การย้อมผ้าไหมด้วยมะเกลือ

ในปี พ.ศ.2530 ได้วิจัยเพื่อปรับปรุงการย้อมเส้นไหมด้วยผลมะเกลือ จากเดิมที่ต้องย้อมไม่ต่ำกว่า 30 ครั้ง จึงจะได้เส้นไหมสีดำ เพื่อให้ได้สีที่มาตรฐานและเป็นธรรมชาติ พบว่า วิธีที่ดีในการสกัดสีและย้อมคือ โขลกผลมะเกลืออายุ 3 เดือน (ผลดิบ) ผสมน้ำอัตราผลมะเกลือ :

น้ำ = 1:5 ย้อมไหมด้วยวิธีย้อมร้อนและผึ่งจนแห้ง จากนั้นย้อมซ้ำจนครบ 9 รอบ จึงนึ่งด้วยน้ำร้อน ทำให้ได้เส้นไหมหรือผ้าไหมมีสีดำเข้ม สีมีความคงทนต่อแสงและการซักในระดับดีมากตามมาตรฐานอุตสาหกรรมสิ่งทอ และในปี พ.ศ.2547 ภายใต้การวิจัยของกรมวิชาการเกษตร ร่วมกับโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ ได้เทคนิคการย้อมเส้นไหมด้วยผลมะเกลือที่สามารถย้อมได้สะดวกรวดเร็วขึ้นและเส้นไหมติดสีดำ สีคงทนต่อแสงและการซักดีมาก คือ การสกัดน้ำสีจากผลมะเกลือ โดยคั้นผลสดกับน้ำอัตรา 1:2 ย้อมไหมด้วยวิธีย้อมเย็น (อุณภูมิปกติ) จำนวน 4 ครั้ง ในการย้อมครั้งสุดท้ายย้อมที่อุณหภูมิ 60 องศาเซลเซียส นาน 10 นาที แล้วนำมาล้างในน้ำด่าง 5 นาที เพื่อช่วยการติดสี

ที่มา:ภาพ เเละบทความ https://sites.google.com/site/phahimthiy12/4