แหล่งเรียนรู้ด้านเศรษฐกิจพอเพียง

ป่าครอบครัว

ประวัติความเป็นมา

“ป่าครอบครัว”เป็นแนวคิดที่ครอบครัวนำพืชที่ชอบรับประทานหรือใช้ประโยชน์ พืชสมุนไพร หรือไม้ยืนต้น ตั้งแต่ขนาดเล็กจนถึงขนาดใหญ่มาปลูกในพื้นที่ของตนเอง ซึ่งอาจจะเป็นพื้นที่สวน ไร่ (ปลูกแซมหรือปลูกเสริม) โดยปลูกแบบไม่เป็นแถวเป็นแนวลักษณะเลียนแบบธรรมชาติ มีการเพาะปลูกให้เหมาะสมตามลักษณะและข้อจำกัดของพืชแต่ละชนิดซึ่งเมื่อระยะเวลาผ่านไปจะมีการพัฒนาตามธรรมชาติในพื้นที่ที่ปลูก ไปสู่ระบบนิเวศอีกรูปแบบหนึ่งที่มีความสมบูรณ์มากขึ้น มีพรรณพืชใหม่ที่เกิดขึ้นอีกหลายชนิด จนกลายเป็นป่าครอบครัวซึ่งจากระบบนิเวศที่สมบูรณ์ดังกล่าว จะทำให้แต่ละครอบครัวมีแหล่งอาหาร แหล่งสมุนไพร และแหล่งไม้สอยที่สมบูรณ์อย่างเพียงพอ สร้างระบบการผลิตและการบริโภคที่ยั่งยืน เป็นแหล่งความหลากหลายทางชีวภาพ และสามารถนำผลิตผลที่เหลือจากการบริโภคของครอบครัวมาขายหรือนำมาพัฒนาผลิตภัณฑ์ โดยอาศัยองค์ความรู้จากภูมิปัญญาท้องถิ่น หรือองค์ความรู้ใหม่มาใช้เป็นพื้นฐานในการผลิตและการพัฒนา ซึ่งจะนำไปสู่การลดรายจ่ายและสร้างรายได้ให้แต่ละครอบครัวได้อย่างต่อเนื่องและยั่งยืนตลอดไป

“ป่าครอบครัว” อยู่ในความดูแลของนายประสิทธิ์ เพ็งหัวรอ ปัจจุบันเป็นข้าราชการบำนาญ เดิมทำงานที่เทศบาลนครพิษณุโลก ในระหว่างที่ทำหน้าที่รับราชการได้ทำนาคู่ขนานไปด้วย การทำนาเริ่มมีปัจจัยจากธรรมชาติหลายๆอย่าง ทำให้ทำนาผลผลิตไม่ดี ขาดทุน ต่อมาได้ศึกษาเรียนรู้พระราชดำริโครงการต่างๆของในหลวงรัชกาลที่ 9 ได้แนวคิดมาปรับเปลี่ยนทำการเกษตรแบบผสมผสานตามแนวหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ปลูกพันธุ์ไม้ยืนต้น ไม้ล้มลุกที่มีผลผลิตแล้วรับประทานได้ รวมทั้งไม้ในวรรณคดีที่สำคัญ ปลูกสวนป่าหลากหลายชนิด และเปิดพื้นที่ให้มาศึกษาดูงาน มีหลายหน่วยงานที่มาศึกษาดูงานอยู่เรื่อยๆ เช่น โรงเรียน มหาวิทยาลัย ผู้นำ และประชาชนทั่วไปทั้งในจังหวัดพิษณุโลกและต่างจังหวัด

จุดเด่นของป่าครอบครัว

ส่งเสริมให้ครอบครัวพึ่งพาตนเอง นำแนวคิดหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ในการดำรงชีวิตทำการเกษตรแบบผสมผสาน แบ่งพื้นที่ที่มีอยู่เป็นส่วนๆ เช่น แหล่งน้ำ ,ปลูกพันธุ์ไม้ยืนต้น ,ไม้หายาก ,ไม้ผล ,ไม้ดอก ,ผักสวนครัว ,พืชสมุนไพร ฯลฯ ทำให้ลดรายจ่ายและนำไปขายเพิ่มรายได้ให้กับครอบครัว นำเทคโนโลยีมาใช้ โดยทาง กศน.ตำบลวัดพริกร่วมกับห้องสมุดประชาชนจังหวัดพิษณุโลก ได้จัดทำโครงการทำคิวอาร์โค้ดพันธุ์ไม้ เพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ทำให้ทราบชื่อและประโยชน์พันธุ์ไม้ต่างๆได้สะดวกและรวดเร็วขึ้น

ป่าครอบครัว ยังเป็นศูนย์เรียนรู้ของเศรษฐกิจพอเพียงและเกษตรทฤษฎีใหม่ กศน.ตำบลวัดพริก ให้ความรู้ด้านเศรษฐกิจพอเพียง เช่น การทำเกษตรแบบผสมผสาน,การขยายพันธุ์พืช,การทำปุ๋ยชีวภาพ

อีกทั้งยังบ้านหนังสือชุมชนลุงต๋า ป้าปอง ซึ่งเป็นชื่อของผู้ดูแลคือนายประสิทธิ์และนางสมปอง ส่งเสริมการเรียนรู้ด้วยวิธีสแกนคิวอาร์โค้ด (QR Code) ต้นไม้ต่างๆ เพื่อให้ผู้มารับบริการได้รู้ข้อมูลของต้นไม้เร็วขึ้นและนำความรู้ไปประยุกต์ใช้

สถานที่ตั้ง

ตั้งอยู่บ้านเลขที่ 100 บ้านยางโทนตะวันออก หมู่ 3 ตำบลวัดพริก อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก

ผู้ดูแล นายประสิทธิ์ เพ็งหัวรอ

หมายเลขโทรศัพท์มือถือ 089-957-3542

Facebook: Tatah Peng