรมประมงน้ำจืด เลี้ยงกุ้ง เลี้ยงปลา   เขตอุตสาหกรรมอันมั่งคั่งแห่งนี้ ได้ผันผ่านกาลเวลามาเนิ่นนาน จากการเป็นเมืองท่าค้าขายคึกคักในอดีต พัฒนามาสู่เมืองเกษตร อุตสาหกรรม และท่องเที่ยว สิ่งนี้อาจสะท้อนคุณลักษณะสำคัญของคนพานทอง ซึ่งมีความขยัน และมองการไกล กอปรกับทรัพย์ในดินสินในน้ำ ต่างช่วยกันเอื้ออำนวยให้การพัฒนาในด้านต่างๆ  เป็นไปอย่างสะดวกราบรื่น และต่อเนื่อง

       ปัจจุบันอำเภอพานทอง มีประชากรประมาณ 42,538 คน ประชากรแฝงประมาณ         583,3560 คน  ซึ่งส่วนหนึ่งเป็นผู้โยกย้ายเข้ามาทำงานในภาคอุตสาหกรรมต่าง ๆ ที่ขยายตัว      อย่างต่อเนื่อง ทว่าเมื่อพูดถึงผู้คนพื้นถิ่นจริงๆ ของอำเภอพานทองแล้ว จะพบว่าคนพานทองมีอาชีพทำเกษตรกรรม ทำนาไร่ ทำปศุสัตว์ โดยลักษณะนิสัยของคนพานทองดั้งเดิมได้ชื่อว่าเป็นคนจริง ใช้ชีวิต เรียบง่าย ประหยัดอดออม เอาการเอางาน หนักเอาเบาสู้มีความเป็นมิตร และพร้อมต้อนรับผู้มาเยือนเสมอแม้ทุกวันนี้สภาพบ้านเมืองของอำเภอพานทองจะเจริญรุดหน้าไปมาก อีกทั้งมีผู้คนต่างถิ่นโยกย้ายเข้ามาอาศัยผสมกลมกลืนกับชนดั้งเดิม ทว่า คนพานทอง ก็ยังคงรักษาขนบธรรมเนียม และประเพณีอันดีงามของตนเอาไว้อย่างเหนียวแน่น สะท้อนออกมาในรูปแบบงานเทศกาลประจำปีต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นงานบุญกลางบ้าน งานบุญกลางนา งานประเพณีวันไหลพานทองในช่วงวันสงกรานต์ งานประเพณีแห่เทียนจำนำพรรษา งานประเพณีแข่งเรืออันคึกคักสนุกสาน รวมถึงงานกาชาดพานทอง เป็นต้น เหล่านี้ล้วนแสดงให้ประจักษ์ถึงเอกลักษณ์ความโดดเด่นของคนพานทองได้อย่างชัดเจน

คนพานทองในปัจจุบันนับถือศาสนาพุทธมากถึง 95 เปอร์เซ็นต์  ส่วนที่เหลือนับถือศาสนาคริสต์   และอื่น ๆ  โดยผสมผสานความเชื่อความศรัทธาในสิ่งศักดิ์สิทธิ์เข้าไว้ในศาสนาที่ตนนับถือด้วย เช่นเมื่อถึงช่วงเทศกาลกินเจประมาณเดือนตุลาคมของทุกปี ผู้คนที่ศรัทธาก็จะพากันนุ่งขาวห่มขาว งดการบริโภคเนื้อสัตว์ แล้วเดินทางไปร่วมสวดมนต์บำเพ็ญทานยังโรงเจในอำเภอพานทอง

