“Hoặc chuyển đổi số, hoặc bị bỏ lại phía sau” là nhận định của ông Đặng Thái Cường, Phó Tổng Giám đốc Quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo Fundgo, khi nói về chuyển đổi số.

Để có thể gia nhập vào làn sóng chuyển đổi số trong năm 2024, những cá nhân, doanh nghiệp, tổ chức chính phủ cần làm gì để có cho mình một chiến lược chuyển đổi số phù hợp. Hãy cùng VR360 tìm hiểu qua series Cẩm nang chuyển đổi số. Trong số đầu tiên này sẽ giới thiệu đến bạn những thông tin, nội dung cơ bản trong hành trình chuyển đổi số.

I. Chuyển đổi số là gì?

Chuyển đổi số là bước phát triển tiếp theo của tin học hóa, có được nhờ sự tiến bộ vượt bậc của những công nghệ mới mang tính đột phá, nhất là công nghệ số trong Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Chuyển đổi số là quá trình thay đổi tổng thể và toàn diện của cá nhân, tổ chức; cách sống, cách làm việc và phương thức sản xuất dựa trên các công nghệ số.

Chuyển đổi số đã thâm nhập và tồn tại trong đời sống dù chưa nhiều người biết đến. Và đến khoảng năm 2018 ở tại Việt Nam, khái niệm chuyển đổi số mới thực sự được mọi người nhắc đến và tìm hiểu một cách chuyên sâu. Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình chuyển đổi số quốc gia vào ngày 03/6/2020. Cũng từ đây, hành trình tham gia vào công cuộc chuyển đổi số luôn được quan tâm và chú trọng.

Vì sao nói chuyển đổi số là bước phát triển tiếp theo của tin học hóa? Tin học hóa hay còn gọi là ứng dụng công nghệ thông tin, là việc số hóa quy trình nghiệp vụ đã có. Tin học hóa thường không làm thay đổi quy trình đã có của một tổ chức, doanh nghiệp mà phải đến khi tin học hóa ở mức cao, dẫn đến thay đổi quy trình hoặc mô hình hoạt động mới gọi là chuyển đổi số.

Sự khác nhau của ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) và chuyển đổi số đã được Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông chỉ ra bao gồm các chính sau:

• Chuyển trọng tâm từ chính quyền sang người dân

• Chuyển từ ứng dụng công nghệ sang chuyển đổi cách làm việc

• Chuyển trọng tâm từ giám đốc CNTT sang người đứng đầu

• Chuyển từ phần mềm riêng lẻ sang nền tảng số dùng chung

• Chuyển từ máy tính riêng lẻ sang điện toán đám mây

• Chuyển từ hệ thống CNTT sang môi trường số

• Chuyển từ tự động hoá sang thông minh hoá

• Chuyển từ dữ liệu của tổ chức sang dữ liệu người dùng

• Chuyển đổi từ dữ liệu có cấu trúc sang dữ liệu phi cấu trúc

• Chuyển từ CNTT sang CNTT + Số hoá toàn diện + Dữ liệu + Đổi mới sáng tạo + Công nghệ số

II. Vì sao cần phải tham gia chuyển đổi số?

Chuyển đổi số là quá trình khách quan, muốn hay không thì chuyển đổi số vẫn xảy ra và đang diễn ra. Mỗi cá nhân, tổ chức có thể tham gia hoặc đứng ngoài quá trình đó. Nếu đứng ngoài, sẽ có khoảng cách lớn giữa các tổ chức, doanh nghiệp, lĩnh vực đã thực hiện và chưa thực hiện chuyển đổi số và khoảng cách đó sẽ dần được nới rộng theo cấp số nhân.

Cũng như nhận định của Phó Tổng Giám đốc Quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo Fundgo đã nói; “ Hoặc là chuyển đổi số, hoặc là bị bỏ lại phía sau.” Thật khó để hình dung một doanh nghiệp bây giờ vẫn hoạt động và lưu trữ các thông tin qua những cuốn sổ dày cộm, hay gửi một thông báo bằng cách viết thư... Chuyển đổi số không chỉ giúp tăng năng suất, giảm chi phí mà tạo ra các giá trị mới ngoài những giá trị truyền thống, mở ra không gian sáng tạo và phát triển trước nay chưa từng có.

