Embedded Files
O Michale Elwiro Andriollim - nie żart, nie opowiadańko ...
Scenariusz wystawy - Mariola Jeruzalska
Realizacja wystawy - Dorota Demianiuk
Wystawa ze zbiorów Muzeum Józefa Ignacego Kraszewskiego w Romanowie oraz Muzeum Michała Elwiro Andriollego w Józefowie
Andriolli W: Henryk Piątkowski i Henryk Dobrzycki, Andriolli w sztuce i życiu społecznem, Warszawa 1904
Michał Elwiro Andriolli – metrykalnie Elwiro Michał Andriolli - polski rysownik, ilustrator i malarz. Był synem Włocha napoleończyka – Franciszka Andriollego i Polki – szlachcianki Petroneli Gośniewskiej. Przyszedł na świat w Wilnie 14 listopada 1836 r. Po ukończeniu wileńskiego gimnazjum studiował w Moskiewskiej Szkole Malarstwa i Rzeźby, później w Cesarskiej Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu, a od 1861 roku w Akademii Świętego Łukasza w Rzymie.
Michał Elwiro Andriolli – metrykalnie Elwiro Michał Andriolli - polski rysownik, ilustrator i malarz. Był synem Włocha napoleończyka – Franciszka Andriollego i Polki – szlachcianki Petroneli Gośniewskiej. Przyszedł na świat w Wilnie 14 listopada 1836 r. Po ukończeniu wileńskiego gimnazjum studiował w Moskiewskiej Szkole Malarstwa i Rzeźby, później w Cesarskiej Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu, a od 1861 roku w Akademii Świętego Łukasza w Rzymie.
W okresie powstania styczniowego Andriolli sam werbował ochotników i walczył w oddziale Ludwika Narbutta. Po aresztowaniu w październiku 1864 roku udało mu się uciec z więzienia i przedostać się do Londynu, a następnie do Paryża. Przez kilka kolejnych lat przebywał na obczyźnie utrzymując się dzięki dorywczo wykonywanym rysunkom. W Paryżu, w 1865 roku wspólnie z Bronisławem Zaleskim zilustrował francuski przekład „Pamiątek Soplicy” Henryka Rzewuskiego. Po powrocie do kraju, w 1866 roku ponownie został aresztowany i zesłany do Wiatki w środkowej Rosji. W Wiatce Andriolli zajmował się dekoracją cerkwi, malarstwem portretowym i pejzażami. Korespondował z Antonim Zaleskim i „Tygodnikiem Ilustrowanym”, przesyłając rysunki. Wykonał m.in. 6 ilustracji do artykułu o „Sonetach krymskich”, a w 1869 do „Tygodnika Ilustrowanego” swój pierwszy rysunek na deseczce.
W okresie powstania styczniowego Andriolli sam werbował ochotników i walczył w oddziale Ludwika Narbutta. Po aresztowaniu w październiku 1864 roku udało mu się uciec z więzienia i przedostać się do Londynu, a następnie do Paryża. Przez kilka kolejnych lat przebywał na obczyźnie utrzymując się dzięki dorywczo wykonywanym rysunkom. W Paryżu, w 1865 roku wspólnie z Bronisławem Zaleskim zilustrował francuski przekład „Pamiątek Soplicy” Henryka Rzewuskiego. Po powrocie do kraju, w 1866 roku ponownie został aresztowany i zesłany do Wiatki w środkowej Rosji. W Wiatce Andriolli zajmował się dekoracją cerkwi, malarstwem portretowym i pejzażami. Korespondował z Antonim Zaleskim i „Tygodnikiem Ilustrowanym”, przesyłając rysunki. Wykonał m.in. 6 ilustracji do artykułu o „Sonetach krymskich”, a w 1869 do „Tygodnika Ilustrowanego” swój pierwszy rysunek na deseczce.
Dom mieszkalny Andriollego w „Brzegach” pod Otwockiem W: Henryk Piątkowski i Henryk Dobrzycki, Andriolli w sztuce i życiu społecznem, Księgarnia E. Wende i S-ki, Warszawa, 1904
W 1875 roku Michał Elwiro Andriolli ożenił się z Natalią Tarnowską- rzeźbiarką. Pięć lat później osiedlił się w folwarku Anielin – nazwanym później Brzegami (tereny dzisiejszego Otwocka i Józefowa). W swojej posiadłości nad Świdrem artysta wybudował według własnych projektów oprócz swej willi kilkanaście domów na wynajem.
W 1875 roku Michał Elwiro Andriolli ożenił się z Natalią Tarnowską- rzeźbiarką. Pięć lat później osiedlił się w folwarku Anielin – nazwanym później Brzegami (tereny dzisiejszego Otwocka i Józefowa). W swojej posiadłości nad Świdrem artysta wybudował według własnych projektów oprócz swej willi kilkanaście domów na wynajem.
