Η Περιφερειακή Διεύθυνση Α/θμιας & Β/θμιας Εκπαίδευσης Στερεάς Ελλάδας, το Περιφερειακό Κέντρο Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού Στερεάς Ελλάδας, το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, το Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (Εργαστήριο Μουσειακής Έρευνας και Εκπαίδευσης), η Σχολή Ανθρωπιστικών Σπουδών του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (Μ.Π.Σ. Δημόσια Ιστορία), το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (Εργαστήριο Ιστορίας της Νεοελληνικής Εκπαίδευσης) συνδιοργανώνουν το 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Τοπικής Ιστορίας και Εκπαίδευσης με θέμα: "Τοπική Ιστορία και Εκπαίδευση:αναπτύσσοντας μια οργανική και αποτελεσματική σχέση μεταξύ τους".

Σκοπός του Συνεδρίου

Σκοπός του Συνεδρίου είναι η ανάδειξη της τοπικής Ιστορίας ως εξαιρετική πηγή γνώσης, ικανή να διευρύνει τον μορφωτικό ρόλο του σχολείου δημιουργώντας μια διαρκή και δημιουργική σχέση μεταξύ της σχολικής γνώσης και της πραγματικότητας. Η ενασχόληση των μαθητών/τριών με την τοπική Ιστορία συμβάλλει στην καλλιέργεια δεξιοτήτων και τον επαναπροσδιορισμό στάσεων και αξιών μέσα από τη βιωματική μάθηση, την εξερεύνηση και το παιχνίδι. Οι εναλλακτικές αυτές παιδαγωγικές μέθοδοι και δράσεις χρησιμεύουν ως οδηγός αναβάθμισης αφενός της παιδαγωγικής λειτουργίας των σχολικών επισκέψεων, οι οποίες αποτελούν σημαντικό και αναπόσπαστο κομμάτι της εκπαιδευτικής διαδικασίας, και αφετέρου της διδακτικής προσέγγισης του μαθήματος, το οποίο αντιμετωπίζεται μέσα από μια πιο φρέσκια και διερευνητική ματιά.

Φιλοδοξία του Συνεδρίου αυτού είναι να διαμορφώσει ένα συγκροτημένο και τεκμηριωμένο παιδαγωγικά πλαίσιο για τη δημιουργική ένταξη της μελέτης της Τοπικής Ιστορίας στο ελληνικό σχολείο και να σηματοδοτήσει την έναρξη ενός γόνιμου διαλόγου μεταξύ της ακαδημαϊκής και εκπαιδευτικής κοινότητας σχετικού με τη σύνδεση της θεωρίας με την εκπαιδευτική πράξη.

Αντικείμενα του Συνεδρίου

Η πρότασή μας αποσκοπεί στην ενίσχυση της αντισταθμιστικής λειτουργίας του σχολείου για την εκπαίδευση των μαθητών/τριών του 21ου αιώνα σε περιβάλλοντα που ευνοούν τη σύνθεση Παιδείας και Πολιτισμού και προσφέρονται για μια διαρκή και δημιουργική σχέση μεταξύ της σχολικής γνώσης και της πραγματικότητας. Τα αντικείμενα του Συνεδρίου μας είναι τα ακόλουθα:

1. Η παρουσίαση πρωτότυπων και καινοτόμων εργασιών που εκπονήθηκαν στα πλαίσια του μαθήματος της (Τοπικής) Ιστορίας ή σε ημιτυπικές και άτυπες μορφές εκπαίδευσης (δημιουργικές εργασίες, projects, προγράμματα σχολικών δραστηριοτήτων κ.λ.π.) και περιελάμβαναν επισκέψεις σε μουσεία, τόπους ιστορικής μνήμης, γεωτόπους, χώρους πολιτισμικής αναφοράς κ.α.

2. Η επίδειξη καλών διδακτικών πρακτικών

• εξοικείωσης των μαθητών/τριών με μεθοδολογικά εργαλεία σπουδής της Τοπικής Ιστορίας (μελέτη αρχειακού υλικού, αναζήτηση πολλαπλών πηγών, καταγραφή προφορικών μαρτυριών, διασταύρωση στοιχείων) με κίνητρο τη βαθύτερη γνώση του τόπου τους για την καλύτερη κατανόηση του παρόντος
• αξιοποίησης της ψηφιακής Τεχνολογίας για την ανάπτυξη καινοτόμων προσεγγίσεων στο πλαίσιο του σχολείου με στόχο την καλλιέργεια πολλαπλών μορφών γνώσης, στάσεων και δεξιοτήτων που απαιτούνται στην κοινωνία του 21ου αιώνα.

3. Η ανάδειξη των πολυδιάστατων όψεων της τοπικής Ιστορίας ως ιστορίας των απλών ανθρώπων και των καθημερινών όψεων της ζωής (λ.χ. ιστορία των οικονομικών, κοινωνικών, πολιτιστικών δραστηριοτήτων, της τοπικής καλλιτεχνικής - πολιτιστικής παράδοσης) και ως καθρέπτη της εθνικής ιστορίας και μέσου κατανόησης, νοηματοδότησης, ανασύνθεσης, επαναπροσδιορισμού των μεγάλων εθνικών γεγονότων.

4. Προτάσεις βιωματικών εργαστηρίων τα οποία θα πραγματοποιηθούν κατά τη διάρκεια της διεξαγωγής του Συνεδρίου.

Κατά συνέπεια, οι εργασίες του Συνεδρίου θα περιλαμβάνουν τρία διακριτά μέρη:

A) Εισηγήσεις προσκεκλημένων επιστημόνων επί του θεωρητικού πλαισίου της Τοπικής Ιστορίας και της διδασκαλίας της

B) Πρωτότυπες και καινοτόμες εργασίες εκπαιδευτικών που έχουν ήδη υλοποιηθεί (εισηγήσεις και αναρτημένες ανακοινώσεις (posters)

Γ) Βιωματικά εργαστήρια

Προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούν οι υποβαλλόμενες εισηγήσεις

1) Να συνδέονται με τα ΑΠΣ-ΔΕΠΠΣ αλλά και να αποτελούν πρωτότυπες δράσεις με διάρκεια.

2) Να προσεγγίζουν τη σχολική γνώση μέσα από διερευνητικές, βιωματικές, εναλλακτικές δράσεις και διαδρομές, ανοίγοντας το σχολείο στην τοπική κοινωνία και ευνοώντας την ερευνητική διάθεση και την κριτική στάση έναντι των ζητημάτων της.

3) Οι εκπαιδευτικές δράσεις απαραιτήτως θα πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί ώστε στην παρουσίαση να συμπεριληφθούν τα φύλλα εργασίας, το υλικό που αξιοποιήθηκε, το τελικό προϊόν που προέκυψε και τα αποτελέσματα της εφαρμογής τους. Ο συνδυασμός τους με εκπαιδευτικές επισκέψεις και ο διαχωρισμός σε φάσεις αλληλένδετων δραστηριοτήτων (πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την εκπαιδευτική επίσκεψη) κρίνεται απαραίτητος.

4) Οι δράσεις θα πρέπει να έχουν λάβει χώρα στο πλαίσιο της Περιφέρειας όπου ανήκει το σχολείο π.χ. εργασία σχολείου της Περιφέρειας Στερεάς με εκπαιδευτική επίσκεψη στην περιφέρεια Ηπείρου δεν θα γίνει αποδεκτή.