Λίγες μέρες πριν παρακολούθησα κι εγώ την πολυαναμενόμενη κινηματογραφική μεταφορά του θεατρικού έργου της Μιμής Ντενίση «Σμύρνη μου αγαπημένη». Ομολογώ πως οι εντυπώσεις που αποκόμισα ήταν εξαιρετικές.
Απεχθάνομαι τα spoilers οπότε δε θα προδώσω τίποτα σχετικά με την πλοκή της ταινίας. Το μόνο που θα κάνω είναι να γράψω τις εντυπώσεις μου από αυτή την υψηλών προδιαγραφών παραγωγή η οποία κατά την γνώμη μου αποτελεί μοναδική παρακαταθήκη για την ελληνική ιστορία. Αρχικά, παρακολουθώντας την ταινία, συνειδητοποιείς πως πρόκειται για μία από τις ακριβότερες ελληνικές παραγωγές. Εξαιρετικά σκηνικά, κοστούμια, αλλά καστ ηθοποιών με συγκλονιστικές ερμηνείες που κόβουν την ανάσα, μεταφέροντας το έντονο συναίσθημα του πόνου και της οδύνης στον θεατή.
Από την άλλη, η Μιμή Ντενίση με εντυπωσίασε με την αυστηρά προσεγμένη ιστορική της προσέγγιση. Η πιστή αναπαράσταση της προσωπογραφίας της εποχής (Τζορτζ Χόρτον, Αριστείδης Στεργιάδης, Άζα Τζένινγκς, Χρυσόστομος Σμύρνης κ.λπ.) των συνθήκων που επικρατούσαν στην πόλη την εποχή εκείνη και γενικότερα των γεγονότων γύρω από την τραγωδία συνθέτουν ένα μοναδικό μάθημα ιστορίας, ιστορικά έγκυρο και τεκμηριωμένο. Η ιστορία της οικογένειας Μπαλτατζή, που εξελίσσεται γύρω από όλα τα μεγάλα γεγονότα της εποχής (πολιτική μεγαλοϊδεατισμού, διορισμό Στεργιάδη στη θέση του αρμοστή της πόλης, ξέσπασμα του κινήματος των Νεότουρκων, πυρπόληση της πόλης από Τσέτες και Κεμαλικούς) δίνει στην ταινία διδακτικά χαρακτηριστικά, αλλά με έναν ιδιαίτερο, οπτικοακουστικό και σίγουρα περισσότερο ενδιαφέροντα τρόπο από το τυπικό σχολικό μάθημα. Όλα αυτά αποδεικνύουν πως της συγγραφής του σεναρίου προηγήθηκε μελέτη πηγών και ιστοριογραφίας.
Το πιο ενδιαφέρον όμως κομμάτι κάνει με τον ιδιαίτερα εύστοχο τρόπο με τον οποίο παρουσιάζεται η «Μεγάλη Ιδέα». Ο Δημήτρης (Λεωνίδας Κακούρης), ένθερμος υποστηρικτής της «Μεγάλης Ιδέας» και του Ελευθέριου Βενιζέλου, έρχεται διαρκώς σε αντιπαράθεση με τον αδελφό του, Σπύρο (Κρατερός Κατσούλης), ο οποίος πιστεύει πως οι Έλληνες της Μικράς Ασίας είναι στην πραγματικότητα μόνοι απέναντι στην απειλή του κινήματος των Νεότουρκων. Το ποιος είχε δίκιο είναι αυτονόητο, αλλά ήδη είπα πως δε θα προδώσω τίποτα, οπότε, η συνέχεια… στις κινηματογραφικές αίθουσες.
Η Μικρασιατική Καταστροφή αποτελεί μία από τις πιο μαύρες σελίδες στην ιστορία του Ελληνισμού. Εκατοντάδες χιλιάδες ζωές χάθηκαν, άνθρωποι έχασαν τα πάντα, βίωσαν την προσφυγιά ξεριζώθηκαν. Η ιστορία των προγόνων μας δεν πρέπει να λησμονείται.
Φέτος, θα τιμήσουμε την μαύρη επέτειο των 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Ας γίνει αυτή η επέτειος η αφορμή να μάθουμε λίγο καλύτερα την ιστορία των προγόνων μας. Πρώτο βήμα, η παρακολούθηση της ταινίας της Μιμής Ντενίση. Για να θυμηθούν οι παλιοί και να διδαχθούμε οι νεότεροι. Γιατί όσο υπάρχει η μνήμη ζωντανή, δεν υπάρχουν χαμένες πατρίδες.
Συντάκτης,
Τσόνια Ευρώπη