Z Listu J. I. Kraszewskiego do Redakcji „Kłosów”, grudzień 1881 r.:
„O ilustracjach dosyć jest powiedzieć, że wyszły z pod ręki najznakomitszego naszego rysownika, Andriollego. […] Ma on swój świat, swe typy ulubione, swe fizjognomie, swą piękność idealną – jest sobą zawsze, lecz zawsze przemawia do serca, i czuć, że zaczerpnął motywa swe z natury, a w naturze szukał jej strony szlachetniejszej i najcharakterystyczniejszej. W „Panu Tadeuszu”, jak w poemacie, tak w ilustracjach, życie niezmierne, ruch, poetyczny nastrój wielki. Nam się przynajmniej zdaje, żeśmy tak żywemi po raz pierwszy zobaczyli te kreacje poety i nie rozpadają się nam one na dwa różne odcienie; rysownik doskonale wniknął w wieszcza. Inaczej wyglądać nie mógł ten świat p. Tadeusza. […] Andriolli w „Meirze Ezofowiczu”, w „Pamiętnikach Kwestarza", w wielu innych swych pracach dał dowody, że mu w charakterystyce typów naszych nikt nie zrówna, ale w „Panu Tadeuszu” przeszedł częstokroć sam siebie.”
Duszyczki miłosierne! Opatrzcie biednego kalekę, Kłosy (strona tytułowa), Warszawa 1874, Tom XIX
Otwarcie Wystawy Rolniczej w Warszawie, Kłosy (strona tytułowa), Warszawa 1874, Tom XIX
Handel uliczny Warszawy: Stragany z łakociami, Kłosy (strona tytułowa), Warszawa 1874, Tom XVIII
Ułaskawiony w 1871 roku, mając 35 lat, Andriolli powrócił do Warszawy. W 1873 roku zakupił ziemię i zamieszkał w Stasinowie koło ówczesnego Nowomińska (dziś w granicach Mińska Mazowieckiego).
Ułaskawiony w 1871 roku, mając 35 lat, Andriolli powrócił do Warszawy. W 1873 roku zakupił ziemię i zamieszkał w Stasinowie koło ówczesnego Nowomińska (dziś w granicach Mińska Mazowieckiego).
W latach 1871-1883 był najpopularniejszym rysownikiem - ilustratorem „Kłosów”, „Tygodnika Ilustrowanego” i „Wieńca”. W roku 1874 „Kłosy” i „Tygodnik Ilustrowany” wydały łącznie 50 jego prac.
W latach 1871-1883 był najpopularniejszym rysownikiem - ilustratorem „Kłosów”, „Tygodnika Ilustrowanego” i „Wieńca”. W roku 1874 „Kłosy” i „Tygodnik Ilustrowany” wydały łącznie 50 jego prac.
Aniołku…. Czekamy! Tygodnik Ilustrowany, Warszawa 1877, Tom IV
W 1883 roku, po śmierci Gustawa Dore’go, Andriolli zaproszony został do Paryża przez wydawcę francuskiego Firmin - Didota, gdzie miał wykonać ilustracje do książek: J. F. Coopera, L. Gautiera, W. Szekspira, W. Hugo, A. Dumasa. Do Polski powrócił w 1886 roku i osiadł w swym majątku Brzegi. Rok później doszło do rozwodu.
W 1883 roku, po śmierci Gustawa Dore’go, Andriolli zaproszony został do Paryża przez wydawcę francuskiego Firmin - Didota, gdzie miał wykonać ilustracje do książek: J. F. Coopera, L. Gautiera, W. Szekspira, W. Hugo, A. Dumasa. Do Polski powrócił w 1886 roku i osiadł w swym majątku Brzegi. Rok później doszło do rozwodu.
Andriolli dużo podróżował. Odbył konną podróż po Litwie i objechał kraj brzegiem Wisły. W lutym 1893 roku odbył kilkumiesięczną wyprawę na wybrzeże dalmatyńskie, chciał zwiedzić Czarnogórę. Notatki z podróży przesyłał do „Kuriera Warszawskiego” i „Słowa”. Kłopoty ze zdrowiem (rak żołądka) zmusiły go do powrotu do Warszawy 1 kwietnia 1893 roku. Zmarł w Nałęczowie 23 sierpnia 1893 roku. Pochowany został 26 sierpnia na miejscowym cmentarzu.
Tematem twórczości Andriollego są przeżycia człowieka i jego losy, a także natura, która ma w ludzkim życiu bezpośredni udział. Ilustracje artysty są oryginalne i indywidualne. Oddziaływują na wrażliwość czytelnika. Artysta przez masowość swojej produkcji kształtował zbiorową wyobraźnię plastyczną. Stworzył typy wyobrażeniowe: polskiego dziedzica, księdza, uczonego, domownika. Dzięki Andriollemu Koncert Jankiela czy Polonez z „Pana Tadeusza" zostały utrwalone na długo.
