แหล่งเรียนรู้ วัดมัชฌิมาวาส

ที่ตั้งบ้านดอนคง ตำบลอุ่มจาน อำเภอประจักษ์ศิลปาคม จังหวัดอุดรธานีแหล่งเรียนรู้ มีพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ประดิษฐาน ชื่อ หลงปู่ก่ำ เป็นพระพุทธรูปโบราณสวย งามมากองค์หนึ่งและเป็นพระคู่บ้านคู่เมืองที่สาธุชนเคารพบูชา เชื่อว่าหลวงปู่ก่ำจะให้ความคุ้มครองป้องกันภัยอันตรายต่างๆแก่ลูกหลาน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในปีใดถ้าฝนไห่ตกต้องตามฤดูกาล ชาวบ้านก็จะพากันมาขอฝน เพื่อทำไร่ทำนาและจะได้สมตามความปรารถนา

ประวัติหลวงปู่ก่ำ

พระพุทธรูปองค์นี้เป็นพระพุทธรูปโบราณหล่อด้วยทองสัมฤทธิ์มีอายุกว่า 1,000 ปี สูง 123 เซนติเมตร หน้าตักกว้าง 82 เซนติเมตร ที่ฐานมีอักษรสลักไว้เป็นภาษาไทยน้อย มีใจความว่า “ศักราช 71 ปีกัดเป้า เดือนเจียง วัน4 ขึ้น 4 ค่ำ แสนสุขาพร้อมด้วยทายาทเป็นผู้สร้าง” แปลตามภาษาไทยได้ความดังนี้

ศักราช 71 ตัว เทียบเท่ากับปี พ.ศ. 1252 ปีกัดเป้า ตรงกับปีฉลู เดือนเจียง ตรงกับเดือน 1 วันที่ 4 ตรงกับวันพุธ ขึ้ง 4 ค่ำแสนสุขา อาจจะเป็นตำแหน่งหรือศักดินาทางการปกครองในสมันนั้นก็ได้ ตรงนี้มีปู่ย่าตายายว่าเสริมกันมา ว่าพวงคนสมัยโบราณคงจะเป็นพวกยุคขอมโบราณ เขาพากันไปสร้างพระธาตุพนม ตามตำนานที่ว่าสร้างเป็นอุโมงค์บรรจุพระอุรังคธาตุหลังจากพระพุทธองค์ทรงปรินิพพานไปแล้วได้ 2 เดือน หลังจากนั้นพอสร้างเสร็จก็มีการเดินทางไปตามเส้นทางบริเวณนี้