MỘT ÍT KIẾN THỨC VỀ MÀU MẮT
MỘT ÍT KIẾN THỨC VỀ MÀU MẮT
Tổng quan
Hiện nay trên Youtube có vô vàn sub về thay đổi màu mắt, nếu tìm kiếm bạn sẽ nhìn thấy rất nhiều sub về các màu sắc khác nhau như hổ phách, xanh dương, thậm chí còn có cả những màu không hề tồn tại ở người như sharingan, galaxy. Không ít người đã bị các chủ kênh dắt mũi và tốn mớ thời gian cho một thứ không có thực.
Thế làm thế nào để bản thân không trở thành những nạn nhân? Đó là bổ sung thêm kiến thức khoa học.
Những màu nào thực sự tồn tại?
Màu mắt được quyết định chủ yếu bởi hàm lượng Melanin trong mống mắt, sau đó là vài yếu tố khác như hiệu ứng Tyndall. Mình sẽ điểm qua những màu cơ bản nhất, đồng thời là xếp theo thứ tự về hàm lượng Melanin theo chiều giảm dần:
• Đen tuyền
• Nâu
• Hổ phách
• Hazel
• Xanh lá
• Xám
• Xanh dương
• Đỏ hồng
Melanin là gì?
Trong mống mắt của chúng ta có rất nhiều tế bào sắc tố Melanocyte, chúng có trách nhiệm tạo ra các sắc tố Melanin với mục đích ngăn chặn tia UV để bảo vệ mắt (và nhiều vùng khác như da).
Vậy số lượng tế bào Melanocyte có quyết định màu mắt của chúng ta? Không hề, số lượng Melanin bên trong chúng mới là thứ quyết định.
Melanin ở mắt người chia ra làm 2 loại:
Eumelanin: có dải màu từ đen đến nâu (tùy vào hạm lượng, nếu ít thì nâu, còn đậm đặc thì đen). Là loại melanin phổ biến đang tồn tại trên cơ thể chúng ta. Là tác nhân gây nám ở da, màu đen/nâu ở tóc và màu đen/nâu/hazel ở mắt.
Lipochrone/Pheomelanin: có dải màu từ đỏ cam cho đến vàng (tùy vào hàm lượng, nếu ít thì vàng, còn đậm đặc thì đỏ cam). Đây là một loại melanin tương đối hiếm và là tác nhân gây nên tàn nhang ở da, màu đỏ/vàng ở tóc và màu hổ phách/hazel/xanh lá ở mắt.
Cấu trúc cơ bản của mống mắt
Gồm 2 lớp chính:
Lớp trong: Bao gồm các tế bào Melanocyte liên kết chặt chẽ với nhau, tạo một hàng rào ngăn cản ánh sáng chiếu vào võng mạc. Hàm lượng và cách phân phối Melanin ở lớp trong đều tương tự nhau dù ở bất kì màu mắt nào, trừ màu đỏ hồng của người bạch tạng, bởi lớp trong của mắt họ bị thiếu hụt sắc tố, ánh sáng dễ dàng đi xuyên mạch máu bên dưới và làm nổi bật lên màu đỏ, tạo ra màu mắt đỏ hồng.
Lớp ngoài: Bao gồm các mô liên kết và các tế bào Melanocyte, chính là lớp màu sắc mà ta nhìn thấy.
Hiệu ứng Tyndall
Hiệu ứng Tyndall là hiện tượng tán xạ ánh sáng, tạo ra một màu xanh dương ở một không gian được chiếu sáng như bầu trời, mống mắt, v.v...
Sự kết hợp màu xanh dương của hiệu ứng Tyndall và màu sắc giữa lớp ngoài cùng đã tạo nên các màu như xanh lá (sắc tố vàng Eumelanin + ánh sáng xanh dương), xanh dương (khi lượng sắc tố lớp ngoài quá ít, mống mắt chỉ còn màu trắng xám + ánh sáng xanh dương).
Màu tím có thật không?
Màu tím có thật không? Không hẳn, nó chỉ là một màu xanh dương với hàm lượng melanin cực kì ít ỏi, nếu chiếu ánh sáng mạnh vào mắt thì một ít màu đỏ của mạch máu sẽ nổi lên, từ đó tạo ra tím. Ta chỉ có thể có được nó ở một vài khoảng khắc với một điều kiện ánh sáng nhất định, còn để có một đôi mắt luôn có màu tím thì hoàn toàn bất khả thi.
Màu nào an toàn cho người Việt?
Vì Việt Nam là quốc gia có khí hậu khá nắng gắt, vì thế để đảm bảo sức khỏe cho đôi mắt của bạn, hàm lượng Melanin trong mống mắt bắt buộc phải tương đối cao.
Những màu có hàm lượng Melanin cao: Đen, Nâu, Hổ phách, Hazel nâu.