หลายชาติกำลังขาดแคลน...สินค้าอะไรบ้าง

• จีนขาดแคลนถ่านหินและกระดาษ

จีนกำลังประสบปัญหาที่ส่งผลกระทบทั้งต่อชาวจีนเองและคนทั่วโลก การผลิตทุกอย่างตั้งแต่กระดาษ อาหาร สิ่งทอ ของเล่น ไปจนถึงชิปในไอโฟน โดยหลัก ๆ แล้ว ปัญหาเกิดมาจากวิกฤตด้านพลังงานไฟฟ้า ซึ่งทำให้มีปัญหาไฟดับในกว่า 20 มณฑลของจีน

พลังงานไฟฟ้ากว่าครึ่งหนึ่งของประเทศผลิตจากถ่านหิน ซึ่งมีราคาสูงขึ้นทั่วโลก บริษัทผู้ผลิตไฟฟ้าไม่สามารถบังคับให้ชาวจีนจ่ายเงินเพิ่มได้เพราะมีกฎกำหนดเพดานราคาไว้อย่างเคร่งครัด บริษัทผู้ผลิตก็เลยเลือกที่จะผลิตพลังงานให้น้อยลง

การทำเหมืองถ่านหินก็ต้องเผชิญกับอุปสรรคอื่น ๆ ด้วย เช่น มาตรการความปลอดภัยใหม่ ๆ กฎเพื่อรักษาสิ่งแวดล้อมที่เข้มงวดขึ้น แล้วก็เหตุน้ำท่วมที่เกิดขึ้นเมื่อไม่นานมานี้ นั่นหมายความว่า แม้จะมีความต้องการสินค้าจากจีนสูงขึ้น แต่มีการขอให้โรงงานต่าง ๆ ลดการใช้พลังงานหรือไม่ก็ปิดทำการในบางวัน

• ของเล่นและกระดาษชำระในสหรัฐฯ

เจ้าหน้าที่ทำเนียบขาวรายหนึ่งบอกว่า จะมีบางสิ่งที่คนจะหาไม่ได้ทันช่วงคริสต์มาส อาจมีการขาดแคลนทั้งของเล่น และของใช้จำเป็นอย่างกระดาษชำระ น้ำขวด เสื้อผ้าใหม่ ๆ และก็อาหารสัตว์ ส่วนหนึ่งของปัญหามาการจราจรที่ท่าเรือสหรัฐฯ ตอนนี้ 4 ใน 10 ของสินค้าขนส่งที่เข้ามาในประเทศจะมาลงที่ท่าเรือสองแห่งคือที่นครลอสแอนเจลิสและเมืองลองบีช รัฐแคลิฟอร์เนีย

มีอยู่วันหนึ่งในเดือน ก.ย. ที่ผ่านมา มีเรือขนส่งถึง 73 ลำต้องจอดรอคิวนอกท่าเรือที่ลอสแอนเจลิส นี่ถือว่ามากสุดในประวัติการณ์เพราะก่อนโควิด เป็นเรื่องผิดปกติถ้าเรือขนส่งต้องจอดรอแม้แค่ลำเดียว แต่ตอนนี้ท่าเรือทั้งสองแห่งได้ปรับมาดำเนินการทุกวันตลอด 24 ชั่วโมงแล้ว

แต่ในบางกรณี ภาวะขาดแคลนเกิดจากปัญหาการระบาดของโควิดในบางประเทศ เช่น บริษัทไนกี้ที่ประสบปัญหาเพราะว่าทำการผลิตในเวียดนามซึ่งโรงงานในประเทศจำเป็นต้องปิดลง

ศาสตราจารย์วิลลี ชีห์ จากวิทยาลัยธุรกิจฮาวาร์ด บอกว่า แม้จะมีสินค้าแล้วก็ตาม การขนส่งสินค้าเหล่านี้ไปตามร้านค้าปลีกก็เป็นไปด้วยความยากลำบาก แม้ว่าผู้บริโภคในสหรัฐฯ เริ่มใช้จ่ายมากขึ้นแล้ว

• รถยนต์และชิปคอมพิวเตอร์ที่อินเดีย

มารูติ ซูซูกิ ผู้ผลิตรถยนต์รายใหญ่ที่สุดในอินเดีย ผลิตรถยนต์ได้ลดน้อยลง โดยส่วนหนึ่งเป็นเพราะขาดแคลนชิปคอมพิวเตอร์ ซึ่งเป็นส่วนประกอบสำคัญในการควบคุมเครื่องยนต์และเบรกฉุกเฉิน