อำเภอพานทองเป็นย่านชุมชนที่มีความเชี่ยวชาญการค้า และมีบทบาทสำคัญในเรื่องเศรษฐกิจ ประมง อุตสาหกรรม เกษตรกรรม ความสำคัญของอำเภอพานทองนั้น สืบย้อนไปเมื่อครั้งหลังกรุงศรีอยุธยาแตกพ่ายแก่พม่า และได้รับการกอบกู้คืนมาในสมัยสมเด็จพระเจ้าตากสิน พระองค์ทรงนำทหาร และกวาดต้อนผู้คนตามรายทางจากอยุธยา มาตั้งเมืองและตั้งค่ายทหารชั่วคราวที่ตำบลโป่งตามุข เรียกว่าเมืองโป่งตามุข เป็นเมืองที่คุมหัวเมืองชายทะเล มีตัวเมืองตั้งอยู่บริเวณวัดโป่งตามุข ตำบลหนองหงษ์ ที่อยู่ทางใต้ของอำเภอพานทองในปัจจุบัน ส่วนที่มาของชื่ออำเภอพานทองนั้น มาจากพรานป่าคนหนึ่งชื่อทอง เป็นชาวอยุธยาที่พาครอบครัวอพยพหนีพม่ามาในครั้งนั้น มาสร้างภูมิลำเนาใหม่ริมคลองที่แยกจากบางปะกง (คือคลองพานทองในปัจจุบัน) และทำหน้าที่เป็นผู้สืบข่าวข้าศึกถวายสมเด็จพระเจ้าตากสิน รวมทั้งเข้าร่วมกอบกู้เอกราชกลับคืนมาพร้อมพระองค์ เมื่อเสร็จศึกสงคราม นายทองได้กลับมาสร้างวัดและตั้งชื่อว่า "วัดพรานทอง" ชาวบ้านแถบนั้นจึงได้เรียกหมู่บ้านนั้นว่า "หมู่บ้านพรานทอง" ต่อมาชื่อได้กลายเป็น "บ้านพานทอง" และ"วัดพานทอง"

สินค้าขึ้นชื่อของอำเภอพานทอง

- การทำทองโบราณในเขตอำเภอพานทอง ถือเป็นงานฝีมือที่มีชื่อเสียงและเป็นที่รู้จักโดยทั่วไป ดังคำขวัญของอำเภอที่ว่า "ศิลปช่างทอง" เป็นการทำทองโดยฝีมือช่างอันปราณีตงดงาม ลวดลายมีเอกลักษณ์เฉพาะที่สืบทอดกันมาแต่โบราณ เช่นลายก้ามกุ้ง ลายลูกฆ้อง ลายฝักแค หรือลวดลายที่ออกแบบขึ้นมาใหม่เช่น ลายกระดุมทอง ลายประคำโปร่ง การทำทองมีทั้งทองรูปพรรณ เช่นสร้อยคอ แหวน กำไล และทำเป็นสิ่งประดิษฐ์จากทองคำคุณภาพเช่น ตลับทอง ช้อน ชุดกาน้ำ ตระกร้า เข็มขัด ร้านทองที่มีชื่อเสียงเก่าแก่คือร้านทองพานทอง (เจ๊ไน้) และร้านทองรุ่งสีทอง (แม่เกียว) ร้านทองพานทอง (เจ๊ไน้) 59/1 หมู่4 ตำบลพานทอง อำเภอพานทอง จังหวัดชลบุรี 20160 ร้านทองรุ่งสีทอง (แม่เกียว) 64 หมู่ 7 ตลาดเก่าพานทอง ตำบลพานทอง อำเภอพานทอง จังหวัดชลบุรี 20160

- การเผาอิฐมอญ (หรือบางทีเรียกว่าอิฐแดง) เป็นที่เลื่องลือกันว่ามีความแข็งแกร่งทนทาน           มีคุณภาพ สมกับคำขวัญอีกคำของอำเภอที่ว่าเป็น "เมืองอิฐแกร่ง" โดยกรรมวิธีการเผาอิฐที่ไม่เหมือนใคร เพราะใช้เตาเผาอิฐที่ใช้ความร้อนสูงขนาดใหญ่ สูงประมาณตึกสามชั้น เผาได้ครั้งละมากๆ เป็นแสนๆ ก้อน โรงอิฐมีอยู่หลายโรง ตั้งอยู่บนถนนสุขประยูร จนเกือบถึงตลาดพานทอง

ทุกวันนี้ อำเภอพานทองได้ก้าวย่างผ่านยุคแห่งการพัฒนา จนสามารถบรรลุถึงความเพียบพร้อม ทั้งในแง่ของทรัพยากรธรรมชาติ  การท่องเที่ยว  อุตสาหกรรม  การเกษตร  วิถีชีวิต  และสามารถรักษาวัฒนธรรมอันดีงามของท้องถิ่นไว้ได้อย่างสมบูรณ์  กลายเป็นเมืองชายทะเลที่มีเสน่ห์  น่าเที่ยว  น่าลงทุน  และมีความปลอดภัยสูง

ศักยภาพ และความโดดเด่นในหลายด้านของอำเภอพานทองทั้งหมดดังกล่าว จึงกลายเป็นต้นทุนที่มั่งคั่งเพื่อการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้อำเภอพานทองกลายเป็นส่วนหนึ่ง “เพชรน้ำเอกแห่งบูรพา-ทิศ” ที่พร้อมเปิดประตูออกสู่สังคมโลกได้อย่างสมภาคภูมิ