Chuyển đổi số mở ra cơ hội lớn cho mọi quốc gia khi tham gia vào quá trình này. Đặc biệt là cơ hội để các nước đang phát triển có thể tiếp cận gần hơn với sự phát triển của toàn cầu, nâng cao đời sống cho mọi người dân. Vì vậy chính phủ Việt Nam luôn đẩy mạnh các hoạt động chuyển đổi số quốc gia, tập trung vào phát triển chính phủ số, kinh tế số và xã hội số.

Tham gia chuyển đổi số là cơ hội để Việt Nam có thể vươn lên, thay đổi thứ hạng quốc gia.

Chuyển đổi số cần phải thực hiện toàn diện, đồng bộ mới mang lại hiệu quả. Các doanh nghiệp cần nhanh chóng tham gia vào quá trình chuyển đổi số. Bởi thị trường luôn thay đổi, hành vi của người tiêu dùng thay đổi, luôn có một nhóm người dùng mới, nhu cầu mới, yêu cầu những trải nghiệm mới.

Vậy ai cần tham gia vào quá trình chuyển đổi số? Cùng theo dõi trong nội dung tiếp theo của Cẩm nang chuyển đổi số.

III. Chuyển đổi số là việc của ai?

Theo Cục tin học hóa - Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết chuyển đổi số là quá trình thay đổi tổng thể và toàn diện. Với một tổ chức, vì là sự thay đổi tổng thể và toàn diện, nên trước tiên đó là việc của người đứng đầu, nếu không thì không ai dám làm và có thể làm. Sau đó chính là việc của tất cả mọi thành viên trong tổ chức.

Để giúp hình dung rõ hơn về nhiệm vụ này, có thể gọi tên những nhóm sau bao gồm: Nhà lãnh đạo chuyển đổi số, chuyên gia công nghệ số, người tham gia chuyển đổi số.

Nhà lãnh đạo chuyển đổi số là những người đứng đầu tổ chức có tầm quan trọng trong công cuộc chuyển đổi số. Bởi việc thiết lập hoặc thay đổi những phương thức hoạt động, tổ chức khác đi đòi hỏi cá nhân phải có tầm nhìn, thiết lập được sứ mệnh cho tổ chức, có niềm tin là chuyển đổi số giúp giải quyết những vấn đề nhức nhối của tổ chức mình và kiên định với mục tiêu đặt ra. Nhà lãnh đạo chuyển đổi số không nhất thiết phải là người am hiểu về công nghệ số. Điều quan trọng nhất đối với nhà lãnh đạo là biết đặt ra bài toán, dám chấp nhận cái mới và dám cho cái mới một cơ hội.

Chuyên gia công nghệ số có thể là người bên trong hoặc bên ngoài của tổ chức. Chuyên gia bên trong của tổ chức là người nhận bài toán từ lãnh đạo và chuyển hóa thành yêu cầu, là người ra đầu bài thông thái. Chuyên gia bên ngoài của tổ chức là những người chuyên nghiệp, trong các doanh nghiệp công nghệ số, dùng công nghệ số để giải quyết bài toán đặt ra. Trên thực tế, nhiều người lầm tưởng chuyên gia chỉ nói những câu chuyện chuyên môn phức tạp, vì thế, nhiều người tự nhận là chuyên gia bằng cách biến câu chuyện đơn giản thành câu chuyện phức tạp. Nhưng không phải vậy, chuyên gia là người có khả năng làm ngược lại, biến câu chuyện phức tạp thành câu chuyện đơn giản.

Mọi cá nhân, thành viên trong tổ chức: Bởi chuyển đổi số là quá trình thực hiện đồng bộ và toàn diện nên tất cả các thành viên đều phải tham gia. Ở nhóm này, tất cả các thành viên sẽ thực hiện các công việc theo hướng dẫn của chuyên gia công nghệ số để có thể hoàn thành bài toán của nhà lãnh đạo một cách hiệu quả.