Muzeum Powiatowe w Nysie

Siedzibą Muzeum jest barokowa rezydencja - dawny pałac biskupów wrocławskich. Na ekspozycji funkcjonuje dziesięć różnorodnych wystaw, na których prezentowane są zabytki związane z dziejami miasta i regionu oraz dzieła sztuki europejskiej. Wystawa archeologiczna przedstawia pradzieje ziemi nyskiej. Na wystawie Kultura materialna średniowiecznej Nysy dominują zabytki z okresu późnego średniowiecza, ilustrujące produkcję rzemieślniczą, budownictwo miejskie, sprzęty, narzędzia i ozdoby używane przez mieszkańców miasta w okresie XIII-XVII w. Na uwagę zasługuje bogata kolekcja naczyń szklanych (XIII–XVII w.). Wystawa Nyskie rzemiosło artystyczne i pamiątki miejskie prezentuje wyroby śląskiego kowalstwa artystycznego, rzeźbę gotycką i barokową oraz bogaty zbiór cyny. Tradycje militarne Twierdzy Nysa zostały wyeksponowane w sali im. Bazylego Rogowskiego. Kolekcję broni białej i palnej tworzą egzemplarze z okresu od końca XV do początków XX wieku. Zbiór broni siecznej to zdobne pałasze, szpady i szable oficerskie. Bogaty arsenał pistoletów, strzelb i karabinków obrazuje ewolucję rozwiązań technicznych dawnej broni palnej – od broni z zamkiem kołowym, poprzez broń skałkową, kapiszonową, aż po karabinki odtylcowe. Na wystawie Za progiem domu mieszczańskiego w Nysie 1860-1960 zaprezentowano wnętrze domu stanowiące przykład mieszkania zamożnej rodziny. Obok przedstawiono wizualizację fragmentów dawnej zabudowy Nysy – miasta bardzo zniszczonego w 1945 r. W pięciu obszernych salach Galerię malarstwa zachodnioeuropejskiego XVI-XIX wieku tworzą dzieła mistrzów holenderskich i flamandzkich, między innymi Otto van Veena (nauczyciela Petera Paula Rubensa), czy Bartholomeusa van der Helsta (jednego z najwybitniejszych portrecistów holenderskich XVII w.). Obszerną kolekcję tworzy malarstwo niemieckie z cenną „Judytą z głową Holofernesa” z warsztatu Łukasza Cranacha Starszego (XVI w.) oraz włoskie malarstwo renesansowe, reprezentowane między innymi przez takich malarzy jak: Carlo Portelli, Francesco Raibolini, czy Francesco Bassano. Głównym atutem wystawy Sztuka i rzemiosło artystyczne XVI-XIX wieku jest niezwykle okazały zbiór mebli mieszczańskich i dworskich, które odznaczają się różnorodnością form i bogactwem dekoracji. Są to między innymi gotyckie fotele, renesansowe i barokowe szafy, intarsjowane komody, sekretery oraz rokokowe i empirowe zegary. Zwracają uwagę okazy porcelany z Miśni i Sèvres, a także fajanse holenderskie i włoskie. Ceramika śląska, to głównie bolesławieckie wyroby kamionkowe i fajanse z Prószkowa pod Opolem. Wystawa Procesy o czary na pograniczu nysko-jesenickim stanowi próbę historycznego, a także wizualnego przedstawienia ponurego epizodu w nowożytnych dziejach księstwa nyskiego, jakim były tak zwane polowania na czarownice w wieku XVII.