Popielec, Kłosy, Warszawa 1874, Tom XVIII.
Palmowa Niedziela, Kłosy, Warszawa 1874, Tom XVIII
Gasper, Melchior i Baltazar, Kłosy, Warszawa 1873, Tom XVIII
Z postem, Kłosy, Warszawa 1874, Tom XVIII
Święcone, Kłosy, Warszawa 1873, Tom XVI
Co z wami będzie?, Kłosy, Warszawa 1874, Tom XIX
Hic mulier, Kłosy, Warszawa 1874, Tom XIX
Szczęście stracone, Kłosy, Warszawa 1872, Tom XIV
Nie ma, Jaśku, mamy!, Kłosy, Warszawa 1874, Tom XIX
Na Powązkach, Kłosy, Warszawa 1873, Tom XVIII
Pociecha babuni, Kłosy, Warszawa 1872, Tom XIV
Pieszczoszka, Kłosy, Warszawa 1874, Tom XIX
Uczony, Kłosy, Warszawa 1874, Tom XIX
Mam Cię wilczku!, Kłosy, Warszawa 1874, Tom XVIII
Kramarz wiejski, Kłosy, Warszawa 1874, Tom XIX
Łowienie ryb pod lodem, Kłosy, Warszawa 1874, Tom XIX
Po lekcyi, Kłosy, Warszawa 1874, Tom XIX
Z życia dworu wiejskiego - Masz pamfila?, Kłosy, Warszawa 1874, Tom XVIII.
Pierwszy promień słońca, Kłosy, Warszawa 1872, Tom XIV
Z życia dworu wiejskiego – Na wakacyach, Kłosy, Warszawa 1874, Tom XIX
Zagroda wiejska, Kłosy, Warszawa 1872, Tom XIV
Zamek w Sandomierzu, Kłosy, Warszawa 1881, Tom XXXIII
Zaścianek, Kłosy, Warszawa 1872, Tom XIV
Spośród najbardziej znanych utworów literatury polskiej ilustrowanych przez Andriollego należy wymienić: „Lillę Wenedę” i „Balladynę” J. Słowackiego, „Meira Ezofowicza” E. Orzeszkowej, „Maryę” A. Malczewskiego, „Pana Tadeusza” i „Konrada Wallenroda” A. Mickiewicza, „Pamiątki starego szlachcica litewskiego” H. Rzewuskiego, „Świętego Franciszka z Asyżu” W. Syrokomli czy „Kobietę w poezji polskiej” W. Bełzy.
Spośród najbardziej znanych utworów literatury polskiej ilustrowanych przez Andriollego należy wymienić: „Lillę Wenedę” i „Balladynę” J. Słowackiego, „Meira Ezofowicza” E. Orzeszkowej, „Maryę” A. Malczewskiego, „Pana Tadeusza” i „Konrada Wallenroda” A. Mickiewicza, „Pamiątki starego szlachcica litewskiego” H. Rzewuskiego, „Świętego Franciszka z Asyżu” W. Syrokomli czy „Kobietę w poezji polskiej” W. Bełzy.
Meir Ezofowicz, Andriolli w sztuce i życiu społecznem, Warszawa 1904
Meir Ezofowicz, Andriolli w sztuce i życiu społecznem, Warszawa 1904
Dziady, Andriolli w sztuce i życiu społecznem, Warszawa 1904
Pan Tadeusz, Andriolli w sztuce i życiu społecznem, Warszawa 1904
Pan Tadeusz, Andriolli w sztuce i życiu społecznem, Warszawa 1904
Konrad Wallenrod, Andriolli w sztuce i życiu społecznem, Warszawa 1904
Lilla Weneda, Andriolli w sztuce i życiu społecznem, Warszawa 1904
Zła książka, Tygodnik Ilustrowany, Warszawa 1875, Tom XVI
Podrzutek, Kłosy, Warszawa 1874, Tom XVIII
Złożenie do Katakumb na Cmentarzu Powązkowskim zwłok ś. p. Stanisława Moniuszki, Kłosy, Warszawa 1872, Tom XIV
Michał Elwiro Andriolli odwiedził Romanów w 1879 roku, spędził tu cztery dni rysując portrety rodziców Józefa Ignacego Kraszewskiego, które, jak wspominał Kajetan Kraszewski: „nieźle mu się udały”.
Michał Elwiro Andriolli odwiedził Romanów w 1879 roku, spędził tu cztery dni rysując portrety rodziców Józefa Ignacego Kraszewskiego, które, jak wspominał Kajetan Kraszewski: „nieźle mu się udały”.
