Sivil toplum, hükümet veya resmi kurumların bir uzantısı olarak işlev görmez. Devletin yetki alanına giren görevleri üstlenmez; aksine, vatandaşların kendi inisiyatifleriyle toplumsal ihtiyaçlara yanıt vermesine olanak sağlar. Bu bağımsızlık, sivil toplumun demokratik işleyişin ayrılmaz bir unsuru olmasını mümkün kılar. 

Sivil toplum sadece bağış toplamak veya yardım dağıtmak değildir. Eğitimden çevre korumaya, kültürel etkinliklerden hak savunuculuğuna kadar geniş bir faaliyet alanı vardır. Amaç, toplumsal faydayı sürdürülebilir şekilde artırmaktır, sadece anlık yardım sunmak değil. 

Sivil toplum örgütleri, belirli bir siyasi parti veya ideolojinin temsilcisi değildir. Elbette toplumsal sorunların görünürlük kazanması ve politika süreçlerine etki edilmesi mümkündür; ancak bu, örgütün bağımsızlık ve çoğulculuk ilkesini ortadan kaldırmaz. 

Sivil toplum, bireysel liderlik veya tek tip düşünce etrafında şekillenen bir yapı değildir. Farklı toplumsal kesimlerin, bireylerin ve görüşlerin bir araya gelmesiyle oluşan çoğulcu ve katılımcı bir organizasyon biçimidir. 

Sivil toplumun etkinliği için büyük ölçekli veya kurumsallaşmış olması gerekmez. Küçük topluluklar, mahalle grupları veya gönüllü birlikler de sivil toplumun değerli ve etkili bileşenleri olarak kabul edilir.