เลิงขี้ตุ่น

ช่วงนี้อากาศร้อนอบอ้าวแบบนี้ ก็ดูแลสุขภาพกันดีๆนะครับ วันนี้ผมก็มีเรื่องเล่าที่จะมานำเสนอ ที่ขึ้นหัวข้อไว้ว่า "เรื่องของเสียว ที่ไม่ใช่แค่เสียว" เพื่อนๆบางคนอาจจะถึงกับตกใจ ว่าทำไมจะต้องพูดเรื่องเสียว เสียวของผมไม่ได้หมายถึงเรื่องพรรณนั้นนะครับ แต่ผมหมายถึง "ลำน้ำเสียว ลำน้ำสาขาของแม่น้ำมูล ที่ไหลผ่านบ้านเรานี่เองละครับ

ลำน้ำเสียวใหญ่เป็นสายใยชีวิตของพี่น้องชาวอีสานตอนใต้ที่มีต้นกำเนิดบริเวณ อำเภอบรบือ ไหลผ่านอำเภอวาปีปทุม จังหวัดมหาสารคาม อำเภอปทุมรัตน์ อำเภอเกษตรวิสัย อำเภอสุวรรณภูมิ และอำเภอโพนทราย จังหวัดร้อยเอ็ด จากนั้นไหลมาบรรจบกับแม่น้ำมูลที่อำเภอราศีไศล จังหวัดศรีสะเกษ มีความยาวทั้งสิ้นประมาณ ๒๕๐ กิโมเมตร ตลอดสองฝั่งน้ำอุดมสมบูรณ์ไปด้วยพืชผัก สมุนไพร หล่อเลี้ยงชีวิตชาวบ้านสองฝั่งลำน้ำมาโดยตลอด

แต่วันนี้ผมจะกล่าวถึงแค่บริเวณบ้านเรา ที่เราคุ้นเคยกันดี ลำน้ำเสียวก็ถือได้ว่าเป็นลำน้ำแห่งชีวิตที่หล่อเลี้ยงชาวศรีภูมิมาหลายยุคหลายสมัย จะสังเกตุได้ว่า การตั้งถิ่นฐานของผู้คนสมัยก่อน(รวมทั้งสมัยนี้)จะนิยมอาศัยอยู่ใกล้แหล่งน้ำ ทั้งนี้ก็เพื่อ อาหารการกิน การเพาะปลูก การอุปโภคบริโภค และการคมนาคม

ถ้าเอ่ยถึงลำน้ำเสียวถ้าเป็นผม จะนึกถึง ท่าไฮ, วังพระเจ้า, ท่าทางเกวียน และท่าศาลา บ้านกู่พระโกนานั่นเอง ในแต่ละที่ที่ผมได้กล่าวถึงนั้น ล้วนแต่เป็นเป็นที่รู้จักกันทั่วไปของคนท้องถิ่น มาอันช้านานตั้งแต่บรรพบุรุษเราใช้เป็นแหล่งทำมาหากิน ปลูกผักเลี้ยงปลา หาปลา และใช้เป็นทางผ่านไปยังหมู่บ้านอื่นมาช้านาน แต่ทว่าสมัยนี้ ทุกอย่างได้เปลี่ยนไปตามกาลเวลาและยุคสมัย คนรุ่นใหม่ไม่ค่อยได้มีโอกาสไปยิงนกตกปลากันเยอะเหมือนสมัยก่อน และการพัฒนาก็ได้ทำลายความเป็นธรรมชาติแบบเดิมให้หายไป อย่างเช่นท่าไฮ ที่เมื่อก่อนจะเป็นสถานที่พักผ่อนหย่อนใจ มีศาลาที่พัก และไม่รกแบบนี้ น่าเสียดายที่เด็กๆรุ่นใหม่สมัยนี้ไม่ได้มีโอกาสได้สัมผัสความสมบูรณ์ของธรรมชาติสองฝั่งลำน้ำเสียวอันบริสุทธิ์

แต่ทั้งนี้ก็ยังถือได้ว่า บริเวณสองฝั่งลำน้ำเสียวนี้ยังพอมีบางพื้นที่ที่ยังสวยงามสมบูรณ์อยู่ เราทุกคนต้องช่วยกันรักษาสายน้ำแห่งชีวิตไว้ให้ลูกหลานของเราสืบไปนะครับ

เรื่องโดย : สุวรรณภูมิราชบุรินทร์

ภาพจาก : ศูนย์ศึกษาบ่อพันขัน,มูลนิธิบ่อพันขันรัตโสภณ, และศูนย์ข่าวทุ่งกุลา คุณมานะเหนือโท

- นางจิราพร คำสะไมล์