Este site se nutre del pensamiento y el trabajo creativo, reflexivo y crítico de los alumnos y alumnas de Filosofía y Psicología del IES Artaza-Romo. A todos ellos mi admiración y agradecimiento.

“Filosofia handi bat ez da betirako egia ezartzen duena, kezka bat sorrarazten duena baizik” ~ Charles Péguy

Zergatik egongo da ikasketa bat non egia absoutua ez dena bilatzen baizik eta, gainera, kezkak sortzen dituena? Filosofia, gauzak aztertzeaz, beste ikuspegitatik ikusteaz eta gauzak dudatan jartzeaz datza baina ez du inoiz egia absolutua ezartzen, horregatik Péguy-k uste du betirako egia ez dela filosofia, baizik eta egia zalantzatan ipintzea edo egiten duen moduan, “kezka bat sorrarazten duena.” Egia betirako sinestean eta ezbaietan jartzen ez badugu, aurrerapenaz ukatzen gaitu eta horrek banakakoaren edo humanitatearen garapen afektatzen du. Adibidez, iraganean eredu geozentrikoa ez bazen aztertu, oraindik beste planetak Lurraren inguruan biraka daudela ziniztuko genuke eta ez litzateke eredu heliozentrikoa garatuko.”

Felipe TuLin , 52D, 21-22 ikasturtea

Nire ustez, Péguy-k uste zuen betirako egiak ez zirela filosofía, egia horiek alda daitezkelako. Eta “kezka” hori aipatzean, uste dut asko pentsatzeko galderari buruz hitz egiten zuela eta bere esanahia zen galderak balio askoz handiagoa zuela egia osoa aurkitzeak baino, galderak betirako direlako eta egia aldakorra delako. Adibide bat izan ahal da, modelo atomikoa, hau da, lehengo modeloa egiteko norbaitek galdetu zuen zelako itxura duen atomo batek eta atomo batek borobil positibo zela erabaki zuten , urte batzuk geroxeago, protoiak eta elektroiak aurkitu ondoren berriro galdetu zuten nolako itxura zuen atomoak eta horrela jarraitu zuten gaur egun arte daukagun modeloa eraiki arte .

Ainara Villegas, 52D, 2021-22 ikasturtea

“Filosofia ezin ikas daiteke; filosofatzen bakarrik ikas daiteke”

-Immanuel Kant -

Esaldi honen bitartez, Immanuel Kant filosofo prusiarrak filosofiaren zentzua zein den argitzen laguntzen digu. Haren ustez, filosofia zer den jakitea ez da baliogarria filosofia praktikan jarri gabe; hau da, filosofia, jakituria zalantzan jartzean, eztabaidatzean eta gure konklusio propioak ateratzean datza, gure pentsamendua egituratzeko, eta hori guztia praktikan jarri gabe ez zaigula batere lagungarria izango pentsatzen du.

Kantek filosofia bizimodu bezala har dezagula helarazi nahi digu, hori izango baita libre pentsatzera eta arrazoitzera bultzatuko gaituena. Nire ustez, hori da egin behar genukeena, filosofatzen ikastea, edozer gure buruari galdetzen eta gogoa irekitzen, gure erantzun propioak atera ditzagun eta gezurrak sahiestu ditzagun, gu hain erraz ez engainatzeko, beste batzuen artean. Azken finean, filosofia ez da bakarrik ikasketa bat, gure existentzia eta bizitza ulertzeko modu bat baizik.

Filosofatzen duen pertsona bat, jakintsu eta ezjakintsu baten artean dagoena da. Nahiz eta arlo guztietan jakintsua ez izan, jakitea maite egiten du, eta faltan igartzen duena lortzen saiatzen da. Horregatik garrantzitsua da filosofatzea, pertsonalki hazteko.

Nire kasuan, Immanuelek duen iritziarekin bat egiten dut, ikasten duguna modu batean ala bestean gure bizitzan zehar aplikatu behar dugula uste dut eta. Gainera, gure gizartea nolakoa den jakinda eta zenbat gezur, utopia eta manipulazio dagoen, zergatik ez aukeratu libre izaten baimentzen digun bizitzeko era bat?

Iker Anakabe, 52D, 2021-22 ikasturtea

Filosofia arazo berriak aurkitzea eta antzinako arazoei erantzun berriak ematean datza.

RUSSELL, BERTRAND (1872-1970)

Esaldi hau aukeratu egin dut, uste dudalako gure eguneroko bizitza eta pasaden belaunaldietako erronkak adierazten dituelako. Problema baten soluzioa aurkitzen dugunean beste problema mota bat ala problema bera baina ezaugarri ezberdinekin agertzen da. Erronkak olatuen bezalakoak dira; konstanteak, bata bestearen atzean. Batzuetan seriea etorriko da (olatu multzo bat normalak baino handiagoak direnak) baina jarraitzen jakin behar dugu. Bizitza bera erronka bat da eta haren hoberena ateratzen jakin behar dugu, ziur gaudelako horren ondoren beste arazo bat datorrelako.

Ibai Andrinua, 52D, 2021-22 ikasturtea