ภาวะขาดแคลนนี้เกิดจากปัญหาโควิดระบาดในประเทศผู้ผลิตจากญี่ปุ่นและเกาหลีใต้ มีความต้องการคอมพิวเตอร์ชิปแบบนี้ซึ่งต้องใช้ผลิตมือถือและคอมพิวเตอร์มากขึ้นตั้งแต่ก่อนการระบาดใหญ่แล้วเพราะเริ่มมีการใช้เทคโนโลยี 5G นอกจากนี้ การทำงานอยู่บ้านมากขึ้นทำให้ความต้องการอุปกรณ์อย่างแล็ปท็อปและกล้องเว็บแคมมากขึ้นด้วย

นอกจากขาดแคลนชิ้นส่วนประกอบที่ต้องนำเข้าจากต่างประเทศแล้ว อินเดียยังต้องเผชิญกับภาวะขาดแคลนแหล่งพลังงานในประเทศตัวเอง

อินเดียมีถ่านหินสำรองต่ำจนน่ากังวล เศรษฐกิจในประเทศดีขึ้นหลังจากการระบาดระลอกที่ 2 ผ่านพ้นไป ทำให้มีความต้องการพลังงานมากขึ้น แต่ราคาถ่ายหินสูงขึ้นและอินเดียก็นำเข้าถ่านหินเข้ามาได้น้อยลง

• กาแฟและน้ำที่บราซิล

ภาวะแล้งรุนแรงที่สุดในรอบทศวรรษเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้ผลผลิตกาแฟบราซิลในปีนี้น่าผิดหวัง น้ำค้างแข็งและวงจรการเก็บเกี่ยวผลผลิตตามธรรมชาติก็มีส่วนทำให้ผลิตกาแฟได้น้อยลง ผู้ผลิตกาแฟก็ต้องเผชิญกับอุปสรรคอื่น ๆ เช่น ค่าขนส่งแพงและขาดแคลนซองบรรจุกาแฟ ปัญหานี้จะส่งผลกระทบต่อร้านกาแฟทั่วโลกเพราะบราซิลเป็นผู้ผลิตและผู้ส่งออกกาแฟรายใหญ่ที่สุดของโลก

พลังงานไฟฟ้าส่วนใหญ่ของบราซิลมาจากพลังงานน้ำที่แหล่งกักเก็บน้ำ ดังนั้นภาวะแล้งจึงส่งผลโดยตรงต่อแหล่งพลังงานในประเทศ

• ก๊าซธรรมชาติเหลวในไนจีเรีย

ไนจีเรียกำลังประสบภาวะขาดแคลนก๊าซธรรมชาติเหลว (Liquefied Natural Gas - LNG) ซึ่งถูกนำมาใช้สำหรับการทำอาหารเป็นหลัก ทั้ง ๆ ที่ไนจีเรียมีแหล่งก๊าซธรรมชาติเหลวมากที่สุดในภูมิภาคแอฟริกา

ระหว่างเดือน เม.ย. ถึง ก.ค. ราคาก๊าซธรรมชาติเหลวเพิ่มสูงขึ้นเกือบ 60% ทำให้ชาวไนจีเรียหลายคนไม่สามารถจัดหาได้ ครัวเรือนและธุรกิจต่าง ๆ ต้องหันไปพึ่งถ่านและไม้ในการจุดไฟทำอาหารมากขึ้น

เกิดปัญหานี้เพราะว่าทั่วโลกต่างก็ขาดแคลนก๊าซธรรมชาติเหลว และไนจีเรียก็ยังต้องพึ่งการนำเข้าอยู่สถานการณ์นี้น่าจะแย่ลงอีกเนื่องจากค่าเงินที่อ่อนลงและการเริ่มกลับมาเก็บภาษีก๊าซธรรมชาติเหลวอีกครั้ง

• น้ำและยาในเลบานอน

เลบานอนกำลังขาดแคลนทั้งน้ำ ยารักษาโรค และเชื้อเพลิง หลังจากวิกฤตเศรษฐกิจในช่วง 18 เดือนที่ผ่านมา ซึ่งทำให้ประชากร 3 ใน 4 ของประเทศกลายเป็นคนยากจน เงินอ่อนค่า นำไปสู่การประท้วงต่อต้านรัฐบาลและระบบการเมืองของประเทศ เลบานอนมีปัญหาเศรษฐกิจมานานและโควิดยิ่งทำให้สถานการณ์แย่ขึ้นไปอีก การขาดแคลนเชื้อเพลิงทำให้เกิดปัญหาไฟดับบ่อยครั้ง ครัวเรือนและธุรกิจต่าง ๆ จึงต้องหันไปพึ่งเครื่องผลิตกระแสไฟฟ้าที่ใช้น้ำมันดีเซลซึ่งมีราคาแพงแทน

ฝ่ายประสานงานด้านมนุษยธรรมของสหประชาชาติยังบอกอีกว่ามีความกังวลว่าวิกฤตเชื้อเพลิงจะมีผลต่อการเข้าถึงบริการสาธารณสุขและน้ำของชาวเลบานอนหลายล้านคน