ภูมิปัญญาท้องถิ่นการย้อมสีธรรมชาติ

กลุ่มแม่บ้านเกษตรกรโนนสามัคคี

กลุ่มสตรีทอผ้ามือด้วยไหมย้อมสีธรรมชาติ บ้านโนนสามัคคี หมู่ที่ 18 ตำบลพรหมสวัสดิ์ อำเภอพยุห์ จังหวัดศรีสะเกษ ได้มีแนวคิดจะทำผ้าทอมือให้เป็นเอกลักษณ์ของฝีมือและแรงงาน เริ่มตั้งแต่ต้นน้ำ คือ การปลูกต้นหม่อน การเลี้ยงไหม กลางน้ำ คือ การสาวไหมขึ้นด้วย จนถึงปลายน้ำ คือ การทอไหม ล้วนเป็นการสร้างงานสร้างอาชีพ และใช้ฝีมือแรงงานของคนในชุมชนอย่างแท้จริงด้วยความโดดเด่นของผลิตภัณฑ์ เป็นผ้าไหมออร์แกนิกที่ผ่านกระบวนการผลิตโดยการปลูกหม่อนเลี้ยงไหมเอง ใช้สีย้อมจากแหล่งธรรมชาติและใช้กระบวนการการทอมือแบบโบราณ สีที่ใช้ย้อมไหม เป็นสีธรรมชาติ เช่น เปลือกไม้ ใบไม้ แก่นไม้ หมักโคลน เป็นต้น และมีการผสมสีตามธรรมชาติอย่างหลากหลายและพัฒนาลวดลายให้เป็นที่ต้องการของตลาดและชุมชน

ภูมิปัญญาท้องถิ่นการย้อมสีธรรมชาติ

นางทองคำ กาญจนะหงษ์ แม่บ้านเกษตรด้านการปลูกหม่อนเลี้ยงไหมและเป็นภูมิปัญญาชาวบ้านด้านการย้อมสีธรรมชาติ ที่มีความโดดเด่นในการออกแบบลวดลายรวมไปถึงการทอผ้าไหมในรูปแบบต่าง ๆ อย่างสวยงาม และเป็นที่ต้องการของตลาด

นางทองคำเองแม้จะเป็นคนร้อยเอ็ดแต่ต่อมาย้ายมาอยู่ที่บ้านโนนสามัคคีก็เริ่มเรียนรู้จากการช่วยพ่อแม่เลี้ยงไหมสาวไหมฟอกย้อม มัดหมี่ทอผ้าจนก่อตั้งกลุ่มวิสาหกิจชุมชนบ้านโนนสามัคคี โดยกลุ่มทำตั้งแต่การเลี้ยงไหมวัยอ่อนขายรังไหม ขายเส้นไหมและขายผ้า ซึ่งผ้าก็มีทุกชนิดทั้งผ้ามัดหมี่ ผ้าลายลูกแก้ว ผ้าคลุมไหล่ ผ้าพันคอ ทำผ้าพื้น และผ้าโสร่ง

ผ้าไหมสีธรรมชาติ

ชาวบ้านที่นี่เลี้ยงไหมและทอผ้ากันมาตั้งแต่สมัยบรรพบุรุษ จึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่คนในชุมชนบ้านโนนสามัคคีจะมีความรู้ความสามารถในเรื่องการปลูกหม่อน เลี้ยงไหม และทอผ้าชนิดต่างๆ เป็นอย่างดี เรียกว่าเชี่ยวชาญตั้งแต่ต้นน้ำ-ปลายน้ำเลยทีเดียวสมาชิกจะเลี้ยงไหมกันทุกบ้าน รวมถึงปลูกต้นหม่อน การแปรรูปผลิตภัณฑ์จากเส้นไหม ไม่ว่าจะเป็นผ้าไหมลายลูกแก้ว ผ้าคลุมไหล ผ้าสไบ กระเป๋าในรูปแบบต่าง