Jan Kraszewski - ojciec J. I. Kraszewskiego, Książka jubileuszowa dla uczczenia pięćdziesięcioletniej działalności literackiej J. I. Kraszewskiego, Warszawa 1880, Józef Unger
Zofia z Malskich Kraszewska – matka J. I. Kraszewskiego, Książka jubileuszowa dla uczczenia pięćdziesięcioletniej działalności literackiej J. I. Kraszewskiego, Warszawa 1880, Józef Unger
W październiku tego samego roku obchodzono w Krakowie Jubileusz 50 – lecia działalności literackiej J. I. Kraszewskiego. Z tej okazji w siedzibie Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych – w krakowskim salonie wystawowym, Andriolli zaprezentował 12 kartonów do „Pamiętników kwestarza” I. Chodźki oraz ilustracje do pierwszej części „Starej baśni”, które zostały wręczone autorowi.
Przemówienie J. I. Kraszewskiego po przyjęciu darów i adresów jubileuszowych w Sukiennicach d. 3 października, Kłosy, Warszawa 1879
J. I. Kraszewski, Stara baśń, Warszawa 1879
J. I. Kraszewski, Stara baśń, Warszawa 1879
J. I. Kraszewski, Stara baśń, Warszawa 1879
J. I. Kraszewski, Stara baśń, Warszawa 1879
Ilustracje do „Starej baśni” należą do najlepszych prac artysty, a jubileuszowe wydanie powieści J. I. Kraszewskiego należy do najbardziej okazałych książek pisarza.
J. I. Kraszewski, Stara baśń, Warszawa 1879
J. I. Kraszewski, Stara baśń. Wydanie Jubileuszowe, Warszawa 1879
Aza i Motruna (Chata za wsią J. I. Kraszewskiego), Kłosy, Warszawa 1881, Tom XXXIII
Andriolli zilustrował również: „Witoloraudę”, „Dwa światy”, „Powieść bez tytułu”, „Chatę za wsią”, „Kunigasa” i „Bajeczki” J. I. Kraszewskiego.
J. I. Kraszewski, Bajeczki, Lwów 1882
J. I. Kraszewski, Bajeczki, Lwów 1882
J. I. Kraszewski, Bajeczki, Lwów 1882
J. I. Kraszewski, Bajeczki, Lwów 1882
J. I. Kraszewski, Kunigas, Warszawa 1882
J. I. Kraszewski, Kunigas, Warszawa 1882
J. I. Kraszewski, Kunigas, Warszawa 1882
J. I. Kraszewski, Kunigas, Warszawa 1882
J. I. Kraszewski, Kunigas, Warszawa 1882
Święcone w Samotni J. I. Kraszewskiego, Biesiada Literacka, Warszawa 1888, Tom XXV
[Paryż, około X 1884 – III 1885]
Do Pana J.I. Kraszewskiego,
Więzienie w Magdeburgu,
Niemcy.
Drogi Panie!
Od dawna pragnąłem zapytać Pana o wiadomości, lecz obawiałem się niepotrzebnie dorzucić Panu zajęcia. Tymczasem w więzieniu, niestety! ma się więcej wolnego czasu niż gdzie indziej i to mnie ośmiela do przypomnienia się Pańskiej życzliwej pamięci. Jestem z powrotem w Paryżu. Wzdycham tu za krajem i moim domem nad brzegiem Wisły, pocieszam się jednak, rysując bez miary. Proszę mi pozwolić przesyłać Panu od czasu do czasu małe rysunki, by Pana rozerwać w wolnych chwilach. Niech mi Pan da jakiś znak życia, jeśli nie […]? Niech mi Pan również łaskawie wymieni, jakiego rodzaju rysunki by Panu najlepiej odpowiadały? Wiem, że i Pan pragnąłby, by sztuka złagodziła Jego troski. Tylko praca umysłu może nas zmusić do zapomnienia o nieszczęściach. Proszę mną rozporządzać całkowicie i przyjąć, drogi Panie, wraz z najserdeczniejszymi życzeniami wyrazy głębokiego szacunku i oddania.”
M. E. Andriolli
Grób Michała Elwiro Andriollego, cmentarz parafialny w Nałęczowie, źródło: https://www.facebook.com/swidermajerteam
Wbrew temu, co napisał o sobie Michał Elwiro Andriolli:
Niedługo mi pozostało kołatać się na świecie, a co światu po tym, com przeczuł i przeżył? W kilka dni po śmierci wymażą cię nawet najbliżsi z pamięci. Czasami tylko w przystępie dobrego humoru wykopie ktoś jakiś żart lub opowiadańko […].
- pozostał na zawsze arcyilustratorem.
Page updated
Google Sites
Report abuse