ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

• Σκοπός της Συνεταιριστικής Επιχείρησης είναι η δημιουργία ωφελειών για τα μέλη της και όχι το χρηματικό κέρδος. Ενώ το γεγονός αυτό αναγνωρίζεται από το νομοθέτη σε επίπεδο σκοπού (Άρθρο 1 του Νόμου 1667 περί Αστικών Συνεταιρισμών) λανθασμένα στη συνέχεια χρησιμοποιεί τον όρο κέρδος αντί πλεονάσματος διαχείρισης (αυτό δημιουργεί μια σειρά από παρερμηνείες που έχουν ως αποτέλεσμα, μεταξύ άλλων, να γίνεται η φορολόγηση σε επίπεδο επιχείρησης και όχι προσώπων. Βλ. τελευταία παράγραφο).
• Από το μικτό κέρδος, αφού φορολογηθεί στο επίπεδο της Συνεταιριστικής Επιχείρησης, θα προκύψει το καθαρό κέρδος.
• Βάσει της Ελληνικής Νομοθεσίας, το καθαρό κέρδος θα χρησιμοποιηθεί ως εξής:

Τουλάχιστον το 10% των καθαρών κερδών της χρήσης θα οδηγηθεί στο Τακτικό Αποθεματικό. Η παρακράτηση δεν είναι υποχρεωτική, όταν το ύψος του αποθεματικού έχει εξισωθεί με τη συνολική αξία των συνεταιριστικών μερίδων.

Το εναπομείναν ποσό μπορεί:

- Είτε να διατεθεί για το σχηματισμό έκτακτου ή και ειδικών αποθεματικών (εάν έχει αποφασιστεί η δημιουργία τους από την γενική Συνέλευση).

- Είτε να διανεμηθεί στα μέλη (αν το καταστατικό δεν ορίζει διαφορετικά, τα μισά από τα κέρδη αυτά διανέμονται ανάλογα με τις συνεταιριστικές μερίδες και τα άλλα μισά ανάλογα με την ποσοστιαία συμμετοχή τους στις συναλλαγές του συνεταιρισμού).

• Βάσει του καταστατικού του Συνεταιρισμού Χ, το καθαρό κέρδος θα χρησιμοποιηθεί ως εξής:

- Το 10% των καθαρών κερδών της χρήσης θα οδηγηθεί στο Τακτικό Αποθεματικό. Η παρακράτηση δεν είναι υποχρεωτική, όταν το ύψος του αποθεματικού έχει εξισωθεί με τη συνολική αξία των συνεταιριστικών μερίδων.

- Το 20% των καθαρών κερδών θα οδηγηθεί (αναλογικά και σύμφωνα με την ποσοστιαία συμμετοχή του μέλους στις συναλλαγές του συνεταιρισμού) στο Έκτακτο Αποθεματικό.

- Το 70% των καθαρών κερδών θα διανεμηθεί στα μέλη ως εξής:

- Το 40% του ανωτέρω 70% θα διανεμηθεί βάσει των συνεταιριστικών μερίδων που διαθέτει το κάθε μέλος.

- Το 60% του ανωτέρω 70% θα διανεμηθεί αναλογικά και σύμφωνα με την ποσοστιαία συμμετοχή του μέλους στις συναλλαγές του συνεταιρισμού.

Εκτός των παραπάνω αποθεματικών η Συνεταιριστική Επιχείρηση διατηρεί και το Ειδικό Αποθεματικό που σχηματίζεται από την ανάλογη προς την καθαρή περιουσία (όπως προκύπτει από τον ισολογισμό της τελευταίας χρήσης) εισφορά που καταβάλλει κάθε νέος συνέταιρος (πέραν του ποσού της συνεταιριστικής μερίδας).

Στον Συνεταιρισμό Χ η εισφορά αυτή υπολογίζεται ως εξής:

Εισφορά = (Σύνολο Τακτικού αποθεματικού + Σύνολο Ειδικού Αποθεματικού) / Αριθμός Μελών

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην έκδοση του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας του ΟΗΕ για τη συνεταιριστική νομοθεσία, αναφέρεται:

«Όπως έχει λεχθεί, είναι σημαντικό να γίνει διάκριση μεταξύ κέρδους και πλεονάσματος. Εξ ορισμού οι συνεταιρισμοί κατά τις συναλλαγές τους με τα μέλη τους οφείλουν να υπολογίζουν τις τιμές κοντά στο κόστος. Για λόγους πρόνοιας έναντι κινδύνων της αγοράς, ένα περιθώριο πρέπει να προβλέπεται, το οποίο όμως θα επιστρέφεται στα μέλη στο τέλος της διαχειριστικής περιόδου, εάν οι κίνδυνοι δεν προέκυψαν και εφόσον ο ισολογισμός δείχνει πλεόνασμα. Εάν καταβληθεί στα μέλη, αυτή η διανομή με τη μορφή επιστροφής σε αυτούς που χρησιμοποίησαν τις υπηρεσίες του συνεταιρισμού υπολογίζεται κατ’ αναλογία προς τις συναλλαγές των μελών με τον συνεταιρισμό, συνιστά επομένως μια αναπροσαρμογή της τιμής και από πλευράς φορολογίας συνιστά στοιχείο κόστους. Συνεπώς, αντί να γίνεται λόγος για «κέρδος» πρέπει να γίνεται λόγος για προσωρινό πλεόνασμα. Οι επιπτώσεις για τη φορολογία εισοδήματος είναι προφανείς. Όπου δεν υπάρχει κέρδος, αυτό το «κέρδος» δεν μπορεί να φορολογείται».